Fractal

“Έντα Γκάμπλερ” σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ρήγου.

Από την Αντιγόνη Καράλη //

 

Έντα Γκάμπλερ - Θέατρο Σημείο (2)

 

Εξάμβλωμα της φαντασίας, τέρας, παρανοϊκή, ατομίστρια, άτεγκτη, ζηλιάρα, οραματίστρια, φεμινίστρια, ιδεαλίστρια, θύμα των περιστάσεων είναι μόνο μερικοί από τους χαρακτηρισμούς που έχουν χρησιμοποιήσει οι κριτικοί για να περιγράψουν την αμφιλεγόμενη ηρωίδα του Iψεν, «Eντα Γκάμπλερ». Ο Κωνσταντίνος Ρήγος με έναν αξιόλογο θίασο δίνουν τη δική τους εκδοχή πάνω στο αινιγματικό ιψενικό κείμενο, στο «Θέατρο Σημείο». «Η Εντα, ένα σύμβολο για το γυναικείο φύλο, είναι μία γυναίκα που δεν έχει βρει τη θέση της μέσα στην κοινωνία. Ζει μέσα από εξάρσεις, τους φόβους ενός σκανδάλου», σχολιάζει ο σκηνοθέτης. Για τη Δήμητρα Ματσούκα η Εντα Γκάμπλερ είναι από τα πιο αγαπημένα της έργα και μία ηρωίδα που είχε όνειρο να την ενσαρκώσει από τη σχολή. «Καταλαβαίνω πολύ την Εντα, είχα πάντα μία ειλικρινή στάση απέναντί της», λέει η πρωταγωνίστρια, για να προσθέσει ότι στην παράσταση οι «ήρωες παρουσιάζονται απογυμνωμένοι».

Κάποιες σκηνές της παράστασης αναφέρονται στην εποχή της Εντας Γκάμπλερ και άλλες θα προκύπτουν από το σήμερα. «Το έργο είναι απολύτως σύγχρονο, μοιάζει να έχει γραφτεί χθες. Η αυτοκτονία της Εντα την κρατά στην εποχή της, είναι όμως μία γυναίκα που θα μπορούσε να έχει φύγει μπροστά», τονίζει ο σκηνοθέτης. Η Έντα Γκάμπλερ είναι ανέτοιμη να «υποστεί» τη ζωή που η ίδια επέβαλε στον εαυτό της λέγοντας «ναι» στον γάμο με τον ακαδημαϊκό Γιέργκεν Τέσμαν. Λίγες, μόνο, ώρες μετά την επιστροφή τους από το γαμήλιο ταξίδι, η Έντα έχει την ευκαιρία να διασκεδάσει την πλήξη της παίζοντας με τις τύχες των ανθρώπων γύρω της. Τα περιθώρια στενεύουν, ωστόσο, και για την ίδια, όταν έρχεται αντιμέτωπη με τις μεγαλύτερες φοβίες της. Η τραγική κατάληξη φαντάζει ως μόνη επιλογή… Από την πρώτη παρουσίασή του το 1891 μέχρι σήμερα, το έγο έχει επισύρει την αποδοκιμασία και την εκτίμηση, τον αποτροπιασμό και τον θαυμασμό, χωρίς ποτέ να αφήσει περιθώρια για εύκολες απαντήσεις.

 

 

Έντα Γκάμπλερ - Θέατρο Σημείο (3)

 

Αν η Εντα Γκάμπλερ γραφόταν σήμερα, ποια στοιχεία του ήρωα που υποδύεστε θα παρέμεναν ίδια και ποια θα άλλαζαν; «Το σήμερα, για μένα, δεν διαφέρει σε τίποτα από το τότε, ως προς αυτό. Το σήμερα δεν έχει κάτι ιδιαίτερο, δεν είναι πιο έξυπνοι οι άνθρωποι σήμερα, ούτε καν πιο σύγχρονοι. Οι άνθρωποι έχουν ένα στοιχείο -αυτό που γράφεται στα μυθιστορήματα και τα έργα- που με έναν τρόπο παραμένει αναλλοίωτο, ότι είναι άνθρωποι, δηλαδή συζούν, φαντασιακά πάντα, σε έναν τεράστιο κόσμο, ο οποίος παλεύει μεταξύ πραγματικού και φαντασιακού», απαντά ο Ακύλλας Καραζήσης, ο δικαστής Μπρακ της παράστασης. «Είναι τόσο καλογραμμένο το κείμενο και τόσο ουσιαστικό αυτό που κάνει ο Ιψεν, που πιστεύω ότι δεν θα άλλαζε κάτι», υπερθεματίζει ο Γιάννης Στάνκογλου, ο οποίος υποδύεται τον Αϊλερτ Λέβμποργκ. «Ο χαρακτήρας του Αϊλερτ είναι τόσο δισυπόστατος, όπως και όλοι οι χαρακτήρες του έργου, οπότε νομίζω ότι ίσως να άλλαζαν μόνο οι δράσεις, ίσως αντικείμενα ή ουσίες που δεν ήταν γνωστές τότε».

