Υπεροψίαν και μέθην. Yπεροψίαν και μέθην θα είχεν ο Δαρείος-Βαρουφάκης.

Γράφει ο Μανόλης Πρατικάκης // *

Σταρ πρώτου μεγέθους. Υπέρλαμπρος χολυγουντιανός αστήρ, που όλα τα μέσα μαζικής επικοινωνίας ασχολούνται μαζί του. Συνεντεύξεις επί συνεντεύξεων, σχόλια επί σχολίων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σούπερμαν, αχτύπητος, παγκόσμιος αστέρας, που για κάποιες εβδομάδες είχε τους προβολείς της δόξας αποκλειστικά στραμμένους πάνω του. Μα τι έκανε ο τρισμέγιστος και μάγεψε τα παγκοσμιοποιήμενα πλήθη, ένας κοινός οικονομολόγος; Γόης, τάχατες ακαταμάχητος «και άλλα ηχηρά παρόμοια» όπως θα έλεγε εκείνο το σοφό γερόντιο της Αλεξάντρειας. Δεν τελεί έργον ιδιωτικό. Υπερασπίζεται την τύχη ολόκληρου του έθνους!

‘Δεν είναι παίξε γέλασε’. Μα που ήτο κρυμμένος ετούτος ο ασύγκριτος ήρωας που αίφνης συγκλόνισε το πανελλήνιο, αλλά και το παγκοσμιοποιημένο μας χωρίον; Η πλανώμενη πολιτικοικονομική ουσία σαν παλίρροια πηγαινοέρχεται. Τούτος Εκείνος δοξάζει-θα δοξάσει την έρημη πατρίδα μας! Τούτος ο αντισυμβατικός και ολίγον underground αστήρ, θα μας αποδώσει πάλι την από αιώνες χαμένη μας αξιοπρέπεια! Με το δαιμόνιο πνεύμα του. Με τα διεθνή οικονομικά που τα παίζει στα δάκτυλα. Μιλάει στους ευρωπαίους ομόλογούς του, ως να ήτο μοιράκια μπροστά στην αυθεντία του. Μιλάει ως πρύτανης(παρότι αντισυμβατικός(και κομμάτι αναρχοαυτόνομος) που κομπάζει αυτάρεσκα, πως «κατά τύχη έγινε οικονομολόγος» (φανταστείτε να ήταν η κύρια και αποκλειστική του απασχόληση), ε τότε θα γίνονταν πρόεδρος των πλανητών. Προσέξτε την αιδημοσύνη του ανδρός!

Πώς σεμνύνεται ο άναξ. Τι παντελής έλλειψη Αυταρέσκου αυτοέπαινου!-Μα κύριε όχι τόση σεμνότης• θα μας κάνετε να δωρίσουμε τον ύστατο μανδύα μας στα χειμαζόμενα πλήθη των συμπολιτών μας!(Αφήστε προς ώρας τα επώνυμα κασκόλ και τα μπουφάν είναι από άλλα ιστορικά στάδια).Τί, παίζουμε τώρα; Θα κυκλοφορούμε στης Εσπερίας τα σαλόνια, χωρίς το πενιχρόν σακίδιον του μοναξιασμένου στρατοκόπου ή επαναστάτη στις φαρδιές ωμοπλάτες του εκγυμνασμένου μας σώματος; Δεν θα πάμε στου Μαξίμου με μηχανή μεγάλου κυβισμού και με το πολεμικό μας σακίδιο περασιά; Τι θα πει το χριστεπώνυμο πλήθος για το prestige μας; Να μας νομίζει βολεμένους αστούς που μας τρέφει το επικατάρατον σύστημα της μίζας και της αρπαχτής; Μπορεί κανείς να διανοηθεί ένα μεγάλο επαναστάτη επί παντός επιστητού με κουστούμι και καστόρινα παπούτσια, με ακριβά φουλάρια και χωρίς να έχει προκλητικά τα χέρια του στις τσέπες, χαιρετώντας τους ξένους αξιωματούχους; Από αυτούς έλκουμε την καταγωγή μας, με μόνο στόχο ν’ αλλάξουμε όχι μόνον την Ελλάδα, αλλά και την Ευρώπη και ή δυνατόν άπασαν την ανθρωπότητα! (Έτρεχα να σώσω την ανθρωπότητα ποδοπατώντας τους διπλανούς μου, θα μας πει ο σεμνός ποιητής Τ. Λειβαδίτης). Όχι εδώ δεν τους ποδοπατάμε! Τους σνομπάρουμε με την αντισυμβατική μας περιβολήν, με την μηχανάρα των ροκάδων σταρ και το πτωχό σακούλι ενός πλάνητα Ντεσπεράντο, ενός αντιφρονούντος του κάθε θεσμοθετημένου λόγου και έργου και έξω από κάθε Λογικάδικο. (Για το ύφος των χιλίων αυτοκρατόρων θα μιλήσουμε αργότερα).

