Η Κρίστη Στασινοπούλου, ο Στάθης Καλυβιώτης και η ψυχεδελική διάσταση της παραδοσιακής μουσικής

του Γιάννη Παναγόπουλου //

Η Κρίστη και ο Στάθης μας έκαναν μουσικό δώρο. «Μυστικά των Βράχων», μίξη για Φράκταλ:

Χωρίς ν’ ανοίξει «μύτη» η Κρίστη Στασινοπούλου και ο Στάθης Καλυβιώτης σκηνοθέτησαν μια μουσική ζωή με Ελληνικές ρίζες που έγινε περιζήτητη, κυρίως, εκτός Ελλάδας. Η τελευταία τους δουλειά – Greekadelia-, παραδοσιακά Ελληνικά κομμάτια, ηχητικά «πειραγμένα» μέσα από την άποψη του Στάθη στην ηλεκτρονική μουσική, έφτασε στην πρώτη θέση του τσάρτ «worldmusic». Η Κρίστη και ο Στάθης γράφουν μουσική, την ηχογραφούν και μετά περιοδεύουν στον κόσμο μαζί της. Πώς αυτό το ντουέτο με μηδενικά ποσοστά εξτραβαγκάνζας κατάφερε να γίνει είδος ανάγκης σ’ ένα κόσμο που δεν μιλά τη γλώσσα του; Η Κρίστη και ο Στάθης μίλησαν στο fractal. Το έκαναν με την καρδιά τους «ανοιχτή». Τους ευχαριστούμε για κάθε λέξη που μας χάρισαν. 

-To Greekadelia «έσκασε», χρονικά, ακριβώς τη στιγμή που στην Ελλάδα συνέβαιναν διάφορα (σε κοινωνικοπολιτικό επίπεδο). Ποια είναι η σχέση της δουλειά σας με το παρόν της χώρας;

ΚΡΙΣΤΗ: Εδώ ζούμε, εδώ γράφουμε, ηχογραφούμε και πρωτοπαίζουμε ζωντανά τα περισσότερα τραγούδια μας. Με όλο αυτό το πράγμα που έσκασε σαν μαύρο σύννεφο πάνω απ’ την χώρα τα τελευταία χρόνια, η επιλογή να βγάλουμε έναν δίσκο με διασκευές παραδοσιακών τραγουδιών ήταν και σαν μια πρόταση, να τα δούμε μέσα από μια σύγχρονη ματιά και ιδεολογία, να τα αφήσουμε να μας διδάξουν λίγη από την νηφαλιότητα των παλιών, που πέρασαν και πολύ χειρότερα από μας.

ΣΤΑΘΗΣ: Κάποια πράγματα που τώρα είναι καθημερινότητα πριν από όχι και τόσα πολλά χρόνια, τα οραματιζόμασταν ή ήταν επιστημονική φαντασία. Οι ρόκερς έπιασαν μπουζούκια και λαούτα. Τα φρικιά να χορεύουν σε πανηγύρια. Πάνκηδες τραγουδούν ρεμπέτικα. Ελληνικά συγκροτήματα και καλλιτέχνες περιοδεύουν στον κόσμο. Άμεση πρόσβαση σε ό,τι πληροφορία, μουσική και βίντεο θελήσεις. Η ανασφάλεια των πρώην σίγουρων και ασφαλών δουλειών μπορεί και να οδηγεί σε περισσότερους αποφασισμένους να ρισκάρουν σε πράγματα που έχουν πολύ δουλειά, πολύ χαρά και λίγα λεφτά. Σε λίγα χρόνια θα υπάρχουν εντελώς διαφορετικές μουσικές.

-Τι σημαίνει Greekadelia για σας;

ΚΡΙΣΤΗ: Πέρα από τίτλος δίσκου, είναι και ένας χαρακτηρισμός για τον ήχο μας.

ΣΤΑΘΗΣ: Η Κρίστη, εγώ, και, όπως λέει και εκείνη, «Το μουσικό Εργαστήρι του Δρ. Καλιγκάρι».

