Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Τα ποιητικά αινίγματα του Δημήτρη Περοδασκαλάκη
13/11/2018, 10:55 μμ

Τα ποιητικά αινίγματα του Δημήτρη Περοδασκαλάκη

Γράφει ο Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης //

 

 «Η Σφίγγα έστειλε e-mail», Δημήτρης Περοδασκαλάκης, εκδόσεις Γαβριηλίδης, Αθήνα 2018»

«Όταν, στο δρόμο της Θήβας, ο Οιδίπους συνάντησε τη Σφίγγα, κι αυτή του έθεσε το αίνιγμά της, η απόκρισή του ήταν: ο άνθρωπος. Τούτη η απλή λέξη χάλασε το τέρας. Έχουμε πολλά τέρατα να καταστρέψουμε». Το τέλος της ομιλίας του Γιώργου Σεφέρη κατά την τελετή βράβευσής του με το βραβείο νόμπελ στη Στοκχόλμη το 1963 θα μπορούσε να είναι η εισαγωγή στη νέα ποιητική δημιουργία του καταξιωμένου ποιητή Δημήτρη Περοδασκαλάκη «Η Σφίγγα έστειλε e-mail».

Ο ποιητής προτείνει την έναρξη ανάγνωσης της ποιητικής συλλογής, με το στίχο του Γιάννη Ρίτσου: «Καλό προσωπείο, σε δύσκολους καιρούς, ο μύθος». Αυτός ο μύθος, ο οποίος κρύβει μέσα του και την πραγματικότητα, ξεδιπλώνεται με τη χρήση των αρχαίων Ελλήνων δραματουργών και των «ποιητικών τους αγαλμάτων» στους ποιητικούς στίχους. Ο Δημήτρης

Περοδασκαλάκης αναζητεί και βρίσκει τον ποιητικό του βηματισμό στο χορό λειτουργώντας ως χοροδιδάσκαλος. Στο ποιητικό του χοροδιδασκαλείο ζευγαρώνουν ο Όμηρος, ο Αισχύλος, ο Σοφοκλής, ο Ευριπίδης, ο Αριστοφάνης, με τα δημιουργήματά τους, τα αιώνια «ποιητικά αγάλματά» τους, τον Οδυσσέα, τους «Πέρσες», την Αντιγόνη, την Ηλέκτρα και τον Πενθέα. Μαζί με αυτούς οι αρχαιοελληνικοί ήρωες Αχιλλέας, Προμηθέας, Ηρακλής και Φιλοκτήτης «μιλούν» αινιγματικά με το πληγωμένο σώμα τους, ενώ ο νοησιαρχικός Καβάφης με το «Μασκέ» ψιθυρίζει: «Τα δ’ άλλα εν Άιδου τοις κάτω μυθήσομαι».

Η αινιγματική ποιητική συλλογή ανοίγει τα μάτια της ψυχής, η οποία αντικρίζει, με τη μορφή της Σφίγγας, τα αινίγματα της ζωής και της ύπαρξης στο σύγχρονο πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό γίγνεσθαι. Σαϊτεύοντας την «καρδιά της παγκοσμιοποίησης», τον απόλυτο καταναλωτικό υλισμό («[…]τον έκοψε το γυαλί από μπουκάλι μπύρας[…]», «Μια Μythos για τον Αχιλλέα»), ο ποιητής αγωνιά και αγωνίζεται για τις αιώνιες πνευματικές αλήθειες-αξίες, της αγάπης, της ελευθερίας, της αλληλεγγύης και πάνω απ’ όλα της δικαιοσύνης. Γνωρίζει τα εμπόδια «[…]Εκεί τον κατασπάραξαν λυκόσκυλα[…]» («Από Διόνυσον γεμάτος»), ξέρει ότι όλοι σφάλουν «[…]κυνηγούσαν το άδικο μετά μανίας[…]» («Ερινύες»).

Λαβύρινθος τα ερωτηματικά, δεν υπάρχουν ασφαλή απαντητικά μονοπάτια. Πολλές οι ανθρώπινες αλήθειες, μοναδική όμως η πραγματική Αλήθεια. Αμφιβολίες, παντού αμφιβολίες. Υπάρχουν, όμως, δεδομένα: «[..]άθλος μας μόνος ότι ζούμε» («Ηρακλειδείς»), «[..]συνηθισμένος άνθρωπος λαχτάριζε να είναι», («Ο Μάντης»), «Κάποια στιγμή κατέβηκε κι αυτός ως ήταν φυσικό στον άλλο κόσμο[…]» («Μνήμη Οδυσσέως»).

 

Δημήτρης Ε. Περοδασκαλάκης

 

Είναι φανερό ότι ο ποιητής με ύφος γλαφυρό, γλώσσα απλή, λέξεις κοινές και εκφράσεις μαγικές γυρεύει το είναι, την ουσία της ζωής. Αφουγκράζεται την λαλιά των προγόνων μέσα στους αιώνες και αισθάνεται το διαχρονικό καρδιοχτύπι της ανθρώπινης σάρκας. Το ομηρικό, αισχυλικό, σοφόκλειο, ευριπίδιο και αριστοφανικό σύμπαν έρχονται να δώσουν το παρόν στο σημερινό σισύφιο κόσμο. Συνδιαλέγονται με τον αναγνώστη υπενθυμίζοντάς του ότι το μυστήριο της ζωής παραμένει άλυτο και γεμάτο προτεραιότητες που η μια σπρώχνει την άλλη. Αυτός, αν θέλει, μπορεί να επιλέξει το ανούσιο φαίνεσθαι παίρνοντας την «Τελευταία σέλφι» και στέλνοντας σαν «Σφίγγα e-mail».

Τελικά, χρειάζεται η «Ομήρου επίσκεψις» να μοιράσει τα «[…]μικρά αντικλείδια για το χέρι καθενός[…], διότι η αλήθεια είναι κύκλος που κλείνει ποιητικά με «[…]το κινητό το έχω του Ομήρου», σύμφωνα με το «Σχέδιο Δίας». Γι αυτούς που δεν μπόρεσαν αυτό τον κύκλο να πιστέψουν ο ποιητής «Τους έντυσε με μάσκες καθότι Φεβρουάριος» («Μασκέ»). Ξέρετε, αυτές τις μάσκες που κρύβουν την αλήθεια…από τον εαυτό μας…διότι «αυτή η αλήθεια θα μας αφανίσει» («Αρχαία Διαφωνία»).

 

 

* O Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης είναι ιατρός ορθοπεδικός, πολιτισμολόγος

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top