Fractal

Οι υπόγειες σχέσεις τραπεζών και πολιτικών κομμάτων στο στόχαστρο του Σικελού Αντρέα Καμιλλέρι

Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη //

 

Andrea Camilleri, “Η αναφορά τού Μάουρο”. Μετάφραση: Φωτεινή Ζερβού. Εκδόσεις Πατάκη. 2018

 

‘Η αναφορά του Μάουρο’ του Αντρέα Καμιλλέρι είναι ένα σχετικά μικρό βιβλίο του πολυγραφότατου Σικελού συγγραφέα, που διαδραματίζεται μέσα σε μια πόλη καλοκαιρινή, την πρωτεύουσα της Ιταλίας. Ο Μάουρο Ασσάντε είναι ένας μεσήλικας παντρεμένος άνδρας με ένα μικρό γιο, και εργάζεται στην Κεντρική Τράπεζα της Ρώμης ως οικονομικός επιθεωρητής. Το συγκεκριμένο καλοκαίρι, στέλνει τη σύζυγο και το γιο του στα βουνά για διακοπές, αφού ο ίδιος δεν μπορεί να τους ακολουθήσει γιατί είναι απασχολημένος με μια υπόθεση για την οποία πρέπει να καταλήξει σε ένα σοβαρό και κρίσιμο πόρισμα, και να συντάξει μια αναφορά της κατάστασης στην οποία περιήλθε η Τράπεζα Σανταμαρία, με μια σαφώς αιτιολογημένη και εμπεριστατωμένη έκθεση.  Κατά τη διάρκεια αυτής της ‘εργένικης’ περιόδου επισυμβαίνουν στο άμεσο περιβάλλον του παράξενα γεγονότα σε σχέση με τον επιμελή και προσεκτικό, έως εκείνη την ώρα,  χαρακτήρα του. Κάποια στιγμή, για παράδειγμα,  ξεχνά την πόρτα του σπιτιού του ανοικτή, άλλη μια φορά ακούει ένα περίεργο τηλεφώνημα, ενώ πιστεύει ότι ακολουθείται από έναν νεαρό άνδρα που τριγυρίζει στη γειτονιά του πάνω σ’ ένα μοτοποδήλατο. Το πιο δραματικό όμως επεισόδιο που λαμβάνει χώρα, είναι η απροσδόκητη επίσκεψη στο σπίτι του μιας υπέροχης ελκυστικής ξανθιάς κοπέλας, απ’ τα χείλη της οποίας ακούει έκπληκτος, ‘Εσείς δεν τηλεφωνήσατε στο πρακτορείο’;

Το καλοκαίρι εξελίσσεται στην αρχή αργά, αλλά σταδιακά οι θερμοκρασίες στην περιοχή αυξάνονται, η σύνταξη της έκθεσης γίνεται πιο περίπλοκη και μέσα σε όλα αυτά το άγχος του ευσυνείδητου Μάουρο να παραδώσει τα πάντα χωρίς λάθη στην υπηρεσία του. Η Βιγκάτα, η φανταστική πολιτεία την οποία δημιούργησε και χρησιμοποίησε κατά κόρον ως  σκηνικό αμέτρητων  ιστοριών του ο Σικελός συγγραφέας αστυνομικών υποθέσεων, Αντρέα Καμιλλέρι, λανσάροντας τον πενηντάχρονο επιθεωρητή Σάλβο Μονταλμπάνο, δεν υπάρχει εδώ σε αυτό το βιβλίο, στην ‘Αναφορά στον Μάουρο’, το οποίο κυκλοφόρησε πριν από λίγο καιρό στην  ελληνική γλώσσα, από τις εκδόσεις Πατάκη, ούτε βεβαίως και οι γνωστοί, στους φανατικούς αναγνώστες του Καμιλλέρι, ιδιόρρυθμοι συνεργάτες του  Μονταλμπάνο.

Εδώ πρωταγωνιστής της ιστορίας είναι ο καθημερινός άντρας της διπλανής πόρτας, Μάουρο Ασσάντε, ο οποίος εργάζεται σκληρά και με υψηλό αίσθημα ευθύνης, χωρίς εξαίρεση,  για λογαριασμό ενός φορέα ο οποίος ελέγχει τη σωστή λειτουργία των ιταλικών τραπεζών, για τυχόν υπόγειες διαδρομές και πιθανές παράνομες σχέσεις  με  πολιτικά πρόσωπα. Ετούτη την περίοδο, κατά την οποία οι περισσότεροι όδευαν προς τα βουνά και τις παραλίες της Ιταλίας, ο  Μάουρο είναι αναγκασμένος με διαταγή άνωθεν, να ελέγξει την Τράπεζα Σανταμαρία, μια υπόθεση καθόλου, μα καθόλου εύκολη, γιατί το θέμα άπτεται σοβαρών πολιτικών θεμάτων με άμεση εμπλοκή των αντίστοιχων υψηλά ιστάμενων προσώπων.

 

Λεπτομέρεια από την Πιάτσα ντελ Πόπολο της Ρώμης.

