Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Τα περιθώρια της ανθρώπινης ύπαρξης και η αιωνιότητα της φύσης
13/06/2018, 10:04 πμ

Τα περιθώρια της ανθρώπινης ύπαρξης και η αιωνιότητα της φύσης

Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη //

 

Andrea Camilleri, “Η εξαφάνιση της Λάουρα”. Μετάφραση: Γιάννα Σκαρβέλη.  Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2017

 

Οι συστηματικοί και φανατικοί  αναγνώστες του Σικελού συγγραφέα Αντρέα Καμιλλέρι, διαβάζοντας ετούτο το βιβλίο  θα έρθουν σε επαφή με ένα κάπως ασυνήθιστο γεγονός, με έναν καινούργιο αστυνομικό που πήρε τη θέση του γνωστού τους μέχρι τώρα Μονταλμπάνο, και από μια άλλη σκοπιά, αισθητική, με μια διαφορετική έκδοση, αυτή τη φορά από τα ‘Ελληνικά Γράμματα’. Το περιεχόμενο όμως και η αφήγηση του βιβλίου, λίγο πολύ υπενθυμίζουν το γνωστό ύφος του ταλαντούχου και ηλικιωμένου Αντρέα Καμιλλέρι, αν και ίσως διαφαίνεται κάπως πιο ολιγοσέλιδη έκδοση και συντομία στην αφήγηση στο καινούργιο του μυθιστόρημα, συγκριτικά βέβαια με τα περισσότερα από τα προηγούμενα και αρκετά κείμενα που γνωρίσαμε, είναι αλήθεια,  όλα αυτά τα χρόνια (Noli me tangere, Mondadori Libri S.p.A., 2016, Milano). Από τις υπόλοιπες διαφορές θα μπορούσαμε να αναφέρουμε την μετατόπιση του γεωγραφικού χώρου όπου διαδραματίζεται η υπόθεση του καινούργιου ετούτου βιβλίου, δηλαδή από τη αγαπημένη του γενέτειρα της Σικελίας, στην πρωτεύουσα πια της ιταλικής χερσονήσου, τουτέστιν την αιώνια πόλη της  Ρώμης.

Ο αστυνομικός επιθεωρητής που αντικατέστησε τον χαλαρό στην καθημερινή του συμπεριφορά Μονταλμπάνο, ονομάζεται Λούκα Μαουρίτσι και εργάζεται στην Αστυνομική Διεύθυνση της Ρώμης. Φαίνεται πιο σοβαρός από τον προκάτοχό του, και προσπαθεί να λύσει το μυστήριο που του προέκυψε με περισσότερο συστηματικό τρόπο, αποφεύγοντας τις όποιες προσωπικές  διασκεδάσεις και εμπλοκές, με μεθόδους που δεν ταιριάζουν ούτε συμβαδίζουν πάντα με τις αντίστοιχες  των προϊσταμένων του στην αστυνομία. Αναμφίβολα όμως διακρίνεται για τις δικές του μεθόδους εργασίας, τις οποίες και χρησιμοποιεί με αντικειμενικό σκοπό να  βρει την προσφάτως εξαφανισμένη Λάουρα. Από την αρχή του βιβλίου, πληροφορούμαστε ότι η εξαφάνιση της Λάουρα Γκαράουντο παρουσιάζει κάποιες παραξενιές που δεν ταιριάζουν με την έως τότε πραγματικότητα. Είναι η σύζυγος ενός διάσημου συγγραφέα, του Ματία Τοντίνι, και η εξαφάνισή της ίσως αποτελεί, σύμφωνα με εφημερίδα της Ρώμης (Il Messagero, 8 Ιουνίου 2010) ένα αρκετά έξυπνο διαφημιστικό τρυκ της ίδιας της Γκαράουντο, για να διαφημιστεί με τον τρόπο αυτό η ίδια, αλλά κυρίως και περισσότερο το πρώτο της μυθιστόρημα που βρίσκεται προ των πυλών της δημοσιότητας.

Η Λάουρα δείχνει να έχει ιδιαίτερη ικανότητα στη διαχείριση πολλών ανδρών μέσα στη ζωή της, στο παρελθόν και το παρόν, ερωτικών και μη, αλλά ταυτόχρονα παρουσιάζει πολλές και διαφορετικές αρετές αφού την ίδια στιγμή αρέσκεται και στο θέατρο, με σοβαρές σπουδές μάλιστα στην απαιτητική Ιστορία της Τέχνης, στην πόλη της  Μπολώνιας.  Ο επιθεωρητής βρίσκεται αδύναμος να αποκρυσταλλώσει υπεύθυνα γνώμη σχετικά με το εάν πρόκειται για εθελούσια εξαφάνιση της γυναίκας από το προσκήνιο ή για μια μορφή απαγωγής πίσω από την οποία θα βρίσκεται σίγουρα κάποιο σοβαρό κίνητρο που έχει να κάνει με τις διαπροσωπικές υποθέσεις της γυναίκας στο πλούσιο παρελθόν της.

