Fractal

Η διεκδίκηση ενός ούτως ή άλλως αναπόφευκτου και προδιαγεγραμμένου τέλους

Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη //

 

Γουίλιαμ Μπόϋλ, “Gravesend” Μετάφραση: Άλκηστις Τριμπέρη. Εκδόσεις Πόλις. 2018

 

Ο Γουίλιαμ Μπόϋλ, στο πρώτο του μυθιστόρημα βουτάει  στα βαθιά των κοινωνικών θαλασσών του Μπρούκλιν, έναν τόπο αρκετά γνώριμο γι’ αυτόν, και μας βγάζει στην επιφάνεια μια σειρά κακόμοιρων χαρακτήρων με όλη τη σημασία της λέξεως, οι οποίοι εμπλέκονται σε τόσο άσχημα και σκοτεινά γεγονότα ώστε να οδηγούνται οι ίδιοι  σε αιματηρή αναγκαστικά κορύφωση.  Ο Ρέι Μπόι Καλαμπρέζε, έχει μόλις απελευθερωθεί από μια βαριά δεκαεξάχρονη φυλάκιση  λόγω  πρόκλησης ενός εγκλήματος μίσους που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο ενός έφηβου ομοφυλόφιλου της γειτονιάς του. Επιστρέφει στο σπίτι, σε αρκετά περίεργη κατάσταση. Ο Κόνγουεϊ, ο μικρότερος αδερφός του θύματος και υπάλληλος τώρα μιας φαρμακαποθήκης, μαθαίνοντας τα σχετικά νέα, επιθυμεί απαραιτήτως εκδίκηση, εκ των υστέρων.Η αντιπαράθεση τους μέσα στις πρώτες σελίδες του μυθιστορήματος είναι σοβαρή, αλλά ταυτόχρονα υπονοεί καιολικές ανατροπές στους αρχικούς του ‘μεγαλεπήβολους’ σχεδιασμούς.  Έντονος και γεμάτος μίσος, ο Κόνγουεϊ εμφανίζεται στο σπίτι του Ρέι Μπόι, αλλά παραπαίει πάνω στη κρίσιμη στιγμή που θα πετύχαινε όσα επιθυμούσε για τόσα χρόνια.Ο Κόνγουεϊ είναι συγκλονισμένος και μπερδεμένος ως προς την πλήρη αλλαγή του χαρακτήρα του Ρέι Μπόι,  από έναν αγέρωχο, απόβλητο  και ξιπασμένο ηγέτη, που υπήρξε κάποτε, σε υπάκουο πρόσφατα αποφυλακισθέντα. Οι σχέσεις του με τον χήρο πατέρα του και τους συναδέλφους του, που είναι ήδη αδύναμες, υποβαθμίζονται γρήγορα, ενώ ο Κόνγουεϊ αγωνίζεται να δικαιολογήσει μια άλλη προσπάθεια ώστε να βρει το κουράγιο να σκοτώσει επιτέλους τονΡέι Μπόι. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση  και η αμφιβολία του Κόνγουεϊ πουτροφοδοτείται σε σημαντικό βαθμό από τον μακροχρόνιο θυμό, τον στέλνει σε μια κατηφορική πορεία η οποία δεν οδηγεί με κανέναν τρόπο στην επιθυμητή, όπως φαίνεται εκ πρώτης όψεως,  εκδίκηση για το θάνατο του αδελφού του.

 

William Boyle (1978- )

 

Ο συγγραφέας συμπληρώνει έξοχα τους υπόλοιπους βασικούς χαρακτήρες του μυθιστορήματός του. Μας φέρνει σε γνωριμία με την Αλεσάντρα, μια ρηχή, επιπόλαιαστο χαρακτήρα και μάλλον  αποτυχημένη ηθοποιό που επέστρεψε από τη δυτική ακτή, το Λος Άντζελες, στις φτωχογειτονιές του Μπρούκλιν όπου και η ίδια μεγάλωσε, για την κηδεία της μητέρας της. Την βρίσκουμε σε συνεχή βάση να τριγυρνάει άσκοπα στα παλιά της λημέρια του Μπρούκλιν, εκεί όπου σύχναζε χρόνια παλιότερα, αναζητώντας τους συμμαθητές και συμμετέχοντας στις καταδύσεις της μνήμης της και της νοσταλγίας. Γρήγορα ανακαλύπτει ότι ενώ το ζοφερό τοπίο της παιδικής της ηλικίας δεν έχει αλλάξει, τα πρόσωπα κι’ οι πρωταγωνιστές έχουν και μάλιστα σε δραματικό βαθμό. Ενδιαφέρεται για τη ριζική αλλαγή της προσωπικότητας του Ρέι Μπόι, αλλά βρίσκεται μπροστά στην αλλαγή τουΚόνγουεϊ.Κάποιες αποφάσεις της σχετικά με μια αυθόρμητη σχέση μ’ έναν μπάρμαν και μια πιθανή κινηματογραφική συμφωνία που απαντούν, μάλλον τυχαία, στο δρόμο της και η  διασταύρωσή της με άλλους ανθρώπους την οδηγούν σε εκρηκτικά,για αυτήν, συμπεράσματα.Γύρισε στα πάτρια εδάφη της από την Καλιφόρνια όπου ζούσε τα τελευταία χρόνια λόγω του θανάτου της μητέρας της, αλλά γρήγορα εξανεμίστηκαν ορισμένες καλά  ενσωματωμένες υποκρισίες από τη σκέψη της. ‘…Τι νόημα είχε τέλος πάντων να κλαις πάνω από οστά; Εκείνη δεν ήταν εκεί όταν είχε σημασία, όταν η μητέρα της ήταν ζωντανή και τη ζητούσε, αλλά θα κρατούσε τα προσχήματα, θα συμπεριφερόταν σαν θρηνούσα κόρη που λόγω υπερβολικού φόρτου εργασίας ήταν αδύνατο να επιστρέψει σπίτι για να είναι παρούσα στις τελευταίες μέρες της μητέρας της ή ακόμα και στην κηδεία της’.

