Fractal

Η Στέργια Κάββαλου στο Εργαστήρι του μεταφραστή

 

 

 

Δεν έχω σκύλο. Αλλά μετά από τη μετάφραση του συγκεκριμένου βιβλίου είναι πολύ πιθανόν να αποκτήσω. Τα φοβόμουν τα σκυλιά. Θυμάμαι καλοκαίρι να πηγαίνω μόνη στο ζαχαροπλαστείο της γειτονιάς για παγωτό μόκα και πατατάκια, να τα αγοράζω, να τα κρατάω όλο χαρά, να βλέπω έναν σκύλο να τρέχει προς το μέρος μου, να τρέχω κι εγώ, να ακολουθεί εκείνος ακόμα πιο γρήγορα γαβγίζοντας, να χάνω και λιχουδιές μαζί με κάτι χρόνια από την τρομάρα μου και να βρίσκω καταφύγιο στο κοντινό video club. Όταν ξεκίνησα να διαβάζω τις ιστορίες, είχα στο νου μου το παραπάνω περιστατικό. Όταν τις τελείωσα το είχα σχεδόν ξεχάσει.

Η αρχή έγινε με την Μούμου του Τουρκένιεφ, την πρώτη και ίσως πιο σπαραχτική ιστορία του κωφάλαλου επιστάτη Γκερασίμ και μιας ασπρόμαυρης σκυλίτσας, για να μου αποκαλύψει την σκληρότητα με την οποία η μοσχοβίτικη κοινωνία αντιμετώπιζε όσους ανήκαν στα κατώτερα στρώματά της. Να μου επιβεβαιώσει την ανάγκη όλων μας για παρηγοριά. Και για ενθάρρυνση, και για έρωτα, και για παρέα. Και όπως στην περίπτωση του γερο-Τρεζόρ, για παράσημα. Ο Σαλτικόφ φτιάχνει έναν χαρακτήρα δεμένο με την παλιά του αλυσίδα, που του αρκεί να μένει στο σκυλόσπιτό του προστατεύοντας την περιουσία του αφεντικού του, που δεν θέλει να δει τίποτε άλλο από τον κόσμο. Η πίστη του με θύμωσε, η υπακοή του με θύμωσε κι άλλο, η γρήγορη αντικατάστασή του, ακόμα περισσότερο.

Όταν έφτασα στον Τσέχοφ ήξερα ότι είχα να περιμένω κάτι σπουδαίο. Αυτό που δεν ήξερα ήταν ότι όπως η Καστανούλα του χάνει τον ιδιοκτήτη της έτσι θα γινόταν και με πολλά σκυλιά στο Μάτι. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης μάς γύρισε πίσω από το Πήλιο. Ήταν η πρώτη μέρα των διακοπών. Υπήρχε αγνοούμενος, καμένο εξοχικό, εγκαύματα στα πόδια. Για εμάς τους τυχερούς. Τα υπόλοιπα τα ξέρετε. Πώς να συγκεντρωθείς με τέτοιο θρήνο; Δεν μπορείς. Όταν όμως πείθεις τον εαυτό σου να συνεχίσεις και διαβάζεις στο κείμενο ότι μπορεί και να επανενωθείς με τους αγαπημένους σου, και το βλέπεις στην πράξη, στην επικαιρότητα, ευγνωμονείς λιγάκι την Τέχνη και βάζεις όλη σου τη μαεστρία στην αλληλουχία των λέξεων αφού η αλήθεια είναι ότι δεν έχεις κουράγιο για πολλά.

 

 

Οι μέρες περνούσαν αμήχανες. Περνούσε όμως και το καλοκαίρι. Τελικά έφυγα από την πόλη για να βρεθώ σε τρία μέρη ταυτόχρονα. Στη νότια ακτή της χερσονήσου της Κριμαίας, στην Τήνο και στην Πάρο. Στο πρώτο μέρος με έναν μικρό θίασο πλανόδιων διασκεδαστών, στα υπόλοιπα με τη μικρή μου οικογένεια. Τρία τα μέλη της δικής τους οικογένειας, τρεις κι εμείς. Ναι, ο σκύλος είναι κι αυτός οικογένεια. Ο σκύλος είναι και διασκεδαστής, και μαριονέτα, μαθαίνει ρόλους, μιλάει, προπαγανδίζει, και όταν δεν τα καταφέρνει απολύεται. Η Μπρούχλιντ στη συγκεκριμένη περίπτωση των  Ιλφ και Πετρόφ.

Τελείωσε η μετάφραση, τελείωσε και το καλοκαίρι με εμένα να νιώθω αυτό που είχε πει η γατού Ζυράννα Ζατέλη σε μια συνέντευξή της εξηγώντας στον δημοσιογράφο γιατί έχει γάτες και όχι σκυλιά. “Αν είχα σκύλο, θα έκλαιγα κάθε μέρα”. Όταν την άκουσα να το λέει, έφερα στο μυαλό μου τα μάτια των σκύλων και κάτι πήγαινα να υποψιαστώ. Μετά από αυτές τις ιστορίες, σκέφτομαι τη φράση της και όντως δακρύζω. Αν αποκτήσω τελικά σκύλο, είμαι σίγουρη πια ότι θα κλάψω πολύ με ένα κλάμα από εδώ μέχρι τα αστέρια.

 

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top