Fractal

Γκρίζο Βλέμμα: Γκρίζο ή Μπλε – Κοινωνικό και Noir Μυθιστόρημα

Από τον Πάνο Ιωαννίδη //

 

 

Ίσως ο πυρήνας της συζήτησης που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια, σχετικά με τη χρησιμότητα ή όχι του noir, να βρίσκεται στην σχέση που έχει με το νεωτερικό κοινωνικό μυθιστόρημα. Η σχέση αυτή μπορεί να ιδωθεί με πρίσμα, καταφατικό, αντιφατικό και ίσως συνθετικό.

 

NoirNovel

 

– To noir μυθιστόρημα σου επιτρέπει να μιλήσεις άμεσα για πράγματα για τα οποία το κοινωνικό μυθιστόρημα μπορεί να σου θέσει εμπόδια. Δεν είναι μόνο η επαγωγική ή η απαγωγική ανάλυση ενός εγκλήματος, είναι κυρίως το περιβάλλον αυτού το οποίο κυριαρχεί στα καλά αστυνομικά μυθιστορήματα. Στον αντίποδα το περιβάλλον σε ένα αμιγώς κοινωνικό μυθιστόρημα μπορεί να διαδραματίζει ελλειπτικό ρόλο, ανάλογα με το θέμα του.

-Το noir μυθιστόρημα περιορίζει την ανάλυση των συναισθημάτων, των συμπεριφορών και των στάσεων των ηρώων καθώς όλα περιστρέφονται με έναν ομόκεντρο τρόπο γύρω από το έγκλημα. Το κοινωνικό μυθιστόρημα είναι εκείνο που διαμέσου της άτυπης διαχείρισης ενός θέματος από τον δημιουργό, δημιουργεί τις προϋποθέσεις εκείνες που επιτρέπουν την πολλαπλή ανάλυση του.

– Η σχέση ανάμεσα στη μορφή και στο περιεχόμενο είναι επίσης διαφορετική. Κατά κανόνα το noir εγκιβωτίζει τους διαλόγους ως βασικά στοιχεία ανάπτυξης της πλοκής, όπως επίσης και την εξελεγκτική δραστηριότητα του ερευνητή. Από την άλλη πλευρά μέρος της αποστολής του κοινωνικού μυθιστορήματος είναι η αναδιάταξη της αλληλεπίδρασης ανάμεσα στη μορφή και στο περιεχόμενο. Λογοτεχνικές τεχνικές όπως είναι ο μακροπερίοδος λόγος, ο εσωτερικός μονόλογος και η ευρηματική χρήση των μετωνυμιών δύσκολα χωράνε στο noir.

– Τα πάντα εξελίσσονται, ό,τι μένει αμετάβλητο γίνεται μουσειακό είδος. Η δυναμική των δύο ειδών, του μπλε και του γκρίζου, του ρεαλισμού και της μελαγχολίας αντέχει

στον χρόνο για έναν απλό λόγο: Τα είδη συναιρούνται προκαλώντας νέες υβριδικές μορφές αφήγησης. Είναι πάμπολλα τα αστυνομικά που εκτείνουν τα πεδία τους σε κοινωνικά ζητήματα, είναι αρκετά τα κοινωνικά μυθιστορήματα που ενσωματώνουν noir χαρακτηριστικά στην προβληματική τους. Πέρα από τις συγγραφικές επιλογές και τις αναγνωστικές προτιμήσεις η πορεία του κόσμου που πάντα θα γυρεύει τη λογοτεχνική της αντανάκλαση θα επικαθορίζει το τελικό αισθητικό αποτέλεσμα.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top