Γιώτα Παπαδημακοπούλου: “Η ζωή είναι επιλογές!”

Συνέντευξη στην Αργυρώ Μουντάκη //

Με ένα θέμα ταμπού καταπιάνεται η Γιώτα Παπαδημακοπούλου στο καινούριο της βιβλίο με τίτλο «Όταν ξέρεις ν’ αγαπάς» από τις εκδόσεις Μάτι. Είναι το θέμα του ιού HIV και πόσο μπορεί αυτή η ασθένεια να δυσκολέψει τη ζωή των ανθρώπων που τη φέρουν. Μπορούν να ζήσουν φυσιολογικά; Να ερωτευτούν και να ζήσουν με έναν υγιή άνθρωπο; Να κάνουν οικογένεια; Να μιλήσουν και να πουν το πρόβλημά τους; Η Γιώτα Παπαδημακοπούλου είναι και μητέρα και σίγουρα δεν μπορεί να είδε μόνο ρομαντικά την συγγραφική – μυθιστορηματική προσέγγιση ενός τέτοιου θέματος.

-Γιώτα πώς εμπνεύστηκες το καινούριο σου βιβλίο;

Το “Όταν ξέρεις ν’ αγαπάς” ήταν ένα βιβλίο που για μένα αποτελούσε ένα μεγάλο στοίχημα με τον ίδιο μου τον εαυτό, πριν καν ξεκινήσω να το γράφω. Ήθελα να καταπιαστώ με ένα θέμα που δεν θα ήταν συνηθισμένο -καθώς κάθε συγγραφέας επιθυμεί με το έργο του να κάνει την διαφορά-, αλλά και που θα αποδείκνυε πως μια ιστορία, ακόμα κι αν δεν είναι “εύκολη”, μπορεί να προσφέρει έναν συνδυασμό γνώσης και συναισθήματος. Κάπως έτσι, γεννήθηκε στο μυαλό μου η ιστορία του Στέφανου και της Ιόλης που αν και είναι μυθοπλαστική, θεωρώ πως πολύ εύκολα θα μπορούσε να είναι αληθινή, η ιστορία του ανθρώπου που μένει στη διπλανή πόρτα και που εμείς δεν γνωρίζουμε, ίσως γιατί δεν ενδιαφερθήκαμε να την μάθουμε. Δεδομένου ότι μεγάλωσα σε μια εποχή που τα Μ.Μ.Ε. έσπειραν την τρομολαγνεία γύρω από τον ιό του HIV, μεταφέροντάς μου τον φόβο για κάτι που καλά-καλά δεν γνώριζα τι ήταν στην πραγματικότητα, στην εφηβεία μου και στα χρόνια που ακολούθησαν, έπιασα πολύ συχνά τον εαυτό μου να κάνει τρομακτικές σκέψεις που δεν μου άρεσαν και δεν μου ταίριαζαν. Κάπως έτσι, ξεκίνησα να ενημερώνομαι και τελικά, έγινε μια μεγάλη συναισθηματική και συνειδησιακή μεταστροφή μέσα μου. Ίσως, λοιπόν, η έμπνευση για το βιβλίο αυτό να πηγάζει από τις ενοχές μου και την ανάγκη μου να εξιλεωθώ, επειδή φοβόμουνα αυτό που δεν καταλάβαινα, κάτι που είναι από τα χειρότερα πράγματα που μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος.

-Είχες κάποια περίπτωση στο περιβάλλον σου;

Η αλήθεια είναι πως δεν είχα, όχι μέχρι που ξεκίνησα να γράφω το συγκεκριμένο βιβλίο. Μετά, τα πράγματα εξελίχθηκαν έτσι όπου ήρθα σε επαφή με αρκετούς οροθετικούς που πλέον μπορώ να αποκαλώ φίλους καρδιάς, και που είναι από τα πιο όμορφα και αισιόδοξα πλάσματα που έχω γνωρίσει. Επιπλέον, πολλοί αναγνώστες του βιβλίου, δεν δίστασαν να μου αποκαλύψουν πως στο οικείο περιβάλλον τους έχουν ανάλογες περιπτώσεις και πως το βιβλίο μου στάθηκε αφορμή για να σκεφτούν και να αναθεωρήσουν πολλά πράγματα στην μέχρι πρότερη αντίληψή τους, γεγονός που με χαροποίησε ιδιαίτερα.

-Αποδεικνύεται θέμα ταμπού λοιπόν και από την εμπειρία σου. Πόσο δύσκολο είναι να καταπιαστείς με ένα θέμα ταμπού για τον πολύ κόσμο;

Το δύσκολο δεν είναι τόσο το να καταπιαστείς με ένα τέτοιο θέμα, όσο το πως θα μπορέσεις να το “περάσεις” στο αναγνωστικό κοινό με τον τρόπο που επιθυμείς, ώστε να μην προκαλέσεις αλλά αντίθετα, να του μεταφέρεις ένα μήνυμα. Δεν είχα καμία αμφιβολία γι’ αυτό που πήγαινα να κάνω, δεν φοβήθηκα ούτε για μια στιγμή -ούτε και σκέφτηκα να εγκαταλείψω την ιδέα μου-, όμως κάπου βαθιά μέσα μου είχα μια ανησυχία μήπως ο κόσμος αντιδράσει αρνητικά, κάτι που -ευτυχώς- δεν έχει συμβεί μέχρι στιγμής. Μάλλον το αντίθετο, και είμαι πολύ ευτυχισμένη γι’ αυτό γιατί με κάνει να αισθάνομαι πως κάτι έκανα σωστά.

