Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης: «Ο έρωτας είναι μεγάλη ευλογία. Μην ακούτε που λένε για πολέμους και κολάσεις. Ο έρωτας είναι παράδεισος»

Συνέντευξη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη //

«Το μυθιστόρημα Αγάπη/Love είναι το δεύτερο μέρος της Τριλογίας του Χάους, που ξεκίνησα με τον Διασυρμό (εκδ. Εστία, 2012). Ο Διασυρμός ήταν η εποποιία της παρέας, της φιλίας, του τρελού χαοτικού συλλογικού σαματά. Η Αγάπη/Love είναι ένα γουέστερν του έρωτα». Με αφορμή αυτό το «γουέστερν του έρωτα» ο Γιώργος – Ίκαρος Μπαμπασάκης, μιλά στο fractal σχεδόν για τα πάντα: τον έρωτα και τα βιβλία, την κρίση κι εμάς, τους συγγραφείς και το εκδοτικό τοπίο, την τέχνη και την τεχνική της ζωής: «Θα τους πρότεινα να σκεφτούν και να ξανασκεφτούν, όπως σκέφτηκα και ξανασκέφτηκα κι εγώ, την ταμπέλα που είχε ο ανυπέρβλητος σουβλατζής κύριος Κώστας  στο μικροσκοπικό του σουβλατζίδικο στην οδό Αδριανού: “Όχι άγχος”. Θα τους πρότεινα να σκεφτούν και να ξανασκεφτούν, όπως σκέφτηκα και ξανασκέφτηκα κι εγώ, την επίμονη συμβουλή του μεγάλου μερακλή μπάρμαν Νίκου Λώρα: “Να πίνετε πάντα ένα λιγότερο!” Θα τους πρότεινα να σκεφτούν και να ξανασκεφτούν, όπως σκέφτηκα και ξανασκέφτηκα κι εγώ, την μεγαλοφυή ατάκα του Νίκου Καρούζου, “Η ζωή δεν έχει πώμα”. Επίσης, θα τους πρότεινα να κάνουν το δικό τους και όχι των άλλων, να ζούνε τη δική τους τρέλα και όχι την τρέλα των άλλων». Του ζητάμε και μας προτείνει. Και προτού να αρχίσουμε την ανάγνωση της συνέντευξης, ένα μάταιο άλγος έχει ήδη εξαφανιστεί.

-Ποια ήταν η αφορμή για να γραφεί το βιβλίο Αγάπη/Love», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εστία, κύριε Μπαμπασάκη;

Η αφορμή ήταν τα όσα βλέπω γύρω μου τα τελευταία χρόνια. Λειτουργώ και εγώ, όπως και άλλοι πριν από εμένα (ο William S. Burroughs, π.χ.), σαν ένα μηχάνημα καταγραφής και επεξεργασίας των όσων συμβαίνουν στον εξωτερικό, στον κοινωνικό χώρο. Το μυθιστόρημα Αγάπη/Love είναι το δεύτερο μέρος της Τριλογίας του Χάους, που ξεκίνησα με τον Διασυρμό (εκδ. Εστία, 2012). Ο Διασυρμός ήταν η εποποιία της παρέας, της φιλίας, του τρελού χαοτικού συλλογικού σαματά. Η Αγάπη/Love είναι ένα γουέστερν του έρωτα. Μια συνωμοσία των δύο. Ένα τυπωμένο σε καμιά εκατοστή σελίδες φιλμ με happy end, ναι, με αίσιο τέλος.

-Το βιβλίο είναι γραμμένο με μοντέρνο τρόπο γραφής. Αυτή η τεχνική εξυπηρετεί τις ανάγκες της γραφής;

Το βιβλίο είναι γραμμένο σε στρωτά ελληνικά, με ύφος που θυμίζει προφορικό λόγο, κοφτό και γρήγορο. Είναι μια τεχνική που θέλει να θυμίσει το πώς μιλάμε όταν είμαστε τρυφεροί και αγαπημένοι. Και, βέβαια, πώς φερόμαστε όταν είμαστε τρυφεροί και αγαπημένοι. Θέλει να θυμίσει όλο τον (βαρύ, τελικά) πλούτο που κουβαλάμε, όταν αγαπάμε, και που θέλουμε να προσφέρουμε, δώρο, σ’ αυτόν που αγαπάμε. Το βιβλίο είναι γραμμένο για να θυμίζει ότι το να μιλάμε απλά δεν σημαίνει ότι μιλάμε ανόητα, και ότι δεν είναι ντροπή να δίνεις, να ξαναδίνεις, και να δίνεις ακόμα μια φορά, τα πάντα.

-Η αγάπη ως έννοια έχει αρκετές σημασίες. Γιατί έχει σημαντική αξία για όλους τους ανθρώπους;

Η αγάπη έχει μία σημασία, και μόνο: της προσφοράς, του μοιράσματος, της δωρεάς. Πώς να μην έχει σημαντική αξία, την πιο σημαντική μάλιστα, αφού ο άνθρωπος δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς να δίνεται στον άλλο άνθρωπο; Αυτή η δωρεά είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να συμβεί, και όχι μόνο, όχι τόσο, σ’ αυτόν που λαμβάνει, που δέχεται τη δωρεά, όσο σ’ αυτόν που δίνει. Το μεγαλείο της ζωής είναι να βρεις κάποιον να του δωρίσεις τον πλούτο που έχεις, τον πλούτο που είσαι.