 

Το παλιό νεκροταφείο του Γκρέιβσεντ στο Μπρούκλιν.

 

Ο ανιψιός του Ρέι Μπόι, ο Γιουτζίν, είναι ένας προβληματικός νεαρός εγκληματίας, ο οποίος εξιδανικεύει τον θρυλικό θείο του. Είναι ο τυπικόςπανκ μαθητής γυμνασίου, χωρίς να δείχνει τον παραμικρό σεβασμό για την όποια εξουσία βρίσκεται μπροστά στο δρόμο του. Το αγόρι, μπερδεμένο ως προς την πλήρη αλλαγή του χαρακτήρα τουΡέι Μπόι,  ξεκινάει μια απερίσκεπτη περιπέτεια για να αποδείξει την αξία του στον θείο που μόλις αρχίζει στην πραγματικότητα  να γνωρίζει. Έτσι, δρομολογεί ένα σχέδιο για να ληστέψει ένα τοπικό αφεντικό που είναι μπλεγμένο σε σειρά σημαντικών παρανομιών και εγκλημάτων, με την πεποίθηση ότι ο Ρέι Μπόι, όχι μόνο θα υποστηρίξει το συγκεκριμένο σχέδιο, αλλά θα λειτουργήσει ως μέντορας για το επερχόμενο εγκληματικό θαύμα.Η σχολαστική απεικόνιση κάποιων  βρώμικων δρόμων  και των ζοφερών γειτονιών του Μπρούκλιν από τονΓουίλιαμ Μπόϋλ, προσθέτει στην αυθεντικότητα της περιγραφής και έχει τη βάση του σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι ο συγγραφέας έχει περπατήσει πολλάκις από τους ίδιους δρόμους που αναφέρει και έτσι κατέγραψε το κείμενο  της ιστορίας σαν να είναι ο ίδιος  χαρακτήρας που εμπλέκεταιτώρα στην όλη ιστορία.Το πιο σημαντικό, νομίζω που έχει ξεκαθαρίσει στο μυθιστόρημα, είναι ότι η εκδίκηση δεν είναι ένα πιάτο που σερβίρεται καλύτερα κρύο, όπως είναι ευρύτατα γνωστό.   Ένα γενναίο στη σύλληψη και ζοφερό μυθιστόρημα από την αρχή μέχρι το τέλος,που εκπλήσσει διαρκώς με την εφεύρεση και το στυλ του, και στο οποίο οι τραγικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των λίγων αριθμητικά χαρακτήρων,  φαίνονται καταδικασμένες από την αρχή του βιβλίου. Η απελευθέρωση του Ρέι Μπόι απ’ τη φυλακή,  δρομολογεί όσα ο αδελφός του θύματος σχεδίαζε για χρόνια, για μια εκδίκηση βασικό σταθμό ολόκληρης της ζωής του. Μια τέτοια οργάνωση της υπόθεσης θα μπορούσε εύκολα να εξελιχτεί σε μια σχετικά απλή διαδρομή εκδίκησης, αλλά ο Μπόϋλ φαίνεται ότι δεν θέλει να ικανοποιήσει τις προσδοκίες και αρνείται να δώσει στον αναγνώστη οποιεσδήποτε εύκολες απαντήσεις σε μια ηθικά πολύπλοκη και πολυδαίδαλη υπόθεση. Ο συγγραφέας απεικονίζει εξαιρετικά την υποβαθμισμένη γειτονιά και το κυρίως ιταλικό-αμερικανικό στοιχείο των χαρακτήρων και δεν αποφεύγει να θέτει συνεχόμενα μεγάλες ερωτήσεις για το πώς πρέπει να ζήσουμε τη ζωή μας. Η ατμόσφαιρα του βιβλίου αλλάζει σε συνεχή βάση, από την πρώτη ως την τελευταία  σελίδα.

Το ‘Γκρέιβσεντ’ είναι ένα αριστοτεχνικό έργο που, επικρίνοντας ασταμάτητα,  καταγράφει με προσοχή τα προβλήματα μιας γενιάς και  την απελπισία μιας γειτονιάς της αμερικανικής μεγαλούπολης, οι κάτοικοι της οποίας  βρίσκονται αντιμέτωποι με τα εγκλήματα του παρελθόντος, με μια γλώσσα κάποιες φορές αφόρητα πληκτική και αποτροπιαστική για  τον αναγνώστη της χώρας μας, αλλά τόσο καθημερινή και οικεία για τους κατοίκους εκείνων των περιοχών.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top