Fractal

«Μαζί» με την αξιόλογη και πολυγραφότατη συγγραφέα Ελένη Πριοβόλου

Συνέντευξη – επιμέλεια: Έλενα Νταβλαμάνου //

 

Αν και το βιβλίο της Ελένης Πριοβόλου με τον τίτλο «Μαζί» από τις εκδόσεις Καλέντη, κυκλοφόρησε στις προθήκες των βιβλιοπωλείων για πρώτη φορά πριν από τρία χρόνια, σήμερα, επίκαιρο όσο ποτέ,  θίγει με ιδιαίτερα εμπνευσμένο τρόπο το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού. Η βραβευμένη συγγραφέας μας μιλά για τη συγγραφική της πορεία, το βιβλίο της, το φαινόμενο του Bullying, την εφηβεία, την τέχνη…

 

priov_1

 

-Παρατηρώντας κανείς τη συγγραφική σας πορεία, αντιλαμβάνεται ότι το παραμύθι παίζει κεντρικό ρόλο στη ζωή σας. Πώς προέκυψε η ανάγκη για την ενασχόληση με την παιδική λογοτεχνία;

Θα έλεγα ότι, το παραμύθι παίζει κεντρικό ρόλο στη σκέψη μου. Ως αφήγηση και παραμυθία. Αν με έναν τρόπο καταφέρεις να ζεις πίσω από το φρικιαστικό εκμαγείο της ζωής και ανακαλύψεις τινά τρόπω την ποιητική σχέση με τον κόσμο, έχεις πάρει το δρόμο του Πήτερ Παν και της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων. Αυτό καθοδηγεί τη σκέψη και τη φαντασία, δημιουργώντας ένα όραμα, τόσο σε ατομικό όσο και συλλογικό επίπεδο. Για τούτο και το παραμύθι, δεν είναι μια απλή υπόθεση. 

 

Πώς ακριβώς έγινε η μετάβασή σας από τα παραμύθια για παιδιά στα «παραμύθια» για μεγάλους;

Είναι μια ερώτηση που μου τίθεται κάθε φορά. Δεν πρόκειται για μετάβαση. Η λογοτεχνία δεν χωρίζεται. Απλά απευθύνεται σε αναγνώστες μικρούς και ενήλικες. Επειδή τα μυθιστορήματα που γράφω για το ενήλικο αναγνωστικό κοινό, είναι ογκώδη και απαιτούν μακροχρόνια έρευνα και μακρύ συγγραφικό χρόνο. Στα ενδιάμεσα με καταλαμβάνει αδήριτη η ανάγκη να μεταμορφωθώ σε παιδί, διατηρώντας έτσι μια αθώα σχέση με τη λογοτεχνία.

 

-Το 2010 λάβατε το Βραβείο Αναγνωστών για το βιβλίο σας «Όπως ήθελα να ζήσω». Πείτε μας λίγα λόγια γι’ αυτήν τη σημαντική διάκριση.

Το εν λόγω βραβείο έδωσε μια ώθηση στη δουλειά μου. Είναι σημαντικό το ότι ήταν βραβείο κοινού. Επειδή από χαρακτήρα είμαι ένα άτομο, πολύ απέχων από τα κέντρα και απόκεντρα της δημοσιότητας, το να  εντοπίσει ο αναγνώστης το βιβλίο και να το ξεχωρίσει, μέσα στην πληθώρα της προσφοράς και τον βομβαρδισμό της διαφήμισης, έχει τη σημασία του.

 

-Το βιβλίο σας «Μαζί» είναι ένα μυθιστόρημα για εφήβους. Ποια είναι η υπόθεσή του;

Το Μαζί, έχει σαν μοτο και υπόθεση αυτό που λέει και ο τίτλος. Μαζί, μπορούμε να τα καταφέρουμε καλύτερα. Ο Μύρων ένα μικροκαμωμένο αγόρι και η Λούνα μια πανέξυπνη έγχρωμη από τη Σιέρα Λεόνε, δέχονται τη βία και το ρατσισμό από μια συντροφιά  παραβατικών «σκαθαριών», που δημιουργούν προβλήματα σε όλη τη σχολική κοινότητα. Ο Μύρων για την σωματική του κατανομή και η Λούνα για το χρώμα της. Το θέμα δεν είναι η ενδοσχολική βία καθαυτή, όσο η αιχμαλωσία στο φόβο και τους τρόπους που οφείλει να εφευρίσκει κανένας για να μην θυματοποιείται. Το βιβλίο μιλάει για την αλληλεγγύη, τη δημοκρατία, τον σεβασμό του άλλου και φυσικά τον ρόλο της οικογένειας και του σχολείου.