ΤΟ ΠΟΡΤΡΕΤΟ :

Γ.Σεφέρης: Το ύφος είναι ο άνθρωπος.

Ο κ. Βαρουφάκης Υπ. Οικονομικών της Ελλάδας πάει να διαπραγματευτεί με τους εταίρους μας για την αλλαγή των όρων της οικονομικής  βοήθειας με ένα μαξιμαλιστικό πρόγραμμα, ώστε να σταματήσει η λιτότητα, η φτώχεια, η ανεργία και η εξαθλίωση των χαμήλων τάξεων του ελληνικού λαού. Σύμφωνοι. Όλοι μαζί του. Όλοι είμαστε στο πλευρό της κυβέρνησης, δηλαδή της Ελλάδας την οποία επάξια εκπροσωπεί. Παρακολούθησα με μεγάλη προσοχή τις ομιλίες, τις συνεντεύξεις και τις ατάκες αυτού του πληθωρικού κυρίου. Στην αρχή με συμπάθεια, λόγω και των προοδευτικών μου φρονημάτων. Αλλά πολύ σύντομα διαπίστωσα ότι ο άνθρωπος αυτός ανεξάρτητα αν γνωρίζει ή δεν γνωρίζει οικονομικά στην πράξη και όχι στις άκαπνες θεωρίες, είναι ο πλέον ακατάλληλος να διαπραγματευτεί με τους εταίρους μας, γιατί μέσα στην ακραία πληθωρικότητά του συμπεριφέρεται  ως ταύρος εν υαλοπινάκω. Βγάζει διαρκώς λογύδρια, ως προφέσορ, σα να παραδίδει μαθήματα σε πρωτοετείς φοιτητές από τους οποίους απαιτεί να τον παρακολουθούν με θαυμασμό και δέος! Ομιλεί ακατάπαυστα με περιφράσεις, με ιδεολογήματα, με συνθήματα με έναν λόγο υπερπεριεκτικό, αυτάρεσκα εξεζητημένον (έως λεξιλαγνείας), αγνοώντας ότι δεν έχει απέναντι του σπουδαστές  οι οποίοι αρέσκονται στις Ρητορίες, αλλά έμπειρους επί πολλά χρόνια ομόλογούς του, οι οποίοι απαιτούν ντοκουμέντα, προγράμματα με ενδελέχεια, επεξεργασμένα ισοδύναμα, π.χ. αν κάνεις αυτό τι θα συμβεί με εκείνο το μέγεθος, κτλ. Ύστερα ο άνθρωπος αυτός, πριν δεχτεί μια δημοσιογραφική ή από συναδέλφους του ερώτηση, έχει ήδη έτοιμη την απάντηση στο τσεπάκι του. Δεν καταλαβαίνει ότι «η υπερβολική ευφράδεια είναι τραύλισμα», όπως μας λέει ο μέγιστος σοφός της Ανατολής Λάο Τσε. Για να συμπληρώσει ο  μεγάλος προσωκρατικός φιλόσοφος Ηράκλειτος: “Ύβριν σβενύναι μάλλον ή πυρκαίειν- Την αλαζονεία είναι προτιμότερο να σβήνεις παρά την πυρκαγιά, γιατί η πυρκαγιά κάνει μικρότερο κακό από την ανθρώπινη αλαζονεία”.

