Fractal

✔ Νέες εκδόσεις: εκδοτική ανάσταση για όλους! // 18 νέα βιβλία

Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα //

 

 

Ελληνική πεζογραφία:

 

Μαρία Λαμπαδαρίδου – Πόθου «Το ξύλινο τείχος», εκδ. Πατάκη, σελ. 799

“… και κανείς δεν µπορεί να πει πώς θα ήταν ο σηµερινός κόσµος εάν, τότε, επικρατούσε ο περσικός ιµπεριαλισµός, µε τον αµύθητο πλούτο και το φρόνηµα του δούλου. Ήταν η σύγκρουση δύο διαφορετικών πολιτισµών, δύο διαφορετικών κόσµων, και επεκράτησαν οι ‘ολίγοι ελεύθεροι'”.
Μέσα από τα µάτια ενός παιδιού, που το πήραν αιχµάλωτο από τη Λήµνο, ξετυλίγεται το έπος του αρχαίου κόσµου. Ο Αλκαµένης κατορθώνει να φτάσει στη Σπάρτη, να γνωρίσει από κοντά τη µοναδική αυτή πόλη, αλλά και να γίνει ο µάρτυρας των γεγονότων στις µεγαλύτερες πολεµικές συγκρούσεις της Ιστορίας. Ως είλωτας, ως µελλοθάνατος, ως παρατηρητής, γίνεται ο µυθικός άξονας που φέρει όλη τη σκληρότητα αλλά και τη σαγήνη ενός κόσµου που θα µπορούσε κανείς να τον πει σηµερινό. Το “Ξύλινο τείχος”, πάνω απ’ όλα, είναι η ανθρώπινη περιπέτεια, ο άνθρωπος. Η εποποιία των αγώνων του, αλλά και η αντίληψή του για τη ζωή και τη µοίρα, για τον Άδη, για την ψυχή. Και µόνον η απόφαση εκείνων των “ολίγων” να αντικρούσουν την Ύβριν του περσικού ιµπεριαλισµού δίνει το µέτρο της εποχής. Με λόγο ζωντανό και διορατικό, µε τα γεγονότα να εκτυλίσσονται στην αρχετυπική τους ποίηση, το µυθιστόρηµα ακυρώνει τον χρόνο, γίνεται µια περιπέτεια του σηµερινού ανθρώπου πάνω στην ίδια γη.
Ένα µυθιστόρηµα που ανιχνεύει, στα βάθη της ψυχής, τη συλλογική µνήµη του αίµατος και τη χαµένη αυτογνωσία.

 

Βασίλης Βασιλικός «Τα σιλό», εκδ. Gutenberg, σελ. 221

1941-1944. Μακεδονία υπό Βουλγαρική Κατοχή. Οι κατακτητές σχεδιάζουν να ανατινάξουν τον αλευρόμυλο της Καβάλας, για να υποχρεώσουν τους Έλληνες να εισαγάγουν σιτηρά από τη Βουλγαρία. Παράλληλα, ο Τσανοπέφ, Διοικητής του Βουλγαρικού Στρατού στην πόλη, εποφθαλμιά την έφηβη Βενούλα, κόρη του μπαρμπα-Λιά και της Μαλβίνας. Όμως, ο μπαρμπα-Λιάς επιχειρεί με ανορθόδοξο τρόπο να φυγαδεύσει την κόρη του και να αποτρέψει την ανατίναξη του Μύλου. Θα τα καταφέρει;
“Για να γράψει κάποιος πρέπει να έχει ένα έλλειμμα ή ένα τραύμα που προσπαθεί να το αντιμετωπίσει διά της γραφής. Για μένα ήταν η Κατοχή. Μικρό παιδί είχαμε φύγει με την οικογένειά μου από την Καβάλα και πήγαμε στη Θεσσαλονίκη γιατί φοβόμασταν τους Βουλγάρους που είχαν βλέψεις για την πόλη της Καβάλας ότι θα καθάριζαν τους προύχοντες, βλέπετε, ο πατέρας μου ήταν βουλευτής του Βενιζέλου” (Βασίλης Βασιλικός, 2011).
“Τα σιλό” είναι το πρώτο μυθιστόρημα που γράφει ο Βασιλικός το 1949, σε ηλικία μόλις 15 ετών, και φέρει έντονα αυτοβιογραφικά στοιχεία.