 

Η πραγματικότητα της σχολικής ζωής μέσα από το φαινόμενο του Bullying είναι ένα από τα κύρια θέματα του βιβλίου σας. Κατά τη γνώμη σας, που οφείλεται η μεγάλη συχνότητα εμφάνισης του σχολικού εκφοβισμού στις μέρες μας;

Προσωπικά δεν πιστεύω ότι το φαινόμενο της βίας στα σχολεία είναι σημερινό. Η παγκόσμια λογοτεχνία και το σινεμά αποτελούν πηγές για να ερευνήσει κανένας όσα διαδραματίζονταν στις κοινωνίες προηγουμένων αιώνων, ακόμα και στα ονομαστά Κολλέγια, όπου έμεναν εσωτερικοί μαθητές από εξέχουσες οικογένειες. Σας αναφέρω ενδεικτικά την ταινία Λευκή Κορδέλα, στην οποία φαίνεται καθαρά ο τρόπος γαλούχησης των νέων μέσω του Προτεσταντισμού. Απλώς πιστεύω πως στις μέρες μας, τόσο η ενημέρωση όσο και οι συγκυρίες, έφεραν στην επιφάνεια ό,τι, ίσως κρυβόταν «κάτω από το χαλί» ή θεωρούταν και ως κάτι φυσιολογικό. Επίσης δεν υπήρχαν ειδικότητες όπως οι ψυχολόγοι, που να δίνουν στήριξη στους ευάλωτους ή αδύναμους και σε όσους δεν είχαν την πυγμή να αντιδράσουν. Άρα λοιπόν το θέμα άπτεται και στους οικονομικούς παράγοντες που δημιούργησαν θέσεις εργασίας. Σε κάποια όμως στιγμή, κάποιος φτάνει στον αντίποδα και θεωρεί μπούλινγκ, ακόμα και μια απλή διένεξη ή πείραγμα. Όπως και να έχει προκριτοτέρα η γνώση και η πρόληψη, από την άγνοια και την παθητική αποδοχή.

 

priov_2

 

-Σε πρόσφατη συνέντευξή σας αναφέρατε: «Αν απορρίψεις τον έφηβο που παρουσιάζει παραβατική συμπεριφορά, τον κάνεις εχθρό. Πρέπει να προσπαθήσεις να μπεις μέσα στην ψυχούλα του σιγά-σιγά, γιατί είναι λαβύρινθος». Με ποιο τρόπο μπορούν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να κατανοήσουν την ψυχολογία των εφήβων;

Δεν πιστεύω όντως ότι υπάρχουν θύτες και θύματα σε αυτές τις τρυφερές ηλικίες. Ο έφηβος που θα παρουσιάσεις παραβατική συμπεριφορά είναι και ο ίδιος θύμα των κοινωνικών και ιδιαίτερα των οικογενειακών συνθηκών. Ένα παιδί όταν δέχεται ή ζει την ενδοοικογενειακή βία, έχει περισσότερες πιθανότητες να φερθεί βίαια, όπως και αυτός που δεν έχει τη σωστή προσοχή και αποδοχή από το οικογενειακό περιβάλλον. Άρα λοιπόν, όση ανάγκη έχει η μια πλευρά από συμπαράσταση, άλλη τόση έχει και η άλλη.

 

-«Έχει η τέχνη στόχο»; Πιστεύετε πως η λογοτεχνία για παιδιά πρέπει να διασκεδάζει ή να διδάσκει;

Όταν απλώς διασκεδάζει ή απλώς διδάσκει, δεν είναι τέχνη. Η πραγματική τέχνη περνάει υποδόρια στην ψυχή του προσλαμβάνοντος. Αφυπνίζει, τέρπει, συγκινεί, εγείρει, θέλγει, χωρίς αυτό να γίνεται με πρόθεση να τα προκαλέσει όλα τούτα. Κυρίως η τέχνη είναι συνώνυμη της αισθητικής, Ποίησις πράξεως σπουδαίας και τελείας! 

