Fractal

Γεράσιμος Δενδρινός [1] : Τέσσερα ποιήματα και δύο ψευδεπίγραφα καβαφικά

                           

ger_1

                                            

ΟΥΔΕΝ ΕΙΜΙ

 

                                                  Chișinău

 

 

Το τίποτα που είμαι,

θα σου διδάξω

πώς να βαδίζεις στις μεγάλες λεωφόρους,

πώς να στέκεσαι πλάι στους ανδριάντες ηρώων

της πόλης που σημάδεψε επί χρόνια

την ευτυχία αυτών, που ποτέ

δεν έτυχε να συναντήσουν στο διάβα τους

αναστημένους αγίους.

  

 

 

SIRKECI GAR[2]

 

Τα φιλιά που ανταλλάξαμε εκεί τις νύχτες

μολύνθηκαν από τη ζωντανή αναπαράσταση

μέσα σε κείμενα λειψά, ατέλειωτα ποιήματα

και μυριάδες απατηλές σκέψεις,

όταν αποσύρθηκες στο ίδιο σπίτι

περιμένοντας να πεθάνουν εκείνες οι στιγμές,

 απ’ την απρόσκλητη επέμβαση της μοίρας,

της οποίας η τρυφερότητα ανακάλεσε το αγαθό

της μνήμης με τους υπέροχους στροβιλισμούς

των χρωμάτων και των φώτων.

Οι χειρονομίες που ανταλλάξαμε

στη Γέφυρα του Γαλατά που μας δεχόταν μόνο

ως περιπλανώμενους τουρίστες,

χάθηκαν μέσα στην αντηλιά του προσεχούς έτους,

όταν επισκέφτηκες ολομόναχος

εσύ, ένα σώμα άδειο και δυσκίνητο,

τα ίδια μέρη.

 

ger_2

[ Κ. Φ. ΚΑΒΑΦΗ : Αρχείο Γεωργίου Φωτίου – Σακελλίωνος, Αλεξάνδρεια, εν έτει 1952, Σχεδιάσματα: 1914-1916;]

 

 

ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ  Α.Κ.[3]

Δεν ξέρω αν σ’ το είχον πει ή γράψει ποτές,

αλλά απ’ του έτους 1907 κατοικώ εις τον δρόμο Λέψιους.[4]

Μετεκόμισα εκ της οδού Ρωσέττης,[5] όπου εζούσα,

εδώ, εις το δεύτερο πάτωμα πολυκατοικίας τριωρόφου,

με μπαλκόνι επιβλητικόν και θέαν εξαίρετον.

Από τας πέντε μέχρι τας οκτώ τα βράδια,

υποδέχομαι στο κόκκινο σαλόνι του σπιτιού

φίλους και επισκέπτας από την Ελλάδα.

Το διαμέρισμα έχει ξυλόγλυπτα παλαιά,

πολυθρόνες βελούδινες,

τραπεζάκια με ψηφιδωτό φίλντισι,

μεταξωτά μαξιλάρια

και πορσελάνινες λάμπες στους τοίχους,

με τα οικογενειακά πορτρέτα.

(Συχνά τους συνομιλώ χωρίς απάντησιν,

όταν ενθυμούμαι τα νεανικά ή παιδικά δεινά

μέσα στης ιστορίας την ομίχλη).

Το τμήμα ταύτης της οδού Μασσαλία ονομάζεται,

είναι η κακόφημος συνοικία Αταρίν,[6]

με κατοίκους Έλληνας από πολλών ετών.

Εις το ισόγειο, υπάρχει οίκος ανοχής

με τις πόρνες ευγενικές και στοργικές μαζί μου,

όταν με βλέπουν να εισέρχομαι ή ν’ αποχωρώ.

Εις το κτίριον τούτο είχαν ζήσει καθώς πρέπει άνθρωποι.

Απέναντι, το Ελληνικό Νοσοκομείο,[7]

ενώ, εις την γωνίαν την άλλην,

το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο του Αγίου Σάββα,[8]

όπου και οι λοιποί οίκοι ανοχής.

Ανάμικτα συναισθήματα με πιάνουν,

καθώς το βλέμμα επικεντρώνω,

στις γυναικείες προσωπίδες,

έτσι καθώς στέκονται στ’ ανοιχτά παράθυρα,

ή στις βρώμικες θύρες, όλο και πιο ελάχιστα ντυμένες,

επειδή η ηλικία των εξεπέρασεν πλέον την ακμήν.

«Πού θα μπορούσα όμως να ζήσω καλύτερα;

Κάτω από μένα, ο οίκος ανοχής θεραπεύει τις ανάγκες της σάρκας.

Κι απέναντι είναι η εκκλησία,

όπου συγχωρούνται οι αμαρτίες.

Παρακάτω το νοσοκομείο, όπου πεθαίνουμε».

Τα λόγια αυτά παρηγορίαν πρόσκαιρον με δίνουν.

