Fractal

Κοιτώντας πίσω από το προσωπείο της αλήθειας

Γράφει ο Γιάννης Παλίκαρης // *

 

 «Φυσιογνωμία: Αλλοιωμένη αλήθεια», Νίκος Τουμαράς, Εκδόσεις Πηγή

 

Για να διαβάσεις ένα βιβλίο πρέπει να έχεις ανοιχτή καρδιά και ανοιχτό μυαλό για να ακούσεις και να βιώσεις κάτι διαφορετικό από τη δική σου κοσμοθεωρία. Το κάθε βιβλίο αποτελεί πνευματικό αγαθό του συγγραφέα, αλλά κυρίων των πρωταγωνιστών του που τολμάνε να μας συνταράξουν με την ιστορία τους, πόσο μάλλον όταν το μυθιστόρημα έγκειται άμεσα με αληθινή ιστορία.

Ο πρωτοεμφανιζόμενος Νίκος Τουμαράς κάνει εντυπωσιακή είσοδο στην ελληνική λογοτεχνία, καθώς με το βιβλίο του «Φυσιογνωμία: Αλλοιωμένη αλήθεια» πραγματεύεται ζητήματα κοινωνικού ενδιαφέροντος τα οποία δύσκολα «αγγίζει» κανείς με τέτοια δεξιοτεχνία, ειδικά σε τόσο νεαρή ηλικία.

Κεντρικός ήρωας είναι ο Πέτρος, έφηβος που φαίνεται πως έχει μια φυσιολογική, σχολική και οικογενειακή ζωή, χωρίς ιδιαίτερες ανησυχίες. Από την αρχή του βιβλίου φαίνεται η μεγάλη αντίθεση «φαίνεσθαι και είναι». Μολονότι ήσυχος και διακριτικός, το προσωπείο του πραγματικού του εαυτού εξελίσσεται σταδιακά και μεταβάλλεται με έντονα, σκληρά χαρακτηριστικά. Πολλά από τα προβλήματα που παρουσιάζονται στο διαταραγμένο ψυχισμό του ήρωα προέρχονται από την ενδοοικογενειακή ένταση και πίεση που ξεπερνά τα όρια, αλλά σίγουρα δεν δικαιολογούν τέτοια συναισθηματική φόρτιση. Συμπληρωματικά στην προσωπικότητα του Πέτρου λειτουργεί αρχικά ο έτερος πρωταγωνιστής, ο Ιάσονας, πιο δυναμικός και λίγο μεγαλύτερος σε ηλικία. Παρόλα αυτά μιλάει ελάχιστα για τον εαυτό του, μόνο απλές υποθέσεις και εικασίες έχουμε σχετικά με τη δική του ζωή. Βέβαια αυτό πρόκειται να αλλάξει δραματικά, καθώς όλο το μυστήριο δραματοποιείται σημαντικά από τα δικά του μυστικά που δεν προτίθεται να αποκαλύψει από νωρίς.

Τελικά οι δύο ήρωες του βιβλίου είναι ξεχωριστοί, αλλά ταυτίζονται απόλυτα. Η ιδέα βασίζεται στην κοινωνική αδιαφορία που, μπορεί και άθελά μας, δείχνουμε σε αυτούς που αγαπάμε και θεωρούμε δεδομένους. Δύο διαφορετικοί άνθρωποι εσωτερικά και εξωτερικά, με διακριτούς χαρακτήρες, αλλά και εμφάνιση θα παρουσιάζονται ως ίδιο πρόσωπο. Ο Ιάσονας εμφανίζεται με επιτυχία ως Πέτρος στην οικογένεια και τους φίλους του χωρίς κανείς να υποψιάζεται το παραμικρό. Η μεταβατικότητα της εφηβείας ξεγελά τους πάντες και όποια διαφορά παρατηρηθεί δικαιολογείται ως αλλαγή στο στάδιο της ωριμότητας. Παρόλο που οι διαφορές είναι σημαντικές, με αυτό τον τρόπο φαίνεται πόσο αποξενωμένοι είμαστε χωρίς να το καταλαβαίνουμε και αποκαλύπτεται πόσο παραμελημένος νιώθει ο ήρωας ακόμα και από τους πιο κοντινούς ανθρώπους.

