Fractal

Το κύκνειο βιβλίο ενός μεγάλου γιατρού

Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη //

 

Χρήστος Λόλας, «Έλληνες και Πέρσες, Βίοι παράλληλοι. Οδοιπορικό στο σύγχρονο Ιράν» Εκδόσεις Πεδίο, 2016

 

Ο Χρήστος Λόλας, έγραψε πολλά βιβλία. Το τελευταίο του, ας το αποκαλέσουμε κύκνειο, είναι το οδοιπορικό του στο σύγχρονο Ιράν με βασικό τίτλο ‘Έλληνες και Πέρσες, Βίοι παράλληλοι’, ένα αρκετά ομολογουμένως εκτεταμένο σύγγραμμα κάπου τετρακοσίων συνολικά σελίδων. Ο κύριος σκοπός της όλης προσπάθειας του συγγραφέα, ήταν κατά τα φαινόμενα διττός. Αφενός να αναδειχτούν και να προβληθούν οι στενοί δεσμοί Ελλήνων και Περσών  όπως αυτοί σφυρηλατήθηκαν στο πέρασμα των αιώνων μέχρι τις μέρες μας, και αφετέρου να παρουσιαστεί στον αναγνώστη μια εικόνα της σύγχρονης χώρας, του σημερινού Ιράν. Άλλωστε όπως μας εξομολογείται από την αρχή του βιβλίου του, επιστρέφοντας από εκεί ένοιωθε σαν να επισκέφτηκε μακρινούς συγγενείς.  ‘… Το συναίσθημα αυτό μου το προκαλούσε η ζεστή φιλοξενία και διάθεση των ανθρώπων του Ιράν όταν άκουγαν ότι είμαι Έλληνας…’.

Για να δικαιολογήσει τα επιχειρήματά του και τις απόψεις του ο γιατρός-συγγραφέας προβαίνει σε μια εκτεταμένη ιστορική αναδρομή και αναφορά στο ιστορικό πλαίσιο και σε όλα εκείνα τα γεγονότα και τους πρωταγωνιστές που φανερώνουν την παράλληλη πορεία των Ελλήνων και των Περσών, κυρίως από τον έκτο αιώνα π.Χ., όταν κυριάρχησε δηλαδή η δυναστεία των Αχαιμενιδών,  και μετά. Η αναδρομή αυτή με τον υπότιτλο ‘Αρχαίος Κόσμος’ περιλαμβάνει κεφάλαια με περιεχόμενο τη Σπάρτη, την Αθήνα, το Μακεδονικό Βασίλειο, τον Φίλιππο Β΄,  τον Αλέξανδρο Γ’ τον Μέγα, και τον αρχαίο περσικό κόσμο, μεταξύ βέβαια πολλών άλλων. Η σκυτάλη παραδίνεται στη συνέχεια από τον συγγραφέα στους Περσικούς Πολέμους, αφού όπως μας πληροφορεί το ενδιαφέρον γι’ αυτούς συνεχίζεται αμείωτο όχι μόνο για τους ειδικούς επιστήμονες και ιστορικούς, αλλά και για τους Έλληνες, τους Ιρανούς και γενικά για τον κάθε πολίτη αυτού του κόσμου.  Ο εξισλαμισμός των Περσών, αποτελεί ξεχωριστή ενότητα, ενώ αμέσως μετά γίνεται ανάλυση και αναφορά στις πολλές αριθμητικά θρησκείες της εποχής εκείνης (Ισλάμ, σουφισμό, ιουδαϊσμό, χριστιανισμό, κλπ. ).

Το καθαυτό οδοιπορικό στο Ιράν, στην πραγματικότητα, καταλαμβάνει κάπου  ογδόντα σελίδες, σε ένα σύνολο τετρακοσίων περίπου σελίδων του βιβλίου. Σε αυτές τις σχετικά λίγες, γίνεται αναφορά και δίνονται πληροφορίες για την Τεχεράνη, το όμορφο Ισφαχάν με τα υπέροχα γεφύρια του, την ιερή πόλη των σιιτών Μασάντ, τη Σιράζ, την Περσέπολη, τις Πασαργάδες, τη Γιαζντ, και λιγότερο για κάποιες άλλες μικρότερες σε πληθυσμό και σημασία. Είναι όμως εμφανές ότι αιτία και αφορμή για την ενασχόληση του συγγραφέα και τη συγγραφή του βιβλίου, υπήρξε μια σειρά επιστημονικών συνεδρίων με θέμα τις εξελίξεις στην ειδικότητα της καρδιοχειρουργικής, που έλαβαν εκεί. Έτσι ο υπομονετικός αναγνώστης, θα έρθει σε επαφή με τις μικρές λεπτομέρειες που σηματοδοτούν αυτά τα συνέδρια και τις πολυποίκιλες και πολυεπίπεδες παραμέτρους που συνοδεύουν τις καθαρά επιστημονικές αναφορές τους.

Η εικονογράφηση του βιβλίου είναι από κάθε άποψη εντυπωσιακή και επιμελημένη. Ο αριθμός των φωτογραφιών, όμως, είναι τόσο μεγάλος και με τέτοια ποικιλία και περιεχόμενο, ώστε σε κάποιες σελίδες να είναι περιττός κυριολεκτικά και μάλλον να ενοχλεί τον αναγνώστη που σκοπεύει να αφοσιωθεί καθαρά και αποκλειστικά στο σύγχρονο Ιράν.