Νάρκη που ξεγελά τον χρόνον,

σπαταλημένον εις άγονας και μαρτυρικάς φιλίας,

εις αναμονάς μηνών, μήπως και η τύχη παρ’ ελπίδα αλλάξει

και διαρκέσει επιτέλους αίσια

– μία ακόμη ψευδαίσθησις κι αυτό,

που μηδέποτε κατέρρευσε ή άλλαξε

με την παρέλευσιν των ετών.

 

ger_3

ZIARAT YILL[9]

 

 Ida kan alkalam min fadda wassukut min dahab.[10]

 

Όφειλα να επιμείνω περισσότερο με τον νεαρό

που βρήκα να με αναμένει στο κατώφλι μου.

Ήτο αργά, και οι πόρνες στο ισόγειον είχον κλείσει.

Εγνώριζα καλά τον Άραβα. Κοντεύουν δύο χρόνια

που τον έβλεπον να περιφέρεται στην προκυμαία,

όπου το σκοτάδι της πόλης, μαζί με το υποτρέμον,

λόγω της υγρασίας φως των μαγαζιών,

και ο αχός της θάλασσας, αίγλη προσέφερον

εις την γνωριμίαν, έστω και αν τα πρόσωπα

ήτο γηρασμένα και τα νέα κάπως σκυθρωπά –

εμένα εξωραϊσμένα πάντως με εφαίνοντο.

Ανταλλάξαμεν δυο τρεις κουβέντες, που έκτοτε

μια τυπική καλησπέρα πήρε την θέσιν των.

Να μείνει σπίτι μου εζήτησε για μια νύχτα.

Εις την σκάλαν προπορεύτηκε, θυμάμαι,

αναμένοντας την πόρτα να ελευθερώσω.

Η όψι του δεν ήτο όπως παλαιά, την είχε

νοτίσει η ωχρότης. Το σώμα σκυφτό κάπως,

και τα μαλλιά αραιωμένα ψηλά εις το μέτωπον.

Τον φίλεψα με το λιγοστό φαγητό του μεσημεριού

και με γλυκίσματα γνωστών και φίλων.

Εξάπλωσεν εις την μεγάλην πολυθρονα του σαλονιού,

με τα κεντήματα της μητέρας εις τα μπράτσα,

και τα μάτια έκλεισεν χωρίς να πει τίποτε.

Δεν εδείλιασα για μια πράξι σαν αυτή.

Ίσως το γήρας ν’ αδιαφορεί δια τους κινδύνους.

Όφειλα όμως να επιμείνω περισσότερο με τον νεαρό.

Να μου διηγηθεί τα δι’ εαυτόν,

τα μέρη όπου εσύχναζεν τα πρωινά,

να φανερώσει εις εμέ τα της οικογενείας του,

να μου πει δια την καταγωγήν του,

(ακόμη και τα ψέματα, καλοδεχούμενα θα ήσαν)

αφού την επομένη έφυγε χωρίς να με ξυπνήσει.

 

ger_4

______________________________________

[1] Ο συγγραφέας-φιλόλογος Γεράσιμος Δενδρινός γεννήθηκε το 1955. Έργα του: 1]. Ένα πακέτο Άρωμα, διηγήματα, Κέδρος 1995³, 2]. Απέραντες συνοικίες, μυθιστόρημα, Κέδρος 2001, 2 ]. Χαιρετίσματα από το νότο, μυθιστόρημα, Κέδρος 2003, 5]. Άλκης, νουβέλα, Μεταίχμιο 2003, 2]. Ματίας ντελ Ρίος Ημερολόγια, ταξιδιωτικό κείμενο, Κέδρος 2006, 6]. Φραγή εισερχομένων κλήσεων, μυθιστόρημα, Μεταίχμιο 2006, και 7]. Άβατοι Τόποι, ποιήματα, (.poema..), 2015. Από το 2004 είναι μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων.

 

[2] Σταθμός του Σίρκετζι. Το Σίρκετζι, είναι προάστιο στην ευρωπαϊκή ακτή του Βόσπορου, κοντά στην παλιά πόλη με την Αγιά Σοφιά και το Μπλε τζαμί και βρίσκεται ανάμεσα στο  Εμίνονου/Γενί Τζαμί και στο Πάρκο Γκιουλχανέ, δίπλα στη Γέφυρα του Γαλατά. Εκεί κατέληγε μετά το θρυλικό του δρομολόγιο το Οριάν Εξπρές, το πρώτο διηπειρωτικό τρένο της Ευρώπης, που έκανε τη διαδρομή των 2.740 χιλιομέτρων περίπου από το Παρίσι έως την Κωνσταντινούπολη, με ενδιάμεσες σύντομες στάσεις στο Στρασβούργο, το Μόναχο, τη Βιέννη, τη Βουδαπέστη και το Βουκουρέστι. Η πολυτέλεια του τρένου, το πολυήμερο ταξίδι, ο ατμοσφαιρικός μπαρόκ σταθμός, το διάσημο ξενοδοχείο «Πέρα Παλάς» και η ίδια η Πόλη αποτέλεσαν και την έμπνευση της Αγκάθα Κρίστι για το περίφημο Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές. Το Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές (Murder on the Orient Express), γράφτηκε και δημοσιεύθηκε το 1934. Διασκευάστηκε για τον κινηματογράφο το 1974, έχοντας τον ίδιο τίτλο με ένα σημαντικό επιτελείο ηθοποιών ( Άλμπερτ Φίνεϊ ως Πουαρό, Λορίν Μπακόλ ως κυρία Χάμπαρντ, Μάρτιν Μπάλσαμ ως Μπιάντσι-Μπουκ, Ίνγκριντ Μπέργκμαν ως Γκρέτα Όλσον, Γουέντι Χίλερ ως πριγκίπισσα Ντραγκομίροφ κτλ ). Η πλοκή αποτελεί μία από τις διασημότερες ιστορίες όπου πρωταγωνιστεί ο βέλγος ντετέκτιβ Ηρακλής Πουαρό.