-Τι ετοιμάζετε για το μέλλον;

ΣΤΑΘΗΣ: Αυτήν την εποχή ηχογραφοδιορθώνουμε ή αλλάζουμε τον τρόε’αιτο τι θα συμβεύμε δικά μας τραγούδια. Αρκετά από αυτά τα παίζουμε ήδη στις τελευταίες μας συναυλίες.

ΚΡΙΣΤΗ: Ετοιμάζουμε ξανά ένα δίσκο με δικά μας τραγούδια, μουσική του Στάθη, στίχους δικούς μου, όπως ήταν οι τέσσερις δίσκοι μας πριν το Greekadelia. Το Greekadelia με τις ηλεκτρονικό-ακουστικές διασκευές δημοτικών ήταν για μας σαν ένα διάλειμμα. Τώρα θέλουμε πάλι να πούμε κάτι δικό μας καινούριο.

-H δουλειά σας έχει αποθεωθεί εκτός Ελλάδας. Γιατί συμβαίνει αυτό;

ΣΤΑΘΗΣ: Όταν κάναμε τον δεύτερό μας δίσκο «Ηχοτρόπια» είχα επιμείνει να μην μπουν λατινικοί χαρακτήρες στο εξώφυλλο, επειδή θα ήταν άσχημο αισθητικά και επειδή θεωρούσα ότι δεν υπήρχε περίπτωση να ασχοληθεί κανείς στο εξωτερικό με έναν δίσκο με δικά μας τραγούδια στα ελληνικά. Ο δίσκος μπήκε στο top 10 των charts των Ευρωπαϊκών ραδιοφώνων. Αν δεν μιμείσαι κάτι και δεν «στοχεύεις» και καλά το εξωτερικό, αυτό φαίνεται στον ήχο και σε κάποιους εκεί έξω μπορεί να αρέσει. Εμείς απλά γράφουμε τραγούδια με τον ήχο που θα θέλαμε να τα ακούσουμε.

ΚΡΙΣΤΗ: Κάτι αρέσει, κάτι τους συγκινεί, το εισπράττουμε αυτό από παντού. Δεν ψάχνουμε να εξηγήσουμε τί ακριβώς είναι, για να μην γίνουμε έστω και υποσυνείδητα, δέσμιοί του.

-Τι δεν έχετε κάνει ακόμα – μουσικά – που θέλετε να πραγματοποιήσετε το συντομότερο δυνατό;

ΣΤΑΘΗΣ: Σε προσωπικό επίπεδο να βελτιώσω την τεχνική μου.

ΚΡΙΣΤΗ: Όσα κάνουμε με ευχαριστούν. Θέλω να συνεχίσω έτσι. Να γράφουμε και να παίζουμε μουσική με τον Στάθη και με φίλους, άλλοτε σε σκηνές μπροστά σε κόσμο, άλλοτε στα σπίτια μας, στα προβάδικα, στις παραλίες. Τελευταία περνάω πολύ καλά όταν μελετώ διάφορα όργανα μόνη μου, εξασκώ την φωνή μου, διαλογίζομαι με τον ήχο, ψάχνω διάφορες τεχνικές. Με γεμίζουν απολύτως όλα αυτά. Η εξερεύνηση της μουσικής και η επικοινωνία δεν τελειώνουν ποτέ, και δεν έχω την παραμικρή επιθυμία ή φιλοδοξία για άλλου τύπου μεγάλα μουσικά πράγματα και έργα.