 

Δημήτρης Παπαχρήστος «Πλωτή πατρίδα», εκδ. Τόπος, σελ. 200

Η πλωτή πατρίδα ταξιδεύει με καπετάνιο το μπαρμπαγιάννη Σιταρά από τη Χίο. Ένα καφενείο στο κέντρο της Αθήνας λίγο πιο κάτω από τη Βουλή, γίνεται η καμπίνα του καπετάνιου που αέναα ταξιδεύει ακόμα και με κλειστά τα μάτια σε όλη την οικουμένη, έχοντας στο πλάι του τον Φώντα. Βάζει σε παραπάνω κίνδυνο τη ζωή του για να αισθάνεται ασφαλής. Είδαν πολλά τα μάτια του κι έζησε στην Αμερική, το θάνατο του παιδιού του και στην Αθήνα την αυτοκτονία της γυναίκας του. Ως απόμαχος ζει με τα λόγια του και παρακολουθεί ότι γίνεται γύρω του με αργά βήματα χωρίς να επιτρέπει στον εαυτό του να απογοητευτεί με όλα αυτά που συμβαίνουν και δεν συμβαίνουν. Είναι η περίοδος που κάηκε η Marfin και ο Απόλλωνας, είναι οι διαδηλώσεις, οι φωτιές, οι βόμβες κρότου και τα καπνογόνα- χημικά, είναι που στο Σύνταγμα φωνάζουν “Να καεί / να καεί / το μπουρδέλο η Βουλή”. Είναι που η Ευτυχία βιώνει το χωρισμό της με τον Μέλιο και τον άλλο του εαυτό.
Είναι η πλωτή πατρίδα θαλασσινό και στεργιανό μυθιστόρημα. Ο έρωτας παίρνει δύναμη από την αδυναμία για να μη χάσει ο άνθρωπος τις ιδιότητές του, σε ένα κόσμο που κατακερματίζεται μέσα στην αποξένωσή του. Με αφετηρία τα τρέχοντα διατρέχοντα της ζωής η πλωτή πατρίδα ξανοίγεται στην ιστορία με κατάρτι και όπλο τη μνήμη, που αντιστέκεται στα κύματα, στη φθορά του χρόνου και σε κάθε μορφή εξουσίας.
Ένα μυθιστόρημα μετά την “Αγία Μνήμη” που υπερασπίζεται την πατρίδα, μη βουλιάξει στα απόνερά της και τον άνθρωπο μη χάσει τον εαυτό του και το όνομά του και γίνει αριθμός.

 

Βαγγέλης Χερουβείμ «Η κιβωτός του Νο», εκδ. Τόπος, σελ. 196

Η Εσπερινή Ουνία ήταν η θωρακισµένη Κιβωτός, µέσα στην οποία έλπιζαν οι ηγεµονίες να περάσουν µπόρες, κατακλυσµούς και κρίσεις. Όµως τις θεοµηνίες τις είχαν κατασκευάσει οι ίδιες Ιεραρχίες που είχαν σχεδιάσει και την υποτιθέµενη διάσωση. Η χειροποίητη αλήθεια τους είχε τα ίδια αγνά συστατικά που είχαν και τα ψέµατά τους.
Ένα φανταστικό αφήγηµα το οποίο εστιάζει στην Εσπερινή Κιβωτό του Νο και στη Χώρα των Γκρεκόνων, ανασκάπτοντας το µεσαιωνικό τους παρόν και µέλλον (;).
Ένα παραμύθι, που έχει συνομιλήσει με ένα γνωστό-άγνωστο σύνολο ανθρώπων μέσω ραδιοφώνου. Σε δόσεις πεντάλεπτες, καθημερινές… Έτσι γεννήθηκε. Σε αμοιβαία σχέση με τους ανθρώπους που βρίσκονταν στην άλλη άκρη των ερτζιανών. Όχι απλώς σε αμοιβαία: καθοριστική σχέση. Αλλά και σε ευεργετική συνάρτηση με όσους και όσες ήταν επίσης στην οικεία πλευρά όχι στους δέκτες αλλά γύρω από τους πομπούς.

 

Λίνα Ρόκου «Το τέλος της πείνας», εκδ. Ίκαρος, σελ. 192

“Θα σου πουλήσω τον σπλήνα μου”, λέει η Έμμα στον Σαν κι έτσι ξεκινά μια αλυσίδα από παράξενες συναλλαγές ανάμεσα στη νεαρή άνεργη και στον ιδιαίτερο παλιατζή που ενδιαφέρεται όχι για πλυντήρια αλλά για τους φρονιμίτες και την ερωτική αλληλογραφία της γυναίκας που τον καλεί στο σπίτι της. Ενώ εκείνος αγοράζει κι άλλα κομμάτια του κορμιού της εκείνη του αποκαλύπτει την ιδιόμορφη σχέση που είχε αναπτύξει με τον Λ.Ρ. και το πώς ο τελευταίος ήθελε να ξανακτίσει το σώμα της.
Πώς αποδομείς τον άλλον για να φτάσεις στον πυρήνα του;
Μπορείς να αγοράζεις τους φρονιμίτες του και σε ποια τιμή;
Ένα γλειφιτζούρι μπορεί να αποτελεί οικονομικό αντίτιμο;
Υπάρχουν ιπτάμενα φυτά; Πώς πουλιέται μια καρδιά;
Έχεις διαβάσει σελίδες από το ημερολόγιο του κυρίου Π.;
Σου έχει σταθεί ποτέ ένα μήλο στο λαιμό;