-Το παιχνίδι στον έρωτα είναι μια δυναμική που έχει απίστευτες εκρήξεις. Μοιάζει με την φουρτουνιασμένη θάλασσα;

Ο έρωτας είναι μεγάλη ευλογία. Μην ακούτε που λένε για πολέμους και κολάσεις. Ο έρωτας είναι παράδεισος. Είναι ό,τι καλύτερο για να βγαίνεις από το εγώ σου και να εισβάλεις στο εγώ του άλλου. Και ταυτοχρόνως να δέχεσαι το εγώ του άλλου μες στο δικό σου εγώ. Είναι πολλαπλασιασμός του εγώ, και όχι αφανισμός του, όπως λένε διάφοροι μετα-μετα-μετα-μεταμοντέρνοι. Μια χαρά παράδεισος είναι ο έρωτας. Ακόμα κι αν τείνει να μείνει ανεκπλήρωτος, πάλι μια χαρά είναι. Πυροβολεί την πλήξη στον σταυρό ο έρωτας.

-Γράφετε ότι «γεννιόμαστε όλοι τρελοί. Άλλοι κάποτε με κόπο, θεραπευόμαστε». Αυτοί που αγαπούν τρελά έχουν καμία θεραπεία;

Η μοναδική θεραπεία για όποιον αγαπάει τρελά είναι να συνεχίσει να αγαπάει τρελά, και αγαπήσει ακόμα πιο τρελά, και να τον αγαπήσουν επίσης τρελά, ώσπου όλη αυτή η τρέλα να γίνει μια λαμπρή λογική. Ή ώσπου να τιναχτεί στον αέρα το σύμπαν.

-Αναφέρετε τον Μπάροουζ και τους μπήτνικ. Γιατί είναι διαχρονική η αξία τους;

Ο William S. Burroughs είναι μεγάλος δημιουργός. Και κάθε μεγάλος δημιουργός έχει διαχρονική αξία. Ο Allen Ginsberg είναι μεγάλος ποιητής. Και κάθε μεγάλος ποιητής έχει διαχρονική αξία. Ο Jack Kerouac είναι μεγάλος συγγραφέας. Και κάθε μεγάλος συγγραφέας έχει διαχρονική αξία.

-«Όταν πιάνω τη λογοτεχνία, αφήνω τον Μπουλιόζι. Κι όταν αφήνω τον Μπουλιόζι, πιάνω τον Λου Ριντ. Κι όταν πιάνω τον Λου Ριντ θέλω κι άλλο ούζο». Η λογοτεχνία και η μουσική έχουν συγγενική σχέση; Γιατί σας γοητεύουν και τα δύο;

Οι τέχνες φλερτάρουν η μία με την άλλη, κι όλες μαζί με το ουίσκι και με το ουζάκι και με τη φιλοσοφία Ο Μπουλιόζι, έχει γράψει ένα πολυσυζητημένο βιβλίο για τη δολοφονία του Τζων Κέννεντυ, πάνω από χίλιες σελίδες για εκείνα τα μοιραία δευτερόλεπτα.

-Ο Ζαν Πωλ Σαρτρ κέρδισε τους νέους με την υπαρξιακή του θεωρία. Εξακολουθεί να γοητεύει ακόμη η θεωρία του;

Πολλά από όσα είπε ο Sartre είναι πια ξεπερασμένα. Αξεπέραστη παραμένει η τρομερή ενεργητικότητά του, η γραφομανία του, η προσωπικότητά του. Σχεδόν κανένας δεν γοητεύεται πια από τα φιλοσοφικά του βιβλία, αλλά ξέρω πολλούς που διαβάζουν ξανά και ξανά τα λογοτεχνικά του έργα, τη Ναυτία, ας πούμε, και τις Λέξεις.

-Είστε μια πολύπλευρη προσωπικότητα. Γράφετε ποίηση, πεζογραφία αλλά και δοκίμια. Υπάρχει ελεύθερος χρόνος;

Ποτέ δεν κατάλαβα την έννοια του ελεύθερου χρόνου. Είμαι σκληρός δουλευταράς, εικοσιτετραώρου απασχολήσεως κομάντο της Συμμορίας Σαίξπηρ, γράφω για να ζω, ζω για να γράφω, διαβάζω για να ζω, ζω για να διαβάζω, ακούω μουσική για να ζω, ζω για να ακούω μουσική, κατεβάζω ιδέες για να ζω, και ζω για να κατεβάζω ιδέες. Μπορεί κανείς να πει ότι για μένα, τελικά, μόνο ελεύθερος χρόνος υπάρχει!

-Είστε ικανοποιημένος από την πορεία σας στα ελληνικά γράμματα;

Απολύτως.