Όλες οι απαντήσεις έτοιμες πριν καλά-καλά τεθούν οι ερωτήσεις. Ούτε περίσκεψη, ούτε αναστοχασμός, ούτε βάσανος στην εκφορά του Λόγου. Απέραντη μεγαλοστομία για λόγους εντυπωσιασμού. Ασταμάτητη φλυαρία μπρος στα μικρόφωνα, παρ’ ότι κάνει κρίσιμες διαπραγματεύσεις, προκαλεί τους πάντες και τα πάντα με την εκφραστική του δυνότητα και την αλαζονική μιμική του προσώπου του. Έτσι κατόρθωσε τις πρώτες μέρες των διαπραγματεύσεων που τις διέκρινε κάποια ευφορία και κάποιος ενθουσιασμός να τις μετατρέψει σε αντιπάθεια όλων των παραγόντων της Ευρωζώνης που του έδειχναν πια κατάμουτρα την απαξίωσή τους. Ένα κανονικό φιάσκο κι ένα προσωπικό boomerang. “Το ύφος είναι ο άνθρωπος”, έγραψε ο σοφός Σεφέρης. Το ύφος του υπουργού μας είναι αλαζονικό, γεμάτο προκλητική αυθάδεια και κομπορρημοσύνη. Ο τρόπος που περπατά δείχνει οίηση, επιθετικότητα, λόρδωση με το στήθος προτεταμένο και την ξυρισμένη πολυγωνική κεφαλή ολόστητη, συσπασμένη χωρίς καμιά φυσικότητα. Το περπάτημά του είναι όλο πόζα, επιδεικτικό, με μεγάλο διασκελισμό και αέρα έμπνεο φιλαρέσκειας και ματαιοδοξίας. Λες πως πορεύεται για να καταλάβει τα Χειμερινά Ανάκτορα! Το χαμόγελό του είναι η επιτομή των επιτηδευμένων κενόδοξων σταρ, που συχνά διακόπτεται από αμήχανη ειρωνεία και σκωπτικότητα. Η γλώσσα του σώματος και το ενδυματολογικό του prestige, στην επίσημη συνεδρίαση του Eurogroup, με τον βοηθό του να κρατά το γνωστό σακίδιο, όπου μάλλον θέλει να δείξει ότι εκεί κρύβει τα σύνεργα ενός μάγου αλχημιστή, έχουν εξοργίσει όλους τους Ευρωπαίους. Η σημειολογία Βαρουφάκη, από την ένδυση έως την κινησιολογία του, και τη λατρεία του στα media για προβολή, τον κάνει ενώ υποδύεται τον αντικομφορμιστή να είναι ο πλέον κομφορμιστής και ακόραστα επιδειξιομανής. Η σημειολογία του σηκωμένου γιακά του σακακιού του στη κύρια συνεδρίαση είναι η αλληγορία της αδάμαστης χαίτης ενός τάχα ασυμβίβαστου και αδάμαστου καθαρόαιμου αλόγου μπροστά στα φορτωμένα μεθοδικά υποζύγια των εταίρων μπρος τους οποίους τείνουμε χείρα βοηθείας. Η όλη εικόνα του, η αψυχολόγητη υπεραισιοδοξία του, η προκλητική μεγαλόστομη αυτοπεποίθησή του (Αυτός που όντως τη διαθέτει δεν έχει καμιά ανάγκη να την προβάλλει, άρα εδώ έχουμε υπεραναπλήρωση),οι άπειρες συνεντεύξεις του (δεν ξέρει να λέει ο άνθρωπος όχι),δεν δείχνουν τίποτα άλλο από έναν άκρατο και άκριτο Ναρκισσισμό. Και ο πιο ευφυής διπλωμάτης είναι συνετός, λιγομίλητος, προσέχει τι θα πει και τι θα κρύψει. Ζυγίζει την κριτική του, σέβεται τους συνομιλητές του και δεν έχει αυτή την a priori προπέτεια και αυθάδεια. Αντίθετα ο υπουργός μας συμπεριφέρεται ως «κάτοχος πάντων των φώτων» (πάλι το Γερόντιο). Το πρόσωπό του συσπάται διαρκώς σε ένα συνεχές αυτάρεσκο ειρωνικό χαμόγελο (σαν υπομανιακός), γιατί οι συνομιλητές του δεν κατανοούν τις μεταμοντέρνες βαθυστόχαστες οικονομικές του αναλύσεις! Βαδίζει με κομπορρημοσύνη σα να πηγαίνει σε αγώνα πυγμαχίας, βέβαιος για τη συντριβή του αντιπάλου του. Καθυστερεί επί είκοσι ολόκληρα λεπτά σε επίσημη συνεδρίαση του Eurogroup, εξοργίζοντας τους πάντες, δείχνοντας φανερά ενοχλημένοι. Μοιάζει σα να μη συνειδητοποιεί ότι διαπραγματεύεται την τύχη ενός έθνους, αλλά τη προσωπική του προβολή και επιτυχία. Σε μια συνέντευξη τον άκουσα να λέει «Ε, εάν είναι αναπόφευκτη η ρήξη, ας έρθει o Αρμαγεδδών!!».Και ποιος σου είπε κύριε ότι είσαι διαπιστευμένος με την ακαμψία σου να καταστρέψεις μια χώρα; Εάν αυτό δεν είναι Αμοραλισμός και ανευθυνότητα, τότε τι είναι; Και εάν υποθέσουμε πως είναι για λόγους διπλωματίας, δεν συμβάλλει στον εκβιασμό τον οποίο κόπτεσαι ότι δεν δέχεσαι εκατέρωθεν;