 

Θάνος Σταθόπουλος «Η ώρα», εκδ. Ίκαρος, σελ. 120

Πεζόμορφα κείμενα, σημειώσεις, παραθέματα, ίχνη, αναγνώσεις, αναφορές, επισημάνσεις, θραύσματα για την ποιητική του χώρου, τον χώρο ως εργαστήριο, τον αρχιτεκτονικό χώρο και το ψυχικό κέντρο.
Ο Θάνος Σταθόπουλος, στο έβδομο βιβλίο του, δίνει βαρύτητα στην ποιητική του χώρου κάνοντας μια νύξη για ό,τι θα μπορούσαμε να ονομάσουμε “αρχιτεκτονικό χώρο”, δηλαδή την περιοχή στην οποία λαμβάνει χώρα η ανθρώπινη έκφραση και η οποία ορίζεται από το σώμα, τα ενεργήματα, την κατοίκηση, τη μνήμη, το χρόνο, τα σημεία, τη μορφοποίηση και το ψυχικό κέντρο.
Η πραγματικότητα αναγνωρίζεται μέσα από το όνειρο και το κείμενο εννοείται ως ερωτικό γεγονός. Η ώρα σημαίνει στο κέντρο των πραγμάτων.

 

Γιάννης Παππάς «Θαμπές ζωές», εκδ. Καστανιώτη, σελ. 200

Η ιστορία μιας άγριας εκδίκησης. Το τελευταίο γράμμα μιας μελλοθάνατης νεαρής κομουνίστριας στα χρόνια του εμφυλίου στη Χαλκίδα. Η οδύσσεια μιας Βορειοηπειρώτισσας στη σύγχρονη Ελλάδα. Η συνάντηση με το δολοφόνο του αγωνιστή της Αριστεράς Γρηγόρη Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη. Η εσωτερική μετανάστευση στην Αθήνα για μια καλύτερη ζωή. Ο αδιέξοδος έρωτας μιας μαθήτριας προς τον καθηγητή της. Η πορεία μιας νεαρής αντάρτισσας από τα χωριά της Ηπείρου προς την εξορία, στην Ουγγαρία, το 1948. Η τελευταία φωτογράφιση του λήσταρχου Θωμά Γκαντάρα, στη Θεσσαλία τη δεκαετία του ’20.
Με κοφτή, αστόλιστη και γυμνή γλώσσα, ο συγγραφέας ανασκάπτει την ατομική και συλλογική μνήμη και φέρνει στην επιφάνεια παιχνίδια της Ιστορίας σε βάρος των αθώων, εγκλήματα πάθους και τιμής στην ελληνική επαρχία. Στις “Θαμπές ζωές” οι ήρωες, στερημένοι, αδύναμοι και μοναχικοί, αναμετριούνται με την απώλεια, τον έρωτα, την τρέλα και το θάνατο. Πρωταγωνιστές ή κομπάρσοι, συμπλέκονται με το μοιραίο, συνθέτοντας την εικόνα του ανθρώπινου δράματος.

 

Ξένη πεζογραφία:

 