-Κρίστη, σε θυμάμαι τη δεκαετία του ’80. Για μένα, έπαιζες το παιχνίδι των δισκογραφικών εταιρειών που σε ήθελε λίγο σέξυ, λίγο αγαθογκόμενα. Θυμάμαι κάτι βίντεο κλίπ που θύμιζαν Ελληνικό γκροτέσκογκλάμ. Όλα τα παραπάνω είναι δική μου άποψη. Τι θυμάσαι εσύ απ’ εκείνη την εποχή; Τι έχεις κρατήσει; Τι έχεις πετάξει;

ΚΡΙΣΤΗ: Δεν έχω καν υπογράψει ποτέ συμβόλαιο με ελληνική δισκογραφική εταιρία, πόσο μάλλον «να έχω παίξει το παιχνίδι» της. Ο πρώτος μου δίσκος, στον οποίον μάλλον αναφέρεσαι, του 1984, είχε βγει στην ανεξάρτητη εταιρία των Αδελφών Φαληρέα, που ήταν φίλοι μου ήδη από την εποχή του «Pop 11». Στο δισκάδικό τους είχα μεγαλώσει, εκεί είχα μάθει την μουσική που άκουγα όλα εκείνα τα χρόνια. Ο δίσκος εκείνος βινυλίου περιλάμβανε απλά ποπ-ροκ τραγούδια, παιγμένα ζωντανά με την πολύ ωραία μπάντα που είχαμε στήσει τότε, πάνω σε δικούς μου στίχους και μουσικές των κολλητών μου φίλων, του Σταύρου Παπασταύρου, του Κλέωνα Αντωνίου και του Τάκη Μπαρμπέρη. Κανένας δεν μας είχε επιβάλει τί και πώς να φτιάξουμε εκείνα τα τραγούδια. Ο δίσκος ακούστηκε αρκετά, είχε θεωρηθεί επιτυχία. Μετά από όλα αυτά είχα αρκετές προτάσεις από εταιρίες και από «μαγαζιά». Τις αρνιόμουνα και έτσι έβγαλα και το όνομα ότι είμαι τρελή και δύσκολη. Αρκετές φορές δυσκολεύτηκα απ’ αυτές μου τις επιλογές, έκανα άλλες δουλειές για να επιβιώσω. Όμως και πάλι το ίδιο θα έκανα, αν άρχιζα απ’ την αρχή.

-Ακούω συγκροτήματα και καλλιτέχνες που ζουν στην Ελλάδα και έχουν ένα διαρκές παράπονο. Δοκιμάζουν να φύγουν στο εξωτερικό αλλά τρακάρουν άλλες φορές στη δυσκολία κατανόησης της Ελληνικής γλώσσας, άλλες φορές στην απόπειρα αναπαράστασης «ειδώλων» που δεν είναι. Εσείς κάνετε περιοδείες στο εξωτερικό. Τραγουδάτε ελληνικά. Διασκευάζετε παραδοσιακά τραγούδια. Πως καταφέρατε να πάτε εκεί, που άλλοι Έλληνες καλλιτέχνες, δεν μπορούν;

ΚΡΙΣΤΗ: Η Ελληνική γλώσσα δεν είναι εμπόδιο, θα μπορούσε να είναι και στοιχείο γοητείας. Πέρα απ’ αυτό, όμως, νομίζω ότι ίσως τα cd μας να αρέσουν έξω, επειδή δεν μοιάζουν, ούτε προσπαθούν να μοιάσουν με κάτι άλλο.

ΣΤΑΘΗΣ: Τα τελευταία χρόνια αρκετά Ελληνικά σχήματα και καλλιτέχνες, από εντελώς διαφορετικές μουσικές σκηνές παίζουν έξω. Η πόρτα έχει ανοίξει και χαίρομαι που βοηθήσαμε κι εμείς σε αυτό.

-Ποια ήταν η περισσότερο ανθρώπινα συγκινητική στιγμή που «γευτήκατε» στη διάρκεια των περιοδειών σας;

