Συνήθειες που γίνονται χαρακτήρας και μοίρα
Γράφει ο Γιάννης Παπαγιάννης //
Μοχσίν Χαμίντ «Έξοδος προς Δυσμάς», Μετάφραση: Αύγουστος Κορτώ, Εκδόσεις Ψυχογιός, σελ. 264
Ένα απροσδόκητα πολυδιάστατο μυθιστόρημα μας παρουσιάζει ο γεννημένος στο Πακιστάν αλλά διαμένων σε Αγγλόφωνες χώρες συγγραφέας. Το θέμα του, ο πολύ προσεγμένος αλλά κάπως τυποποιημένος τρόπος γραφής του και το γεγονός ότι στοχεύει και πετυχαίνει να μπαίνει στις λίστες των ευπώλητων, κάνουν τον αναγνώστη να πιστέψει ότι η ροή του μυθιστορήματος είναι προδιαγεγραμμένη. Έτσι λοιπόν έχουμε τη Νάντια και τον Σαϊντ, δυο νέους που ζούνε υπό τις απαγορεύσεις και τις θρησκευτικές προκαταλήψεις μιας καταπιεστικής πατρίδας, οι οποίοι ερωτεύονται. Ο έρωτας απαγορεύεται, όπως κι οι ερωτικές σχέσεις εκτός γάμου. Η Νάντια, επαναστατημένη και ριψοκίνδυνη, καπνίζει χασίς και θέλει να κάνει σεξ με τον Σαϊντ. Εκείνος όμως, πιστός στην παράδοση, της προτείνει να μην κάνουν σεξ μέχρι την ημέρα του γάμου τους. Και, φυσικά, αποφασίζουν να δραπετεύσουν από την καταπιεστική πατρίδα τους και να ξεφύγουν και τα λοιπά. Κι ενώ το μυθιστόρημα κυλάει τυποποιημένα, ο Πακιστανός συγγραφέας κάνει την έκπληξη που ανοίγει πολλαπλούς ερμηνευτικούς δρόμους: το ζευγάρι εγκλωβίζεται ακριβώς στην αρχική του επιλογή, να μην κάνει σεξ πριν τον γάμο. Η επιλογή αυτή γίνεται συνήθεια, τρόπος ζωής και τελικά δεν μπορούν να πλησιάσουν ο ένας τον άλλον και χωρίζουν. Αυτή η εναλλακτική οπτική του συγγραφέα, που εκφεύγει από το «ευτυχισμένο τέλος» που ίσως περιμέναμε, φέρνει στο νου το γνωστό ρητό του Λάο Τσε: «Πρόσεξε τις σκέψεις σου, γίνονται λόγια. Πρόσεξε τα λόγια σου, γίνονται πράξεις. Πρόσεξε τις πράξεις σου, γίνονται συνήθειες. Πρόσεξε τις συνήθειές σου, γίνονται χαρακτήρας. Πρόσεξε το χαρακτήρα σου, γίνεται η μοίρα σου». Αυτό ακριβώς παθαίνει το ζευγάρι του μυθιστορήματος. Και η μοίρα τους δεν είναι ευτυχισμένη. Ίσως στο τέλος του βιβλίου, όταν το ζευγάρι συναντιέται πενήντα χρόνια μετά και πάλι δεν μπορεί ακριβώς να καταλάβει γιατί δεν είναι μαζί, σκεφτεί κι ο αναγνώστης δικές του εμπειρίες, δικές του συνήθειες που έγιναν χαρακτήρας και μοίρα.
Μοχσίν Χαμιντ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ο θάνατος ποτέ δεν βάζει τέλος
23/04/2024, 9:51 μμ -
Παρακείμενα: «Ωδή στην ηρωική παράδοση και ταυτόχρονα καταδίκη»
23/04/2024, 9:50 μμ -
Ο ‘δράκος’ κοιτούσε τη λίμνη
23/04/2024, 9:48 μμ -
Η αλχημιστική φαντασία της Μπουραζοπούλου
23/04/2024, 9:47 μμ -
Ο Δημήτρης Νόλλας συνεχίζει
23/04/2024, 9:45 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
✩ Editorial: «Γραφή εγκλωβισμένη σε αυτή τη χειροποίητη γλώσσα του παρελθόντος»
«Με άλλα λόγια θα γίνω εθνολόγος του εαυτού μου». Γράφει στο βιβλίο της η Annie Ernoux «Η ντροπή» και η μεταφράστριά της Ρίτα Κολαίτη που την γνωρίζει καλά σαν την παλάμη του χεριού της παραδίδει ένα
Περισσότερα -
Διήγημα: “Ο δεύτερος όροφος”
Της Μαριανίνας Βεντούρη // Ο δεύτερος όροφος Θυμιατίζω συχνά την πόρτα της διπλανής. Γειτόνισσες ήμασταν. Γειτόνισσες θα ξαναγίνουμε. Λείπουν κι οι κάτοικοι της απέναντι πόρτας. Μετακόμισαν πριν χρόνια στην επαρχία. Ο ένας δεν θα
Περισσότερα -
☆ Το «Ταξίδι» / «Τhe Walk», ένα διεθνές και χωρίς προηγούμενο Φεστιβάλ πολιτισμού «σε κίνηση», με πρωταγωνίστρια τη μικρή εννιάχρονη Αμάλ
Το Ταξίδι / The WALK Τώρα που η Μικρή Αμάλ συνεχίζει το ταξίδι της στην Ευρώπη, στέλνει ένα μεγάλο χαιρετισμό σε όλους τους φίλους που έκανε στο πέρασμα της από την Ελλάδα και εκφράζει την ευγνωμοσύνη της
Περισσότερα -
Ανθρωποποίηση της τεχνολογίας ή μηχανοποίηση του ανθρώπου;
Του Νίκου Τσούλια // * Ποτέ δεν φανταζόταν ο μακρινός πρόγονός μας Homo erectus (άνθρωπος ο όρθιος) ότι η «επινόησή» του να χρησιμοποιήσει κάποια στοιχειώδη εργαλεία (επιλεγμένες πέτρες και ξύλα) θα τον οδηγούσε στην αποκοπή από το ζωώδες παρελθόν
Περισσότερα -
Ποίηση: “Ανακλώμενοι καθρέπτες”
Του Αργύρη Ευαγγελούλη // * Ανοίκειο το αληθινό μας όνειρο κι ο άνθρωπος ο ένας που υποφέρει σε μια συλλογή ολοένα βαθύτερη καθώς ο άλλος –άνθρωπος– χωρίς βλέμμα στέκεται στο πέρασμα επάνω. Ποτέ δεν έπαψε το σκοτάδι
Περισσότερα -
Προσκλητήριο αφύπνισης, συστράτευσης και αγώνα
Γράφει ο Κωνσταντίνος Γεωργίου // Σταύρος- Αντώνιος Κουβαράς: «ΑΝΕΥ», Εκδόσεις Ιωλκός, Αθήνα, Οκτώβριος 2022, σελ. 96. «Σαν πρόκες πρέπει να καρφώνονται οι λέξεις/ Να μην τις παίρνει ο άνεμος», μας προτρέπει ο Μανόλης Αναγνωστάκης στην
Περισσότερα -
✔ Editorial: «Ο καθρέφτης»
«Στην πραγματικότητα, κάθε αναγνώστης είναι, καθώς διαβάζει, αναγνώστης του ίδιου του του εαυτού». Έχει πει ο Μαρσέλ Προυστ και η ζωή διαρκώς εξακολουθεί να το αποδεικνύει. Σε σημείο που να γίνεται το ίδιο βιβλίο για τον καθένα
Περισσότερα