 

[3] Στάθηκε αδύνατο να βρεθεί ποιος φίλος του ποιητή κρύβεται πίσω απ’ τα κεφαλαία γράμματα Α.Κ.

 

[4] Karl (or Carl) Richard Lepsius (1810 –  1884). Πρώσος  καθηγητής με εξαιρετικές σπουδές στην Ελληνική και Ρωμαϊκή Ιστορία και Αρχαιολογία, αλλά το επιστημονικό έργο του για την Aρχαία Αίγυπτο και την Αιθιοπία τον κατατάσσει ως έναν απ’ τους μεγάλους Αιγυπτιολόγους.

 

[5] Η οδός Ρωσέττης ή Ροζέττης, πλατύς και πολυσύχναστος δρόμος, φιλοξενεί απ’ τις αρχές του αιώνα και «πατινάζ». Την 1η Δεκεμβρίου 1904 σημειώνεται μια αλλαγή στην ιδιωτική ζωή του Καβάφη. Τα αδέλφια του και ο ίδιος αποφασίζουν να διαλύσουν το σπίτι της οδού Ραμλίου. Ο Τζον θα εγκατασταθεί στο Κάιρο και ο Κωνσταντίνος με τον Παύλο νοικιάζουν ένα ισόγειο διαμέρισμα στην οδό Ρωσέττης 17- σήμερα ονομάζεται λεωφόρος Χορένα, όπως πληροφορεί  ο Τσίρκας (αρχείο Ε.Λ.I.Α.).

 

[6] (Attarin:) Συνοικία των παλαιοπωλών, όπου υπάρχουν παλιά έπιπλα, πορσελάνες, αλλά και λογοτεχνικοί θησαυροί σε παλιά βιβλία μεγάλης αξίας.

 

[7] Ο Ηπειρώτης Θεόδωρος Tοσίτσας ιδρύει στην Aλεξάνδρεια το πρώτο ελληνικό νοσοκομείο το 1840 και τρία χρόνια μετά δημιουργείται η πρώτη ελληνική κοινότητα με επίτιμο πρόεδρο τον Mιχαήλ Tοσίτσα.

 

[8] Τρίτο στη σειρά μετά τα Πατριαρχεία Ρώμης και Κωνσταντινουπόλεως, το Παλαίφατο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας απετέλεσε στα χρόνια της ακμής του μία από τις λαμπρότερες χριστιανικές εκκλησίες της Ανατολής. Σήμερα ο Πατριαρχικός Θρόνος του Αγίου Μάρκου, (o ιδρυτής του 40-62 μ.Χ.) κατέχει την πρώτη θέση μεταξύ των ορθοδόξων ανά τον κόσμο Εκκλησιών, στην ιεραποστολική δράση, πορεία και μαρτυρία, με 27 Ιεραποστολικές Ιερές Μητροπόλεις και 6 Ιεραποστολικές Επισκοπές ανά την Αφρικανική Ήπειρο. Αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο των Ελλήνων της Αιγύπτου που έχουν απομείνει. Επί της εποχής του Κ. Καβάφη διετέλεσαν οι εξής επίσκοποι: Ιάκωβος Β΄ (1861-1865), Νικάνωρ (1866-1869), Σωφρόνιος Δ΄ (1870-1899), Φώτιος (1900-1925), Μελέτιος Β΄ Μεταξάκης (1926-1935). Σήμερα στον πατριαρχικόν θρόνο διατελεί επίσκοπος  ο Θεόδωρος Β΄ ( 2004 – ).

 

[9] Νυχτερινή επίσκεψη:(Αραβικά):زيارة يلة  [Προφορά: Ζιγιέρετον γιελά].

 

[10] Ο υπότιτλος, είναι αραβική παροιμία και σημαίνει: «Είναι χρυσός η σιωπή και άργυρος ο λόγος». Είναι από τον πρώτο στίχο του αποκηρυγμένου ποιήματος του Κ. Καβάφη «Λόγος και Σιγή» (1892).

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top