-Ποια είναι η σχέση σας με το διαδίκτυο; Ενημερώνεστε από τον ηλεκτρονικό τύπο αλλά και τα αντίστοιχα περιοδικά;

Πολύ καλή είναι η σχέση μου με το διαδίκτυο. Δεν ενημερώνομαι απλώς, αλλά ψάχνω και βρίσκω πολλά πολύτιμα πράγματα. Κι ακόμα, επικοινωνώ με φίλους που βρίσκονται σε άλλες χώρες, σε άλλες πόλεις, σε άλλες γειτονιές. Μοιραζόμαστε ιδέες, μέσα στα άγρια μεσάνυχτα, μιλάμε για αγάπες, όπως ο Thomas Pynchon, ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, ο Πάνος Γαβαλάς και ο Άκης Πάνου, ο David Foster Wallace και ο Don DeLillo, και τόσες άλλες, αγάπες μεγάλες.

-Οι νέοι χάνονται στο διαδίκτυο. Αυτό δεν τους περιορίζει τον ελεύθερο χρόνο για να διαβάσουν κανένα βιβλίο;

Ποιος λέει ότι οι νέοι χάνονται στο διαδίκτυο; Πουθενά δεν χάνονται οι νέοι. Οι νέοι είναι οι καιροί τους, η εποχή τους, ο κόσμος ο παρών αλλά και ο μελλοντικός κόσμος. Που αυτοί, οι νέοι, τον φτιάχνουν. Και τον φτιάχνουν με ό,τι υλικό έχουν διαθέσιμο. Οι νέοι διαβάζουν. Πολύ περισσότερο από ό,τι διάβαζαν παλαιότερα. Είμαι κατά της νοσταλγίας. Είμαι υπέρ του να φτιάχνουμε ξανά και ξανά τον κόσμο. Και ο κόσμος φτιάχνεται από τους νέους. Μαζί με τους νέους. Με αρχηγούς τους νέους.

-Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει και το χώρο του βιβλίου. Υπάρχει ελπίδα να ξεπεραστεί αυτή η κρίση;

Όλες οι κρίσεις περνάνε. Φεύγουν. Κι αφήνουν πίσω τους συντρίμμια. Άλλες μεγαλύτερα και πιο οδυνηρά συντρίμμια. Άλλες όχι και τόσο συντριπτικά συντρίμμια. Και αυτή η κρίση θα περάσει. Πάντως, η ποιότητα και η ποσότητα των βιβλίων που εκδίδονται τα τελευταία χρόνια είναι πολύ σε πολύ υψηλά επίπεδα. Οι αναγνώστες, οι επιστήμονες, οι δημιουργοί, όσοι διαβάζουν, τέλος πάντων, δεν έχουν παράπονο. Δεν μπορούν να έχουν παράπονο. Οι εκδότες το παλεύουν γερά. Ιδίως όσοι έχουν μεθύσει με το αθάνατο δονκιχωτικό κρασί της προσήλωσης στη δουλειά τους. Μισό λεπτό να πω και ονόματα για να μην ξεχνιόμαστε: Εύα Καραϊτίδη και Εστία. Νίκος Γκιώνης και Πόλις. Γιώτα Κριτσέλη και Κίχλη. Σάμης Γαβριηλίδης και εκδόσεις Γαβριηλίδης. Θέμις Μίνογλου και Κριτική. Σταύρος Πετσόπουλος και Άγρα. Αιμίλιος Καλιακάτσος και Στιγμή. Αναστασία Λαμπρία και Ποταμός. Μανώλης Μανουσάκης και Ερατώ. Λουκάς Ρινόπουλος και Πλέθρον. Σωτήρης Σελαβής και Περισπωμένη. Και οι συνεχιστές/διάδοχοι: Περικλής Δουβίτσας και εκδόσεις Νεφέλη. Νίκος Αργύρης και εκδόσεις Ίκαρος.

-Τι θα προτείνατε στους αναγνώστες που θα διαβάσουν την συνέντευξή σας;

Θα τους πρότεινα να σκεφτούν και να ξανασκεφτούν, όπως σκέφτηκα και ξανασκέφτηκα κι εγώ, την ταμπέλα που είχε ο ανυπέρβλητος σουβλατζής κύριος Κώστας στο μικροσκοπικό του σουβλατζίδικο στην οδό Αδριανού: «Όχι άγχος». Θα τους πρότεινα να σκεφτούν και να ξανασκεφτούν, όπως σκέφτηκα και ξανασκέφτηκα κι εγώ, την επίμονη συμβουλή του μεγάλου μερακλή μπάρμαν Νίκου Λώρα: «Να πίνετε πάντα ένα λιγότερο!» Θα τους πρότεινα να σκεφτούν και να ξανασκεφτούν, όπως σκέφτηκα και ξανασκέφτηκα κι εγώ, την μεγαλοφυή ατάκα του Νίκου Καρούζου, «Η ζωή δεν έχει πώμα». Επίσης, θα τους πρότεινα να κάνουν το δικό τους και όχι των άλλων, να ζούνε τη δική τους τρέλα και όχι την τρέλα των άλλων.