Fractal

Η Ελένη Λύτρα – Χαραρά στο Εργαστήρι του συγγραφέα

 

lytra2

 

Ήταν ένα απόγευμα του Σεπτέμβρη πριν τέσσερα χρόνια. Καθισμένες στο σαλόνι του σπιτιού της φίλης  μου  της Παναγιώτας κουβεντιάζαμε οι δυο μας αμέριμνα για χίλια δυο πράγματα. Η κουβέντα έφτασε μακριά σε μνήμες κι από μένα κι από ‘κείνην…  κι  ήρθε κι επικεντρώθηκε  γύρω από τη  γιαγιά της, την Αθηνά, που γεννήθηκε στα 1900, την πρώτη του Γενάρη  και πέθανε στο ξημέρωμα  του 2000. Με είχε εντυπωσιάσει η αιωνόβια ζωή της με τις αντιφάσεις της, με τις όμορφες και τις σκληρές μέρες που είχε ζήσει. Γεγονότα και κομμάτια απ’ τη ζωή της, που η φίλη μου είχε κρατήσει ζωντανά στη μνήμη της, απ’ τις διηγήσεις εκείνης. Σταθήκαμε όμως περισσότερο στα χρόνια της Μικρασιατικής καταστροφής, όπου νιόπαντρη κοπέλα η γιαγιά της και σε ενδιαφέρουσα κατάσταση αναγκάστηκε να φύγει απ’ την πόλη της το Αϊβαλί, με άλλους πολλούς συμπατριώτες της Έλληνες. Λίγο ο συναισθηματισμός, λίγο η ταύτιση, όπως συμβαίνει συχνά με  πρόσωπα που μιλούν στην ψυχή μας, μου κίνησαν το ενδιαφέρον. Eίχα κι εγώ μια γιαγιά,  δεν τη γνώρισα όμως ποτέ, που έζησε στην Πόλη τα χρόνια εκείνα, που ακόμα όλα ήταν παραμυθένια. Ακούσματα μακρινά για μένα, ζωντάνεψαν σκέψεις… Η ξεχασμένη μου ρίζα άρχισε να βλασταίνει, κι οι διηγήσεις για τη γιαγιά Αθηνά, να με στοιχειώνουν. Ένιωσα βαθιά τον πόνο της… και πώς να μετρηθεί ο ανθρώπινος πόνος, η απώλεια, ο ξεριζωμός! Ακόμα και με τις ίδιες τις λέξεις, που η γιαγιά χρησιμοποιεί στην αφήγησή της – άλλοτε στις ηθελημένες διηγήσεις της κι άλλοτε  στις φευγάτες αναδρομές της μνήμης της  – όσο κι αν αυτές έχουν ένα λυρικό τόνο, ο πόνος δεν μετριέται.

Η χιλιοειπωμένη ιστορία του διωγμού απ’ τις πατρίδες εκείνες, τις αλησμόνητες, προκάλεσαν την ανάγκη  μου για μια πιο ουσιαστική  προσέγγιση και βαθύτερη μελέτη, αλλά και τη γιαγιά Αθηνά να έρχεται κάθε τόσο στη σκέψη μου και στον ύπνο μου ακόμα, ζητώντας λύτρωση. Ξυπνήσανε τότε για τα καλά οι μνήμες οι κυτταρικές με αναγκαιότητα να βγουν στην επιφάνεια να μιλήσουν, να εξιλεωθούν. Ταυτίστηκα κι εγώ με ρόλους που οι διάφορες διηγήσεις από φίλους και συγγενείς με είχαν σημαδέψει κι έτσι το παιχνίδι της γραφής ξεκίνησε.

Το σήμερα παντρεύτηκε με το χθες κι η παρουσία μου  μέσα στα κύτταρα των ηρώων μου, ζούσε ανεξέλεγκτα τις εποχές. Με σημάδια της «μοίρας», που προκαθορίζει τις ζωές των ανθρώπων και με τον ίδιο τρόπο τις ζωές των ηρώων του βιβλίου, το παρόν, το παρελθόν και το μέλλον, γίνονται «στιγμή» κι ο χρόνος στάθηκε άχρονος κι αμείλικτα με πήγαινε στα δικά του ταξίδια.

Έζησα τις μέρες της ευτυχίας, με χρώματα κι αρώματα της Ανατολής, με τα μεταξωτά της Προύσας και τα χρυσαφικά, που εκφράστηκαν με τη νοσταλγία της ηρωίδας μου. Όμως και τις μέρες του πόνου, της καταστροφής, του διωγμού, της εγκατάστασης σε ελληνικά εδάφη με ανέχεια, με  αγωνίες και τη μεγάλη δυσκολία της προσαρμογής κι ύστερα τους αγώνες για την πατρίδα, οικονομικές καταστροφές, πολέμους, εμφυλίους, ταραχές.. τις επιπτώσεις απ’ τα δεινά  κι εκεί ο θάνατος να στέκει κυρίαρχος… κι η ηρωϊδα μου πλάϊ του, να ζει σαν σε ένα ματωμένο παραμύθι. Μια πατρίδα η ίδια! Η πατρίδα μας, μέσα στον αιώνα που πέρασε.

«Εγώ σαν εσένα Πατρίδα μου

 μες τ’ αγκάθια

 μεγάλωσα

 στ’ άγριο κύμα

 τυλίχτηκα

 των φονιάδων πληγές να ξεπλύνω

 με αγάπη…

 τώρα που όλα γαλήνεψαν

 η ψυχή μου

 σε Σένα επιστρέφει».

Έτσι τελειώνει η διήγηση και η ζωή της ηρωϊδας μου, της Αθηνάς, έτσι κλείνει το βιβλίο μου, με τίτλο «Μοίρα μουσα ματωμένο παραμύθι»

 

lytra1

 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Η Ελένη Λύτρα -Χαραρά γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στις Κονίστρες της Εύβοιας. Εργάστηκε στην Εθνική Τράπεζα για είκοσι χρόνια σπουδάζοντας παράλληλα Διοίκηση Επιχειρήσεων αρχικά και κατόπιν Φιλολογία. Παρακολούθησε πέντε κύκλους σεμιναρίων Δημιουργικής Γραφής. Έχει γράψει μυθιστορήματα, διηγήματα και ποίηση. Έργα της έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top