Τι αποκαλύπτει η εμφάνισή μας για την υγεία μας;

Γράφει η Ρίτα Βελώνη //

Πολλές φορές κάποιες αλλαγές στο δέρμα, στα νύχια ή τα μαλλιά μας, μπορεί να μας δώσουν προειδοποιητικά σημάδια για την υγεία μας. Μάθετε λοιπόν πώς θα διαβάσετε και θα αντιμετωπίσετε εγκαίρως τα συνηθισμένα, αλλά και τα πιο σοβαρά από αυτά.

Ξέρετε ότι η υγεία και η εμφάνισή σας μπορεί να σχετίζονται περισσότερο από όσο νομίζετε; Και πως πολύ συχνά μια έντονη τριχοφυΐα στο πρόσωπο ή το σώμα, τα εύθραυστα νύχια, η ξαφνική αραίωση των μαλλιών ή το δερματικό εξάνθημα που δεν υποχωρεί, μπορεί να υποδηλώνουν από μικρά έως και σοβαρά προβλήματα υγείας,  τα οποία ίσως να χρειάζονται άμεση αντιμετώπιση. Δείτε λοιπόν τι μπορεί να  κρύβουν 5 από τις πιο συχνές αλλαγές που πιθανόν απειλήσουν και την δική σας εμφάνιση και αν χρειαστεί, πράξε αναλόγως.

1. ΑΝ ΕΧΕTE:

Τριχοφυΐα στο πρόσωπο ή το σώμα

Μπορεί να κρύβει: σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Μία ενδοκρινική  διαταραχή που επηρεάζει τον κύκλο, τη γονιμότητα αλλά και την εμφάνιση μιας γυναίκας. Όπως προδίδει και η ονομασία του, αυτό που συμβαίνει με το συγκεκριμένο σύνδρομο είναι η ανάπτυξη μικρών κυστών στις ωοθήκες, οι ποιες  φέρνουν τα πάνω- κάτω στο ορμονικό σύστημα.

Πώς επηρεάζουν οι πολυκυστικές ωοθήκες την υγεία: Περίπου στο 80% των περιπτώσεων, το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών συνοδεύεται από υπερτρίχωση στο πρόσωπο, αλλά και το σώμα και, μάλιστα, το τρίχωμα έχει, όπως λέγεται, ανδρική κατανομή. Παρατηρείται, δηλαδή, έντονη τριχοφυΐα στο στήθος, στην περιοχή της κοιλιάς, στους γλουτούς και όπου αλλού έχει τρίχες ένα ανδρικό σώμα.  «Η γυναίκα με πολυκυστικές ωοθήκες μπορεί επίσης να εμφανίσει διαταραχές στην περίοδο, ακμή, αύξηση του σωματικού βάρους, καθώς και προβλήματα γονιμότητας», επισημαίνουν οι ειδικοί από την Α’ Πανεπιστημιακή Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική του ΓΝΑ “ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ”.

Αντιμετώπιση: O κατάλληλος τρόπος να διαγνωστούν οι κύστεις στις ωοθήκες είναι το «διακολπικό υπερηχογράφημα έσω γεννητικών οργάνων» ή αλλιώς «υπερηχογράφημα μήτρας-ωοθηκών», το οποίο θεωρείται πια εξέταση ρουτίνας.  Μετά από τη διάγνωση, συνήθως χορηγείται φαρμακευτική αγωγή για 6 μήνες έως και 1-2 χρόνια. Τα φάρμακα μπλοκάρουν τον υποδοχέα και εξουδετερώνουν την δράση των ανδρικών ορμονών. Για το πρόβλημα τριχοφυΐας που δημιουργείται, τη λύση μπορεί να δώσει η ριζική αποτρίχωση, αφού όμως προηγηθεί από τον ενδοκρινολόγο η παρακολούθηση και η εξατομικευμένη θεραπεία.

