Fractal

Απολογισμός και αποδοχή

Γράφει η Πέρσα Κουμούτση //

 

«Φωνές στο νερό» της Ελένης Πριοβόλου, εκδ. Καστανιώτη

 

fones-sto-neroΗ συγγραφέας της βραβευμένης τριλογίας «Όπως ήθελα να ζήσω» Ελένη Πριοβόλου, επιστρέφει με ένα βιβλίο μνήμης, απολογισμού, συνειδητοποίησης κι αυτογνωσίας. Κυρίως όμως ένα βιβλίο ελπίδας και ‘θαλερής’ ματιάς, πάνω στα σημαίνοντα και κυρίαρχα ζητήματα της ζωής: τη ζωτική ανάγκη του ανθρώπου για ελευθερία, ιδίως στις μικρές κοινωνίες που στέκονται αυστηρά και επιτιμητικά απέναντι σε οποιονδήποτε φαντάζει ή φέρεται διαφορετικά, αλλά και την ανάγκη του να διαφυλάξει τις μνήμες του- όσο επώδυνες κι είναι- από την καταλυτική δύναμη του χρόνου και της λήθης.

Το βιβλίο Φωνές στο νερό δεν είναι ακριβώς μυθιστόρημα, όπως επισημαίνει η ίδια σε μια από τις συνεντεύξεις της. Πρόκειται για σύντομες αφηγηματικές φόρμες που περιστρέφονται γύρω από έναν κεντρικό άξονα: μια τυπική Ελληνική λουτρόπολη του Ιονίου, όπου οι ήρωες του συγκεκριμένου τόπου συνδέονται μεταξύ τους μέσω της δικής της ματιάς, δημιουργώντας ένα μικρό πανόραμα του ‘ανθρώπινου τοπίου’, της ψυχής, του εσωτερικού κόσμου του ανθρώπου, με όλα εκείνα που τον διέπουν: βαθύτεροι ή ανομολόγητοι φόβοι, ελπίδες, προσδοκίες, ανεκπλήρωτοι έρωτες, αλήθειες και αυταπάτες, επιθυμίες και διαψεύσεις κλπ. Και είναι μια ματιά που δεν κρίνει, ούτε επικρίνει, μόνο παρατηρεί στοχαστικά με συμπάθεια και βαθιά κατανόηση, προσπαθώντας την ίδια στιγμή να υπερβεί τον απτό και ορατό κόσμο των ηρώων της και να παρεισφρήσει σε εκείνο τον κρυφό και δυσανάγνωστο, που όμως καθορίζει, σημαντικά τις συμπεριφορές, τις διαθέσεις τους, τα όνειρα την ίδια την πορεία τους στη ζωή. Κοινό στοιχείο των ηρώων είναι ότι όλοι έχουν κάποιο καλά κρυμμένο μυστικό, ένα παρελθόν που τους κατατρύχει και που αποτελεί την κυρίαρχη αφορμή για την απομόνωση τους σε αυτόν τον τόπο.

Έτσι, και σε αυτό εδώ το αφήγημα, ο τόπος δεν είναι καθόλου τυχαία επιλεγμένος και διαθέτει τη δική του σημειολογική αξία, ενώ αποκτά τη δική του ξεχωριστή δυναμική, τη δική του διάσταση μέσα από του κεντρικούς αλλά και επί μέρους χαρακτήρες που υπάρχουν και ζουν σε αυτόν. Άλλωστε, κανένας τόπος δεν είναι αυθύπαρκτος, ή αυθυπόστατος, χωρίς τους ανθρώπους να τον ζωντανεύουν με τις μικρές και μεγάλες ιστορίες τους, τα όνειρα και τις προσδοκίες τους, κυρίως όμως τις συμβάσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν σε κοινωνίες, όπου τίποτα δεν είναι τόσο εύκολο να αλλάξει. Γιατί, «Τις απομονώσεις δεν τις συγχωρούν εύκολα οι μικρές κοινωνίες», λέει ευθαρσώς η Ελένη Πριοβόλου και όπως και στα προηγούμενα έργα της, η συγγραφέας γνωρίζει πολύ καλά να χειρίζεται το συγκεκριμένο θέμα.

