Fractal
Home / Εντέχνως / Humphrey Bogart: Το βάθος ενός πολυδιάστατου
27/07/2016, 1:11 μμ

Humphrey Bogart: Το βάθος ενός πολυδιάστατου

Γράφει η Ιουστίνη Φραγκούλη- Αργύρη //

 

essential

 

Γνώρισα τον δρα Κωνσταντίνο Σάντα μέσα από το μεταφρασμένο βιβλίο του …. «Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, Μονογραφία» που έγραψε όταν ήταν καθηγητής της συγκριτικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Flagler College. Ο Κώστας Σάντας, λοιπόν, στην ιδιότυπη βιογραφία του Βαλαωρίτη, που γράφτηκε πρωτότυπα στην αγγλική και μεταφράστηκε από τη Μαρίνα Τουλγαρίδου (εκδόσεις Fagotto) σε επιμέλεια της Βιβής Κοψιδά παρουσίασε το Λευκάδιο ποιητή μέσα από μια εμπεριστατωμένη έρευνα του ιστορικού, πολιτικού και κοινωνικού υπόβαθρου της εποχής.

Μεσολάβησαν κι άλλα βιβλία του δρος Σάντα πάνω στην παγκόσμια κινηματογραφία, που είναι κυρίως το αντικείμενο της έρευνάς του. Πρόσφατα επέστρεψε στον κόσμο της συγγραφής με ένα επικό βιβλίο αφιερωμένο εξαιρετικά στον μεγάλο αμερικανό ηθοποιό Humphrey Bogart. Τίτλος του “The EssentialHumphrey Bogart ” με σκληρό εξώφυλλο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Rowman and Littlefield.

 

Το νέο πόνημα του δρος Σάντα αναφέρεται στην εξέλιξη του θρυλικού αμερικανού ηθοποιού ως προς την υποκριτική τέχνη, παρουσιάζοντας με κριτικές λεπτομέρειες τις μεγάλες ταινίες-σταθμούς στην καριέρα του αλλά και τις μικρότερες από τις δεκαετίες του 30, του 40 και του 50. Όπως αναφέρεται στον πρόλογο του βιβλίου ο Humphrey Bogart συμμετείχε σε 81 ταινίες, στην αρχή σε δεύτερους ρόλους και αργότερα σε πρωταγωνιστικούς ρόλους που σημάδεψαν την χρυσή εποχή του Χόλλυγουντ.

 

Ο δρ. Σάντας φωτίζει κάθε ταινία που θεωρεί αντιπροσωπευτική της ηθοποιίας του ιερού τέρατος του αμερικάνικου σινεμά με παράλληλες πληροφορίες για την ιδιωτική του ζωή. Όπως αναφέρει ο πανεπιστημιακός ερευνητής, εκ Λευκάδος ορμώμενος, η ζωή του Humphrey Bogart υπήρξε άρρηκτα συνδεδεμένη με τις ταινίες του, καθώς από τον περιβάλλοντα χώρο της κινηματογραφικής ζωής του αντλούσε έρωτες, σκάνδαλα και όσα τον χαρακτήρισαν ως προσωπικότητα παράλληλα με το ρόλο του ως ηθοποιού.

Σύμφωνα με την περιληπτική και ακριβέστατη βιογραφία που αναφέρεται στον πρόλογο του βιβλίου, ο Humphrey Bogart γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη στις 25 Δεκεμβρίου 1899 από εύπορους γονείς, με πατέρα γιατρό και μητέρα καλλιτέχνιδα στην υψηλή κοινωνία της πόλης.

Σύντομα, ο πατέρας εθίστηκε στη μορφίνη, η μητέρα έχασε τη δόξα της και ο ηθοποιός αναγκάσθηκε να υποστηρίξει οικονομικά τις δύο αδελφές του εκ των οποίων η μία πέθανε από αλκοολισμό και η άλλη νοσηλεύθηκε σε ψυχιατρείο. Ο αμερικανός θρύλος του σινεμά εργάσθηκε στο θέατρο κάνοντας δουλειές του ποδαριού στη σκηνή για να τα βγάλει πέρα με τις υποχρεώσεις του απέναντι στην οικογένεια.

Η ομορφιά του και η ωραία χρήση της γλώσσας (διάβαζε ποιοτική λογοτεχνία) τον έφεραν στη σκηνή του Μπροντγoυαίυ, όπου έπαιξε δεύτερους ρόλους. Έτσι άρχισε να μπαίνει στο κινηματογραφικό στερέωμα όπου του πήρε χρόνο να καθιερωθεί. Η μεγάλη επιτυχία ήρθε με το έργο The Petrified Forest, οπότε υπέγραψε με τη Warners ένα ταπεινό συμβόλαιο. Επόμενος σταθμός επιτυχίας ήταν το φίλμ High Sierra που του χάρισε τον πρώτο πρωταγωνιστικό ρόλο, οπότε  καριέρα του απογειώθηκε.

Ο Humphrey Bogart είχε δυό αποτυχημένους γάμους αλλά ο μεγάλος της ζωής του έρωτας ήταν η επίσης μεγάλη στάρ του σινεμά Laureen Bacall με την οποία έκανε δύο παιδιά.