ΣΤΑΘΗΣ: Στο Ερεβάν στην Αρμενία, μετά από απίστευτη κραιπάλη κι ενώ τζαμάραμε στο κλαμπ, την αμέσως επόμενη στιγμή, εντελώς ξαφνικά ξυπνάω στο κρεβάτι και βλέπω το λαούτο σπασμένο. Η συναυλία μας είναι την επόμενη μέρα και αμέσως μετά πετάμε και παίζουμε στην Βιέννη. Μέχρι το μεσημέρι έχει βρεθεί οργανοποιός-τεχνικός από τους Αρμένιους μουσικούς που πραγματικά ασχολήθηκαν και με έσωσαν από επαγγελματική καταστροφή. Με πήραν με αυτοκίνητο από το κέντρο της πόλης και μέσω διαλυμένων πρώην αυτοκινητόδρομων φτάσαμε σε μια σειρά δεκαπενταόροφων πολυκατοικιών με εντελώς κατεστραμμένες προσόψεις. Ανεβήκαμε με τα πόδια – το ασανσέρ είχε χρόνια να δουλέψει, όταν χρεοκόπησε η Αρμενία έμειναν για πολλά χρόνια χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα-, μας υποδέχτηκαν ο οργανοποιός Armen Blbulian και η μητέρα του. Μια πολύ σημαντική, όμως, πληροφορία που έπρεπε να γνωρίζει είναι το είδος της κόλλας που είχε χρησιμοποιήσει ο κατασκευαστής του λαούτου μου. Πήρα αμέσως τηλέφωνο τον Κοτζαμπόπουλο, τον φίλο που μου είχε φτιάξει το λαούτο, τον βρίσκω στη Χίο, στην κηδεία της μητέρας του -είχε πεθάνει την ώρα που έσπασε το λαούτο-…
Μέχρι να κολλήσει ο καράολας του οργάνου, ήπιαμε καφέ και ανταλλάξαμε ιστορίες με τον Αρμένιο οργανοποιό. Δεν είχα σκεφτεί ποτέ ότι χωρίς ρεύμα για χρόνια, σπάνια ακούς ηχογραφημένη μουσική ή ραδιόφωνο. Παρ όλη την αρχική μας συμφωνία, στο τέλος ο μάστορας δεν δεχόταν με τίποτα να πληρωθεί. Σε μια χώρα που ογδόντα ευρώ τότε, πριν δέκα χρόνια, ήταν σχεδόν ένα μηνιάτικο….

ΚΡΙΣΤΗ: Μιλώντας για το παρελθόν, μού έρχονται στον νου οι αποχαιρετισμοί… Πχ στο αεροδρόμιο της Μπραζίλια, της πρωτεύουσας της Βραζιλίας, η στιγμή του αποχαιρετισμού μας με τους φίλους που είχαμε κάνει εκεί. Για έναν μήνα είχαμε περιοδεύσει μαζί χιλιόμετρα στα βάθη της πολιτείας του Σάο Πάολο, σε είκοσι πόλεις. Βραζιλιάνοι μουσικοί και ηθοποιοί, ενός θεατρικού που έπαιζε πριν από εμάς, και εμείς με την μπάντα μας, όλοι μέσα σ’ ένα πούλμαν από πόλη σε πόλη, παίζαμε, κοιμόμασταν και το άλλο πρωί ταξίδι στην επόμενη. Δεθήκαμε με τα παιδιά, γίναμε φίλοι. Όταν τελείωσε η περιοδεία, αλλάξαμε την ημερομηνία επιστροφής και μείναμε μια βδομάδα παραπάνω στα σπίτια τους στην Μπραζίλια. Μας πήγαν και κάτι ωραίες εκδρομές σε δικά τους μέρη, ενδιαφέροντα. Γνωρίζεις ανθρώπους, δένεσαι, ζεις μαζί τους έντονες στιγμές και καταστάσεις. Είναι επίπονο και κάπως σκληρό όταν τους αποχαιρετάς και ξέρεις ότι πιθανότατα δεν θα τους ξαναδείς ποτέ, τόσο μακριά που ζουν, από τόσο μακριά που το έφεραν οι περιστάσεις και ήρθες και βρέθηκες μαζί τους …

– Αυθαίρετα λέω πως το σύνθετο όνομα «Greekadelia» έρχεται από τις λέξεις Greek και Psychedelia. Η Ελληνική παράδοση είναι ψυχεδελική;

ΣΤΑΘΗΣ: Είναι και ψυχεδελική.