Όταν ζητάς δανεικά προσπαθείς να είσαι προσηνής, ευγενής, σοβαρός, πειστικός με επιχειρήματα. Ναι, να είσαι σκληρός και ανυποχώρητος εκεί που πρέπει και όχι με εξυπνάκικους κουλτουριάρικους συνειρμούς και λεκτικά φληναφήματα που στερούνται κάθε διαπραγματευτικό ρεαλισμό. Ο σεβασμός προς τους συνομιλητές, η σύνεση και η λιτότητα είναι απαραίτητα για να κερδίσεις. Οι ελιγμοί και η υψηλή διπλωματία απαιτούν άλλη γλώσσα, άλλο ύφος, άλλο προφίλ, άλλη κουλτούρα. Όταν ζητάς δάνεια δις. ευρώ, δεν λες χιτλερικό τον Υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας και η αριστερή πλατφόρμα δεν χαρακτηρίζει κύριε Λαφαζάνη τους Γερμανούς ιμπεριαλιστές και τα Γαλλικά Κανίς, όταν η Γαλλία είναι η μόνη χώρα που μας υποστηρίζει.

Ο κ. Βαρουφάκης εμφορείται από ακατάσχετη πρεμούρα στρέφοντας τους προβολείς πάνω του. Γιατί άραγε στράφηκαν μόνο σ’αυτόν; Αυτό συνάδει με τον αντικομφορμισμό και την αντισυμβατικότητα; Ή είναι τα μέσα για την δική του προβολή, δηλαδή το άκρον άωτον της υποκρισίας; Αυτά πράττουν μόνο εκείνοι που πάσχουν από διαταραχή στον έλεγχο των παρορμήσεων. Εκκωφαντικός θόρυβος για το τίποτα. Και επίσης δεν είναι άκρως αντιδημοκρατικό να παριστάνεις την απόλυτη αυθεντία θεωρώντας τους άλλους απλές οδοντόπαστες; Ό άκρατος Ναρκισσισμός δεν είναι ψυχολογικά η απεχθέστερη μορφή καπιταλισμού και ιμπεριαλισμού στο διανοητικό και υπαρξιακό επίπεδο, όταν εσύ με τις μεγαστομίες σου θέλεις να συντρίψεις τις γύρω σου μετριότητες; Όλοι οι μεγαλόσχημοι σωτήρες αυτό το προφίλ έχουν. Υπερβολική εγωπάθεια, αίσθημα παντοδυναμίας και Αυτοθαυμασμός(συχνά ασυνείδητος).Και δεν θα με διέφερε διόλου ο κ. Βαρουφάκης ως άτομο, αν δεν ήταν εκείνος που διαχειρίζεται τις τύχες όλων μας και των παιδιών μας. Αλλά μπορείς με τέτοια αλαζονεία,να είσαι ένας αξιόπιστος, αποτελεσματικός διαπραγματευτής; Προβάλλεις τη λαική εντολή. Μα όλες οι χώρες της Ευρώπης λαϊκή δημοκρατική εντολή έχουν. Αυτό είναι αυτονόητο και προαπαιτούμενο και όχι διαπραγματευτικό όπλο. Ο ελληνικός λαός στη συντριπτική του πλειοψηφία θέλει την Ελλάδα να αλλάξει τα παλιά μνημόνια, αλλά με την προϋπόθεση να παραμείνει η χώρα στην Ευρωζώνη. Πρέπει λοιπόν να κάνεις τα πάντα γι’ αυτή την εντολή γιατί η Ελλάδα δεν είναι τσιφλίκι κανενός. Αν ήταν για τον εαυτό του ο λεονταρισμός δεν θα υπήρχε αντίρρηση. Αλλά όχι όταν συμβάλλουν σε μια δραματική χρεοκοπία. Αν π.