1. ΑΝ ΕΧΕTE

Κοκκινίλες με μορφή λειχήνας

Μπορεί να κρύβει: ατοπική δερματίτιδα (γνωστή επίσης κα ως ατοπικό έκζεμα). Eίναι από τις πιο συχνές δερματικές αλλεργίες, που σύμφωνα με τους ειδικούς, προσβάλλει 2 στα 10 παιδιά, ενώ παρουσιάζεται συχνά και σε ενήλικες. Όπως επισημαίνει η καθηγήτρια δερματολογίας Α. Κατσαρού, υπεύθυνη παιδοδερματολογικού τμήματος στο Νοσοκομείο Συγγρός: «Τα κύρια χαρακτηριστικά της ατοπικής δερματίτιδας είναι το κοκκίνισμα, η ξηρότητα του δέρματος, η απολέπιση και η φαγούρα. Με δυο λόγια στο δέρμα εμφανίζονται  κοκκινίλες με μορφή λειχήνας, που μπορεί να αρχίζουν από το πρόσωπο και σιγά -σιγά να εξαπλώνονται και σε άλλα σημεία (γύρω από το στόμα, τη μύτη, πίσω από τα αυτιά, τους αγκώνες, τα γόνατα), αλλά και στις επιφάνειες των χεριών και των ποδιών. Και βέβαια η νόσος επιδεινώνεται από κλιματικούς ή ψυχολογικούς παράγοντες, καθώς και από παράγοντες του ανοσοποιητικού συστήματος».

Πώς επηρεάζει η ατοπική δερματίτιδα την υγεία: Σύμφωνα με τον καθηγητή δερματολογίας στο Α. Π. Θ, Δημήτρη Ιωάννιδη: «Η ατοπική δερματίτιδα κατατάσσεται 2^η στη λίστα των δερματολογικών νοσημάτων με επιβάρυνση στην ποιότητα ζωής των ασθενών. Πολλοί αποφεύγουν να εκθέτουν το σώμα τους, να αθλούνται, ενώ έχει αποδειχθεί ότι στο 70% των ενηλίκων ασκείται ψυχολογική πίεση και στο 30% επηρεάζονται σημαντικά οι διαπροσωπικές σχέσεις και η ερωτική τους ζωή».

Αντιμετώπιση: Η θεραπευτική αντιμετώπιση της ατοπικής δερματίτιδας στοχεύει καταρχάς στην ενυδάτωση του δέρματος με μαλακτικά, ώστε να καταπολεμηθεί η ξηροδερμία η οποία ευθύνεται για τον έντονο κνησμό. Στη συνέχεια χορηγείται φαρμακευτική αγωγή, πάντα με την παρακολούθηση του δερματολόγου, όπως αντιϊσταμινικά για τον έλεγχο του κνησμού, αντιβιοτικά για την καταπολέμηση των δευτερογενών λοιμώξεων και τοπικά κορτικοστεροειδή (σε μορφή κρέμας ή αλοιφής) κ.α. Πέραν των στεροειδών υπάρχει και άλλη, νεότερη κατηγορία φαρμάκων που κυκλοφορεί διεθνώς. Η αλοιφή τακρόλιμους, ως βασικός εκπρόσωπος αυτής της κατηγορίας, έχει βοηθήσει εκατομμύρια ανθρώπους με μέτρια και σοβαρή ατοπική δερματίτιδα να ζήσουν με λιγότερες και μικρής έντασης εξάρσεις».

3. ΑΝ ΕΧΕΤΕ

Επίμονη ακμή

Μπορεί να κρύβει: ορμονική ανισορροπία. Η ακμή είναι μια πάθηση των σμηγματογόνων αδένων και των πόρων του δέρματος. Στα νέες γυναίκες, τα γνωστά σπυράκια της ακμής, συνήθως κάνουν την εμφάνισή τους προεμμηνορρυσικά. Όμως, οι περιπτώσεις ακμής, που επιμένουν ιδιαίτερα, καθώς και η εμφάνιση ακμής σε μεγαλύτερες ηλικίες, πιθανόν να υποκρύπτουν κάποιο ορμονικό πρόβλημα και γι αυτό συστήνεται πλήρης ορμονικός έλεγχος πριν από την οποιαδήποτε θεραπεία.

Πώς επηρεάζει το ορμονικό πρόβλημα ακμής, την υγεία: Στις γυναίκες με ακμή λόγω ορμονικών διαταραχών, μπορεί να συνυπάρχουν ανωμαλίες της περιόδου με ακανόνιστους μηνιαίους κύκλους, παχυσαρκία, στειρότητα, υπερτρίχωση, απώλεια ή αραίωση των μαλλιών. Γυναίκες με τέτοιες ανωμαλίες πρέπει οπωσδήποτε να συμβουλεύονται το γιατρό τους διότι με εξετάσεις είναι δυνατόν να βρεθούν οι αιτίες των προβλημάτων τους και να χορηγηθεί η καλύτερη θεραπεία. Η λήψη κάποιων φαρμάκων (κορτιζόνη, αναβολικά, λίθιο) τα ακατάλληλα καλλυντικά, καθώς και οι πιέσεις στο δέρμα (σπάσιμο των μπιμπικιών) μπορούν να προκαλέσουν ακμή ή να  επιδεινώσουν το υπάρχον πρόβλημα.