 

Ο Μάουρο είναι ένας καθωσπρέπει επαγγελματικά, οικογενειακά  και κοινωνικά, κύριος, γύρω στα πενήντα. Ζει την καθημερινότητα χωρίς πολλές και ιδιαίτερες απαιτήσεις απ’ τη ζωή του, σ’ ένα καλαίσθητο διαμέρισμα ενός μικρού  όμορφου κτιρίου στη συνοικία Πράτι της Ρώμης. Κάτω απ’ αυτό βρίσκεται η κατοικία ενός ήσυχου συνταξιούχου αστυνομικού και από πάνω του μια βαρώνη. Αυτή η επαγγελματική υπόθεση τον αναγκάζει να μην ακολουθήσει τη σύζυγο και το γιο του στις διακοπές, και να μείνει μόνος, σαν πραγματικός εργένης, μέσα στην καλοκαιρινή Ρώμη. Για να ανταπεξέλθει της σοβαρότατης υπόθεσης που του ανέθεσαν, αναγκάζεται να κλειστεί στο σπίτι του και να απομονωθεί από τον έξω κόσμο, κλείνοντας σταθερά και κινητά τηλέφωνα ώστε να εξασφαλίσει την απόλυτη ησυχία που τόσο χρειαζόταν για να φτάσει στο τέλος της. Φαίνεται πως είναι κάπως δύσκολο τελικά να τα καταφέρει, κι’ αυτό γιατί κάποιοι έχουν δρομολογήσει άλλα πράγματα που τον επηρεάζουν άμεσα και με πολλή οργάνωση και μεθοδικότητα  τον έχουν ήδη στοχοποιήσει για τους δικούς τους, προφανώς σοβαρούς  λόγους, ή κάποιων άλλων υψηλών κατά πάσα πιθανότητα προσώπων. Φοβάται πια, ότι συγκεκριμένοι άνθρωποι έχουν μετατρέψει την τράπεζα Σανταμαρία σε ταμείο του κόμματος, όπως άφηναν να εννοηθεί επιστολές διαμαρτυρίας, σχόλια και άρθρα εφημερίδων.  Ο προϊστάμενός του τον προειδοποιεί: ‘… Το σχέδιό τους είναι καλά οργανωμένο. Θέλουν να σας κάνουν παντελώς αναξιόπιστο, να σας παρουσιάσουν ότι πάσχετε από κάποια ψυχική διαταραχή, η τουλάχιστον ότι δίνετε τέτοια εντύπωση’, με σκοπό βεβαίως να πάψει να ασχολείται με την έρευνα.

Είναι σίγουρο, κι’ αυτό το συνειδητοποιεί κάθε μέρα όλο και περισσότερο, ότι κάποια πράγματα οδεύουν σε επικίνδυνο σημείο. Ο κίνδυνος φαίνεται να βρίσκεται προ των πυλών, αλλά πως θα τον αντιμετωπίσει, διερωτάται, συνεχώς μόνος και έντρομος. Κάποια τηλεφωνήματα στη γυναίκα του, δεν σώζουν την κατάσταση. Η παρουσία στην υπόθεση και στην καλοκαιρινή του  ζωή, της επιθυμητής νέας και όμορφης  γυναίκας, της Κάρλας, μιας συνοδού πολυτελείας, ίσως σκέπτεται του προσφέρει κάποια λύση ή έστω ένα προσωρινό αδιέξοδο, τόσο στην συγκεκριμένη επαγγελματική υπόθεση όσο και στην προσωπική του ζωή, αλλά είναι όμως έτσι; Οι δρόμοι της Ρώμης, παρά την καλοκαιρινή περίοδο, είναι γεμάτοι κίνηση και η κυκλοφορία των αυτοκινήτων γίνεται με δυσχέρεια. Ο Καμιλλέρι, τοποθετεί και κάποιες πολιτικές αιχμές στο κείμενό του, όπως τις διαδηλώσεις στους δρόμους της ιταλικής πρωτεύουσας λόγω απώλειας των σπιτιών ορισμένων κατοίκων τα οποία κατασχέθηκαν από τις τράπεζες.

Ο Μάουρο αρχίζει να φοβάται πραγματικά. Για τον εαυτό του, την οικογένειά του αλλά και επιπλέον για την Κάρλα, η οποία παρουσιάστηκε στο σπίτι του πληρωμένη προφανώς από κάποιους, με απώτερο και τελικό σκοπό άγνωστο επί του παρόντος. Τα ερωτήματα μέσα του ολοένα και πολλαπλασιάζονται, ενώ οι απαντήσεις πού προσδοκεί  περισσότερες και δυσκολότερες. Ο πρωταγωνιστής εμφιλοχωρεί στο άγνωστο με όλες του τις δυνάμεις, ξεχνώντας τον παλιό εαυτό του και παραβαίνοντας κάποιες γραμμές οι οποίες παλιότερα ήταν το αποδεκτό προσωπικό, οικογενειακό και κοινωνικό κόκκινο όριο στο οποίο θα μπορούσε να φτάσει, αλλά χωρίς να το ξεπεράσει. Αναγκάζεται να ρισκάρει πολλά, με σκοπό να φτάσει στο τέρμα, με αποτέλεσμα να βυθίζεται στη σαγήνη του αγνώστου, κι’ ακόμα στην έλξη της νεανικής γυναικείας σάρκας της προκλητικής Κάρλας.

 

Andrea Camilleri

 

Ο υπερήλικας Ιταλός συγγραφέας Αντρέα Καμιλλέρι (1925- ) συνεχίζει ακάθεκτος τη συγγραφική του δραστηριότητα, παρά το προχωρημένο της ηλικίας του και των πολλαπλών προβλημάτων υγείας του. Όταν πρόσφατα ρωτήθηκε σε συνέντευξη από δημοσιογράφο της El Mundo εάν εξακολουθεί να θεωρεί τον εαυτό του κομμουνιστή, η απάντησή του ήταν αφοπλιστική: ‘Ναι, … είμαι ακόμα κομμουνιστής. Πρόκειται για μια αρρώστια απ’ την οποία είναι δύσκολο να ξεφύγω’!

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top