ΚΡΙΣΤΗ: Το βυζαντινό ίσο, οι ηπειρώτικες πολυφωνίες, τα επί ώρα επίμονα επαναλαμβανόμενα μοτίβα, το νταούλι, η γκάιντα, η λύρα, είναι στοιχεία ψυχεδελικά.

– Ποια είναι η άποψη σας για την κατηγορία: «Έντεχνη Ελληνική Μουσική»;

ΚΡΙΣΤΗ: Δεν κρίνω τις κατηγορίες ή την όποια μουσική σκηνή. Σε όλες τις σκηνές, σε όλα τα είδη μουσικής, ροκ, πανκ, τρανς, ελεκτρόνικα, δημοτικό, έντεχνο, world, τζαζ, όλα έχουν και τα καλά και τα κακά δείγματά τους.

ΣΤΑΘΗΣ: Δεν μού αρέσουν όλες οι μουσικές, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν εκτιμώ και δεν σέβομαι τους καλλιτέχνες και τους ανθρώπους που τους αρέσει κάτι άλλο. Δεν μου αρέσει, το έντεχνο ελληνικό, όπως δεν μου αρέσει πχ και η λάτιν μουσική.

-Στάθη, σήμερα, τί σκέφτεσαι για τους «Ανυπόφορους»;

ΣΤΑΘΗΣ: Νοιώθω τυχερός που συναντηθήκαμε και ζήσαμε τόσο έντονες στιγμές με τα παιδιά της μπάντας. Με αφορμή κιόλας την ταινία και τη συναυλία που έγινε και ακούγοντας ξανά τα τραγούδια που είχα να ακούσω και να παίξω τριάντα χρόνια, ένιωσα ένα πολύ παράξενο πρωτόγνωρο συναίσθημα, όχι νοσταλγία που την σιχαίνομαι. Ένιωσα ότι ο εαυτός μου έκανε ένα ταξίδι στο χρόνο, σαν να με αγκάλιασε και ύστερα εξαφανίστηκε.

-Η Ελλάδα ανήκει στη «δύση» ή την «ανατολή»;

ΚΡΙΣΤΗ: Είμαστε ανάμεσα στα δύο και αυτό θα μπορούσε να είναι το μεγαλύτερο προσόν μας, αρκεί να το συνειδητοποιήσουμε και να συμφιλιωθούμε μαζί του.

ΣΤΑΘΗΣ: Για μένα «δύση» είναι η λογική και αναλυτική σκέψη και «ανατολή» είναι η επαφή με τις άγνωστες υπερφυσικές δυνάμεις του νου που απορρίπτει ή έστω απέρριπτε έως τώρα η «δύση». Η γεωγραφική και ιστορική θέση της χώρας μας είναι πολύ ιδιαίτερη και αυτό αποτυπώνεται και στην μουσική της ιστορία.

-Διάβαζα κριτικές για το Greekadelia και, σχεδόν, παντού στα κείμενα υπήρχε και μια πρόταση που αναφέρονταν στην «οικονομική καταστροφή» της Ελλάδας. Ποια είναι η σύνδεση της μουσικής με την οικονομική κρίση; Η Demy τραγουδά, σούπερ – μάρκετ, ποπ. Και η Μόνικα γέμισε το Ηρώδειο. Η δεύτερη είναι περισσότερο «σοφιστικέ». Λέμε, δηλαδή, πως αν δεν υπήρχε κρίση η άποψη των Ελλήνων γύρω από τη μουσική που ακούν θα ήταν διαφορετική;

ΚΡΙΣΤΗ: Φυσικά. Θυμίζω την άποψη και τα γούστα των Ελλήνων για την μουσική και την διασκέδαση μόλις μια δεκαετία πριν, όταν η κρίση ήταν ακόμα μονάχα πολιτιστική.

ΣΤΑΘΗΣ: Σε δύσκολες εποχές οι άνθρωποι ψάχνουν παραπάνω το τι είναι πραγματικά ουσιαστικό, σε αντίθεση με τις εποχές αφθονίας.