Αντιμετώπιση: Είναι γνωστό πως για την απλή φυσιολογική ακμή υπάρχουν στο εμπόριο πολλά τοπικά σκευάσματα. Σε περιπτώσεις βαριάς ακμής, συνήθως χορηγούνται θεραπείες με αντιβιοτικά ορμόνες και ρετινοειδή. Αν η ακμή συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα (όπως αύξηση βάρους, διαταραχή του κύκλου ή αυξημένη τριχοφυϊα), τότε γίνεται έλεγχος για σύνδρομο πολυκυστικών ή πρόβλημα στον θυρεοειδή. Πάντως, είτε πρόκειται για λίγα σπυράκια (κοινή ακμή) ή για πιο σοβαρή μορφή, τον τρόπο της θεραπείας πρέπει να τον καθορίζει πάντα ο γιατρός.

1. ΑΝ ΕΧΕTE

Εύθραυστα νύχια

Μπορεί να κρύβουν: ονυχομυκητίαση, διότι τα παπούτσια και οι κάλτσες δημιουργούν ένα ζεστό και υγρό περιβάλλον που ευνοεί την ανάπτυξη της. Οι μύκητες, που βασικά προκαλούν τη μόλυνση στα νύχια (χεριών και ποδιών) λέγονται δερματόφυτα, δεν φαίνονται με γυμνό μάτι, ενώ στο 80-90% η ονυχομηκυτίαση  εκδηλώνεται ειδικά στο μεγάλο νύχι του ποδιού.

Πως επηρεάζει η ονυχομυκητίαση την υγεία: Με την ονυχομυκητίαση τα νύχια αλλοιώνονται, αδυνατίζουν, αποκτούν κίτρινο ή καφέ χρώμα και δυσάρεστη οσμή. Σταδιακά εμφανίζονται στην επιφάνειά τους άσπρες κηλίδες και κάτω από αυτή συσσωρεύονται ρυπαρές ουσίες. Αν δεν αντιμετωπιστούν οι μύκητες, είναι πιθανό να επεκταθούν και στα υπόλοιπα δάχτυλα, ακόμα και σε άλλα σημεία του σώματος. Άτομα που πάσχουν από διαβήτη, κυκλοφορικά προβλήματα ή έχουν εξασθενημένο ανοσολογικό σύστημα βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο. Το ίδιο και οι ηλικιωμένοι.

Αντιμετώπιση: Η ονυχομυκητίαση δεν «περνάει» από μόνη της, και αυτό επειδή η μόλυνση βρίσκεται βαθιά κάτω από το σώμα του νυχιού, στην κοίτη του και η θεραπεία της είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Όποιος λοιπόν αντιμετωπίζει παρόμοιο πρόβλημα πρέπει να απευθύνεται χωρίς καθυστέρηση στο δερματολόγο, για να  δώσει την κατάλληλη θεραπεία, τονίζουν οι ειδικοί από την Ελληνική Δερματολογική & Αφροδισιολογική Εταιρεία.

5. ΑΝ ΕΧΕΤΕ

Αραίωση μαλλιών

Μπορεί να κρύβει: υποθυρεοειδισμό. Δηλαδή, ο θυρεοειδής υπολειτουργεί, καθώς  παράγει πολύ μικρή ποσότητα θυρεοειδικής ορμόνης. Το αποτέλεσμα είναι  οι άνθρωποι με υποθυρεοειδισμό να χρησιμοποιούν την ενέργεια με αργούς ρυθμούς και ο μεταβολισμός τους επίσης να επιβραδύνεται. Οι  συνέπειες μεταξύ άλλων είναι και η αραίωση των μαλλιών. Επίσης, άλλος ένοχος για την τριχόπτωση, είναι τα χαμηλά οιστρογόνα στις γυναίκες στην εμμηνόπαυση αλλά και σε εκείνες που έχουν πρόσφατα γεννήσει.

