Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Ευαισθησία και παραβατικότητα στις επιστολές του Κώστα Ταχτσή
29/08/2018, 11:57 πμ

Ευαισθησία και παραβατικότητα στις επιστολές του Κώστα Ταχτσή

Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη //

 

Γιάννης Βασιλακάκος, “Η άγνωστη αλληλογραφία του Κώστα Ταχτσή”. Εκδόσεις Οδός Πανός. 2014

 

Ο Κώστας Ταχτσής  έζησε στην ήπειρο της Αυστραλίας πέντε συνολικά χρόνια. Αρχικά στο διάστημα 1957-1960, και λίγο αργότερα ξαναγύρισε  εκεί για να ζήσει μια δεύτερη περίοδο, μεταξύ των ετών 1960 και 1962. Στο ‘Φοβερό Βήμα’ του ομολογεί πως δεν τον κρατούσε ο τόπος εδώ, και έψαχνε ευκαιρία και προσχήματα να φύγει. Ίσως σε αυτό να συνετέλεσε η γνωριμία του στο Λονδίνο με αρκετούς Αυστραλούς, πιθανόν η μετανάστευση να οφείλεται  στη γνωριμία του, το 1941, με έναν Αυστραλό φαντάρο, ίσως επειδή ήταν εξοικειωμένος με την  αγγλοσαξωνική κουλτούρα, νοοτροπία και λογοτεχνία, ίσως όλα μαζί να ευθύνονται που ο μεγάλος μας πεζογράφος επέλεξε την απομακρυσμένη ήπειρο να περάσει μια μεγάλη σχετικά και σημαδιακή, από πολλές πλευρές, χρονική περίοδο της ζωής του. Βεβαίως η Αυστραλία ως ήπειρος ήταν δρομολογημένος και καθιερωμένος  τόπος προορισμού, εγκατάστασης και εργασίας εκατοντάδων ήδη χιλιάδων ελληνικών ψυχών  μεταναστών, προσωρινών και μόνιμων, αρκετοί από τους οποίους μεσουρανούσαν εκεί, κοινωνικά και οικονομικά, αλλά όμως ο Ταχτσής δεν ακολούθησε την πορεία εκείνη διαχωρίζοντας τη θέση του και τη ζωή του για λόγους που ο Γιάννης Βασιλακάκος εξηγεί και αναλύει στο βιβλίο  του με τον παραπάνω τίτλο, τουτέστιν το ‘Η άγνωστη αλληλογραφία του Κώστα Ταχτσή’ και υπότιτλο ‘… και η σχέση του με αυστραλιανούς καλλιτεχνικούς κύκλους’. Στο κείμενο του βιβλίου αυτού, ο συγγραφέας στην αρχή αναφέρεται εν συντομία σε μια χρονική ανάλυση, ένα είδος ημερολογίου της παραμονής του Κώστα Ταχτσή στην Αυστραλία στο κεφάλαιο ‘‘Waltzing Matilda’ στην ‘Τυχερή Χώρα’’. Την απόφαση, το ταξίδι του, τη σχέση του εκεί με το ζεύγος  του Αυστραλού ζωγράφου Carl Plate (1909-1977)  και της συζύγου του,  Jocelyn, καθώς και με την Φανή Αντωνιάδη, δηλαδή τη γυναίκα η οποία και δακτυλογράφησε το κείμενο του εμβληματικού του βιβλίου ‘Το Τρίτο Στεφάνι’ (Αθήνα, 1962), και φυσικά με την οικογένειά της.

 

Κώστας Ταχτσής

 