Όπως περιγράφει ο δρ. Σάντας στο βιβλίο του, ο αμερικανός ηθοποιός ήταν πολύ μοναχικός ως άτομο, απέφευγε τις εκτός πλατώ σχέσεις και μπήκε από νωρίς στο αλκοόλ, ενώ ήταν και βαρύς καπνιστής, ένας συνδυασμός που τον οδήγησε σε πρόωρο θάνατο το 1957.

Στο βιβλίο του δόκτωρος Σάντα περνούν οι ταινίες σταθμοί του μεγάλου σταρ με όλες τις λεπτομέρειες γύρω από το σενάριο, τους συμπρωταγωνιστές και την παραγωγή τους. Εκείνο που κάνει το βιβλίο εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι πως ο δρ. Κωνσταντίνος Σάντας τοποθετεί την κάθε ταινία μέσα στο πολιτικό και κοινωνικό περιβάλλον της εποχής της, αναφέροντας λεπτομέρειες και περιστατικά που κάνουν ενδιαφέροντα τον μύθο και την πραγματικότητα.

Επίσης, στο βιβλίο περνούν συμβολικές σκηνές από ορισμένες ταινίες-κλειδιά, ενώ αναλύονται φράσεις τις οποίες είπε ο Humphrey Bogart σε κάποιους από τους ρόλους του. Το παράδοξο εδώ είναι πως ο ερευνητής τοποθετεί αυτά τα μότο σαν αποφθέγματα του Humphrey Bogart ως ατόμου και όχι ως ηθοποιού υποδυόμενου τους ρόλους.

Το βιβλίο, παρότι είναι προϊόν επιστημονικής και ακαδημαϊκής έρευνας, δεν είναι καθόλου βαρετό. Αντίθετα, για τον κινηματογραφόφιλο αποτελεί υλικό ανάτασης και βαθιάς εξερεύνησης των άγνωστων πτυχών του ηθοποιού αλλά και των ταινιών του.

Προσωπικά το ρούφηξα από την πρώτη ως την τελευταία του λέξη, καθώς μέσα στις 212 σελίδες του ανακάλυψα τον πολυδιάστατο Humphrey Bogart και την σημαντική συμμετοχή του στη χρυσή εποχή της αμερικάνικης κινηματογραφίας!

 

Κωνσταντίνος Σάντας

Κωνσταντίνος Σάντας

 

Βιογραφικό του δρος Κωνσταντίνου Σάντα:

Ο Κωνσταντίνος Σάντας γεννήθηκε στη Λευκάδα, όπου και τελείωσε το γυμνάσιο. Μετά τη στρατιωτική του θητεία πραγματοποίησε σπουδές στις Ηνωμένες Πολιτείες, στα Πανεπιστήμια Knox College (1961),Illinois (Urbana) (1962) και στο Πανεπιστήμιο του Northwestern (1971), αποφοιτώντας με διπλώματαB.A., M.A., και PH.D. στην Αγγλική Λογοτεχνία και τη Λογοτεχνική Κριτική. Δίδαξε στο MilwaukeeWisconsin (Dower College) (1962-1964), στο Πανεπιστήμιο του Illinois στο Σικάγο (1964-1971) στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Florida και στο Tallahassee (1977, 1979, 1981-1983) ως ειδικός εισηγητής. Από το 1981 υπήρξε σύμβουλος του Προγράμματος Ελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Florida στο Gainesville, όπου έχει δώσει πολυάριθμες διαλέξεις. Από το 1971 μέχρι το 2002 διετέλεσε Πρόεδρος του τμήματος Αγγλικών (Αγγλική, Αμερικάνικη, Παγκόσμια Λογοτεχνίά) στο Πανεπιστήμιο Flagler, στον Άγιο Αυγουστίνο της Florida. Έλαβε πολλές διακρίσεις και βραβεία. Ο Κωνσταντίνος Σάντας έχει δημοσιεύσει πλήθος μελετών και άρθρων σε αμερικάνικα επιστημονικά περιοδικά, καθώς και άρθρα αισθητικής στην ελληνική γλώσσα (Νέα Εστία). Έγραψε πολλά δίγλωσσα βιβλία στο “Πρόγραμμα Δίγλωσσων Σπουδών” στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Florida. Μετέφρασε αρχαίο δράμα στην αγγλική γλώσσα (Σοφοκλέους, Οιδίπους Τύραννος, Ευριπίδου Ηλέκτρα). Μετέφρασε επίσης νεοέλληνες συγγραφείς: Κονδυλάκη (Η πρώτη αγάπη), Παλαμά (Ο θάνατος του παλικαριού) και το 1976 εξέδωσε τη βιογραφικο-κριτική μελέτη του για τον ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Από το 1990 τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα στράφηκαν στην Τέχνη του Κινηματογράφου. Με υποτροφίες από διάφορα ιδρύματα πραγματοποίησε ειδικές σπουδές πάνω στο αντικείμενο, στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Ερβάιν, και στη συνέχεια το δίδαξε σε διάφορα πανεπιστήμια. Το βιβλίο του “Respondingto Film: A Text Guide for Students of Cinema Art (Chicago: Burnham, Inc, 2002), είναι καρπός αυτής της πολύχρονης επιστημονικής και διδακτικής εμπειρίας. Σήμερα είναι ομότιμος καθηγητής (της Λογοτεχνίας) και ασχολείται με την προώθηση της έρευνας στο χώρο του κινηματογράφου.

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top