Fractal

Ο άνθρωπος έχει την καλοσύνη μέσα του

Γράφει η Μαρία Βρέντζου //

 

«Έντεκα κειμήλια, μια ιστορία» της Αγγελικής Κίτσου –Μαγαράκη, εκδόσεις Μπαλτά, 2018, σελ. 176

 

Έντεκα διηγήματα της Αγγελικής Κίτσου – Μαγαράκη, με κεντρικό άξονα την περίοδο της μικρασιατικής καταστροφής, φιλοξενούν οι εκδόσεις Μπαλτά, στην πολλά υποσχόμενη σειρά «εξ Ανατολών» που στόχο έχει την διατήρηση της πολιτισμικής και ιστορικής μνήμης του μικρασιατικού ελληνισμού.

Η συγγραφέας, κόρη Μικρασιατών προσφύγων, εμπνέεται από τις τόσες ιστορίες που είχε την τύχη να ακούει από μικρή ηλικία. Έτσι, αξιοποιώντας τόσο την μνήμη, όσο και την λογοτεχνική φαντασία, προσφέρει στον αναγνώστη έντεκα αφηγήματα μικρής έκτασης που διαβάζονται απνευστί και περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα της ρωμιοσύνης της ανατολής, με τις μυρωδιές, τα αρώματα και τους ήχους μιας χαμένης πλέον ζωής. Ο Βενιζέλος, η μεγάλη ιδέα, οι ελπίδες για λευτεριά, οι λυτρωτές Έλληνες στρατιώτες, ο πόλεμος, ο Κεμάλ, οι τσέτες, τα τάγματα εργασίας, οι αγνοούμενοι, ο μεγάλος ξεριζωμός και τέλος η προσφυγιά σε μία Ελλάδα που αρχικά υποδέχτηκε τα παιδιά της με τον χειρότερο τρόπο.

Μέσα από τα πορτρέτα αυτών των καθημερινών ηρώων, με την ευγένεια, την καλοσύνη τους, την αρχοντιά τους και το θάρρος τους για ζωή, σκιαγραφείται από το ένα διήγημα στο άλλο, σαν μια ιστορία τελικά, ολόκληρο το χρονικό πλαίσιο μιας από τις μεγαλύτερες ήττες που βίωσε ο λαός μας.

Μόνο που λογοτεχνία δεν είναι μάθημα ιστορίας, λογοτεχνία είναι κυρίως συναίσθημα και έτσι οι ιστορίες αυτές μιλάνε ακόμη για αγάπη και μίσος, χαμένους έρωτες και ανεκπλήρωτα όνειρα αλλά και για μια απέραντη νοσταλγία που συνοδεύεται φυσικά από ένα σωρό εξιδανικεύσεις.

 

Αγγελική Κίτσου –Μαγαράκη

 

Η Αγγελική Κίτσου – Μαγαράκη χρησιμοποιεί αφενός την τριτοπρόσωπη και αφετέρου την πρωτοπρόσωπη φόρμα αποδίδοντας με επιτυχία και ταλέντο από την μια την γυναικεία ψυχοσύνθεση και φωνή και από την άλλη την αντρική. Το κείμενο ενσωματώνει το πλούσιο ερυθραιώτικο και σμυρναίικο ιδίωμα και γενικότερα η γλώσσα είναι ευθύβολη, άμεση, γεμάτη συναίσθημα, ευαισθησία, τρυφερότητα και απλότητα, δίχως ίχνος περιττού λόγου.

Κάθε διήγημα παίρνει την ονομασία του από ένα αντικείμενο που συνδέεται με τις αναμνήσεις του λογοτεχνικού πρωταγωνιστή. Το τελευταίο, με τίτλο «Τα κλειδιά», είναι και το πιο ελπιδοφόρο, αφού ουσιαστικά μιλάει για μια καλοσύνη που βρίσκεται εν δυνάμει μέσα σε κάθε άνθρωπο και η οποία δεν επηρεάζεται από καμία εθνικότητα, και θρησκεία. Αυτή ακριβώς η καλοσύνη είναι και η δύναμη που μπορεί να οδηγήσει στην ειρηνική συμβίωση και συνύπαρξη των λαών. Σε μία περίοδο σαν τη δική μας που ο πόλεμος και η προσφυγιά εξακολουθούν να μαστίζουν την καθημερινότητα πολλών, αυτό πρέπει να είναι το μήνυμα, ο στόχος, το όραμα.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top