Fractal

Το ποδόσφαιρο ήταν το πρόσχημα

Γράφει ο Θεοχάρης Παπαδόπουλος // *

 

Κώστα Κρεμμύδα “Ερυθρόλευκη Τρέλα, Κόκκινες τουλίπες στον Κολωνό”, Εκδόσεις Μανδραγόρας

 

Δεν είναι συνηθισμένο να γράφεται ένα λογοτεχνικό βιβλίο για το ποδόσφαιρο. Αν και έχουμε γνωρίσει το έργο λογοτεχνών, που ασχολήθηκαν με το ποδόσφαιρο, όπως ο Γιώργος Μαρκόπουλος. Όμως, ο Μαρκόπουλος έγραψε ποιήματα για το ποδόσφαιρο, ενώ εδώ μιλάμε για πεζογραφία και μάλιστα για μυθιστόρημα. Τι γίνεται, όμως, όταν, το ποδόσφαιρο είναι μια αφορμή για να ξετυλιχτεί μια ολόκληρη εποχή;

Τέτοιες σκέψεις κάναμε, διαβάζοντας το βιβλίο του Κώστα Κρεμμύδα: «Ερυθρόλευκη τρέλα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Μανδραγόρας». Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα, που από τον τίτλο και το εξώφυλλο δείχνει σαν ένα βιβλίο, που έχει γραφτεί για το ποδόσφαιρο και ιδιαίτερα για τον Ολυμπιακό. Όμως, όπως αναφέραμε και πιο πάνω, το ποδόσφαιρο είναι μόνο η αφορμή. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, ξεδιπλώνεται η δεκαετία του ’60, μέσα από τα μάτια του συγγραφέα, που τότε ήταν ακόμα παιδί, που έζησε και μεγάλωσε στον Κολωνό, έτσι ώστε το αποτέλεσμα να είναι μια μυθιστορηματική βιογραφία της παιδικής του ηλικίας με πολιτικά σχόλια, αναφορές στο σήμερα, αλλά και πιο παλιά από την εποχή, που περιγράφει, φτάνοντας πίσω στη δεκαετία του ’30, όπου αναφέρεται μια συνάντηση οπαδών του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού με βάρκες, λέμβους και βενζινάκατους, που λίγο έλειψε να καταλήξει σε ναυμαχία.

Στο βιβλίο αναφέρονται κυρίως δύο ποδοσφαιριστές του Ολυμπιακού: Ο Αριστείδης Παπάζογλου, που πέθανε νέος και ο Νίκος Γόδας, λοχαγός του ΕΛΑΣ, που πολέμησε στην Αντίσταση, πήρε μέρος στα Δεκεμβριανά, εξορίστηκε και βασανίστηκε για να εκτελεστεί τελικά το 1948.

Το βιβλίο έχει ρέουσα πλοκή και διαβάζεται ευχάριστα. Οι μεταφορές από τη δεκαετία του ’60 στο σήμερα και πάλι πίσω, γίνονται χωρίς να μπερδεύουν χρονικά τον αναγνώστη, ενώ οι πολιτικές αναφορές είναι αιχμηρές. Σε αρκετά σημεία βρίσκουμε ορισμένες, όμορφες, χιουμοριστικές περιγραφές, αλλά και μια νοσταλγία, μια μελαγχολική διάθεση για μια εποχή, που πέρασε, παίρνοντας μαζί της για πάντα, όχι μόνο τα παιδικά χρόνια, αλλά και την παιδική αθωότητα. Επίσης, κάτι, που κάνει το βιβλίο να διαβάζεται ακόμα πιο ευχάριστα είναι οι τίτλοι των κεφαλαίων, που περιλαμβάνουν από συνθήματα του Ολυμπιακού, μέχρι και πολιτικά συνθήματα και τσιτάτα, όπως τη ρήση του Μαρξ: «Η βία είναι η μαμή της ιστορίας».

 

Κώστας Κρεμμύδας

 

Το βιβλίο ξεκινάει με μια πολύ κατατοπιστική εισαγωγή του Αλέξη Ζήρα και τελειώνει με επίμετρο από τον Πάνο Δημητρούδη με τον χαρακτηριστικό τίτλο: «Αριστερός κι αφεντικό δεν γίνεται».

Η «Ερυθρόλευκη τρέλα», λοιπόν, αναφέρεται, κυρίως, σε μια εποχή, που το ποδόσφαιρο δεν ήταν ακόμα επαγγελματικό. Οι παίκτες έπαιζαν για τη φανέλα και έμεναν στην ίδια ομάδα για πολλά χρόνια. Ταυτίζονταν με την ομάδα και άρα δεν υπήρχαν μεγάλα συμφέροντα, που να κρύβονται από πίσω.

Συμπερασματικά, για να γράψει κανείς ένα βιβλίο σαν την «Ερυθρόλευκη τρέλα», πρέπει να έχει κρατήσει μέσα του, λίγη από τη νεανική τρέλα, που χάνεται στη σοβαροφάνεια της ενηλικίωσης. Ο Κώστας Κρεμμύδας διατηρώντας αυτή τη νεανική τρέλα, σε συνδυασμό με τις πολιτικές του ιδέες και το συγγραφικό του ταλέντο, καταφέρνει να μας δώσει ένα πολύ όμορφο αποτέλεσμα.

 

 

* Ο Θεοχάρης Παπαδόπουλος γεννήθηκε στον Πειραιά το 1978. Γιος του ποιητή Αντώνη Θ. Παπαδόπουλου. Σπούδασε στη σχολή Οικονομίας και Διοίκησης του τμήματος Λογιστικής στο ΤΕΙ Χαλκίδας, και ζει στην Αθήνα. Ασχολείται με την ποίηση από τα παιδικά του χρόνια. Έχει πληθώρα δημοσιευμάτων σε λογοτεχνικά περιοδικά. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, τα βουλγαρικά και τα πακιστανικά (ουρντού). Έχει λάβει μέρος σε διεθνή λογοτεχνικά συνέδρια. Έκανε την πρώτη του δημοσίευση το 1993, ενώ κυκλοφόρησε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Τα παράταιρα το 1997. Είναι μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών και της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών. Είναι μέλος του Ομίλου για την Unesco Τεχνών Λόγου και Επιστημών Ελλάδας. Είναι μέλος της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς. Είναι ιδρυτικό μέλος του Νέου Πνευματικού Κύκλου Καλλιθέας. Γράφει κριτικές βιβλίων στο περιοδικό Vakxikon.gr, και παρουσιάζει βαλκανική ποίηση στο περιοδικό Αιολικά Γράμματα.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top