Ζαχάρ Πριλέπιν «Σάνκια», Μετάφραση: Βασίλης Μακρίδης, εκδ. Τόπος, σελ. 368

Το “Σάνκια” είναι η συνταρακτική ιστορία µιας οµάδας επαναστατηµένων νεαρών που έχουν αµετάκλητα εµπλακεί ανάµεσα στο γερασµένο σοβιετικό παρελθόν -που οι ίδιοι δεν πρόλαβαν να γνωρίσουν- και στην υπαρξιακή ανάγκη τους να εκφράσουν µια δυναµική διέξοδο στην κοινωνική κατάπτωση της χώρας τους.
Με επίκεντρο τον σύνθετο οµώνυµο ήρωα, έναν νεαρό κατά περίπτωση στοχαστικό ή αφελή, βίαιο ή τρυφερό, σκληρό αλλά και ροµαντικό, άλλοτε γεµάτο ελπίδες και άλλοτε σε απόγνωση, η αφήγηση µεταφέρει τον αναγνώστη πότε στην ερηµωµένη, παρηκµασµένη επαρχία της Ρωσίας και πότε στην πλαστή ευµάρεια της πρωτεύουσας. Μέσα από αλλεπάλληλες δραµατικές σκηνές, που φέρνουν στο µυαλό τους καλύτερους Ρώσους κλασικούς, αποτυπώνεται εντυπωσιακά ο σύγχρονος καπιταλισµός της καταστολής και της βίας, το ταξικό χάος και η λανθάνουσα εμφύλια σύγκρουση.
Με φόντο αυτή την κοινωνική αποσύνθεση της σύγχρονης Ρωσίας, το πολυβραβευµένο και µεταφρασµένο σε είκοσι γλώσσες µυθιστόρηµα του Ζαχάρ Πριλέπιν εστιάζει πεισµατικά στην ψυχολογία των σύγχρονων νέων, που η καθηµερινότητά τους δεν διαθέτει άλλη επιλογή πέρα από την άνευ όρων, ακόμα και µάταιη, σύγκρουση µε το σύστηµα που τους εξόρισε από την αυθεντική ζωή.
Το βιβλίο, που εκδόθηκε το 2006 στη Ρωσία, κέρδισε αμέσως το νεανικό κοινό των αναγνωστών και το σοβαρό λογοτεχνικό βραβείο Yasnaya Polyana (2007) του ιδρύματος Τολστόι, ενώ ψηφίστηκε και στη βραχεία λίστα του Ρωσικού Booker και του Εθνικού Βραβείου Ευπώλητων βιβλίων. Έχει ήδη μεταφραστεί στις κυριότερες ευρωπαϊκές γλώσσες.


Honore de Balzac «Μασιμίλα Ντόνι», Μετάφραση: Βάσω Παπαντωνίου, Βασίλης Βασιλικός, εκδ. Gutenberg, σελ. 193

Ο πρίγκιπας Εμίλιο είναι τρελά ερωτευμένος με τη σύζυγο ενός δούκα, τη Μασιμίλα Ντόνι. Αυτή ανταποκρίνεται αλλά ο έρωτας παραμένει πλατωνικός. Mια παρεξήγηση θα φέρει τον πρίγκιπα στην αγκαλιά της τραγουδίστριας Κλάρα Τίντι, ερωμένης του δούκα. Πώς συμφιλιώνεται ο σαρκικός και ο πνευματικός έρωτας; Τι ρόλο παίζει η μουσική;
Ο Μπαλζάκ (1799-1850) επισκέφθηκε αρκετές φορές την Ιταλία. Η “Μασιμίλα Ντόνι”, ένα μικρό αριστούργημα της Ανθρώπινης Κωμωδίας, είναι ύμνος στον έρωτα, στην ατμόσφαιρα της ιταλικής ζωής, στον αυθορμητισμό των κατοίκων, στην αγάπη τους για το θέαμα και κυρίως το πάθος τους για την όπερα.

 

 

Amor Towles «Ένας τζέντλεμαν στη Μόσχα», Μετάφραση: Ρηγούλα Γεωργιάδου, εκδ. Διόπτρα, σελ. 664

Ένα κορίτσι, ένα πασπαρτού, ένας αξιωματικός του Κόκκινου Στρατού, λίγο σαφράνι και ένας ρωσικός μπλε γάτος… θα μεταμορφώσουν τον μικρόκοσμο του κόμη Ροστόφ.
Τη στιγμή που ο Αλεξάντρ Ίλιτς Ροστόφ περνούσε φρουρούμενος τις πύλες του Κρεμλίνου και έβγαινε στην Κόκκινη Πλατεία, ο καιρός ήταν αίθριος και δρoσερός. Οι αξιωματούχοι του τωρινού καθεστώτος αποφάνθηκαν ότι η ποινή που αρμόζει σε έναν αριστοκράτη που τόλμησε να γράψει ποίηση είναι ο εγκλεισμός του στο ξενοδοχείο Μετροπόλ.
Ήταν Ιούνιος του 1922 στη Μόσχα, όταν ο λοχαγός οδήγησε τον κόμη και τη συνοδεία του στην είσοδο του μεγαλόπρεπου αρ νουβό ξενοδοχείου κι από εκεί σε ένα κακοφωτισμένο κλιμακοστάσιο που κατέληγε σε μια σοφίτα. Ανάμεσα στα λιγοστά έπιπλα που του επέτρεψαν να κρατήσει,
ο κόμης διάλεξε ένα πορσελάνινο σερβίτσιο, το πορτρέτο της νεκρής αδελφής του και όλα τα βιβλία του. Μέσα σ’ αυτό το δωμάτιο ο πρώην αριστοκράτης θα μπορούσε ν’ ακούσει τις σκέψεις του για τα επόμενα τριάντα χρόνια, καθώς έξω εκτυλίσσονταν μερικές από τις πιο επεισοδιακές δεκαετίες της
ρωσικής και παγκόσμιας Ιστορίας, η άνοδος του Στάλιν και η Μεγάλη Εκκαθάριση, η κατάρρευση του μετώπου το καλοκαίρι του ’41, η απαρχή του Ψυχρού Πολέμου…
Ο Amor Towles, αν και ξένος, καταφέρνει να αναβιώσει το μεγάλο ρωσικό μυθιστόρημα και να δημιουργήσει στο μυαλό του αναγνώστη μια πανδαισία εικόνων, αρωμάτων και αισθήσεων, αναμειγνύοντας τους πύρινους στίχους του Μαγιακόφσκι, την αφηγηματικότητα του Τολστόι, την ενδοσκόπηση του Ντοστογιέφσκι, τη σάτιρα του Μπουλγκάκοφ και την αγωνία του Σολζενίτσιν.


