Η δύναμη της απώλειας
Από τον Πάνο Ιωαννίδη //
Τζόναθαν Σάφραν Φόερ, “Εξαιρετικά Δυνατά και Απίστευτα Κοντά”, Μετάφραση: Ελένη Ηλιοπούλου, εκδ. Κέδρος
Η απώλεια αποτελεί βασικό συστατικό στοιχείο κάθε δημιουργικής διαδικασίας. Αν δεν χάσεις κάτι, σημαντικό για σένα σίγουρα, και κατά πάσα πιθανότητα και για τα κατεστημένα ήθη του κόσμου, τότε δεν έχεις τόσο μεγάλο κίνητρο να προσφέρεις. Αν τα έχεις όλα, όπως και όσο θέλεις από μικρός μέχρι την ενηλικίωση, τότε η πιθανότητα να γίνεις καλλιτέχνης ή/και ερευνητής, δεν είναι μεγάλη. Ή όπως λέει και το τραγούδι: Happy people have no stories.
Τα προαναφερόμενα γράφτηκαν με αφορμή την περίπτωση του εννιάχρονου Όσκαρ Σελ, ήρωα του σπουδαίου μυθιστορήματος Εξαιρετικά Δυνατά και Απίστευτα Κοντά του Τζόναθαν Σάφραν Φόερ (Κέδρος, Ελένη Ηλιοπούλου). Στον Όσκαρ Σελ, ένα ιδιαίτερα χαρισματικό παιδί για την ηλικία του έχει συμβεί κάτι το τραγικό: ο πατέρας του Τόμας Σελ βρισκόταν για ένα επαγγελματικό ραντεβού μέσα στους Δίδυμους Πύργους την 9η Σεπτεμβρίου. Ο θάνατος του είναι εξακριβωμένος, πικρός και άδικος, όπως άδικος είναι κάθε θάνατος κάθε νέου ανθρώπου και κάθε θύματος τρομοκρατικής επίθεσης. Το γεγονός αυτό προκαλεί μια σειρά από αλυσιδωτές αντιδράσεις στην οικογένεια του Όσκαρ, και ιδιαίτερα στον ίδιο, και λειτουργεί ως αρμός για τη μυθιστορηματική πλοκή.
Εκτός από τη θλίψη και τον πανικό που κυριεύουν τον μικρό συμπαθή μας ήρωα, τον κατατρέχει και ένα μεγάλο γιατί. Αυτό το γιατί θα τον κάνει να ψάξει μια μέρα στα πράγματα του πατέρα του και να βρει ένα κλειδί. Το κλειδί που βρίσκει, λειτουργεί τόσο ως σημαίνον, όσο και ως σημαινόμενο για την αφήγηση καθώς ωθεί τον Όσκαρ να αρχίσει να αναζητά στοιχεία, και ευρήματα που αφορούν τη ζωή του πατέρα του, σε όλη την περιοχή της Νέας Υόρκης. Η απώλεια του πατέρα του, είναι λοιπόν αυτή που στρέφει τον Όσκαρ στη δημιουργική έρευνα, για να μάθει την ιστορία της οικογένειας του, αλλά και τον εαυτό του τον ίδιο.
Jonathan Safran Foer
Η πολυφωνική αφήγηση που επιλέγει ο Τζόναθαν Σάφραν Φόερ στρέφει τον αναγνώστη προς αυτή την προοπτική. Να εξετάσει δηλαδή με πολυπρισματικό τρόπο τι είναι αυτό που χαράσσει μια ανθρώπινη ζωή. Τα γράμματα του παππού που έρχονται από το παρελθόν, και οι ιστορίες των ανθρώπων που συναντά ο Όσκαρ στη διαρκή αναζήτηση του και οι φίλοι διαφόρων ηλικιών και διαφορετικών κοινωνικών status υποστηρίζουν τα διαφορετικά επίπεδα του βιβλίου.
