Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Γνωρίζοντας τον Τανέρ Μπαϊμπάρς
29/11/2017, 10:09 πμ

Γνωρίζοντας τον Τανέρ Μπαϊμπάρς

Γράφει ο Θεοχάρης Παπαδόπουλος // *

 

Τανέρ Μπαϊμπάρς «Γράμμα στην πατρίδα», μετάφραση: Αγγελικής Δημουλή, εκδ. Vakxikon.gr

 

Το να εκδώσει κάποιος ελληνικός εκδοτικός οίκος ποιήματα ενός Τουρκοκύπριου ποιητή ξεπερνώντας τα όποια ταμπού υπάρχουν ακόμα, είναι ένα δύσκολο και πολύ σημαντικό εγχείρημα. Δεν έχει, μέχρι σήμερα, διαδοθεί στην Ελλάδα, η τουρκοκυπριακή λογοτεχνία, όμως, υπάρχει και ανθεί, όπως θα δούμε πιο κάτω.

Είχαμε, λοιπόν, την ευκαιρία, να διαβάσουμε το βιβλίο του Τανέρ Μπαϊμπάρς: «Γράμμα στην πατρίδα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Vakxikon.gr» σε μετάφραση Αγγελικής Δημουλή. Πρόκειται για ένα ανθολόγιο ποιημάτων του Τουρκοκύπριου ποιητή, με επιλογές από ολόκληρη την ποιητική του παραγωγή.

Ο Τανέρ Μπαϊμπάρς ήταν ένας κοσμοπολίτης ποιητής, όχι μόνο, γιατί έζησε ένα μεγάλο μέρος της ζωής του στην Αγγλία και στη Γαλλία, αλλά και γιατί έγραψε ποιήματα, στην τουρκική, στην αγγλική και στη γαλλική γλώσσα, ενώ τα στοιχεία, που χρησιμοποιεί στην ποίησή του είναι παρμένα από την τουρκική, την αγγλική, την ελληνική και τη λατινική παράδοση. Ο τίτλος του βιβλίου, θα λέγαμε ότι είναι λίγο παραπλανητικός γιατί, τα ποιήματα, που εμπεριέχονται στο ανθολόγιο, δεν είναι πατριωτικά, ούτε εθνικιστικά, ενώ το ομότιτλο ποίημα δεν είναι ένα γράμμα στην πατρίδα, αλλά ένα νοσταλγικό γράμμα στον πατέρα του ποιητή.

Ο Τανέρ Μπαϊμπάρς εμπνέεται από απλά θέματα της καθημερινής ζωής. Από ένα απλό περιστατικό ή από ένα απλό αντικείμενο καθημερινής χρήσης, μπορεί να προκύψει ένα όμορφο ποίημα. Επίσης, ένα ποίημα μπορεί  να προκύψει, με την παρέμβαση του ανθρώπου στη φύση. Πχ: Ο άνθρωπος, που κόβει μια δαμασκηνιά για να μην κλείνει το παράθυρο της κουζίνας και για να πάψει να φιλοξενεί ένα ενοχλητικό περιστέρι, προσπαθώντας να απαντήσει στο ερώτημα, αν πρέπει να επεμβαίνει ο άνθρωπος στη φύση και μέχρι, ποιο σημείο, μπορεί να επέμβει. Πιο κάτω, ο ποιητής περιγράφει την παράδοση στη φωτιά του λίκνου, που τον γέννησε, αλλά, που δεν θα τον δει να πεθαίνει. Σε αυτή την κατηγορία μπορούμε να εντάξουμε και το ποίημα «Κατεδαφίζοντας ένα σπίτι».

Προχωρώντας στο διάβασμα του ανθολογίου του Τανέρ Μπαϊμπάρς, βρίσκουμε την ανησυχία του ποιητή για την αποξένωση, που προκαλεί η τεχνολογία στον άνθρωπο βάζοντας σε αντιπαράθεση έναν τεχνητό εγκέφαλο εναντίον μερικών ανθρώπινων εγκεφάλων.

Θα μπορούσε να πει κανείς, ότι ο Τανέρ Μπαϊμπάρς είναι σκληρός στην ποίησή του, όμως, δεν θα έχει πλήρη εικόνα, αν δεν διαβάσει και τα ποιήματα, που έγραψε για την κόρη του Σουσίλα Τζέην. Εδώ, ο ποιητής γίνεται τρυφερός και ο στίχος του αποκτά μια λυρικότητα, που δεν συναντιέται σε άλλα του ποιήματα.

Τέλος, θα θέλαμε να αναφέρουμε το ποίημα «Δεν έχουν πλάκα;», όπου γράφει για έναν άνθρωπο, που ταξιδεύει μόνος του και γράφει στον τελευταίο συγκλονιστικό στίχο: «αν και μόνος, δεν είμαι μοναχός.»

 

Τανέρ Μπαϊμπάρς

 

Τα ποιήματα του ανθολογίου του Τανέρ Μπαϊμπάρς είναι απλά και κατανοητά, γραμμένα σε απλή γλώσσα και σε αυτό βοηθάει πολύ η επιτυχημένη μετάφραση της Αγγελικής Δημουλή.

Το ανθολόγιο του Τανέρ Μπαϊμπάρς «Γράμμα στην πατρίδα» περιέχει πολλά ποιήματα. Θα μπορούσαμε να διαλέξουμε πολύ περισσότερα για την ανάλυσή μας, όμως, θα σταματήσουμε εδώ αφήνοντας τον αναγνώστη να ανακαλύψει τα υπόλοιπα.

 

 

* Ο Θεοχάρης Παπαδόπουλος γεννήθηκε στον Πειραιά το 1978. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα βουλγάρικα, στα αγγλικά, στα αλβανικά και στα πακιστανικά. Διατηρεί μόνιμη στήλη κριτικής βιβλίου στο ηλεκτρονικό περιοδικό www.vakxikon.gr. Διαχειρίζεται τα blogs: www.poihtikostayrodromi.blogspot.gr,  www.theoharispapadopoulos.blogspot.com

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top