Fractal

Κυνηγώντας το όνειρο

Γράφει η Βιολέττα-Ειρήνη Κουτσομπού // *

 

Natasha Lester «Ένα φιλί από τον κύριο Φιτζέραλντ», Μετάφραση: Φωτεινή Πίπη, εκδ. Διόπτρα, σελ. 448

 

Μου αρέσουν οι άνθρωποι

και μου αρέσει να τους αρέσω,

αλλά κρατάω την καρδιά μου

εκεί που την έβαλε ο Θεός: μέσα μου.

F. S. Fitzgerald

 

Παρότι ο Fitzgerald δεν είναι ο ήρωας της ιστορίας ή ένας από τους ήρωες, το βιβλίο της Natasha Lester όχι μόνο «πατάει» στην εποχή που έζησε αλλά του κλείνει το μάτι μέσα από αναφορές του κειμένου προς το έργο του. Όφείλω να ομολογήσω ότι με ενθουσίασε το εξώφυλλο και ο τίτλος του βιβλίου καθώς τυγχάνω και fan του Fitzgerald. Η ηρωίδα του βιβλίου είναι η Έβι Λοκχαρτ η οποία αντίθετα από τις άλλες κοπέλες της τάξης, έχει όνειρα για μια διαφορετική ζωή από το να παντρευτεί, να μεγαλώνει μωρά και να περνά τις ώρες είτε ράβοντας είτε διοργανώνοντας βεγγέρες. Δεν ήθελε να πληγώσει τον παιδικό φίλο της Τσάρλι ο οποίος ήθελε να την παντρευτεί, ευχόμενη να ήταν «φυσιολογική», να ήταν απλά αυτό που ζητούσαν οι άλλοι «Ελπίζω να είναι ανόητη· αυτό είναι το καλύτερο που μπορεί να κάνει ένα κορίτσι σ’ αυτόν τον κόσμο: να είναι μια όμορφη μικρή ανόητη» (The Great Gatsby).  Μακάρι να μπορούσε να αρκεστεί η ψυχή της σε αυτά που της πρόσφερε η κοινωνία στα 1920 όμως εκείνη ήταν ανήσυχο πνεύμα. Ήθελε αυτό το κάτι παραπάνω, όπως για παράδειγμα να σπουδάσει γιατρός (πράγμα ανήκουστο για την εποχή για μια γυναίκα) και μάλιστα μαιευτήρας. Σε μια μετα-μυθιστορική στιγμή, η ΄Εβι είχε να την επιθυμία να μπορούσε να ζούσε σε ένα μυθιστόρημα του Fitzgerald όπου τα κορίτσια μπορούσαν να κάνουν αυτό που ήθελαν. Δεν υπήρχε Έβι Λοκχαρτ, αλλά υπήρχε μια πρώτη γυναίκα που θα αποφοίτουσε από την ιατρική σχολή στη Νέα Υόρκη, η οποία θα έπρεπε να αντιμετωπίσει την ίδια μεροληψία, παρενόχληση, σεξισμό, εμπόδια και απειλές, όπως έπρεπε να αντιμετωπίσει και η Έβι για να επιτύχει το στόχο της. Ήταν όμως έτοιμη; Τελικά, αποφασίζει να πάρει το δύσκολο δρομο κι όπως λέει κι ο  Fitzgerald «Κι έτσι συνεχίζουμε, βάρκες ενάντια στο ρεύμα, που ακατάπαυστα μας ρίχνει πίσω στο παρελθόν.» ( The Great Gatsby). Η ηρωίδα μας είναι μια τέτοια βάρκα, πλέει ενάντια στο ρεύμα και κάνει τον αναγνώστη να την αγαπήσει, να συμπασχει και να αγωνιά για την τύχη της. Όχι, δεν είναι δεδομένο για τις γυναίκες να σπουδάζουν ιατρική, να βγάζουν χρήματα, να ζουν μόνες και τόσα άλλα που σήμερα τα λαμβάνουμε ως δεδομένα (τουλάχιστον στο δυτικό κόσμο). Η προσπάθεια των γυναικών προηγούμενων δεκαετιών ήταν τόσο μεγάλη που μέσα από ένα μυθιστόρημα επανέρχονται ως ευκαιρία να επανεκτιμήσουμε τα δεδομένα μας. Συγκλονιστική είναι η στιγμή όπου η Έβι πάει για τη συνέντευξη απ’ όπου καθορίζεται εαν θα φοιτήσει στην ιατρική:

«Το πτυχίο φιλολογίας δεν με καθιστά καλή υποψήφιο για την ιατρική σχολή. Αυτό που με καθιστά καλή υποψήφιο είναι ο ζήλος μου για μάθηση. Αυτό που θέλω περισσότερο από οτιδήποτε άλλο είναι να γίνω μαιευτήρας. Και όταν θέλω κάτι, εργάζομαι πάρα πολύ σκληρά για να το καταφέρω. Οι αντρες φοιτητές σας πιθανότατα δεν έχουν αντιμετωπίσει ποτέ την πιθανότητακάτι που θέλουν να τους είναι αδύνατο. Όμως εγώ την έχω αντιμετωπίσει. Και αυτό γιγαντώνει τη θέλησή μου.» (σελ.156)

 

Natasha Lester

 

Το βιβλίο κυλάει πάρα πολύ γρήγορα, η αφηγηματική ικανότητα της συγγραφέως (και η πολύ καλή μετάφραση του κειμένου) συναρπάζει τον αναγνώστη και τον μεταφέρει στην Αμερική εκείνης της δεκαετίας. Αυτό το μυθιστόρημα είναι ένα εξαιρετικό δείγμα ιστορικού μυθιστορήματος με δοσεις ρομαντισμού που αρμόζουν άλλωστε και στην εποχή στην οποία κινούνται οι ήρωες. Ο Fitzgerald  αναφέρει ότι: «Δεν είμαι συναισθηματικός, είμαι ρομαντικός, όπως είσαι κι εσύ. Η ιδέα είναι , ξέρεις , ότι ο συναισθηματικός άνθρωπος πιστεύει ότι τα όμορφα πράγματα θα κρατήσουν. Ο ρομαντικός άνθρωπος διατηρεί μια απελπισμένη βεβαιότητα ότι δεν θα κρατήσουν. (This Side of Paradise). Η ηρωίδα του βιβλίου πολλές φορές ειδικά σε σχέση με τον αγαπημένο της φαίνεται να είναι ο ορισμός αυτού που περιγράφει παραπάνω ο  Fitzgerald. Το μυθιστόρημα φυσικά, δεν είναι διάλεξη για τα δικαιώματα και τα λάθη των στάσεων της εποχής αλλά παράθεση της κατάστασης και το πως μια νεαρή γυναίκα με όνειρα μπορεί να επιβιώσει. Οι αποφάσεις της ηρωίδας κινούνται μέσα στην κοινωνική δομή της ανώτερης τάξης της Νέας Υόρκης και παρόλο που κάποιες φορές μπορεί ο αναγνώστης να συγκρούεται με το γιατί η ίδια επιλέγει να συμπεριφερθεί με ορισμένους τρόπους, οι αποφάσεις της λαμβάνονται, στα σίγουρα, με κόστος. Δεν υπάρχει αναχρονιστική νότα στο μυθιστόρημα, αφήνει το αίσθημα και την αίσθηση της εποχής, ανακατεύει πολλά στοιχεία τα οποία θα ανακαλύψετε μόνοι σας. Είναι διασκεδαστικό, ρομαντικό, ταυτόχρονα όμως τραγικό. Εκτός από τα πάρτυ και την διασκέδαση θα ανακαλύψετε μια περίοδο μεγάλων αλλαγών όπου οι γυναίκες πρωτοστάτησαν σε επαγγέλματα όπως αυτά του γιατρού. Στο τέλος του βιβλίου, υπάρχει η λίστα των τραγουδιών τα οποία είναι διασκορπισμένα στο κείμενο και μπορείτε κι εσείς να ακούτε όσο διαβάζετε για να αισθάνεστε πιο κοντά στο τότε.

 

 

* Η Βιολέττα-Ειρήνη Κουτσομπού [MBPsS (BA, MA, Dip.CounsPsy, MSc) είναι Εκπαιδεύτρια σε Θέματα Ψυχικής Υγείας – Καθηγήτρια Αγγλικής Φιλολογίας

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top