«Οι λύκοι επιστρέφουν», Διηγήματα της «Γενιάς των ερειπίων», Μετάφραση: Φοίβος Ι. Πιομπίνος, εκδ. Gutenberg, σελ. 365

Μπέρτολτ Μπρεχτ, ‘Αννα Ζέγκερς, Χάινριχ Μπελ, Ίνγκεμποργκ Μπάχμαν, Μαξ Φρις, Χάινερ Μίλερ κ.ά. Πώς βίωσαν σπουδαίοι γερμανόφωνοι συγγραφείς -κάποιοι ήταν εβραίοι- την ήττα και τα συντρίμμια του ναζιστικού καθεστώτος;
Είκοσι εννέα συγκλονιστικά διηγήματα της λογοτεχνίας των ερειπίων, καθημερινές προσωπικές ιστορίες στη Γερμανία κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου αλλά και αμέσως μετά.
Τα κείμενά τους αποτελούν ομολογία συλλογικής ευθύνης και ψυχικού άλγους, ένω συγχρόνως προβάλλουν τον καθημερινό αγώνα επιβίωσης του λαού μέσα σ’ ένα σκηνικό απόλυτης ερήμωσης: ερείπια των πόλεων αλλά και ερείπια της ψυχής και της κοσμοαντίληψης των ανθρώπων. Τα περισσότερα είναι σύντομα, χαμηλόφωνα, μ’ έναν λόγο κοφτό που κόβει την ανάσα.
Τα κείμενα γράφουν οι:
Άιχινγκερ Ίλζε (Aichinger Ilse), Γκες Άλμπρεχτ (Goes Albrecht), Ζέγκερς Άννα (Seghers Anna), Κάσνιτς Μαρί Λουίζε (Kaschnitz Marie Luise), Λάνγκεσερ Ελίζαμπετ (Langgasser Elisabeth), Μίλερ Χάινερ (Muller Heiner), Μίλμπεργκερ Γιόζεφ (Muhlberger Josef), Μπάουερ Βάλτερ (Bauer Walter), Μπάχμαν Ίνγκεμποργκ (Bachmann Ingeborg), Μπέκερ Ρόλφ (Becker Rolf), Μπελ Χάινριχ (Boll Heinrich), Μπέντερ Χανς (Bender Hans), Μπέχερ Ούλριχ (Becher Ulrich), Μπόρχερτ Βόλφγκανγκ (Borchert Wolfgang), Μπρεχτ Μπέρτολτ (Brecht Bertolt), Ροζίνσκι Πέτερ (Rosinski Peter), Σνούρε Βόλφντιτριχ (Schnurre Wolfdietrich), Φρις Μαξ (Frisch Max), Χέρμλιν Στέφαν (Hermlin Stephan).

 

Alejandro Zambra «Τεστ δεξιοτήτων», Μετάφραση: Αχιλλέας Κυριακίδης, εκδ. Ίκαρος, σελ. 112

Το να πούμε ότι το “Τεστ δεξιοτήτων” αποτελεί ένα μυθιστόρημα, είναι εξίσου παρακινδυνευμένο με το να πούμε ότι δεν είναι. Ίσως είναι καλύτερα να αναφέρουμε απλώς, ότι είναι ένα βιβλίο του Alejandro Zambra, γιατί το ύφος και τα θέματα που τον μετέτρεψαν σε μια ουσιαστική φωνή της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας, ξεδιπλώνονται εδώ με τρόπο ουσιαστικό και έντονο.
Με αφορμή τη δομή του συστήματος εξετάσεων για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια που εφαρμόστηκε στη Χιλή από το 1967 μέχρι το 2002, ο συγγραφέας δημιουργεί ένα απροσδόκητο έργο, στο οποίο οι ιστορίες συνυπάρχουν με λογοτεχνικά αποσπάσματα και γλωσσικές ασκήσεις που αποτελούν περισσότερο ηθικά προβλήματα: η ανάγκη να πούμε ψέματα για να επιβεβαιωθούμε στους άλλους, η επιθυμία να δημιουργήσουμε δεσμούς παρά τη δυσπιστία στην αγάπη και στην οικογένεια, η δυσκολία μετακίνησης σ’ ένα ναρκοπέδιο μυστικών, η απελπισμένη πεποίθηση ότι, αντί να μάθουμε να σκεφτόμαστε, εκπαιδευτήκαμε να υπακούμε και να επαναλαμβάνουμε.