 

Andrea Camilleri

 

Ο υπερήλικας συγγραφέας, οικοδομεί αργά και σταθερά τον χαρακτήρα της εξαφανισμένης γυναίκας με καταθέσεις και ομολογίες προσώπων  του άμεσου περιβάλλοντός της. Εδώ περιλαμβάνονται γραπτές και προφορικές απόψεις σοβαρών και επιπόλαιων εραστών, δημοσιεύματα εφημερίδων, γνώμες από φίλες της Λάουρα, ψυχαναλυτών, εντεταλμένων δικηγόρων, ξεχασμένων και κρυμμένων επιστολών της, παρελθόντων περιστατικών, υπαλλήλων της γραμματείας του Πανεπιστημίου της Μπολώνιας όπου η Λάουρα εκπόνησε  την εργασία της με τίτλο ‘Προβλήματα σχετικά με την απόδοση στον Φρα Αντζέλικο των τοιχογραφιών στη μονή του Αγίου Μάρκου της Φλωρεντίας’ και ακόμα κάποιων αποσπασμάτων συγκεκριμένων θεατρικών έργων. Έχει άραγε κάποια σχέση η εξαφάνιση της Λάουρας με την τέχνη, μονολογεί ο επιθεωρητής Μαουρίτσι, με αφορμή την σοβαρή ενασχόληση της γυναίκας με τις τοιχογραφίες της Φλωρεντίας;

 

Καινούργιο στοιχείο εδώ είναι σίγουρα και η παράθεση απ’ τον Καμιλλέρι κάποιων μηνυμάτων μέσω κινητών τηλεφώνων, των τόσο συνηθισμένων στις μέρες μας από τους χρήστες τους.  Η γυναίκα παρουσιάζεται σαν εύκολα μετακινούμενη έρημος πάνω στην οποία ο λίβας που φυσάει αλλοιώνει τα ίχνη που αφήνουν στο κορμί της οι διάφοροι περιστασιακοί και μακρόχρονοι εραστές της. Ο επιθεωρητής παρακολουθεί εκ του μακρόθεν, από καταθέσεις μαρτύρων και σχετικά πληροφοριακά στοιχεία που έρχονται σε αυτόν την πορεία και το οδοιπορικό της γυναίκας στη Φλωρεντία, την Πίζα, το Μιλάνο, την Πάντοβα, την Βενετία και σε πολλές άλλες πόλεις, προσπαθώντας να φτάσει στο τέλος ή καλύτερα στην αρχή του νήματος, αν και σε κάποια φάση αναρωτιέται αν είναι αυτός ο κατάλληλος να το πράξει ή κάποιος ιδιωτικός ντετέκτιβ, γιατί η εξαφάνιση ενός ενήλικου ατόμου δεν αποτελεί συγκεκριμένο παράπτωμα που να επισύρει την ενεργοποίηση και την εμπλοκή της αστυνομίας στη συγκεκριμένη υπόθεση εξαφάνισης ενήλικου ατόμου.

Η πορεία της έρευνας, καταλήγει σε κάποια περίεργα σημεία και συμπεράσματα. Ο Καμιλλέρι εμπλέκει τις σύγχρονες οικολογικές ευαισθησίες μεγάλης μερίδας  πολιτών με  την υπόθεση της Λάουρας. Το οδοιπορικό και η πορεία της γυναίκας, εξελίσσεται σε ένα μυστικιστικό και άκρως ατομικό ταξίδι μιας αμετάκλητης απόφασης για να δοθεί νόημα στην άχαρη έως τότε ζωή της όπου εξυπηρετούσε αποκλειστικά το δικό της σώμα και τις ευτελείς ανάγκες του. Η φίλη της Τζούλια, που την ήξερε σίγουρα καλύτερα, είναι περισσότερο σαφής. ‘… Ένιωσε  την ανάγκη, πριν φύγει, να κάνει ένα τελετουργικό ταξίδι, να ξαναζήσει τις σπουδαιότερες καλλιτεχνικές εκφάνσεις του αποχαιρετισμού στις αισθήσεις…’, δήλωσε, ενώ σε άλλη σχετική ερώτηση δεν μπορούσε να πει εάν και κατά πόσο ήταν τώρα ευτυχισμένη, ή βρισκόταν ‘… σε αρμονία με τον εαυτό της ή με το σύμπαν…’!

Ο συγγραφέας στο βιβλίο ετούτο, χρησιμοποιεί κατά κόρον σύντομους διαλόγους, γράφει μικρές προτάσεις, και δημιουργεί μικρά κεφάλαια τα οποία επιγράφονται με την ημερομηνία που λαμβάνουν χώρα τα γεγονότα.  Προς το τέλος του βιβλίου, ο αναγνώστης συνειδητοποιεί ότι η υπόθεση δεν είναι αμιγώς αστυνομική, αλλά πορεία και αμετάκλητη απόφαση για αλλαγή πλεύσης της ζωής και των βαθύτερων ενδιαφερόντων της πρωταγωνίστριας. Να δώσει πραγματικό επιτέλους  νόημα στη ζωή της! Να ανακαλύψει την ευτυχία όπως της είχε ευχηθεί παλιότερα ένας εραστής της. Να γίνει ένα θαύμα και στην έρημό της να να βρεθεί μια όαση. ‘Μια απόπειρα να ζωγραφιστεί με απλά μέσα, ένα γυναικείο πορτρέτο περίπλοκο, αλλά όχι και τόσο ασυνήθιστο όπως ίσως φαίνεται εκ πρώτης όψεως’, μας λέει ο Καμιλλέρι στην σημείωση στο τέλος του κειμένου του, αφιερώνοντας το βιβλίο αυτό σε μια Βραζιλιάνα φίλη του  που ακολούθησε ανάλογη πορεία με την πρωταγωνίστρια στο μυθιστόρημά του, τη Λάουρα.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top