Fractal

Φυσάει άνεμος μέσα στους στίχους…

Γράφει η Διώνη Δημητριάδου // *

 

sosivioΜια ‘ανάγνωση’ στην ποιητική συλλογή «Σωσίβιο φτερό» της Μαριάννας Παπουτσοπούλου, από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη.

 

Το ξέρουν δα οι ποιητές καλά αυτό. Αυτά που δύσκολα τα ομολογείς, τα πιο καλά φυλαγμένα, τα βάζεις μέσα σε στίχους, τα ντύνεις με την πρόσφορη κάθε φορά αλληγορία, κι έτσι προστατευμένα επαρκώς από τα άσχετα βλέμματα και τις επιπόλαιες αναγνώσεις τα αφήνεις σίγουρα πλεούμενα στα ταραγμένα τα νερά. Τα περισσότερα βρίσκουν αποδέκτη, αλλά ακόμη κι αυτά που θα ξεμείνουν μοναχά κι αδιάβαστα θα επιστρέψουν στην αφετηρία τους, κι εκεί στον ποιητή-δημιουργό μεταμφιεσμένα σε μικρά θαύματα θα οδηγήσουν την προσωπική τραγωδία στην κάθαρση.

Αυτή τη αίσθηση έχω διαβάζοντας τα πιο πρόσφατα γραμμένα της εκλεκτής Μαριάννας Παπουτσοπούλου. Ποιήματα που ψάχνουν τον αναγνώστη-αποδέκτη αλλά που ήδη έχουν δώσει στην ποιήτρια το βάλσαμο ψυχής που αναζητά με τη γραφή της. Ακόμη κι αν αυτή η συνειδητοποίηση δεν μπορεί παρά να σημαδέψει την ίδια αναπόφευκτα.

«με δάσος χαρακιές ως γράφεται κάθε ψυχή…» (Χαρακιές)

Με πλούσιο λεξιλόγιο, προσεκτικά αντλημένο από το βάθος παιδείας της ποιήτριας αλλά και με αυθόρμητους φαινομενικά συνειρμούς, κρυφά καλά δουλεμένους κι αυτούς, θα μας οδηγήσει με τον δικό της ρυθμό και τη δική της πνοή στον προσωπικό της πόνο.

Γιατί αυτή η ποίηση, ακόμη κι όταν καλά μεταμφιέζεται σε πιο χαλαρό ύφος

«…χάνεται η αγάπη εύκολα αν δεν προσέξεις, αν έχεις πολλές δουλειές, αν γράφεις, αν έχεις το φαγητό στη φωτιά…» (Συνεχίζεις…)

κρύβει όλο το πάθος και τον πόνο μιας ζωντανής γυναικείας φωνής που ξέρει να συνδιαλέγεται με τα μυστικά του κόσμου,

«…διυλίζω το σκληρό σου φως και λίγο στέλνω αντικρύ…» (Φεγγάρι)

να αποκομίζει τα μηνύματα από τον χώρο τον κρυφό στα γήινα πράγματα

και να επιλέγει να μας μεταφέρει όλες τις συγκλονιστικές αλήθειες.

«…απλώθη τότε κυκλικός πλατύς ορίζοντας
στήνοντας τις σιωπές του καραούλι
στο κάθε πουλί
διαβατήριο μοιράζοντας το σωσίβιο φτερό του.
Μα δεν κρατάει πολύ το θαύμα
κι αν κρατεί, στου τραγουδιού στον πόνο ρίζωσε την πρώτη-πρώτη του έγνοια…» (Σωσίβιο φτερό)

Μαριάννα Παπουτσοπούλου

Μαριάννα Παπουτσοπούλου

Πιο εσωτερική τώρα η φωνή της, με βιωμένη τη γνώση πως «και η ποίησις μια αγιοσύνη είναι» δίνει εδώ την πραγματική διάσταση των ποιητικών πραγμάτων. Γιατί ο χρόνος αλλάζει τον άνθρωπο, αλλάζει και τον τρόπο έκφρασής του. Ανοίγει ο στίχος και χωρά το βίωμα, κι εκεί που κάποτε μίλαγε για τον πόνο του ανθρώπου, τον αγώνα του για μια καλύτερη ζωή, έρχεται τώρα να συμπεριλάβει όλα αυτά μέσα στον προσωπικό πόνο. Έτσι είναι πια το βίωμα που απευθύνεται στον άνθρωπο εμπεριέχοντας μέσα στα δικά του πάθη και τον δικό του σπαραγμό.

Στην ποίηση της Μαριάννας Παπουτσοπούλου φυσάει άνεμος πολύς ανάμεσα στους στίχους, κι έτσι φθάνει και σε μας η αύρα τους. Με κλιμακούμενη τη γνώση από τα πιο μακρινά και αόρατα στα πιο ασταθή και γήινα, τα ανθρώπινα.

«…φορώντας ξανά και ξανά τη μάσκα
ενός σατύρου δίχως αύριο
ενός αγγέλου για μεθαύριο
δύο ασωμάτων αγίων
κι ενός ανθρώπου σημερινού.» (Θα πρέπει)

Αναζητά τη σωσίβια λέμβο, να μην πνιγεί στις χαρακιές και ανακαλύπτει πως το μόνο που κρατά είναι το «σωσίβιο φτερό». Πώς να σωθείς από το κράτημά του; Αλλά η ποίηση αυτό μπορεί να δώσει. Μόνο που όσοι πιάνονται από την άκρη του είναι κι οι εκλεκτοί που νιώθουν την ηδονή της πτήσης των πουλιών.

 

* Η Διώνη Δημητριάδου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη αλλά κατοικεί στην Αθήνα. Σπούδασε ιστορία και αρχαιολογία και δίδαξε σε δημόσια λύκεια. Ασχολείται με τη συγγραφή και με την κριτική λογοτεχνίας. Βιβλία της κυκλοφορούν από τις εκδόσεις «Νοών» και «Σιδέρης».

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top