Fractal
Home / ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ / Στον τοίχο με μπογιά
06/07/2016, 9:21 πμ

Στον τοίχο με μπογιά

Γράφει η Μάριον Χωρεάνθη //
Φωτογραφίες: Μάριον και Βερίνα Χωρεάνθη //

 

Άλλοι φιλοδοξούν να κάνουν τον κόσμο καλύτερο.
Εγώ θέλω μονάχα να τον κάνω πιο όμορφο.
Κι αν δεν σας αρέσει, ζωγραφίστε από πάνω!

 Banksy

graffiti1

 

Οι δρόμοι έχουν τις ιστορίες των ανθρώπων. Φωνές, ανάσες, βήματα, αθέατες σφραγίδες περαστικής παρουσίας. Οι τοίχοι καταγράφουν το μεταίσθημα φευγαλέων ίσκιων, την ηχώ μονολόγων και συνομιλιών, την αύρα και τις εποχές της ζωντανής ύλης. Και τα σημάδια που εσκεμμένα ο άνθρωπος χαράζει επάνω τους – απόπειρες καλλιτεχνικής έκφρασης, γρίφους και διεκδικήσεις, συνθηματικά αποφθέγματα, σπασμωδικές εκδηλώσεις πάθους, συμπυκνωμένη σοφία ή λακωνική αγανάκτηση.

Ο άδειος τοίχος – όπως το άδειο χαρτί – μας καλεί να τον χρωματίσουμε, να ζωντανέψουμε την απρόσωπη λευκότητά του. Απ’ την αρχή της συνειδητής του υπόστασης, όπου κι αν βρέθηκε ο άνθρωπος άφησε άσβηστα χνάρια στις φιλόξενες κενές επιφάνειες – στα τοιχώματα των σπηλαίων, στην πέτρα. Είτε από δημιουργική παρόρμηση, είτε από ανάγκη να μοιραστεί επιθυμίες, προβληματισμούς και αγωνίες. Απ’ την αρχή της ιστορίας του, ζωγραφίζει τους τοίχους των κτισμάτων του, ξορκίζει τη μονοτονία μιας εθελούσια περιφραγμένης καθημερινότητας δίνοντας ζωή και κίνηση στους ίδιους αυτούς πέτρινους όγκους που τον κρατούν φυλακισμένο για να τον προστατέψουν απ’ τον έξω κόσμο.

 

graffiti2

 

Τα γκράφιτι και τα συνθήματα στους δρόμους της Αθήνας με περιμένουν σαν παλιοί γνωστοί, πάντα πιστοί στο ραντεβού τους. Διαλέγομαι μαζί τους σιωπηλά, πασχίζοντας να συναρμολογήσω τα σκόρπια τους σπαράγματα, ν’ αγγίξω την ψυχή των αινιγμάτων τους. Οι τοίχοι μού ιστορούν τον έρωτα του Γιώργου και της Νατάσας, αιώνια κλεισμένο σε μια τρεμουλιαστή καρδιά από μπλε μαρκαδόρο. Την παντοτινή φιλία της Λένας και της Χριστίνας, που σφραγίστηκε μ’ ένα κόκκινο περλέ ηλιοτρόπιο. Την άνευ όρων αφοσίωση του Jimmy στην ΑΕΚ. Τον «πόλεμο» των κρυπτικών προκλήσεων ανάμεσα σε μυστηριώδεις αντιπάλους, μεταμφιεσμένων σε ζουμερές, ζωηρόχρωμες λέξεις.

Με συγκίνηση σκέφτομαι το άγνωστο χέρι που φόρεσε ένα πράσινο χαμόγελο στο ανέκφραστο κάλυμμα ενός ανεμιστήρα ή ένα κόκκινο δάκρυ στην τυφλή εσοχή ενός τοίχου και ζωγράφισε μια ντελικάτη μπορντούρα από ελικοειδή κλαδιά και φύλλα στο ασβεστωμένο γείσο κάποιας πρόσοψης. Πλάι στα αραδιασμένα στο πεζοδρόμιο τραπέζια μιας ταβέρνας ένας ξανθός άγγελος-χελιδονόψαρο ευλογεί τους γλάρους, τα δελφίνια και τα κύματα που κυνηγιούνται κάτω από έναν κατακίτρινο ήλιο. Λίγο πιο πέρα ένας γαλάζιος νάνος μισογελάει πονηρά σ’ ένα πρόσωπο που θυμίζει νεκροκεφαλή, μαρμαρωμένο σ’ ένα άφωνο ουρλιαχτό. Στον πίσω τοίχο μιας εκκλησίας ένα δικέφαλο κορίτσι με μαχαιροπίρουνα στα χέρια ετοιμάζεται να καταβροχθίσει τον εαυτό του. Η είσοδος ενός εγκαταλελειμμένου σινεμά έχει γίνει κυβιστικό ενυδρείο με ψάρια πλουμιστά μέσα σε πορφυρό νερό, άλλα χαρούμενα κι άλλα αποσβολωμένα. Ένα γιγάντιο, ανέμελο νεαρό ζευγάρι στον πλαϊνό τοίχο μιας πολυκατοικίας χαζεύει το βιαστικό πλήθος αφ’ υψηλού, βρίσκοντας άκρως διασκεδαστικό το θέαμα. Πάνω σε μια αυτοσχέδια τσίγκινη περίφραξη δυο προφίλ, άνθρωπος και πίθηκος, ατενίζουν μελαγχολικά το ένα το άλλο ανάμεσα σε φαιούς ουρανοξύστες, πελώρια τροπικά λουλούδια και κίονες που αναδύονται από μια καλλιγραφικά τρικυμισμένη θάλασσα: συνειρμικά ενορχηστρωμένη, η πολύχρωμη χορογραφία του σύμπαντος ξετυλίγεται και ακινητοποιεί έργα ανθρώπων, πλάσματα, φύση, τόπους και εποχές σε στιγμιότυπα πληγωμένα από σκισμένες, στραβοκολλημένες αφίσες, μισοκρυμμένα από μαύρες σακούλες σκουπιδιών, παρκαρισμένα αμάξια και μηχανάκια – λες κι ο άνθρωπος έχει βαλθεί να εκδικηθεί την ομορφιά και κάνει ό,τι μπορεί για να τη βεβηλώσει, να την εξαφανίσει πίσω απ’ τη χρηστική ασχήμια της ρουτίνας του.