 

Αστυνομικό μυθιστόρημα:


Anthony Horowitz «Οι φόνοι της Κίσσας», Μετάφραση: Χριστιάννα Σακελλαροπούλου, εκδ. Διόπτρα, σελ. 600

Ποιος σκότωσε τον σερ Μάγκνους Πάι;
Όταν εκείνο το αυγουστιάτικο βράδυ η υπεύθυνη έκδοσης Σούζαν Ράιλαντ άρχιζε να διαβάζει το χειρόγραφο ενός αστυνομικού μυθιστορήματος, με πρωταγωνιστή τον ντετέκτιβ Άττικους Πυντ, δεν μπορούσε να υποψιαστεί ότι θα έπρεπε η ίδια να γράψει το τέλος…
Ο συγγραφέας Άλαν Κόνγουεϊ ήταν το μεγαλύτερο όνομα στον εκδοτικό οίκο και όλοι στηρίζονταν στην επιτυχία του νέου βιβλίου του. Η ένατη υπόθεση του διάσημου ντετέκτιβ αφορούσε τον ύποπτο θάνατο μιας οικονόμου και τον φόνο του μεγαλοκτηματία εργοδότη της σε μια βρετανική επαρχία, το 1955.
Καθώς πλησίαζε στον επίλογο, η Σούζαν διαπίστωσε ότι έλειπαν οι τελευταίες σελίδες. Τι νόημα είχε να διαβάσει ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που δεν αποκάλυπτε τη λύση του μυστηρίου; αναρωτήθηκε και πέταξε το χειρόγραφο στην άκρη. Η απάντηση ήρθε από τη φωνή του ραδιοφώνου. Ο συγγραφέας του βιβλίου είχε βρεθεί νεκρός. Το χειρόγραφο σημείωμα αυτοκτονίας βρισκόταν ήδη επάνω στο γραφείο του εκδότη της, Τσαρλς Κλόβερ.
Από εκείνη τη στιγμή η Σούζαν ήξερε ότι από αναγνώστης θα γινόταν ντετέκτιβ…
Κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί σ’ ένα καλό αστυνομικό βιβλίο.
Αυτό είναι προειδοποίηση…
Σούζαν Ράιλαντ
Ένα μεγαλοφυές μυθιστόρημα μέσα στο ίδιο το μυθιστόρημα… Η αστυνομική λογοτεχνία του Horowitz “παίζει” με το έγκλημα και ταυτόχρονα μιμείται με εξαιρετική σοβαρότητα τους κλασικούς του είδους.
The Sunday Times

 

Ιστορία:

 

Γιάννης Πριόβολος «Εθνικιστική αντίδραση και τάγματα ασφαλείας», εκδ. Πατάκη, σελ. 557

Στόχος του βιβλίου αυτού είναι να ρίξει φως σε μια σκοτεινή και επιμελώς κρυμμένη περιοχή της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, στην περίοδο της τρίτης κατοχικής κυβέρνησης με πρωθυπουργό και υπουργό Εθνικής Αμύνης τον Ι. Ράλλη (1943-1944). Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου διαδραματίστηκε ο κατοχικός Εμφύλιος -παράλληλα με τον αντικατοχικό πόλεμο-, ως προοίμιο του άλλου Εμφυλίου, εκείνου που δεν άργησε να ακολουθήσει (Δεκεμβριανά 1944 και περίοδος 1946-1949).
Πρόκειται για την εποχή που η αναμφισβήτητη εθνική-αντιστασιακή δράση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ συνδυάστηκε με τάσεις στρατιωτικού ηγεμονισμού. Ταυτόχρονα είναι και η εποχή που το αντικομμουνιστικό πάθος ορισμένων (αυτοαποκαλουμένων “εθνικιστών”) τους οδήγησε στο σημείο να μη διστάζουν να συνεργαστούν με τους κατακτητές ή να καταταγούν στα αντικομμουνιστικά τμήματα (Τάγματα Ασφαλείας, τρομοκρατικές ομάδες Ειδικής Ασφάλειας κτλ.) που όπλιζαν οι τελευταίοι για δικό τους όφελος.
Το βιβλίο έχει συγκροτηθεί μέσα από τη σύνθεση πλήθους αρχειακών τεκμηρίων που ανασύρθηκαν από την αφάνεια της Υπηρεσίας Στρατιωτικών Αρχείων (ΥΣΑ), αλλά και άλλων αρχείων (ΓΕΣ/ΔΙΣ, ΑΣΚΙ, ΕΛΙΑ, Ιστορικά Αρχεία Μουσείου Μπενάκη, ΓΑΚ), σε συνδυασμό με άλλες, αδημοσίευτες ή δημοσιευμένες, γραπτές πηγές. Σε αυτά τα στοιχεία πρέπει να προστεθούν και οι αναμνήσεις που συγκέντρωσε ο συγγραφέας τα τελευταία τριάντα χρόνια, συζητώντας με δεκάδες ανθρώπους (ιδιώτες και πρώην αξιωματικούς) που έζησαν τα χρόνια της Κατοχής. Με βάση το υλικό αυτό επιχειρείται μια διείσδυση στον σχεδόν άγνωστο σήμερα κόσμο των Ταγμάτων Ασφαλείας και σχηματίζεται μια σαφής εικόνα σχετικά με την “ποιότητα” των στελεχών που τα συγκροτούσαν.