-Τι είναι σκηνή;

ΣΤΑΘΗΣ: Σκηνή είναι να υπάρχουν τουλάχιστον τρία μουσικά σχήματα που κινούνται στον ίδιο μουσικό χώρο και μοιράζονται κοινή καλλιτεχνική ιδεολογία. Για να επιβιώσει και να επηρεάσει όμως, χρειάζεται και μηχανισμούς από ανθρώπους στο ίδιο μήκος κύματος που να μπορούν να την επικοινωνήσουν με τον υπόλοιπο κόσμο.

ΚΡΙΣΤΗ: Είναι κάποια συγκροτήματα και καλλιτέχνες που ξεκινούν από το ίδιο, ιδεολογικό, κοινωνικοπολιτικό, αισθητικό και μουσικολογικό σημείο, και σιγά-σιγά δημιουργούν τους δικούς τους χώρους για λάιβ, τα δικά τους στέκια, παρέες, ραδιόφωνα, μικρές δισκογραφικές εταιρίες.

-Στη σκηνή περιοδεύοντας πώς είναι να τραγουδάτε σε μια γλώσσα που δεν είναι κατανοητή σε άλλους λαούς;

ΣΤΑΘΗΣ: Μας κάλεσε κάποτε στο Πανεπιστήμιο McGill του Μόντρεαλ ένας καθηγητής συγκριτικής θρησκειολογίας. Είχε κάνει ένα πείραμα με τους μαθητές του. Τους είχε βάλει να ακούσουν τους δίσκους μας «Υφαντόκοσμος» και «Ηχοτρόπια» , χωρίς να τους πει ποιοι ήταν οι ερμηνευτές τους. Ούτε από ποιά χώρα έρχονταν. Ούτε τι γλώσσα μίλαγαν. Δεν τους έδωσε καμία πληροφορία για αυτό που θα άκουγαν. Τους ζήτησε να γράφουν σε ένα χαρτί ότι τους ερχόταν στο μυαλό την ώρα που άκουγαν τα τραγούδια. Το αποτέλεσμα ήταν εκπληκτικό, ήταν σα να καταλάβαιναν τη γλώσσα. Περιγράφοντας τι ένοιωσαν, κάποιοι είχαν χρησιμοποιήσει μέχρι και ίδιες λέξεις ή φράσεις που υπήρχαν στους ελληνικούς στίχους. Και δεν υπήρχε κανένας με ελληνική καταγωγή ανάμεσά τους. Ένας είχε γράψει «δεν ξέρω από ποιά χώρα είναι, αλλά σίγουρα οι σειρήνες σ’ αυτήν τη γλώσσα τραγούδαγαν».

ΚΡΙΣΤΗ: Η επικοινωνία των νοημάτων που μεταφέρει ένα τραγούδι, μπορεί να πηγαίνει πολύ πιο βαθιά από την λογική κατανόηση της γλώσσας και μόνο. Ο ήχος της κάθε γλώσσας και ο τρόπος εκφοράς των συναισθημάτων ενεργοποιούν την διαίσθηση του ακροατή και τον βάζουν μέσα στο νόημα των στίχων και ας μη καταλαβαίνει την γλώσσα. Αυτό ήταν που ήθελε να αποδείξει ο πανεπιστημιακός του McGill με το πείραμά του. Αυτό ακριβώς το αισθάνομαι κι εγώ πολύ συχνά στα λάιβ μας έξω.

-Θέλετε να μας πείτε, περιγράψετε, ένα απροσδόκητο στιγμιότυπο που συνέβη στη διάρκεια συναυλία σας;