Προσωπικά, πιστεύω πως το πιο σημαντικό της ιστορίας είναι η αληθινή της χροιά όσο τα γεγονότα γίνονται όλο και πιο συγκλονιστικά και απίστευτα με βάση τη δική μας πραγματικότητα. Κανείς δεν αντιλαμβάνεται το ψέμα στο οποίο ζουν και η καθημερινότητα κυλάει χωρίς καμία μεταβολή. Η εικόνα του Πέτρου είναι αυτή που θεωρούν όλοι τους συνηθισμένη, μήπως και εμείς συχνά δεν καταλαβαίνουμε την αλλαγή ακόμα και στο πιο προφανές. Με αυτή την ευκαιρία, ο Πέτρος αξιοποιεί στο έπακρον την βοήθεια του Ιάσονα. Ένας νέος κόσμος ανοίγεται μπροστά του, μια παράλληλη πραγματικότητα εκτός των στενών πλαισίων της οικογένειας που απλόχερα, και ιδιαίτερα ύποπτα, ξεπροβάλλεται μπροστά του. Πολύ εύκολα φαίνεται ότι νέοι ορίζοντες ανοίγονται μπροστά του, ακόμα και εάν χρειαστεί να γνωρίσει έναν πιο σκοτεινό κόσμο.

Όσο προχωράει η πλοκή του μυθιστορήματος, το μυστήριο γίνεται το πρωταρχικό στοιχείο της ιστορίας. Ο μέχρι πρότινος ήσυχος χαρακτήρας ξαφνικά μετουσιώνεται σε έναν νέο διαστρεβλωμένο, σχεδόν άγριο εαυτό που αναδύεται κυρίως στις ερωτικές του σχέσεις. Η βία και η εκρηκτική συμπεριφορά του καταστρέφει τα πάντα, καταπιέζεται μόνος του, καθώς δεν έχει ξεπεράσει τις ενοχές για τα λάθη μιας εγκληματικής αμέλειας!

Το δεύτερο μέρος του βιβλίου εξελίσσεται με καταιγιστικό βαθμό, με συναισθηματικές εξάρσεις, πόνο και καχυποψία. Μοιάζει απίστευτο πως όλα μαζί τα στοιχεία του κάθε μυστικού καθοδηγούν το τέλος της ιστορίας. Αντιλαμβανόμαστε ότι αυτά τα πλάσματα, οι δύο ήρωες, παίρνουν και το ρόλο του «κακού» ελπίζοντας πως κάποτε θα δικαιωθούν για τις επιλογές τους. Κάθε εξέλιξη, όσο πλησιάζουμε προς το τέλος, συμπληρώνει την αρχή και η κυκλικότητα του βιβλίου δίνει ακόμη περισσότερες αφορμές για να ψάξουμε καλύτερα την πιθανή ύπαρξη ψευδαισθήσεων και ψεύτικων «φυσιογνωμιών» και στη δική μας ψυχοσύνθεση.

 

Νίκος Τουμαράς

 

Είναι ένα σύγχρονο μυθιστόρημα από νέους ήρωες και νέο συγγραφέα για όλους εμάς που θέλουμε να ξυπνήσουμε από πιθανό λήθαργο που ζούμε, για ενοχές και αγωνίες που κατατρώνε σιγά σιγά τη διάθεσή μας. Η ωριμότητα της σκέψης των νέων ξεπερνά συχνά και τις ικανότητες των πιο έμπειρων στοχαστών. Ο τόνος της γραφής είναι πλούσιος σε εκφραστικά μέσα. Συνολικά το μυθιστόρημα είναι από τα πιο δυνατά ψυχογραφήματα, μια «ένεση αδρεναλίνης» ψυχικών διακυμάνσεων για όλους εμάς που αισθανόμαστε τις αποχρώσεις της ζωής μας! Με αυτό το βιβλίο αποδεικνύεται γιατί η τέχνη της συγγραφής είναι τόσο μοναδική και οφείλει να υπηρετεί εκείνους που έχουν βιώσει πολλά, αλλά συνήθως εκφράζονται λιγοστά και ανοίγονται περιορισμένα.

 

 

 

* Ο Γιάννης Παλικάρης είναι φιλόλογος μέσης εκπαίδευσης που ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τη λογοτεχνία και την καλλιτεχνική έκφραση μέσω του βιβλίου. Γράφει ποιήματα και σύντομες ιστορίες, διηγήματα που ευελπιστεί στο μέλλον να κυκλοφορήσει.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top