χ. από τα δέκα αιτήματά μας ικανοποιηθούν τα επτά θα είναι λίγο, όταν αν προκληθεί ρήξη, δεν θα γίνει αποδεκτό κανένα και συνάμα θα χρεοκοπήσουμε; Χρειάζεται κοινός νους που ο υπουργός μας φαίνεται ότι δεν διαθέτει, ενώ ίσως άλλοι υπουργοί της κυβέρνησης έχουν αυτό το προσόν. Ο σοφός Σεφέρης έλεγε ότι στη ζωή μας μένει να βρίσκουμε πάντα το μικρότερο κακό. Κρίμα που δεν το αντιλαμβάνεται ο ήρωας υπουργός μας, που όπως με πληροφόρησαν δίδαξε κάποτε Ποίηση και Οικονομία. Κρίμα που αγνοεί τοn μέγιστο Καβάφη που είπε το περίφημο:

«Υπεροψίαν και μέθην. Υπεροψίαν και μέθην θα είχε ο Δαρείος», μιλώντας φυσικά για την οίηση του Πέρση βασιλιά Δαρείου, ο οποίος ήθελε να μας συντρίψει στις Θερμοπύλες και στη Σαλαμίνα. Μήπως από την ίδια οίηση εμφορείται και ο δικός μας σύγχρονος Δαρείος-Βαρουφάκης;

Η κακοδαιμονία του δυτικού πολιτισμού είναι αποτέλεσμα της υπερτροφίας του ανθρώπινου Εγώ και η συνακόλουθη εγωπάθεια(με τον αθέμιτο ανταγωνισμό),αποτελούν τη κύρια διανοητική ασθένεια του σύγχρονου κόσμου. Και αυτής της ασθένειας είναι εξέχων εκπρόσωπος ο αλαζονικός κ.Βαρουφάκης. Ιδού πως ένα προσόν με τη κακή διαχείριση μπορεί να μετατραπεί, αντεστραμμένο, σε αναπηρία.

Εύχομαι και πιστεύω ότι τελικά θα βρεθεί μια φόρμουλα να παραμείνουμε στην Ευρωζώνη, γιατί πρωτίστως δεν συμφέρει τους Ευρωπαίους, για αποφυγή μιας αλυσιδωτής κρίσης που θα ζημίωνε κυρίως τους Γερμανούς. Αν δεν ήταν αυτό,
με τη συμπεριφορά μας θα μας είχαν ήδη πετάξει έξω.

Ίσως ο σκληρός και μνησίκακος Σόιμπλε να είναι εκδικητικά αδιάλλακτος, για το γνωστό σκίτσο της Αυγής και για τις αλαζονικές προκλήσεις Βαρουφάκη. Ακόμα και αν αποφύγουμε τη ρήξη θα βρει τον τρόπο να μας εκδικηθεί και να μας στριμώξει στην πορεία.

Ευχαριστώ για τη φιλοξενία.

Τρίτη 17/2/2015
Μανόλης Πρατικάκης
Ποιητής-Διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών – Πρώην Διευθυντής της ψυχιατρικής κλινικής του Νοσοκομείου Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός.

* Ο Μανόλης Πρατικάκης είναι ψυχίατρος και συγγραφέας. Το τελευταίο βιβλίο του «Σύνδρομο Fregoli» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καλέντη.