ΚΡΙΣΤΗ: Θυμάμαι την πρώτη φορά που παίξαμε στο «Barbican Theatre» του Λονδίνου. Η μπάντα ήμασταν πέντε άτομα: ντραμς, μπάσο, ηλεκτρική κιθάρα, γκάιντα. Ο κόσμος κάτω όρθιος, άκουγε ευχαριστημένος και λικνιζόταν και χόρευε, όταν ξαφνικά ξεπροβάλει μια ηλικιωμένη αγγλίδα κυρία, πλησιάζει τη σκηνή, προτείνει τον δείκτη της επιθετικά και με την οξεία, γεροντίστικη φωνή και την οξφορδιανή προφορά της αρχίζει να φωνάζει «να κατεβάσετε αμέσως την ένταση του ήχου». Ο κόσμος έσκασε στα γέλια, εμείς προχωρήσαμε στο επόμενο τραγούδι, την είδα στο βάθος να φεύγει από την αίθουσα χειρονομώντας και μονολογώντας. Tο περιστατικό είχε φανεί πολύ αστείο και στον Charlie Gillett, που είχε έρθει να μας ακούσει και που μετά το λάιβ μας κάλεσε στην ραδιοφωνική εκπομπή του. Την εκπομπή την ξεκίνησε εκείνο το Σαββατόβραδο διηγούμενος, με το εγγλέζικο χιούμορ του, αυτό ακριβώς το περιστατικό με την ηλικιωμένη κυρία στο Barbican, που την είχε ενοχλήσει ο δυνατός μας ήχος.

ΣΤΑΘΗΣ: Πρώτη μας συναυλία στο εξωτερικό, 1998, στο Τελ Αβίβ, Ισραήλ, support στους Deep Forest. Ξαφνικά την ώρα που κάνουμε πρόβα ήχου βλέπουμε τον βιολιστή μας να πέφτει κάτω με το κεφάλι ανοιγμένο και το αίμα να τρέχει. Είχε πέσει στο κεφάλι του από ψηλά ένα βαρύ γαλλικό κλειδί, που είχε γλιστρήσει μέσα από την τσέπη ενός τεχνικού, ανεβασμένου με γερανό να διορθώσει κάποιον προβολέα της σκηνής. Αμέσως ήρθε και πήρε τον Μιχάλη το ασθενοφόρο, για ώρες δεν ξέραμε αν ζει ή αν θα επιστρέφαμε με έναν από εμάς στο φέρετρο, δεν είχαμε και κινητά τηλέφωνα ακόμη. Όταν ήρθε η ώρα να ανέβουμε να παίξουμε ήμασταν όλοι ψυχικά κουρέλια, δεν μας ένοιαζε καθόλου πλέον η συναυλία. Ξαφνικά εμφανίζεται ένα απ’ τα αυτοκίνητα των διοργανωτών, βγαίνει από μέσα ο Μιχάλης με ξυρισμένο και μπαταρισμένο το κεφάλι και μας φωνάζει να ανεβούμε αμέσως στη σκηνή όλοι να παίξουμε. Ή θα έπαιζε μαζί μας, έτσι ματωμένος και με μπανταρισμένο το κεφάλι, ή δεν θα μας ξαναμίλαγε ποτέ. Το συναίσθημα που ένοιωθα όση ώρα παίζαμε ήταν μοναδικό και η συναυλία καταπληκτική, αν και στην πραγματικότητα ασήμαντη μπροστά σε πιο ουσιαστικά πράγματα.

-Τι νοηματοδότησε σε εσάς το να δείτε άλμπουμ σας στην πρώτη θέση των «World Music Charts»;

ΚΡΙΣΤΗ: Μας έδωσε μια ηθική ικανοποίηση, ότι αυτό που φτιάχνουμε, αρέσει και σε άλλους.

ΣΤΑΘΗΣ: Παρόλο που ποτέ δεν δίνω σημασία αν η μουσική που ακούω έχει μπει σε charts, ένοιωσα πολύ όμορφα. Επίσης, από τότε σταμάτησαν και οι συγγενείς να μου λένε να βρω μια «κανονική δουλειά».

-Τι θα κάνετε αμέσως μετά απ’ αυτή τη συνέντευξη;

ΚΡΙΣΤΗ: Σιρσάσανα.

ΣΤΑΘΗΣ: Γιόγκα, μελέτη, ηχογραφήσεις, χειμερινά μπάνια, πεζοπορίες και αρκετή βαρετή δουλειά γραφείου, μιας και κινούμαστε μόνοι μας και ανεξάρτητα.