Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Η μεγάλη πράσινη: Ταξίδι αυτοανακάλυψης
19/07/2017, 12:02 μμ

Η μεγάλη πράσινη: Ταξίδι αυτοανακάλυψης

Γράφει η Βιολέττα–Ειρήνη Κουτσομπού // *

 

Ευγενία Φακίνου «Η μεγάλη πράσινη», εκδ. Καστανιώτη

 

Η βροχή σταμάτησε λίγο πριν ξημερώσει. Η Ιωάννα βέβαια δεν ήξερε ότι σε λίγο θα ξημέρωνε, γι’ αυτό σκέφτηκε απλά ότι «σταμάτησε η βροχή».

 

Το μυθιστόρημα «Η μεγάλη πράσινη» της Ευγενίας Φακίνου εκδόθηκε το 1987 και έχει ως θέμα του έχει την εσωτερική αφύπνιση της γυναίκας. Η Ιωάννα, ο κεντρικός χαρακτήρας της ιστορίας, ξαφνικά μια μέρα παρατάει τις σακούλες με τα ψώνια στο πάτωμα, ανοίγει την πόρτα και φεύγει από το σπίτι της. Η Ιωάννα δραπετεύει από την ασφυκτικά τακτοποιημένη ζωή της, μια ζωή γεμάτη από δικές της φαινομενικά επιλογές που όμως ικανοποιούν τα αγαπημένα της πρόσωπα (συγκεκριμένα τη μητέρα της),  από την σταθερότητα που της προσφέρει η αποπνικτική καθημερινότητά της με στόχο να μπορέσει να ονειρεύεται ξανά. Μα δεν είναι υπέροχο; Απλά σκεφθείτε το……….να δώσει στον τόσο βαθιά καταπιεσμένο εαυτό της την ευκαιρία να κάνει όνειρα……δικά της! Αυτή η ανικανότητα της Ιωάννας να κάνει όνειρα δηλώνει πως έχει χάσει την επαφή με την πηγή της δημιουργικότητάς της, το υποσυνείδητό της.  Κατά τον Γιούνγκ, τα όνειρα είναι ένας τρόπος επικοινωνίας και εξοικείωσης του ανθρώπου με το υποσυνείδητό του. Συγκεκριμένα:

 

«Το συνειδητό και το ασυνείδητο δεν σχηματίζουν ένα όλο όταν το ένα

καταπιέζεται ή βλάπτεται από το άλλο. Αν πρέπει να αντιπαλέψουν, ας αγωνιστούν,

τουλάχιστον, δίκαια με ίσα δικαιώματα. Και τα δύο είναι πλευρές της ζωής. Το

συνειδητό θα πρέπει να υπερασπίσει τη λογική του και να προστατέψει τον εαυτό

του· και η χαοτική ζωή του ασυνείδητου θα πρέπει να έχει κι αυτή την ευκαιρία να

εκφραστεί – όσο το αντέχουμε. Αυτό σημαίνει ανοιχτή πάλη, αλλά και ανοιχτή

συνεργασία. Έτσι θα έπρεπε φυσικά να είναι η ανθρώπινη ζωή. Είναι το παλιό

παιχνίδι της σφύρας και του άκμονα: ανάμεσά τους το σίδερο δουλεύεται και

γίνεται ένα αδιάσπαστο σύνολο, ένα «άτομο». Αυτό εννοώ, σε χοντρές γραμμές,

με τη διαδικασία της εξατομίκευσης» .

 

 

Ευγενία Φακίνου

 

Η Ιωάννα από ζωγράφος που επιθυμούσε να γίνει, τελικά «επιλέγει» να γίνει αγιογράφος γιατί αυτό ουσιαστικά είναι αποδεκτό από το περιβάλλον της. Χάνεται ο πραγματικός της εαυτός σε μια άνιση μάχη…..μια μάχη μεταξύ αυτού που είναι και αυτού που επιβάλλεται να είναι για να κερδίζει την αποδοχή και την αγάπη! Κι όμως δεν έχουν όλα χαθεί, το υποσυνείδητό της αντιδρά και την οδηγεί να πραγματοποιήσει ένα ταξίδι αυτοανακάλυψης με φόντο την ελληνική χειμερινή επαρχία. Η Ιωάννα αναζητά τον εαυτό της από την αρχή, γίνεται παιδί, έφηβη, ενήλικη μέσα από μια σειρά συμβολικών τελετουργικών και καταστάσεων. Απορρίπτει ότι έχει μάθει σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο και μπαίνει σε ένα βαθύ ψυχολογικό ταξίδι για την πορεία αναζήτησης ταυτότητας. Ο Γιούνγκ πιστεύει ότι το ασυνείδητο μπορούμε να το γνωρίσουμε μόνο με την πείρα, όταν έχει πάψει πια να είναι ασυνείδητο με την πραγματική έννοια του όρου και παρουσιάζεται σαν διάφορες περίεργες, παράλογες, χαοτικές και, φαινομενικά, χωρίς νόημα, ιδέες, φαντασιώσεις ή όνειρα και οράματα, που μπορούν να εμφανίζονται ξαφνικά κατά καιρούς ή να κατακλύζουν βίαια το άτομο. Όποιος περνάει απ’ αυτή την εμπειρία είναι πιθανό να φοβηθεί ότι θα τρελαθεί. Κι όμως η Ιωάννα παρόλο που περνά μέσα από αυτή τη διαδικασία δεν τρελαίνεται αλλά εξερευνά τον εαυτό της μέσα από την Τέχνη.

Ένα παιχνίδι καινούριο γι’ αυτή είχε αρχίσει. Ανακατεύοντας χρώματα που πριν δεν είχε τολμήσει, καινοτομούσε συνδυάζοντας κίτρινο με ροζ και κόκκινο με βιολέ και πορτοκαλί. Το σχέδιο και τα χρώματα είχαν τη μαγεία και την ομορφιά της παιδικής ζωγραφικής. Η Ιωάννα, χωρίς να το υποψιάζεται καν, είχε ανοίξει ένα παράθυρο στα όνειρά της. Γιατί τι άλλο από όνειρα ζωγράφιζε;

Η Ιωάννα στο τέλος της αναζήτησής της καταφέρνει να ταξιδέψει τη «Μεγάλη Πράσινη»…..έχει σταθεί μπροστά στον εαυτό της χωρίς μάσκες και πατριαρχικές ιδέες, δίνοντας την πιο σκληρή της μάχη βγαίνει νικήτρια…….το στοιχείο του νερού έντονο σε όλο το μυθιστόρημα, εξαγνίζει, αφυπνίζει και κάνει την ηρωίδα να ξεπεράσει τους φόβους της, να βυθιστεί στο υποσυνείδητό της και να ανακαλύψει την ατομικότητά της……στο τέλος η Ιωάννα έχει απαλλαγεί απ’ ότι την καθόριζε και ακολουθεί μια νέα πορεία!

 

 

* Η Βιολέττα-Ειρήνη Κουτσομπού [MBPsS (BA, MA, Dip.CounsPsy, MSc) είναι Εκπαιδεύτρια σε Θέματα Ψυχικής Υγείας – Καθηγήτρια Αγγλικής Φιλολογίας

 

Βιβλιογραφία

Fordham, Frieda (1981) Τι είπε πραγματικά ο Γιούνγκ. Εκδόσεις Γλάρος

 

Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό περιοδικό Ψυχο-γραφήματα

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top