Όπως επίσης, οι εικόνες που συνοδεύουν το μυθιστόρημα, είτε πρόκειται για σκίτσα, είτε πρόκειται για φωτογραφίες μας υποδεικνύουν διακριτικά πως η σχέση ανάμεσα στην εικόνα και στον λόγο επηρεάζει τη λογοτεχνία. Ένα σπουδαίο βιβλίο, του οποίου το κεντρικό θέμα δεν είναι άλλο, κατά την άποψη μου, για το πώς γράφονται στους πολύπλοκους καιρούς μας τα βιβλία. Η λογοτεχνία έχει, ακόμη και στις μέρες μας τη δύναμη, να συλλέγει στοιχεία από παντού, και να τα συνθέτει με τέτοιο τρόπο, ώστε να εξακολουθεί να μας μιλάει για την πολυδιάστατη και συχνά ακατανόητη εποχή μας.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένα νέο λογοτεχνικό «τοπίο»;
16/04/2024, 9:09 μμ -
Παρακείμενα: «Το παρήγορο συναίσθημα της εσωτερικής έκλαμψης»
16/04/2024, 9:08 μμ -
Η δύναμη του πεπρωμένου
16/04/2024, 9:06 μμ -
Παραμύθια από ζάχαρη, μέλι και ποίηση
16/04/2024, 9:05 μμ -
Ψυχολογικά περάσματα προς τη βιολογική ολοκλήρωση
16/04/2024, 9:00 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Τα «κινητά» χρονογραφήματα της Αρχοντούλας Διαβάτη
Γράφει ο Δήμος Χλωπσιούδης // «Κινητή γιορτή», Αρχοντούλα Διαβάτη, εκδ. Νησίδες Το χρονογράφημα αποτελεί ένα ιδιαίτερο είδος κειμένου. Μεταξύ λογοτεχνίας και δημοσιογραφίας με επικέντρωση στο επίκαιρο συμβάν προσπαθεί να αναγάγει το εφήμερο ή την είδηση σε διαχρονικό, να
Περισσότερα -
Η ευλαβική σοφία των μικρών πραγμάτων
Γράφει η Μαγδαληνή Θωμά // Όλια Γκλούσενκο – Κωστής Δρυγιανάκης: «ἐν τῇ ὁδῷ ᾗ ἐπορεύθημεν» Ασύχναστοι τόποι στη Μητρόπολη Δημητριάδος, Εκδοτική Δημητριάδος, Βόλος 2022, σελ.226 Όσα φέρνει ο δρόμος, δεν τα φέρνει η τύχη: στο φωτογραφικό
Περισσότερα -
«Εδώ που είμαι ακόμα»
Γράφει η Ελένη Λάππα-Οικονόμου // * Διώνη Δημητριάδου: “Θηρίο ή Θεός“, Νουβέλα, ΑΩ εκδόσεις Με τίτλο την αριστοτελική ρήση «Θηρίο ή Θεός» το πρόσφατο βιβλίο της Διώνης Δημητριάδου προϊδεάζει τον αναγνώστη για τη φιλοσοφική του διάσταση,
Περισσότερα -
Μεταξύ ονείρου και εφιάλτη
Γράφει η Μαρία Λιάκου // Γιώργος Α. Καζαμίας «Η Ελλάδα και ο πόλεμος της Κορέας», εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2022 Ο Γιώργος Α. Καζαμίας στο βιβλίο του αυτό μας παρουσιάζει έναν «ξεχασμένο» πόλεμο μέσα από πηγές και μαρτυρίες ελλήνων στρατιωτών. Επιχειρεί να
Περισσότερα -
✓ Νάσια Διονυσίου: «Συνεχίζω να θυμώνω, να εξεγείρομαι, να επηρεάζομαι βαθιά συναισθηματικά από τις εμπειρίες των ανθρώπων»
Συνέντευξη στη Τζένη Μανάκη // 13+1 ερωτήσεις για ένα νέο βιβλίο και τη συγγραφέα του «Τι είναι ένας κάμπος» ν ο υ β έ λ α ΝΑΣΙΑ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ «…ξαφνιάζει αυτή η πίστη πως υπάρχει ακόμη καλό, τούτη
Περισσότερα -
Ενδιαφέρον το κίνητρο του δολοφόνου, πρωτότυπος ο τρόπος δολοφονίας και ένας στιβαρός αστυνομικός που θα τα ανακαλύψει όλα
Γράφει η Χρυσάνθη Ιακώβου // Μαίρη Χαρπαντίδου «Έγκλημα στο Διαβολονήσι», Εκδόσεις Memento, 2023 Ο Αμερικανός Τζόουνς απολαμβάνει τις διακοπές του στην Ελλάδα, όταν βρίσκεται νεκρός σε ένα δυσπρόσιτο και άγριο μέρος, στο Διαβολονήσι. Ποιος άραγε είχε
Περισσότερα -
Για βιωματική και ουσιαστική μάθηση
Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη // Μελίνα Χατζηγεωργίου, Άβρα Αυδή «Όταν ο δάσκαλος μπαίνει σε ρόλο», 50 προτάσεις για θεατρικά εργαστήρια με δάσκαλο σε ρόλο, εκδ. Μεταίχμιο, 2018, σελ. 464 Τι γίνεται όταν ο δάσκαλος μπαίνει σε ρόλο; H
Περισσότερα
