Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Επιχείρηση «Ανθρωποειδές»
23/12/2015, 12:10 μμ

Επιχείρηση «Ανθρωποειδές»

Γράφει η Βιβή Γεωργαντοπούλου //

 

 

 «HHhH», Λόρεν Μπινέ, εκδ. Κέδρος

 

Himmlers Hirn heisst Heydrich /Ο Χάιντριχ είναι ο εγκέφαλος του Χίμλερ


 

HHhHΠραγματικά πολύ ενδιαφέρον βιβλίο όπως κι αν επιλέξει να το διαβάσει ο αναγνώστης είτε δηλαδή το επιχειρήσει στα πλαίσια της χρείας και τού πρέπει να ξέρουμε τα πάντα για να μην ξεχαστεί ποτέ η φρίκη του Β΄παγκόσμιου είτε σαν ένα ιδιόμορφο κείμενο,τύπου μυθιστόρημα,που όμως από επιλογή του δημιουργού του και πολυπρισματική οπτική ιδωμένο,τότε καλώς δεν τηρεί κατά γράμμα τεχνικές και κανόνες του είδους.

Όλο το κείμενο είναι συναρπαστικό,καταιγιστικό και καθηλώνει τον αναγνώστη όντας γραμμένο με σεμνή τόλμη(βεβαίως,υπάρχει κι αυτή),νεύρο,ύφος που αν και επιμελώς ατημέλητο δεν στερείται σοβαρότητας, άψογο προϊόν έρευνας και μόχθου από έναν νεαρής ηλικίας άνθρωπο ευρηματικό κι έξυπνο,που δεν τον ενοχλεί που δείχνει αμήχανος και απορημένος,σοκαρισμένος από την έρευνα που ο ίδιος έχει κάνει και μέσω αυτής βγάλει στην επιφάνεια σημεία και τέρατα,γεννήματα μιας από τις πιο ελεεινές φάσεις της ανθρωπότητας που έτσι κι αλλιώς τον/μας ξεπερνά και σοκάρει και που θα σοκάρει και θα παραδειγματίζει,ελπίζω αιώνια,γιατί είναι ολόκληρη μια ιστορία φρίκης και τεράτων, ελπίζω η τελευταία.

Ποιο όμως είναι το περιεχόμενο του βιβλίου;Αν και είναι πρακτικά αδύνατον να το κλείσει ακόμα κι ο πλέον οξύνους λογοτεχνικός ρεπόρτερ -εκείνος που πραγματικά έχει διαβάσει αυτό για το οποίο πληρώνεται προκειμένου να το παρουσιάσει στο κοινό- σε μερικές μόνον περιεκτικές και μαζί καίριες σειρές,παρά τον κίνδυνο της απλούστευσης ας πούμε πως είναι ο βίος και η πολιτεία του διαβόητου,υπαρχηγού τυπικώς,πλην πανίσχυρου άνδρα των SS Ράινχαρντ Χάιντριχ διανθισμένος με λεπτομέρειες κι ένα τεράστιο κατεβατό ονομάτων ανακατεμένο θαυμάσια με πάρα πολλά στιγμιότυπα από την ζωή -πριν αλλά και κατά το γράψιμο του βιβλίου και με συνεχή προσωπική παρέμβαση- του ίδιου του Μπινέ που συμμετέχει σαν χαρακτήρας και μάλιστα με αξιοπρόσεκτη δράση στο βιβλίο, έχοντας κάνει χάρτινο πρόσωπο και τον εαυτό του με σκηνές από τις φιλενάδες και κομμάτια της καθημερινότητάς του εντός του κειμένου και παίζοντας τον ρόλο του πρωτοπρόσωπου αφηγητή,που εξιστορεί μη γραμμικά το (σαν κάθε άλλο)φλέγον θέμα που αποτελεί εδώ την κεντρική ιδέα λέγοντας πολλές φορές ότι αυτό που γράφει δεν είναι μυθιστόρημα,τουλάχιστον ένα “κανονικό”,εκφραζόμενος συχνά σαν να αμύνεται απέναντι στην επιλογή του.Συνομιλεί δε έντονα και με τον αναγνώστη στον οποίο κάνει πάσα τις δικές του δυσκολίες,τα ζόρια δηλαδή από την απόπειρα να καταπιαστεί μ΄όλο αυτό διότι αυτό είναι αληθινή ψυχική καρμανιόλα,ασήκωτο γαρ το ιστορικό φορτίο που πρέπει να αποτυπωθεί και νωπό το αίμα των εκατομμυρίων νεκρών.

