Fractal

Για τη Φυγή που οι σοφοί ονομάζουν Ομοίωση

Γράφει η Αγγελική Κομποχόλη // *

 

Stylitis_«Στυλίτης» του Κωνσταντίνου Μπούρα, εκδ. «Momentum», σελ. 226

 

Ποίηση ονόμασαν οι αρχαίοι Έλληνες την δημιουργία και με ποίηση την ύμνησαν, τραγουδώντας τους κόσμους και τις ομορφιές της ζωής που ξεπήδησαν, σε ένα ξαφνικό, σιωπηλό συνταίριασμα άχρονων κοσμικών ροών και θεϊκής προνοίας. Σε ένα συνταίριασμα που γέννησε την αρμονία, το κάλλος και τον ηθικά ωραίο άνθρωπο, τον «στυλίτη», αυτόν στον οποίο ακέραια το πνεύμα στεγάζεται κι η ύλη του γίνεται απαρχή πλήρωσης της πνευματικότητας, γιατί στους στύλους και στα ξύλινα ξόανα των θεών ξεκινά η αγιότητα να σμιλεύει τη μορφή της και να αφυπνίζει τη δράση της. Kαι γίνεται τούτος ο Στυλίτης «αντανάκλαση της Θεότητας και Μοίρα του Ερέβους», γι αυτό και σύμβολο παραδοξότητας και αντίφασης (Προτάσεις), που επιλέγει να σταθεί αυτοδύναμα και άφοβα στην αλλαγή, τον αδυσώπητο τούτο Συμπαντικό νόμο, τη μεγαλύτερη πρόκληση της ανθρώπινης ύπαρξης και το μυστικό της ανύψωσής της.

«Το νησί της ύπαρξης… Στεγάζει τον φόβο μας για το Άγνωστο.
Ενώ στον χείμαρρο της Υπομονής
Ένας Στυλίτης…. Χαράζει το δρόμο της Σοφίας» (Χάιντεγκερ-Ηράκλειτος)

«Ξεκινώ το ταξίδι» (Με θέα στο Αιγαίο)

«Φωτεινή σήραγγα προς την ελευθερία» (Χειμερινό Ηλιοστάσιο 2013)

«Τίποτα δε ζήτησα για τον εαυτό μου» (Ο Θεραπευτής)

«Μέσα στην άγρια Ελευθερία καταμόνιασα
Εγκαταβίωσα το άρρητο
Και σας μιλώ» (Στυλίτης)

Και μιλά ο Στυλίτης. Κι είναι με τη ρητή τούτη ομολόγηση που εμβαίνει στο πρώτο σκαλοπάτι του φιλοσοφικού στοχασμού, ποιητικά δοσμένου κι εγκόσμια προσανατολισμένου, σε μία εκκίνηση στοχευμένη στην έλλογη ερμηνεία της ύπαρξης και την υλική της διάσταση, γιατί εκεί στην οντολογική ματιά, όπως ήδη αναφέραμε, πραγματώνεται η πρώτη θεμελιώδης αρχή της πνευματικής ανέλιξης-κι η Ουράνια Αφροδίτη επιζητεί την Πάνδημο στήριγμα και βακτηρία στην ανυψωτική της πορεία της και τη Θέωση. Η γνώση του πραγματικού εαυτού ξεκινά μέσα από την βίωση των γήινων πραγμάτων, και της ομορφιάς που αυτά ακτινοβολούν, με τις αισθήσεις ούτε να αποκρύπτονται, ούτε να υποτιμώνται, αλλά (αντίθετα) να θεωρούνται βασική προϋπόθεση πνευματικής πληρότητας και προσωπικής αρτιότητας.