Ο Κώστας Ταχτσής, όπως λέει ο Γιάννης Βασιλακάκος, ‘…δεν εμπίπτει στην κατηγορία του κλασσικού Έλληνα μετανάστη του 1950-60, ο οποίος, άμεσα ή έμμεσα, συνδέεται με την οργανωμένη ελληνική κοινότητα και παροικία, για συναισθηματικούς ή άλλους λόγους…’, κι ούτε είχε κανένα ιδιαίτερο λόγο να συνδεθεί με την ‘συντηρητική, μίζερη, καχύποπτη και οπιστοδρομική ελληνική παροικία’, διαχωρίζοντας με τον τρόπο αυτό τη θέση του στην Αυστραλία από τους  άλλους μετανάστες της χώρας μας, για τον απλούστατο λόγο ότι επιθυμούσε σφόδρα να ξεφύγει από τις κατάρες του αμαρτωλού παρελθόντος του, αλλά και γιατί  ‘… ο Ταχτσής, ως καλλιτέχνης διανοούμενος και δονκιχωτικός τύπος, δεν θα μπορούσε να έχει τίποτα το κοινό με τους τότε απόδημους αγράμματους και ανειδίκευτους συμπατριώτες του’.  Για να αντιμετωπίσει όμως το βιοποριστικό του πρόβλημα, αναγκάστηκε για άλλοτε άλλα χρονικά διαστήματα να εργασθεί ως εργάτης αποθήκης σε ένα από τα μεγάλα μαγαζιά του Σίδνεϋ, ως σιδηροδρομικός υπάλληλος στο Redfern, καθώς και κάποια στιγμή στο τμήμα δημοσίων σχέσεων της Κρατικής Τράπεζας της Αυστραλίας (Commonwealth Bank of Australia). Φυσικά δεν γνωρίζουμε πότε δούλεψε σε αυτές με ακρίβεια, και ακόμα αν και κατά πόσο ήταν οι μόνες αυστραλιανές απασχολήσεις του. Οι σεξουαλικές του παρεκτροπές και η αχαλίνωτη ροπή του προς την έκλυτη νυχτερινή ζωή, σύντομα τον έφεραν απέναντι με τον νόμο της Αυστραλίας, αναγκάζοντας τους γνωστούς και φίλους του να λάβουν θέση, δηλαδή το μέρος του. Μάλιστα, κατά τη δεύτερη και διετή του παραμονή εκεί, αντιμετώπισε και τα μεγαλύτερα και δυσκολότερα προβλήματα. Συνελήφθη και προφυλακίστηκε, επειδή έκανε πεζοδρόμιο ως τραβεστί, κάτι που απαγορευόταν αυστηρότατα εκείνη την εποχή στην Αυστραλία. Στο τέλος αυτού του κεφαλαίου, ο ο   Γιάννης Βασιλακάκος μας λέει κάποιες αλήθειες για τη συγγραφή του ‘Τρίτου Στεφανιού’, και την επιστροφή του στην Ελλάδα, με τον πλέον γευστικό καρπό της παραμονής του στην μακρυνή εκείνη ήπειρο, ‘ένα καθόλου ευκαταφρόνητο επίτευγμα’.

Ακολούθως,  στο δεύτερο μέρος του πονήματος, χρησιμοποιεί την αλληλογραφία του Έλληνα συγγραφέα, συγκεκριμένα τις επιστολές του Κώστα Ταχτσή, από την Αθήνα και τις Η.Π.Α.  προς τον Αυστραλό ζωγράφο Carl Plate,  όπου παρουσιάζονται στον αναγνώστη κάποια προσωπικά μαζί με τα αντίστοιχα εκδοτικά προβλήματα του μεγάλου μας πεζογράφου, και επιπλέον  κάποιες σημαντικές συνεντεύξεις και αποκαλύψεις γνωστών του στην Αυστραλία.

 

Γιάννης Βασιλακάκος

 

Το πλούσιο βιογραφικό σημείωμα του συγγραφέα του πονήματος Γιάννη Βασιλακάκου, καθώς και η πολύχρονη παραμονή του στην ήπειρο της Αυστραλίας, αποτελούν και είναι φυσικά η καλύτερη εγγύηση για κάποιες έγκυρες και σοβαρές πληροφορίες που αφορούν τον άνθρωπο και συγγραφέα Κώστα Ταχτσή (1927-1988), έτσι ώστε να έχει αποκτήσει ο ενδιαφερόμενος ερευνητής και αναγνώστης των βιβλίων του μια ολοκληρωμένη και το σπουδαιότερο τεκμηριωμένη άποψη για το χαρακτήρα του συγγραφέα που έφυγε από κοντά μας με τόσο άδικο, είναι αλήθεια, τρόπο, πριν χαθούν όλα τελικά μέσα στη λήθη και τα αδιέξοδα του παντοδύναμου χρόνου. Άλλωστε στην κυκλοφορία βρίσκονται και άλλα δύο σχετικά πρόσφατα βιβλία του Γιάννη Βασιλάκου που αφορούν τον Κώστα Ταχτσή, το ‘Η άγνωστη αλληλογραφία του Κώστα Ταχτσή’ (Οδός Πανός, 2014) και το  ‘Κώστας Ταχτσής: Η ζωή του’ (Ηλέκτρα, 2009), για πληρέστερη ενημέρωση κάθε ενδιαφερόμενου.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top