Ο Μπινέ γράφει λοιπόν έτσι όπως είπα πιο πάνω,όμως δίχως τον δασκαλίστικο στόμφο εκείνον που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει σαν ασπίδα προστασίας,προερχόμενο και μάλιστα ως ένα βαθμό δικαιολογημένο από την ιδιότητά τού πανεπιστημιακού και επιπλέον του γιου ενός ιστορικού.

Τσιτώνονται επομένως ακόμα περισσότερο τα νεύρα του αναγνώστη που συμπάσχει κυρίως με τον ίδιο τον Μπινέ κι όπως αυτός,έχει δει σχετικές ταινίες,έχει ακούσει ή ακούει μουσικές που άκουγε και το κάθαρμα που εκθέτει σε κοινή θέα ο συγγραφέας,έχει διαβάσει,έχει ζωή σε μια εδώ και τώρα ιστορική συγκυρία φορτωμένη με χίλια δυο. Αναρωτιέται λοιπόν επεκτείνοντας τα φριχτά που συνέβησαν χρόνια πριν στο δικό του/μας σήμερα και κυριεύεται από τον τρόμο του βασικού εκείνου ερωτήματος που του γεννά η αφήγηση:είναι εκδικητικοί ,κακοί,σάπιοι,ελεεινοί, διεστραμμένοι κι ένα σωρό άλλα από τα γενοφάσκια τους οι άνθρωποι,αφού ούτε το πιο φριχτό πάθημα δεν μοιάζει στην πρώτη δεκαετία του καινούργιου αιώνα να τους έγινε μάθημα;

Διότι εν έτει 2015 έρχεται,λέω κι εγώ με την σειρά μου, η προσφυγιά των μουσουλμάνων οι οποίοι στέλνονται  τώρα κατά εκατομμύρια στην Δύση μέσω της Ψωροκώσταινάς μας (έτσι όπως την έκανε την καημένη μας χώρα η τάξη των ολίγων που δουλεύει γι αυτούς μια άλλη Γερμανίδα,η Μέρκελ μα και το ντόπιο πολιτικό προσωπικό) και ακόμα και μετά το ποτάμι αίματος που ενέπνευσε τον Λορέν Μπινέ για το δικό του καταγγελτικό,ιστορικό κι όπως θέλει να το εκλάβει ο καθένας μας  βιβλίο,ιδού τα χάλια της ανθρωπότητας :η προσφυγιά από τους πολέμους που δημιούργησαν και συντηρούν οι ισχυροί αντιμετωπίζεται κυνικά σαν επικερδείς μπίζνες από τους πάσης φύσεως μικρομεταπράττες αφεντάδες και κάθε παραλλαγής δούλους το ίδιο βολικά είτε (λένε πως) αυτοί είναι χριστιανοί είτε ομόθρησκοι των προσφύγων*.Μπίζνες.Μπίζνες η ανθρώπινη ζωή,αισχρές,ανεπίτρεπτες δουλίτσες μίσους και θανάτου.

Ολιγόλογο το οπισθόφυλλο ενημερώνει:

1942. Κατεχόμενη Τσεχοσλοβακία.

Δύο Τσεχοσλοβάκοι παρτιζάνοι σταλμένοι από το Λονδίνο πέφτουν με αλεξίπτωτο κοντά στην Πράγα.Αποστολή τους να δολοφονήσουν τον πιο επικίνδυνο άντρα του Γ’ Ράιχ: τον Ράινχαρντ Χάιντριχ, “το ξανθό κτήνος”, τον “δήμιο της Πράγας”, τον αρχηγό των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών, το δεξί χέρι του Χάινριχ Χίμλερ. Πρόκειται για την Επιχείρηση “Ανθρωποειδές”, μία από τις πιο τολμηρές και ηρωικές απόπειρες του Β’ Παγκόσμιου πολέμου.