Ίσως το πιο ενδιαφέρον κομμάτι του βιβλίου να αποτελεί το τελευταίο, κάπου τριάντα σελίδες, το οποίο ο συγγραφέας αποκαλεί, ‘Επιλεγόμενα’, με έναν μικρό υπότιτλο ‘Πλούσιο παρελθόν, βραχύ παρόν, το μέλλον ευοίωνο’; Εκεί ο Χρήστος Λόλας ολοκληρώνει ή καλύτερα συμπυκνώνει τη γνώμη του για τον ιρανικό λαό και τη μακρόχρονη σχέση του με τον ελληνικό. Οι Έλληνες και οι Πέρσες, μας γράφει, ‘… δύο συγγενικές φυλές στη μακραίωνα κοινή ιστορία τους, αφού μετανάστευσαν από το βορρά, από τις στέπες της κεντρικής Ασίας και αναπτύχθηκαν σε διαφορετικές περιοχές της γης, συναντήθηκαν, συγκρούστηκαν, συνυπήρξαν, κυριάρχησαν ο ένας επί του άλλου σε διαφορετικές εποχές, υπέστησαν ξένες εισβολές και τέλος, ανεξαρτητοποιήθηκαν. Ανέπτυξαν σχέσεις που αφορούσαν όλους τους τομείς (εμπόριο, οικονομία, γεωστρατηγική, στρατιωτική δράση, επιστήμες και τέχνες) επιδεικνύοντας ευρηματικό πνεύμα και δημιουργικότητα.

 

Χρήστος Λόλας

 

Μας προσφέρει περίληψη όλων όσων μας ανέλυσε στο μεγάλης έκτασης βιβλίο του, αλλά και μας δίνει τη δική του προσωπική άποψη σε αρκετά πράγματα, όπως ας πούμε όταν έγραφε πως το όραμα του μεγάλου Αλέξανδρου ήταν παρόμοιο με εκείνο του Μεγάλου Κύρου και του Μεγάλου Δαρείου, και συνίστατο στην ένωση του ελληνικού πολιτισμού με τους μεγάλους πολιτισμούς των Ασσυρίων, των Αιγυπτίων και των Περσών, και εάν το επέτρεπαν οι συνθήκες με τους πολιτισμούς των Ινδών και των Κινέζων, προσβλέποντας τελικά στη δημιουργία ενός διεθνούς πολίτη, κάτι το οποίο όπως ισχυρίζεται επιδιώκει να δημιουργήσει και η σημερινή παγκοσμιοποίηση. Επιμένει στο σημείο και στο γεγονός ότι η κοινή μας ιστορία κρατάει χιλιάδες χρόνια, ενώ οι πόλεμοι μεταξύ μας κράτησαν μόλις είκοσι ένα χρόνια, και ότι αυτά τα τελευταία δεν πρέπει να δηλητηριάζουν με όποιο τρόπο τα υπόλοιπα, που είναι και τα περισσότερα. Οι Ιρανοί, μας λέει, επιθυμούν να διακρίνονται από τους Άραβες, και παρά την καταπίεση και τους διωγμούς από αυτούς, αυτοί αποτελούν ξεχωριστή πληθυσμιακή ομάδα, τους Ιρανούς σιίτες, με τη δική τους επίσης γλώσσα, τα φαρσί. Πιστεύει πως τα δώδεκα περίπου εκατομμύρια Ιρανών που ζουν στην Ευρώπη, προσαρμόστηκαν στον τόπο που διαμένουν και μάλιστα υιοθετώντας έναν άλλο τρόπο ζωής χωρίς όμως να χάσουν τον μωαμεθανισμό, και ότι αυτοί αποτελούν το πιο προσαρμοστικό τμήμα του παγκόσμιου Ισλάμ.  Για τα πρόσφατα τρομοκρατικά γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά καιρούς, πιστεύει πως για να ζουν με μεγαλύτερη ασφάλεια και ησυχία οι Ευρωπαίοι, είναι απαραίτητη η ενεργός κινητοποίηση των μουσουλμάνων ηγετών εναντίον των εξτρεμιστών, κάτι που όπως δείχνουν τα πράγματα δεν συμβαίνει ακόμα σε μεγάλη κλίμακα.

Το συγκεκριμένο βιβλίο αποτελεί το ‘κύκνειο’ ενός μεγάλου Έλληνα καρδιοχειρουργού και συγγραφέα ταυτόχρονα, ο οποίος ένα μήνα  πριν, στις  20 Αυγούστου, έχασε τη ζωή του τόσο άδικα, σε δραματικό τροχαίο δυστύχημα, λίγο έξω απ’ την Αθήνα. Ευχή του ήταν το βιβλίο αυτό ‘… να αποτελέσει ένα δίαυλο επικοινωνίας με τον κόσμο του Ισλάμ, αξιοποιώντας επιπλέον, πέραν των στενών ιστορικών σχέσεων των Ελλήνων και των Περσών, την προνομιακή φυσική αλλά την ψυχολογική διάθεση των Ελλήνων ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση’.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top