-Ίσως σε αυτό να έπαιξε ρόλο και το ότι ερεύνησες πολύ. Πες μας γι’ αυτό…

Το κομμάτι της έρευνας ήταν εξαιρετικά σημαντικό -όπως σε κάθε περίπτωση όπου θες να καταπιαστείς με ένα θέμα γύρω από το οποίο δεν έχεις τις απαραίτητες γνώσεις-, και εκείνο που απορρόφησε περισσότερο χρόνο ακόμα και από την συγγραφή του ίδιου του βιβλίου. Δεδομένου ότι η οροθετικότητα, με τις προεκτάσεις που αυτή παρουσιάζεται στο βιβλίο μου, συνδέεται άμεσα με ποικίλα ιατρικά ζητήματα, αλλά και με ακόμα περισσότερα νομικά θέματα, είναι ένα θέμα ιδιαίτερο, πολύπλοκο και δύσκολο, δεν μπορείς να το προσεγγίσεις με επιπολαιότητα, και ακριβώς αυτό προσπάθησα να αποφύγω έτσι ώστε να μεταφέρω μια πραγματικότητα, όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικά. Για να το πετύχω αυτό, ήρθα σε επαφή με φορείς του HIV -προκειμένου να μου μιλήσουν για τις προσωπικές τους εμπειρίες, και τους ευχαριστώ πολύ για το ότι δέχτηκαν να μου μιλήσουν-, αλλά και με σχετικούς με τη νόσο οργανισμούς, γιατρούς και νομικούς, σε Ελλάδα και εξωτερικό, ώστε να συγκεντρώσω το απαραίτητο υλικό για να μπορέσω να προχωρήσω στην συγγραφή του βιβλίου αυτού, έχοντας μια σφαιρική εικόνα των πραγμάτων, όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο. Φυσικά, αποδείχτηκε κουραστικό και με εξάντλησε σε πολλά επίπεδα, όμως, όχι μόνο δεν το μετανιώνω, αλλά πιστεύω πως με άλλαξε πολύ ως άνθρωπο.

-Ως μητέρα ποια θα είναι η θέση σου σε μια τέτοια περίπτωση. Και μιλάμε και για τις δύο πλευρές.

Σαφέστατα, όταν είσαι γονιός, και εφόσον βρεθείς αντιμέτωπος με μια τέτοια κατάσταση, η θέση σου είναι δύσκολη. Αν έχεις ένα “υγιές” παιδί, το να κάνει σχέση με έναν οροθετικό, αναπόφευκτα, θα σου προκαλέσει πανικό και το γονεϊκό σου ένστικτο θα φωνάζει πως πρέπει να το προστατέψεις. Όμως, αν βρεθείς στην άλλη άκρη, με το δικό σου παιδί να νοσεί, πόσο διαφορετική θα ήταν η πραγματικότητά σου και η στάση σου απέναντι στα πράγματα; Μάλλον, πολύ, αφού δεν θα ήθελες το παιδί σου να μείνει στο περιθώριο και να αποξενωθεί, πολύ περισσότερο, να σταματήσει να ζει. Οπότε, θέλω να πιστεύω πως και στις δύο περιπτώσεις θα διατηρούσα την ψυχραιμία μου και θα στήριζα το παιδί μου με όποιον τρόπο μπορούσα. Άλλωστε, τα παιδιά, δεν τα φέρνουμε στον κόσμο για να γίνουν προέκταση του εαυτού μας, αλλά αυτόνομες προσωπικότητες που θα μπορούν να παίρνουν ώριμες αποφάσεις και να τις υποστηρίζουν μέχρι τέλους. Προσωπικά, θέλω ο γιος μου να είναι ευτυχισμένος και πλήρης, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό, και όχι να ακολουθήσει το μονοπάτι που εγώ θα επέλεγα για εκείνον. Αυτό είναι η ζωή! Επιλογές! Και με βάση αυτές τις επιλογές, πρέπει να κάνουμε την κάθε μέρα μας να αξίζει και να ζούμε το παρόν, που είναι το σήμερα. Το μέλλον, θα έρθει όταν είναι η ώρα του.

