Fractal

H Ελένη Λόππα στο εργαστήρι του συγγραφέα

 

λοππα

 

Από παιδί μου άρεζε να γράφω. Διάφοροι όμως ανασταλτικοί παράγοντες ακύρωναν την επιθυμία μου να δημοσιοποιήσω τα γραπτά μου. Τα χρόνια περνούσαν άνυδρα, καταπιέζοντας την ψυχική μου ανάγκη, να εκφραστώ μέσα από το γραπτό λόγο, ώσπου ξαφνικά, ανατρέποντας τα κατεστημένα, μια ακατανίκητη δύναμη με έσπρωξε να γράψω για όλα εκείνα που χρόνια καταχώνιαζα βαθιά μέσα μου.

Έτσι, το πρώτο βιβλίο, Τ’ άσπρο χαρτί σκληρός καθρέφτης, εκδ. Γαβριηλίδης, 2011, ξεχύθηκε σαν ποτάμι και πλημμύρισε τις σελίδες. Παλιές σημειώσεις, ημερολόγια, ποιήματα, επιστολές, εμβόλιμα κείμενα άλλων προσώπων, ακόμη και e-mails ενσωματώθηκαν στο βιβλίο που, παράλληλα με την κυρίως αφήγηση στη γραμμή του χρόνου ή in medias res, καθώς και με αναδρομές στο παρελθόν flash back ή προβολές στο μέλλον, επιχειρεί να ακολουθήσει την ηρωίδα, τη Φαίδρα, στην κατάκτηση της αυτογνωσίας, μέσα από μια οδυνηρή πορεία κατάδυσης στον εαυτό. Το βιβλίο αυτό ξόρκισε τα φαντάσματα του παρελθόντος και η γραφή του λειτούργησε λυτρωτικά και ιαματικά.

Στο δεύτερο βιβλίο, Οι εμιγκρέ. Ιστορίες ανθρώπων, εκδ. Γαβριηλίδης, 2013, οι ήρωες, η Πάολα, ο Μπορίς και η Ελένη, πρόσωπα υπαρκτά, αυθεντικά, του ευρύτερου οικογενειακού μου περιβάλλοντος, που αναφέρονται σποραδικά και στο πρώτο βιβλίο, αναγκάστηκαν να εκπατριστούν σε άλλες χώρες, για να αναζητήσουν συνθήκες μιας καλύτερης ζωής. Η ιστορία της Πάολας, του Μπορίς και της Ελένης δίνουν την εντύπωση ότι η μία προέρχεται/βγαίνει μέσα από την άλλη, σαν τις ρωσικές μπάμπουτσκιες, αφού οι ζωές των τριών αυτοεξόριστων ηρώων διαπλέκονται στην αφήγηση, τέμνονται και διασταυρώνονται. Οι ιστορίες τους εγγράφονται στο ευρύτερο ιστορικό, κοινωνικοπολιτικό και πολιτισμικό πλαίσιο της εποχής, που αλλάζει διαρκώς δραματικά (εγκαθίδρυση του κομμουνισμού στις χώρες του ανατολικού μπλοκ, δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος, πόλεμος στην Αλγερία, Μάης του ’68 στη Γαλλία) και οι τρεις εμιγκρέ είτε συνειδητοποιούνται και συμμετέχουν ενεργά, αλλάζοντας αποφασιστικά τη στάση τους για τη ζωή, είτε το παρατηρούν απ’ έξω, ως απλοί θεατές.

Η συνεχής παρουσία τους στη σκέψη μου και οι εκκλήσεις τους να αφηγηθώ τη ζωή τους επιβεβαιώνουν αναλογικά την άποψη του Αντόρνο για το υλικό της μουσικής, ότι δεν το διαλέγουμε, αλλά μας διαλέγει, αφού μας επιβάλλεται από την εκάστοτε εποχή. Με τον ίδιο τρόπο και οι ήρωές μου με επέλεξαν και, με τις συνεχείς εκκλήσεις τους, μου επέβαλαν την επιλογή τους. Παράλληλα όμως και με την εκρηκτική τους προσωπικότητα, που αψήφησε τις νόρμες της εποχής, καθώς και με τη μυθιστορηματική ζωή τους που κέντριζαν από καιρό συνεχώς το ενδιαφέρον μου. Έτσι τελικά προέκυψαν οι Εμιγκρέ, το δεύτερο βιβλίο της τριλογίας, αφιερωμένο, εκτός από τους ήρωές μου, και στους εκπατρισμένους όλης της γης.

Το τρίτο βιβλίο της τριλογίας, Απαγορευμένη πατρίδα, που πρόκειται να κυκλοφορήσει πολύ σύντομα από τις εκδόσεις Ν. Μπατσιούλας, αναφέρεται σε μια γυναίκα, τη Φανή που, εγκαταλείποντας τα τρία παιδιά της, τη μάνα και την πατρίδα της, ακολουθεί τον αντάρτη εραστή της στην Τσεχοσλοβακία. Η Φανή, που στοίχειωσε τα παιδικά μου χρόνια, αναφέρεται περιστασιακά και στο πρώτο βιβλίο. Έτσι, όλα τα πρόσωπα, ήρωες και ηρωίδες, που παρελαύνουν από τα τρία βιβλία, συνδέονται, κατά κάποιο τρόπο, με την οικογένειά μου και σημάδεψαν τα τρυφερά μου χρόνια. Με αυτή την έννοια, το ένα βιβλίο συνδέεται με το άλλο και μοιάζει σαν να τα διαπερνά όλα ένας αδιόρατος συνεκτικός ιστός.

Οι μικρές ιστορίες των πρωταγωνιστών/ -στριών μου εγγράφονται στο πλαίσιο της μεγάλης Ιστορίας, που αποτελεί το απαραίτητο φόντο μέσα στο οποίο κινούνται και δρουν τα πρόσωπα. Έτσι σημαντικά ιστορικά γεγονότα της εποχής καταγράφονται με ακρίβεια και μέσα σ’ αυτά οι ήρωες επιχειρούν, κάνοντας μικρές ή μεγάλες ανατροπές και πληρώνοντας το τίμημα, να επιβιώσουν. Τα υλικά, λοιπόν, της αφήγησης και στα τρία βιβλία είναι οι προσωπικές, αυθεντικές ιστορίες, με ένα μείγμα, βέβαια, μυθοπλασίας, ενταγμένες πάντα μέσα στο ιστορικό γίγνεσθαι της εποχής, αφού κομμάτι του είμαστε όλοι μας.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top