«Ο Τέσμαν, ο σύζυγος της Εντα, όπως και όλοι οι ήρωες του έργου είναι σύγχρονοι. Μπορούν να σταθούν σήμερα χωρίς καμία αλλαγή», τονίζει ο Γιάννης Τσεμπερλίδης, με αφορμή τον ρόλο του Γιέργκεν Τέσμαν. «Αυτό που είναι διαφορετικό είναι τα μέσα. Δηλαδή ο Τέσμαν, ως ακαδημαϊκός, πέρα από τη βιβλιοθήκη του θα είχε και μία ηλεκτρονική βιβλιοθήκη κι ένα λάπτοπ. Ή αντί να κουβαλάει βιβλία και σημειώσεις, θα είχε ένα iPad. Αλλά ως ψυχοσύνθεση είναι καθαρά σημερινός και στέκεται ατόφιος». Χαρακτηριστικό του ήρωα που, ενδεχομένως, θα ήθελε να υιοθετήσει; «Αν θα μπορούσα να “τραβήξω” ένα στοιχείο από το τεσμανικό σύμπαν και να το υιοθετήσω στη ζωή μου, αυτό ίσως είναι η αισιοδοξία του και η αποδοχή των όρων της πραγματικότητας με ενεργητική στάση, με την έννοια ότι είναι ένας άνθρωπος που δεν βουλιάζει σε καταθλίψεις!».

Ο Γιάννης Στάνκογλου, από τη μεριά του στέκεται στην ευφυΐα του Λέμπορν. «Ο Αϊλερ Λέμπορν, ένας χαρακτήρας τρομερά ευφυής τόσο συναισθηματικά όσο και πνευματικά, αυτό είναι το κύριο χαρακτηριστικό του. Βέβαια πάλι με το δισυπόστατο της αυτοκαταστροφής, την οποία έχει ο ίδιος. Θα επέλεγα την ευφυΐα του».

 

Έντα Γκάμπλερ - Θέατρο Σημείο (1)

 

Όσο για τον Ακύλλα Καραζήση, «ο ήρωας που υποδύομαι», εξηγεί, είναι ένας «μυθιστορηματικός ήρωας, ένας ήρωας που ανήκει στο πεδίο, θα έλεγα, της μυθοπλασίας. Για μένα, πάντα όταν υποδύομαι ήρωες είναι σαν να παίζω ένα μυθιστορηματικό ήρωα, σαν να μετατρέπω, για λίγο έστω, τη ζωή μου σε μυθιστόρημα».

 

Έντα Γκάμπλερ - Θέατρο Σημείο (4)

 

Η ταυτότητα της παράστασης 

«Έντα Γκάμπλερ» του Ερρίκου Ίψεν. Μετάφραση: Ερι Κύργια. Σκηνοθεσία/Σκηνικό: Κωνσταντίνος Ρήγος. Συνεργάτης Σκηνογράφος: Μαίρη Τσαγκάρη.Κοστούμια: Γιώργος Σεγρεδάκης. Φωτισμοί: Χρήστος Τζιόγκας . Ειδικά Εφέ: Μιχάλης Σαμιώτης. Ερμηνεύουν (αλφαβητικά): Κατερίνα Διδασκάλου, Ακύλλας Καραζήσης, Δήμητρα Ματσούκα, Μαριέττα Σγουρδαίου, Γιάννης Στάνκογλου, Βασιλική Τρουφάκου, Γιάννης Τσεμπερλίδης.«Θέατρο Σημείο» (Χαριλάου Τρικούπη 4, Καλλιθέα, πίσω από το Πάντειο, Πληροφορίες: 211 80 000 80)

 

 Έντα Γκάμπλερ - Θέατρο Σημείο (5)

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top