Και καταγράφεται σε αυτήν την ποιητική συλλογή ο κόσμος της ύλης, και αποθεώνεται, μέσα σε μία ατμόσφαιρα φυσιολατρίας, άνθισης, οργασμού και καρποφορίας, με εικόνες και γήινους ήχους που γίνονται «βυθός διαυγής» (Σμέρνες, Δράκαινες και Γοργόνες) και «λύρα του Ορφέα» (Παρίσι-Θεσσαλονίκη, σελ. 48), «χρώμα γαλάζιο» και «βράχος καταμεσής στη θάλασσα» (Σαν ελαιογραφία), «βουνό «νεφελοσκέπαστο (Σαν ελαιογραφία) και «στραφτάλισμα του ηλίου» (Νόστος), «φεγγάρι νερατζένιο» και «πόες» (Σαν ελαιογραφία) «βιολέτες», «κυκλάμινα» και «ορμητικά νερά» (Σαν ελαιογραφία), και «σώμα» (Απελπισία μέσα στο Φως). «Σώμα» ευλογημένο «στους ανεκτίμητους περισπασμούς της σάρκας» (Απελπισία μέσα στο Φως), που λευτερώνεται από τη φιλοδοξία της ψυχής και γίνεται Έρωτας και «ομορφιά» (Ανδρομέδα), γοργανασαίνοντας την επόμενη επίτευξη (Βώλαξ Τήνου), καραδοκώντας την επόμενη δράση, τη μετάβαση δηλαδή από την προσωπική πλήρωση και τη διονυσιακή χαρά (Σκέψεις φθινοπωρινές), από τον απολαυστικό βίο και το «κέλυφος» του εγώ, στην αρμονία της ανθρώπινης συνύπαρξης, στο μοίρασμα της ανθρώπινης χαράς.

Και στέκεται εδώ η οντότητα στο δεύτερο βήμα της φιλοσοφικής της πορείας, «στη διαύγαση του ίδιου της του εαυτού και στην αυτοσυνειδησία», κατά τον λογοτέχνη, ποιητή και φιλόσοφο Γρηγόρη Κωσταρά, μέσα από την επαφή με τον συνάνθρωπο, σε μία υπέρβαση του αριστοτελικού ηδονικού βίου και μετάλλαξή του σε πολιτικό, εκεί όπου η αγάπη για τον Άλλο, με τον οποίο ατομικά ως οντότητα συμπορεύομαι (με τον οποίο «πολέω», εξ ου και πόλις και πολίτης), γίνεται ανάγκη και αναβαθμός της αγάπης για τον εαυτό, υπαρξιακός φωτισμός και προσωπική επίγνωση.

Διαβάζουμε στην αφιερωματική εισαγωγή:

«Στον επαρκή αναγνώστη…
Στους φίλους
Στους ανθρώπους που αγάπησα
Και με αγαπήσανε….
Σε εκείνους που με ενέπνευσαν
Και τους ενέπνευσα
Σε όλους όσους με στήριξαν
Και με βοήθησαν να σηκωθώ
Όταν έπεσα
Σε εκείνους που έφυγαν
Και σε εκείνους που θα έρθουν
Και ειδικά
Αφιερωμένο σ’ εσένα
Που θα με γνωρίσεις
Μόνο μέσα από τις γραμμές
Όταν δεν θα είμαι πια εδώ…..».
«Ρίψε μια ματιά» (Απόλλων Μίθρας)

«Βρήκα την υπομονή να ξεπεζέψω μετά από (εβδομήντα) χρόνια πορείας…

Η ώρα να γυρίσω φύλλο, να αλλάξω….» (Το χειρόγραφο του ξεχασμένου ποιητή)

«Το πεταμένο χαρτί μην το γεμίσεις. Άσ’ το για λίγο άδειο από σκέψεις. Και τότε μπορεί να εισβάλλει η ζωή με πλημμυρίδα γνώσεων, από εκείνες που αναζωογονούν τις αισθήσεις. Κι η νύχτα που θα έρθει θα περάσει γρήγορα με μουσικές, ιωνικά συμπόσια …κι όλες τις γήινες ηδονές σε έξαρση… Κι έπειτα εμείς θα στροβιλιζόμαστε αέναα σε γλαυκό ουρανό, εκστατικοί, ερωτικοί και ανυπόδητοι… οργασμικοί ανεμοστρόβιλοι πολύχρωμων ενεργειών θα ταράξουν τον αιθέρα, κι όλα εκείνα που μας σκότιζαν θα γίνουν παρελθόν σε μία στιγμή…» (Σκέψεις Φθινοπωρινές)