Πρωταγωνιστικές μορφές του βιβλίου: Η Ντόλη Παρασόλη, μια γυναίκα που ζει απομονωμένη στο δικό της επίπλαστο κόσμο, μέσα στον οποίο μπορεί να αναπνέει. Ένα ηλικιωμένο ζεύγος ηθοποιών του παλιού κινηματογράφου, που επιλέγει την συγκεκριμένη λουτρόπολη για τις καλοκαιρινές του διακοπές, παλεύοντας να απαλλαγεί από το λαμπερό παρελθόν μιας επίπλαστης κι εφήμερης ευτυχίας και βέβαια να συμφιλιωθεί με την παρακμή και τη λήθη. Μια ποδηλάτισσα, που ύστερα από ένα δραματικό συμβάν που αλλάζει τη ζωή της, επιλέγει την πολίχνη ως τόπο μόνιμης κατοικίας για να βρίσκεται κοντά στον έρωτα της, που χάθηκε στη θάλασσα…. Και πολλοί άλλοι με παρόμοιες ιστορίες ..

Οι ήρωες της Ελένης Πριοβόλου είναι κατ επίφαση απλοί, καθημερινοί, ενδεχομένως αναγνωρίσιμοι τύποι ανθρώπων, κι όλοι διαθέτουν έναν τραυματισμένο εσωτερικό κόσμο που προσπαθούν να επουλώσουν, συγκαλύπτοντας και προστατεύοντας τον από την αδιακρισία των άλλων.. Άνθρωποι, που όπως οι περισσότεροι από εμάς παρασύρθηκαν από τις ψευδαισθήσεις τους, έπαιξαν λάθος ρόλους ή βίωσαν ανεκπλήρωτους έρωτες και που επίσης σαν όλους εμάς έκαναν ο καθένας τις μικρές ή μεγαλύτερες επαναστάσεις και υποχωρήσεις στην προσπάθεια τους να συμφιλιωθούν ή να ζήσουν με το βάρος των επιλογών τους. Ή αλλιώς :«Ήρωες που θέλουν να φωνάξουν, αλλά οι φωνές τους βγαίνουν ελεύθερα μόνο μέσα στο νερό..» Αλλά ποιος από μας δεν είναι δέσμιος των φαντασμάτων του παρελθόντος; Για ποιόν είναι εύκολο να αναγνωρίσει τις αδυναμίες και τα λάθη του; Να αντιπαρατεθεί με τον ίδιο το χρόνο και τις αλλοιώσεις του;

Παρόλα αυτά, το ταξίδι προς την αυτογνωσία δεν αργεί, και οι ήρωες θα προσπαθήσουν να βρουν το βαθύτερο νόημα της ζωής, το νόημα που δίνει η πραγματική και ανιδιοτελής αγάπη. Το βιβλίο της Ε Π. είναι ένα αφήγημα βαθιά ανθρώπινο που βρίθει από αλήθειες και υπαρξιακούς συλλογισμούς, είναι μια ιστορία ανθρώπων που συγκινεί, που προβληματίζει, ‘εγείροντας’ κρίσιμα πανανθρώπινα θέματα που έχουν να κάνουν με τις επιλογές μας στη ζωή, το πάθη και τις αδυναμίες μας, το παρελθόν μας που στην προσπάθεια μας να το κρατήσουμε κρυφό, συχνά ‘κακοφορμίζει’ και μας στοιχειώνει, αλλά κυρίως με τον τρόπο που επιλέγουμε να επαναστατήσουμε ή να συμφιλιωθούμε με ό,τι μας έχει πονέσει ή μας έχει πληγώσει βαθιά.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top