 

Ώσπου να φτάσει όμως ο τσιτωμένος αναγνώστης του σήμερα στην πράξη των Τσεχοσλοβάκων -ας συγκρατήσουμε τα ονόματά τους,Γκάμπτσικ και Κούμπιτς– και να μοιραστεί αιφνιδιασμένος για χίλια δυο που μαθαίνει μέσω της καταιγιστικής αφήγησης του Μπινέ κάτι από τον ηρωισμό τους (στην περίπτωση των δυο Τσέχων) ή την αισχρή προδοσία (στην περίπτωση του περιβόητου Γάλλου δοσίλογου Ρενέ Μπουσκέ) του έχει βγει η ψυχή,έχει πληροφορηθεί δεκάδες γεγονότα για δεκάδες αμφιλεγόμενα θολά πρόσωπα,έχοντας παρακολουθήσει το σαν μπαλάκι του τένις πηγαινέλα στον χρόνο και λογικά έχει σιχαθεί,ο αναγνώστης, το ανθρώπινο είδος από την στιγμή που σαν τέτοιο,τάχα σαν άνθρωποι δηλαδή,πέρασαν από την ιστορία οι αμέτρητοι άθλιοι,κυνικοί,στυγνοί εγκληματίες που δεν έχει καμία σημασία αν ήταν τα σημαντικά ή κάποια από τα τελευταία γρανάζια της βαρβαρότητας του χιτλερισμού κι αυτό γίνεται καθαρό και οριστικό από το τραγικό αποτέλεσμα.

Το βιβλίο του Λορέν Μπινέ εκδόθηκε στην Γαλλία το 2010 και στα ελληνικά ,μεταφρασμένο πάρα πολύ καλά από τον συγγραφέα Γιώργο Ξενάριο (που το δικό του μυθιστόρημα  με τίτλο”Στην Άκρη του Κόσμου” είναι σταθερά ένα από τα αγαπημένα μου κι είχα γράψει παλιότερα δυο λόγια γι αυτό), κυκλοφόρησε φέτος από τις εκδόσεις Κέδρος και δίνω συγχαρητήρια στον Κέδρο για το ρίσκο σε εποχή κρίσης να βγάλει ένα τέτοιο βιβλίο το οποίο βεβαίως και  προτείνω ανεπιφύλακτα.

Περιεκτική,καλή παρουσίαση στην Guardian από τον James Lasdun ήδη από το 2012,εδώ.Διαβάστε παρακαλώ κι αυτό,εδώ,ωραίο,ελληνικό και πρόσφατο.

*Η σύγχρονη ντροπή του πολιτισμού μας,της δημιουργίας εκατομμυρίων προσφύγων από τον επιχειρούμενο διαμελισμό της ισλαμικής Ανατολής για την ενεργειακή και λοιπή κυριαρχία,που γιγαντώνεται μέρα με την μέρα και δεν τολμώ να φανταστώ σε τι συμφορά ειδικά στα μέρη μας θα εξελιχθεί πάλι και τι επώδυνες καταστάσεις και σε ποιους θα τις πρωτοφέρει -επέκταση πολέμων μέσα σε τσουνάμι θρησκόληπτης και εθνικιστικής παράνοιας που καμία δεν έχει σχέση με την αγάπη των ανθρώπων για την πατρίδα τους;- αυτό και μόνο πάλι δεν μας δείχνει καθαρά ότι οι εξουσίες του χρήματος κι από κάτω τους εμείς,ένας ένας οι άνθρωποι κι ολόκληροι λαοί, χειραγωγημένοι ως το μεδούλι κι ας έχουμε περάσει τα ίδια και χειρότερα δεν έχουμε διδαχθεί το παραμικρό;

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top