 

Andre Gerolymatos «Εμφύλιος ένας διεθνής πόλεμος», εκδ. Διόπτρα, σελ. 448

Όταν αναφέρεται η λέξη «Εμφύλιος» συνήθως προκαλούνται δύο ειδών αντιδράσεις: Κάποιοι επιλέγουν να αλλάξουν θέμα συζήτησης ή να αποτραβηχτούν αμήχανα.
Άλλοι το βλέπουν ως αφορμή για να εκφράσουν τα πιστεύω τους και συχνά η συζήτηση εκτροχιάζεται σε φλογισμένες αντιπαραθέσεις.
Ωστόσο, πόσο καλά γνωρίζουμε αυτή την τραγική περίοδο, η οποία αποτελεί μέχρι σήμερα το κομβικό σημείο της σύγχρονης Ιστορίας μας; Γιατί συνεχίζουμε να την αποφεύγουμε ή να την προσεγγίζουμε με δηκτικά σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αντί να τη μελετήσουμε με ψυχραιμία και αντικειμενικότητα;
Σε ένα βιβλίο συναρπαστικό σαν ταινία, ο διακεκριμένος ιστορικός δρ Andre Gerolymatos αναλύει όχι μόνο τα λίγα χρόνια των μαχών, αλλά ξεκινάει από τις ρίζες του Εθνικού Διχασμού και φτάνει μέχρι τις εκκωφαντικές κραυγές που ακούγονται σήμερα στη Βουλή των Ελλήνων για Μελιγαλά και Γράμμο.
Με μοναδική, πρωτότυπη αφήγηση, που βασίζεται σε μέχρι πρόσφατα απόρρητα έγγραφα από την Ελλάδα, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες, ο συγγραφέας αποδεικνύει ότι ο Εμφύλιος ήταν -πάνω απ’ όλα- ένας διεθνής πόλεμος και η πρώτη πράξη του Ψυχρού Πολέμου.
Και, αγνοώντας τις σειρήνες της πολιτικολογίας, αποκαλύπτει μια έξοχη τοιχογραφία του πιο αιματηρού πολέμου της χώρας μας. Μια τοιχογραφία που προκαλεί δέος, δίνει τροφή για σκέψη και προσφέρει την αφορμή για να πάμε μερικά βήματα μπροστά.
Ο συγγραφέας, με γλαφυρές περιγραφές και αμεσότητα στη γραφή, επιτυγχάνει να μεταφέρει τον αναγνώστη σε αυτή την ταραχώδη στιγμή της ελληνικής Ιστορίας και σχεδόν να τον μετατρέψει σε αυτόπτη μάρτυρα των γεγονότων. […] Ένα ανάγνωσμα που πραγματικά πετυχαίνει μια ψύχραιμη και χωρίς πολιτικές και λοιπές προκαταλήψεις ματιά στον Εμφύλιο.
Κυριάκος Μητσοτάκης
Ο Αντρέ Γερολυμάτος ενώνει με ιδιοφυή αποτύπωση όλα τα αδιόρατα νήματα και μας προτείνει με μια άπταιστη σαφήνεια ένα ταξίδι στις ρίζες του Εμφυλίου όσο και τις επιπτώσεις του στη σύγχρονη καθημερινότητα.
Κώστας Γαβράς

 

Βιβλία για παιδιά:


Θανάσης Σκρουμπέλος «Ο γάτος μου ο κλόουν ο Μαλόουν», εικονογράφηση: Θανάσης Σκρουμπέλος, εκδ. Τόπος, σελ. 42