-Ποιο είναι τελικά το πιο δύσκολο για τους οροθετικούς; Η ασθένειά τους ή η περιθωριοποίηση από την κοινωνία;

Νομίζω πως το πιο δύσκολο κομμάτι είναι να αποδεχτούν τη νέα τους πραγματικότητα, το να πάψουν να αισθάνονται ενοχές ή να κατηγορούν τον εαυτό τους γι’ αυτό που τους συνέβη, ώστε να μπορέσουν να προχωρήσουν στη ζωή τους, προσαρμόζοντάς την πλέον στα δεδομένα μιας νέας καθημερινότητας. Άλλωστε, σε κάθε περίπτωση, ό,τι κι αν μας έχει συμβεί, όταν έχουμε την απαίτηση από τους γύρω μας να μην αλλάξουν συμπεριφορά απέναντί μας, πρέπει εμείς οι ίδιοι να είμαστε σε θέση να μην αλλάξουμε, αλλά να συμπεριφερόμαστε όπως και πριν. Από ‘κει κι έπειτα, σαφέστατα, ένας οροθετικός έχει να αντιμετωπίσει δεκάδες κοινωνικά ζητήματα-προβλήματα, τα οποία οφείλονται είτε στην άγνοια, είτε στην παραπληροφόρηση, που πολλές φορές οδηγεί στην περιθωριοποίησή τους. Βέβαια, εν έτει 2015, θέλω να πιστεύω πως ο κόσμος είναι πιο “ανοιχτός” και πως δείχνει μεγαλύτερο ενδιαφέρον και πρόθεση προς το να πληροφορηθεί σωστά και έγκυρα γύρω από πολλά θέματα που μέχρι τώρα είχε άγνοια, και η οροθετικότητα είναι ένα από αυτά.

Για το βιβλίο:

Η Ιόλη σπουδάζει στη Νομική Αθηνών, ακολουθώντας τα χνάρια του πατέρα της, γνωστού μεγαλοδικηγόρου. Συνεσταλμένη αλλά παθιασμένη, ονειρεύεται τη μέρα που θα αρχίσει να ασκεί το επάγγελμα που αγαπά όσο τίποτε άλλο, επιτελώντας λειτούργημα και όχι στοχεύοντας στο χρήμα ή στην αναγνώριση.
Και μια μέρα, ενώ βρίσκεται στη Σχολή, το βλέμμα της θα μαγνητίσει ένας μυστηριώδης άντρας. Δίχως να μπορεί να εξηγήσει το πώς και το γιατί, παθαίνει εμμονή μαζί του, σκεπτόμενη συνεχώς το μελαγχολικό του βλέμμα. Η Ιόλη δεν θ’ αργήσει ν’ ανακαλύψει ότι ο νεαρός αυτός λέγεται Στέφανος, και ύστερα από δική της πρωτοβουλία, οι δύο νέοι πολύ σύντομα θα έρθουν κοντά.
Ωστόσο, ο Στέφανος βασανίζεται από τους προσωπικούς του δαίμονες κι ένα μεγάλο μυστικό, το οποίο ξέρει πως δεν θα μπορεί να της το κρατήσει κρυφό για πάντα. Ένα μυστικό που δεν θα τους επέτρεπε να είναι μαζί, αφού μια τέτοια σχέση αποτελεί ταμπού.
Κι όμως, η Ιόλη αποφασίζει ν’ ακολουθήσει την καρδιά της και να διεκδικήσει το δικαίωμά της να είναι μαζί του, με αποτέλεσμα οι δυο τους να χαράξουν τελικά μια κοινή πορεία. Μια πορεία που θα τους οδηγήσει σε αλλεπάλληλους αγώνες, ώστε να αποκτήσουν όλα εκείνα που ο κοινωνικός περίγυρος και οι νόμοι ενός κράτους που βαλτώνει πιστεύουν πως δεν αξίζουν να έχουν. Μια πορεία που θα αποδειχτεί επίπονη, μα ταυτόχρονα και συγκλονιστική.

Για τη συγγραφέα:

Η Γιώτα Παπαδημακοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1984 όπου και ζει μέχρι σήμερα μαζί με το σύζυγό της. Είναι η δημιουργός και διαχειρίστρια του site «Το μεγαλείο των τεχνών», το οποίο, στην αρχική του μορφή, ψηφίστηκε ως το καλύτερο blog για το 2012. Αρθρογραφεί σε ποικίλα ηλεκτρονικά έντυπα, ανάμεσα στα οποία και το culturenow.gr, στο οποίο υπογράφει με την ιδιότητα της βιβλιοκριτικού. Παράλληλα, συνεργάζεται με εκδοτικούς οίκους στην Ελλάδα αλλά και με πρακτορεία του εξωτερικού στο τμήμα αξιολόγησης βιβλίων προςέκδοση , ενώ απασχολείται και ως ραδιοφωνική παραγωγός. Ζει και αναπνέει για τη Λογοτεχνία … και για το γιο της.

Τον Δεκέμβριο του 2012 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΜΑΤΙ το πρώτο της μυθιστόρημα, «Ξεπεσμένοι Άγγελοι». Τον Δεκέμβριο του 2013, και πάλι από τις εκδόσεις ΜΑΤΙ, κυκλοφόρησε το δεύτερο μυθιστόρημά της, με τίτλο «Μη με ξεχάσεις».

Για επικοινωνία με τη συγγραφέα:

http://giota-papadimakopoulou.blogspot.gr // giota_p2005@yahoo.gr