Πώς επηρεάζει ο υποθυρεοειδισμός την υγεία: Τα πιο κοινά συμπτώματα, όταν υπολειτουργεί ο θυρεοειδής είναι η ανεξήγητη αύξηση ή και μείωση  βάρους, η κούραση, η υπνηλία, η κατάθλιψη, ο πόνος στις αρθρώσεις, η δυσκοιλιότητα. Επίσης στις γυναίκες μπορεί να παρατηρηθεί ανωμαλία στην έμμηνο ρύση, προβλήματα γονιμότητας, εύθραυστα μαλλιά ή νύχια και ξηρό με τάση προς απολέπιση δέρμα.

Αντιμετώπιση: Για τη διάγνωση του υποθυρεοειδισμού ο προσδιορισμός των θυρεοειδικών ορμονών (που γίνεται με ειδικές εξετάσεις αίματος) σε συνδυασμό με το υπερηχογράφημα και το σπινθηρογράφημα του θυρεοειδούς, είναι συνήθως αρκετά. Όσο για τη θεραπεία του υποθυρεοειδισμού συνίσταται στη χορήγηση  χαπιού, της ορμόνης που λείπει.

Να θυμάστε:

* Η έλλειψη θρεπτικών συστατικών (εξ αιτίας κάποιας αυστηρής δίαιτας) προκαλεί συμπτώματα παρόμοια με αυτά των δερματοπαθειών (κοκκίνισμα, φαγούρα, ξηρότητα, αίσθημα καψίματος).

* Συνήθως, η έλλειψη βιταμίνης Α προκαλεί ευερεθιστότητα του δέρματος και ξηροδερμία, χαμηλά επίπεδα βιταμινών του συμπλέγματος Β προκαλούν ερυθρότητα, ευαισθησία, ξηρότητα ή υπερβολική λιπαρότητα, ενώ το στεγνό και θαμπό δέρμα υποδηλώνει φτωχή πρόσληψη φολικού οξέος και απαραίτητων λιπαρών οξέων. Επίσης άτομα που παρουσιάζουν ακμή αντιμετωπίζουν πρόβλημα έλλειψης ψευδαργύρου.

* Η πρόσληψη πολυακόρεστων λιπαρών οξέων (βρίσκονται σε μεγάλες ποσότητες στα λιπαρά ψάρια και στα ιχθυέλαια) βοηθάει στη βελτίωση της κλινικής εικόνας ατόμων με δερματοπάθειες, καθώς μειώνεται η φλεγμονή του δέρματος.

* Έρευνες έχουν ακόμα δείξει ότι η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε βιταμίνη Ε και C, με παράλληλη τοπική εφαρμογή προϊόντων που περιέχουν τις ίδιες βιταμίνες, προσφέρει σημαντική προστασία στο δέρμα από ερεθισμούς, όπως και  από την ηλιακή ακτινοβολία.

Να θυμάστε ακόμα:  

* Σε περίπτωση που παίρνετε κάποια φάρμακα και αμέσως μετά την έκθεσή σας στον ήλιο ή λίγο αργότερα (6-8 ώρες), εμφανίσετε στο δέρμα εξανθήματα «εκζεματικού» τύπου (π.χ έντονο κοκκίνισμα), συμ­βουλευτείτε το γιατρό σας, ο οποίος αν το κρίνει απαραίτητο, μπορεί να αλλάξει τη φαρμακευτική αγωγή που ακολουθείτε.

* Αν μετά την εφαρμογή κάποιου καλλυντικού προσώπου ή προϊόντος μακιγιάζ αισθάνεστε ερεθισμό ή «τσιμπήματα» στο δέρμα σταματήστε το αμέσως.

*  Εάν η επιδερμίδα σας ερεθίζεται εύκολα, μη χρησιμοποιείτε πολύ κρύο νερό στο πλύσιμο του προσώπου σας ούτε όμως και πολύ ζεστό, αφού και στις δύο περιπτώσεις το πρόβλημα ξηρότητας θα επιδεινωθεί.

* Το υπερβολικό πλύσιμο ή η τακτική χρήση καθαριστικών και κυρίως αντισηπτικών έχουν ως αποτέλεσμα την απομάκρυνση των λιπιδίων από την επιδερμίδα και κατά συνέπεια την αδυναμία συγκράτησης νερού από την κεράτινη στιβάδα.