 

-Ποιο είναι το επόμενο βιβλίο σας και πότε να περιμένουμε την κυκλοφορία του;

Από τις 5 του μηνός Δεκεμβρίου βρίσκεται στην κυκλοφορία ένα πολιτικό ιστορικό μυθιστόρημα εποχής, με τίτλο «Μετά Φόβου», από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

 

priov_3

 

-Μια ευχή για τους μικρούς αναγνώστες σας;

Να μάθουν να επισκέπτονται τα βιβλιοπωλεία. Να ψάχνουν το καλό βιβλίο από τις λέξεις του και όχι το περίβλημα ή επειδή το έγινε συρμός. Επίσης να μάχονται κάθε μέρα στους μικρούς κύκλους της οικογένειας, του σχολείου και της γειτονιάς, για την ένωση των ανθρώπων σε αλυσίδες αγάπης, σεβασμού, αλληλεγγύης.

 

Σας ευχαριστώ θερμά και εύχομαι πάντα επιτυχίες!

Ευχαριστώ εγώ πολύ για τη φιλοξενία.

 

 

Για το βιβλίο:

 

mazi«Μαζί» της Ελένης Πριοβόλου, εκδ. Καλέντη

 

Ένα βιβλίο που μιλά για τη σχολική βία, τις συγκρούσεις μεταξύ των νέων, τις λεκτικές και σωματικές παρενοχλήσεις, τις λογής ταπεινώσεις είναι πάντα καλοδεχούμενο στο αναγνωστικό κοινό. Σε μια εποχή, που το φαινόμενο του bullying έχει εξελιχθεί σε μάστιγα στο σχολείο και στις γειτονιές του σύγχρονου κόσμου μας, το Μαζί της Ελένης Πριοβόλου απ’ τις εκδόσεις ΚΑΛΕΝΤΗΣ έρχεται να σκιαγραφήσει καθημερινά επεισόδια ανάμεσα σε εφήβους μέσα κι έξω από τη σχολική τάξη, να θέσει ερωτήματα, να δώσει απαντήσεις μέσα από τη στάση των παιδιών, των εκπαιδευτικών και των γονιών, να προβληματίσει ενήλικες και παιδιά.

Οι έφηβοι, σε αυτή τη μεταβατική περίοδο της ζωής τους, ψάχνουν «ρόλους» να αυτοπροσδιοριστούν, να αποκτήσουν ταυτότητα. Να βρουν το βηματισμό τους σε αυτό που λέγεται ενήλικη ζωή. Ένας σκληρός κόσμος, ο κόσμος του σχολείου απομονώνει τα διαφορετικά παιδιά και δίνει έδαφος σε εκείνους που πιστεύουν ότι γίνονται δυνατοί και μπορούν να επιβληθούν πάνω στους άλλους συμμετέχοντας σε άτυπες ομάδες βίας.

Η συγγραφέας βάζει τους ήρωές της να συμμετέχουν σε συμμορίες. Να  έχουν ελλειμματικό οικογενειακό περιβάλλον, προβλήματα υγείας μέσα στο σπίτι και ανθρώπους που κινούνται γύρω τους σαν σκιές και όχι σαν γονείς. Δεν έχουν αγάπη και φροντίδα. Ο πόνος, η απόρριψη και ο φόβος φωλιάζει στις ψυχές τους. Οι «άλλοι» είτε πρόσωπα της πραγματικής ζωής είτε πλάσματα της τεχνολογίας και ήρωες της τηλεόρασης και των videogames, μετατρέπονται στα πρότυπά τους και ασκούν πάνω τους αρνητικές επιρροές. Οι έφηβοι επιβάλλονται, στη συνέχεια, στους συνομηλίκους τους με όλα τα μέσα.

Ένα βιβλίο που δεν ωραιοποιεί την πραγματικότητα. Δεν την παρουσιάζει όπως θα έπρεπε να είναι, αλλά όπως ακριβώς είναι. Η γλώσσα ρέουσα υμνεί την αξία της συνεργασίας, της φιλίας, των θετικών προτύπων στη ζωή με τον πολιτισμό να ενώνει ακόμα και τα αντίθετα. Γιατί, «Αν δεν αφήνουμε τα όνειρά μας ελεύθερα, τότε πώς εκείνα θα μας πάνε ψηλά;» μας λέει η συγγραφέας και μας κλείνει το μάτι.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top