Έχω να σας πω πολλά, γι’ αυτό ακούστε με καλά!
Ο Μαλόουν, ένας παιχνιδιάρης και ονειροπόλος γάτος-κλόουν μπλέκεται σε διάφορες ευτράπελες καταστάσεις στη γειτονιά που ζει. Κάποια στιγμή, όμως, βαριέται τα παιχνίδια και αποφασίζει πως “θέλει κομπιούτερ και γραφείο και να πηγαίνει στο σχολείο”. Εκεί θα μοιραστεί τις γνώσεις και τις εμπειρίες του ως γάτος-κλόουν, δίνοντας πολύτιμες συμβουλές στα υπόλοιπα ζώα, όπως: να είναι προνοητικά και να ξέρουν πως η δύναμη δεν είναι στην μπουνιά· να συνδυάζουν πάντα τη λογική, την καρδιά, τη φαντασία· αν χρειαστεί, να λένε όχι, ακόμη κι αν είναι πιο εύκολο το ναι. Και το σπουδαιότερο: να διαλέγουν τον φίλο τους από τον χαρακτήρα του κι όχι από το χρώμα ή τα ρούχα του…

 

Λότη Πέτροβιτς –Ανδρουτσοπούλου «Αγάπη από σύννεφο», εικονογράφηση: Θέντα Μιμηλάκη, εκδ. Πατάκη, σελ. 28

Μια μεγάλη αγάπη γεννιέται σ’ ένα δάσος παραμυθένιο.
Πολλοί τη βρίσκουν παράξενη, άλλοι απαράδεκτη. Κι ένας μάγος κακός και ζηλιάρης θέλει να την καταστρέψει.
Μα οι μεγάλες αγάπες δε σβήνουν εύκολα, όσο κι αν κάποιοι προσπαθούν να τις εξαφανίσουν.
Μια νεράιδα κι ένα νούφαρο θα καταφέρουν να το αποδείξουν μέσα σ’ αυτό το βιβλίο που μιλάει για τη δική τους αγάπη.

 

 

Mira Lobe «Το μικρό εγώ, είμαι εγώ», Μετάφραση: Αναστασία Καλαντζή- Αζίζι, Εικονογράφηση: Susi Weigel, εκδ. Τόπος, Ινστιτούτο Έρευνας και Θεραπείας της Συμπεριφοράς, σελ. 32

Το κλασικό παιδικό βιβλίο της Mira Lobe (Μίρα Λόμπε) σε μια ξεχωριστή 4γλωσση έκδοση: στα ελληνικά, στη γλώσσα του πρωτότυπου τη γερμανική, στα αραβικά και τα φαρσί.
Το βιβλίο, όταν πρωτοκυκλοφόρησε, κέρδισε το κρατικό βραβείο παιδικής λογοτεχνίας στην Αυστρία, ενώ από τότε έχει κυκλοφορήσει σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο. Στο βιβλίο έχουν βασιστεί θεατρικές παραστάσεις, παιδικές όπερες, σειρές κινουμένων σχεδίων κ.ά. και έχει αποτελέσει πολύτιμο υλικό για τους εκπαιδευτικούς και όλους τους λειτουργούς που ασχολούνται με το παιδί. Οι συνολικές πωλήσεις του έχουν ξεπεράσει το 1.000.000 αντίτυπα.
Το βιβλίο είναι αποτέλεσμα της εκδοτικής συνεργασίας των εκδόσεων ΤΟΠΟΣ και του Ινστιτούτου Έρευνας και Θεραπείας της Συμπεριφοράς (ΙΕΘΣ).
Ένα μικρό πολύχρωμο ζωάκι, που κάνει βόλτα σε ένα ανθισμένο λιβάδι, βρίσκεται ξαφνικά αντιμέτωπο με την ερώτηση ενός βατράχου “Και ποιος είσαι πάλι εσύ;”, αλλά δεν γνωρίζει τι να απαντήσει. Έτσι, αρχίζει ένα ταξίδι αναζητώντας την απάντηση και στην πορεία ρωτά διάφορα ζώα, αν γνωρίζουν ποιο είναι και αν είναι ίδιο με αυτά. Σκυλιά, άλογα, ψάρια, ιπποπόταμοι, πουλιά αρνούνται ότι είναι ίδια με το ζωάκι, κάποια ευγενικά και φιλικά άλλα πιο απότομα και αλαζονικά. Το ζωάκι βρίσκεται σε πραγματική κρίση ταυτότητας, όμως στο τέλος αναφωνεί: “Σίγουρα, υπάρχω εγώ, αφού ΕΓΩ – ΕΙΜΑΙ – ΕΓΩ”. Το μικρό ζωάκι είναι ξανά ευτυχισμένο και απολαμβάνει το περιβάλλον και τη συντροφιά των υπόλοιπων ζώων, αφού πλέον ξεχειλίζει από αυτοπεποίθηση.
Οι προβληματισμοί που προκύπτουν από αυτή τη συγκινητική ιστορία του ήρωα του παραμυθιού δίνουν στα παιδιά την ευκαιρία να συνειδητοποιήσουν τη δική τους μοναδικότητα.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top