 

graffiti3

 

Να κι η σαύρα, ο φύλακας της πόλης. Μπαίνω στο πολυδαίδαλο οχυρό της και την ακολουθώ. Το γεωμετρικό της περίγραμμα πολλαπλασιάζεται και σκαρφαλώνει στους τοίχους των γύρω δρόμων, οδηγώντας τα βήματά μου και ακολουθώντας με κι εκείνο σ’ ένα παιχνιδιάρικο καθρέφτισμα – όπως, μικρά, μιμούμασταν τις κινήσεις των άλλων παιδιών κι επαναλαμβάναμε τα λόγια τους, για να νευριάζουν και να γελάμε. Κι η σαύρα δεν θέλει παρά να παίξει, να ξεμουδιάσει απ’ την ακινησία, να βρει συνοδοιπόρο για τον περίπατό της στη λιακάδα. Ακόμα κι αν μαντέψω λάθος την πορεία της και τη χάσω, σε λίγο θα φανεί πάλι μπροστά μου, στραμμένη στην αντίθετη κατεύθυνση: «Από κει έπρεπε να πας». Ποτέ δεν ξέρω τον προορισμό μας – αν υπάρχει καν προορισμός. Είναι φορές που με παγιδεύει σ’ έναν κύκλο δίχως αρχή και τέλος: γυρνάμε γύρω γύρω στα ίδια στενά, περνάμε εκατό φορές μπροστά απ’ τις ίδιες πόρτες και παράθυρα, τις ίδιες καρέκλες καφενείων και βιτρίνες μαγαζιών. Έτσι και πάω να της ξεφύγω, η σαύρα πάλι θα με βρει και θα συνεχίσουμε το κρυφτό μας. Δικός της ο λαβύρινθος, δική της κι η απόφαση να με ελευθερώσει.

Η πόλη έχει τις ιστορίες των δρόμων της, για πάντα χαραγμένες στο τσιμεντένιο δέρμα της σαν ένα απέραντο τατουάζ. Οι τοίχοι συνεχίζουν να τις αφηγούνται ερήμην των ανθρώπων. Ποιος ξέρει τι έχουν τώρα πια απογίνει όσοι τους εμπιστεύτηκαν τα μυστικά τους… Άραγε ο Γιώργος κι η Νατάσα είναι ακόμα ερωτευμένοι; Η Λένα κι η Χριστίνα ακόμα φίλες; Ο Jimmy το ίδιο πωρωμένος με την ΑΕΚ; Οι καιροί αλλάζουν και μας παρασέρνουν στη δίνη τους. Οι φίλοι ξεμακραίνουν, οι αγάπες σβήνουν και καταποντίζονται στη λήθη. Μα οι τοίχοι έχουν φυλάξει το αποτύπωμα κάποιας προσωπικής μας ιστορίας, εκείνη τη σημαδιακή κι ανεπανάληπτη στιγμή της ύπαρξής μας.

Την αγαπώ την Αθήνα. Την αγαπώ με την ομορφιά και την ασχήμια της, τα άχαρα μεγαθήρια και τον τοξικό ουρανό, τα ξηλωμένα πεζοδρόμια και τα δύσοσμα σοκάκια της. Περιδιαβάζω στους βασανισμένους δρόμους της, ψηλαφίζοντας ουλές πάνω από ουλές αιώνων και δυναμώνοντας την πίστη μου πως όχι, δεν πρόκειται να χαθούμε ό,τι κι αν γίνει, όσο κι αν πληγωθούμε, όσο κι αν χρειαστεί να πονέσουμε. Γέρνοντας το κεφάλι στην μπογιατισμένη καρδιά της πόλης μου, αφουγκράζομαι το σφυγμό του μικρού, του απέραντου κόσμου.

 

graffiti4 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Πρωτοδημοσιεύτηκε στο Ημερολόγιο του Αρχιπελάγους 2012 των εκδόσεων Φιλιππότη. Φωτογραφίες: Βερίνα & Μάριον Χωρεάνθη

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top