«Τότε θα γυρίσω και θα σε κοιτάξω για πρώτη φορά, με την περιέργεια του νεοφώτιστου, κόσμε ρευστέ» (Σκέψεις Φθινοπωρινές),

Κι ακριβώς τότε θα σε υπερβώ, εσένα και τον εαυτό μου, Κόσμε και θα πραγματοποιήσω τη Στροφή προς το Επέκεινα, τη Στροφή προς το Επέκεινα και το Υπέρτατο Αγαθό, τη Φυγή που οι σοφοί ονομάζουν Ομοίωση, και να ο τρίτος αναβαθμός της ανθρώπινης φιλοσοφικής εξέλιξης, όπου ο άνθρωπος χορτασμένος από τον εαυτόν του και τον άλλο, από τη σάρκα και την αίσθηση, δικαιώνοντας τη υλική του υπόσταση, ακριβώς επειδή τη ζει, είναι έτοιμος να την αποδυθεί και να αναγεννηθεί στο φως της καθαρής γνώσης και της ασώματης πνευματικότητας, σε μία εκστατική εμπειρία πνευματικής μέθεξης, κοινωνίας και χαράς. Η ίδια ενόρμηση που καλεί στην πλήρωση της υλικής και συναισθηματικής πλευράς της ύπαρξης, η ίδια ενόρμηση καλεί στην υπέρβαση της και στην αναγέννηση της σε πνευματικό, πλέον, και ηθικό επίπεδο. Και είναι τότε ακριβώς που γεννιέται η θαρραλέα στάση ζωής κι ο ηρωικός προσανατολισμός, κι o αγώνας μεγαλοσύνης για την αποδοχής της αιωνιότητας που υφέρπει μέσα μας, στο αναβάσταγο χρέος, και στο δέος, που αυτή γεννά.

«Από το φως κατερχόμεθα και εις το φως επιστρέφουμε
Νουνεχείς, Εμπλουτισμένοι από τη θητεία μας στην Ύλη (Τέλος κι αρχή) κι αναβαπτισμένοι στην πνευματικότητά μας, συνειδητοποιημένοι στην ατομικότητά (μοναδικότητά) μας:

«Να είσαι εσύ
Κι άλλος κανένας
Να μη μπορεί να σταθεί
Ανάμεσα στην ανάσα
Και στην ελευθερία
Χωρίς να πληρώσει το τίμημα
Του σεβασμού
Στην ύπαρξή σου
Στη φλόγα εκείνη του Θείου
Που κουβαλάς εντός
Ανεξάλειπτη
Να είσαι εσύ κι όλοι οι άλλοι ταυτόχρονα
Να είσαι ήλιος το μεσονύχτι
Και δροσιά το μεσημέρι
Να είσαι εμείς
Κι άλλος κανείς
Να μην μπορεί να σταθεί
Ανάμεσα στο εδώ και στο τώρα.
(Ευτυχία)

Των θεών της Σάρκας
Της πλησμονής του Ωραίου
Ανυπομονώ πάλι να δω
Στο πιο βαθύ σημείο της ύπαρξης…
Εκεί που μόνο φως χωρεί….
Αυτόν τον σπόρο που θα παραδώσουμε….
Στο σώμα του Αετού….
Μόλις αισθανθούμε….
Κι εκείνος θα γείρει στο κορμί μας…
Για να τρυγήσει την γύρη την Εκλεκτή….»
(Ερμού και Αφροδίτης)

 

* Η Αγγελική Κομποχόλη είναι Φιλόλογος – Δρ Πανεπιστημίου Αθηνών.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top