Εξώφυλλα σχολικών βιβλίων
Του Νίκου Τσούλια //
Εξώφυλλα σχολικών βιβλίων, ανακατεμένων εποχών, σημάδια παλιών και νέων καιρών, κουβάρι που ξετυλίγει μνήμες και στοχασμούς για να δώσει στη φαντασία τροφή, για να ονειρευτούμε το παρελθόν. Βιβλία κοσμήματα αλλά και βιβλία ντροπής (με το ναζιστικό χαιρετισμό) για την πολύπαθη ιστορία της εκπαίδευσής μας. Βιβλία που έμειναν στις σχολικές αίθουσες χρόνια πολλά και δεκαετίες, βιβλία που μπήκαν στο μάτι του κυκλώνα του φανατισμού και του ανορθολογισμού και ξωπετάχτηκαν σαν εκτρώματα, αν και άνοιγαν δρόμους στην επιστήμη και στη σκέψη μας.
Βιβλία του παλιού εξατάξιου Γυμνασίου και των τόσων και τόσων μορφών Λυκείου, της τεχνικο- επαγγελματικής εκπαίδευσης, της δεκαετίας του 1960, του 1970, του 1980, του 1990, του 2000, του 2010 συνευρίσκονται για να αφηγηθούν, για προβάλλουν σημάδια γνώσης και μάθησης παλιών εκπαιδευτικών κοιτασμάτων, για να σάς ταξιδέψουν στους κόσμους της Φυσικής, των Αρχαίων, της Βιολογίας, της Γεωμετρίας, των Αναγνωστικών, της Ιστορίας, της Ψυχολογίας, της Γεωλογίας, της Αστρονομίας, της Γραμματικής, των Μαθηματικών. Καθένα κρύβει όνειρα και αγωνίες, επιτυχίες και αποτυχίες, κρύβει καθηγητές / καθηγήτριες και δασκάλους / δασκάλες, αγαπημένους / αγαπημένες και αντιπαθητικούς / αντιπαθητικές. Κάποια κρύβουν έναν καλό βαθμό που μάς έβαλε στο πανεπιστήμιο και άλλα βαθμό που μας χαντάκωσε. Φταίνε αυτά άραγε, οι εκπαιδευτικοί, το σύστημα, εμείς; Τώρα δεν έχει ίσως καμιά σημασία. Αλλά έχω τη γνώμη ότι τα μόνα που δε φταίνε είναι τα βιβλία, γιατί τα βιβλία είναι πάντα φλόγες γνώσης και αν δεν φωτίζουν, κάποιοι άνθρωποι θα τις έχουν σβήσει, θα τις έχουν κρύψει.
Περιδιαβείτε τα με προσοχή, φανταστείτε σελίδες τους, σκίτσα τους, φωτογραφίες τους, θυμηθείτε κεφάλαια εξέτασής σας, ανασύρετε κανένα πείραμα Φυσικής ή Χημείας, βρείτε θέματα διαγωνισμάτων, σκεφτείτε σκονάκια αντιγραφής, βάλτε δίπλα τους φιγούρες δασκάλων και καθηγητών, ανακαλύψτε το διπλανό σας / τη διπλανή σας στο θρανίο. Και κάνοντας άσκηση με τη μνήμη κατεβάστε τα από τις ψηφιακές σχετικές σελίδες του “Ανθολογίου”. Ίσως κάποια σελίδα να κρύβει κάποια όμορφη στιγμή της ζωής σας σκεπασμένη από τη σκόνη του χρόνου, ίσως να βρεθείτε σε ένα όμορφο ταξίδι στο είδωλο του εαυτού σας. Τα πιο ωραία σκιρτήματα της ζωής είναι ό,τι θρέφει ένα ανεκπλήρωτο όνειρο, ό,τι αγγίζει έναν πόθο που μας ακολουθεί σε κάθε μας σκέψη, ό,τι κεντρίζει αγαπημένα πρόσωπα και σύμβολα.