Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / H βίβλος της αυτοϊκανοποίησης
28/02/2018, 11:41 πμ

H βίβλος της αυτοϊκανοποίησης

Γράφει ο Δημήτρης Καρύδας //

 

Τσακ Πόλανικ «Είσαι όμορφη», Μετάφραση: Παναγιώτης Τομαράς, Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Αίολος, σελ. 320

 

Ο Τσακ Πόλανικ έγινε παγκοσμίως γνωστός όταν το βιβλίο του Fight Club μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο και απέκτησε (τόσο το έργο, όσο και ο ίδιος) τον χαρακτήρα του cult. Χαρακτήρας που μάλλον αδικεί τη συνολική συγγραφική πορεία του Αμερικανού (με ουκρανικές ρίζες) συγγραφέα. Ο Πόλανικ ανήκει σε μια πολύ ειδική κατηγορία: Η τον λατρεύεις ή τον….μισείς! Προσωπικά ανήκω μάλλον στην πρώτη κατηγορία. Μια από τις τελευταίες του δημιουργίες που κυκλοφόρησαν στα ελληνικά είναι το «Είσαι όμορφη» (εκδόσεις Αίολος) όπου και πάλι καταπιάνεται με μια σειρά ζητημάτων που είναι ταμπού για πολλούς άλλους συγγραφείς.

Το «Είσαι όμορφη» μοιάζει με ένα παράξενο κράμα αφού ξεκινάει περίπου σαν…. Άρλκεκιν: Η φτωχή αφελής κοπέλα από την Αμερικάνικη επαρχία γνωρίζει τον…. ιππότη των ονείρων της που δεν είναι άλλος από τον πιο πλούσιο άνθρωπο στον κόσμο. Σύντομα το βιβλίο μπαίνει στο βασικό του θέμα που μάλλον (το μάλλον έχει να κάνει με την έλλειψη αναγνωστικής εμπειρίας του γράφοντος) με μια πιο τολμηρή εκδοχή των «50 αποχρώσεων του γκρίζου». Ο βαθύπλουτος επιχειρηματίας έχει παράξενες σεξουαλικές πρακτικές και σύντομα αποδεικνύεται ότι χρησιμοποιεί την πειθήνια Πηνελόπη ως πειραματόζωο για να λανσάρει στην αγορά μια σειρά από σεξουαλικά βοηθήματα που θα μετατρέψουν σε….άχρηστους τους συζύγους και τους εραστές του πλανήτη. Κάπου σε αυτό το σημείο και με την εξέλιξη της υπόθεσης ο Πόλανικ κλείνει το μάτι και στον Πέδρο Αλμοδοβάρ. Όχι τον κινηματογραφικό Αλμδοοβάρ όμως. Αλλά τον Αλμοδοβάρ που έγραψε το 1991 πριν γίνει ευρύτερα γνωστός τη νουβέλα Φωτιά στα σωθικά (δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στο περιοδικό Βαβέλ και λίγο αργότερα σε αυτόνομο βιβλίο από τις εκδόσεις Σέλας). Και σύντομα ο Πόλανικ καταλήγει περίπου στα…. ίδια με τον Ισπανό που στο Φωτιά στα σωθικά ανέμειξε σεξ, βιομηχανική κατασκοπεία και ένα Κινέζο έμπορο που μετατρέπει τις…. σερβιέτες των γυναικών σε δολοφονικά εργαλεία!

Τώρα πως η όλη ιστορία του Πόλανικ καταλήγει από μια «βίβλο» των πρακτικών ερωτικής αυτοϊκανοποίησης σε ένα παράξενο μετα-αποκαλυπτικό σύμπαν είναι κάτι που δεν επιτρέπεται να μαρτυρήσουμε στους επίδοξους αναγνώστες του «Είσαι όμορφη». Πάντως το Άρλεκιν που γίνεται ερωτογράφημα καταλήγει σε μια νουάρ μελλοντολογική δυστοπία. Και το πιο ενδιαφέρον είναι ότι ο Πόλανικ καταφέρνει αυτή τη μετάβαση χωρίς σουρεαλισμούς αλλά βασισμένος στις γνωστές του ακρότητες. Βλάσφημος, αιρετικός και εικονοκλάστης για μια ακόμη φορά (και ενδεχόμενα περισσότερο από κάθε προηγούμενη) ο Πόλανικ καταφέρνει να κτίσει ένα μύθο που φλερτάρει με πολλά λογοτεχνικά είδη αλλά στο τέλος του βιβλίου ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται ότι δεν είναι τίποτε από όλα αυτά: Είναι μια ανάλυση χαρακτήρων και κυρίως της αέναης αντιπαράθεσης των δύο φύλλων. Σε μια μεταμοντέρνα εκδοχή και με εμφανείς παραλληλισμούς στον μύθο του Αδάμ και της Εύας.

 

Τσακ Πόλανικ

 

Στο μείγμα ο Πόλανικ βάζει τα πάντα: Σεξ, μελλοντολογία, μερικές σταγόνες επιστημονικής φαντασίας, ένα (περίπου) μυστήριο που βρίσκει πάντως εύκολη και γρήγορη λύση σε ένα σύμπαν που διαλύεται και μετατρέπεται σε μια γκροτέτσκα κατάσταση. Ενδεχόμενα, για ένα άλλο συγγραφέα η όλη επιχείρηση να κατέληγε σε ένα ανεπανάληπτο φιάσκο αλλά ο Πόλανικ μαθημένος να διαχειρίζεται ακραίες μυθοπλασίες τα καταφέρνει πολύ καλά. Μπορεί όπως έχει ομολογήσει ο ίδιος το βιβλίο να το έγραψε για…. διασκέδαση αλλά στο τέλος καταφέρνει να φτιάξει μια επική σάτιρα ηθών και χαρακτήρων της σύγχρονης κοινωνίας. Φυσικά με το δικό του απαράμιλλο παραβατικό και ακραίο (κάποιες στιγμές) στιλ που δεν χαρίζει τίποτε και σε κανένα. Ακόμη και οι πολυσέλιδες ορισμένες φορές υπερ-αναλυτικές περιγραφές των ερωτικών βοηθημάτων και πρακτικών εξυπηρετούν τελικά την όλη πλοκή.

 

ΥΓ Το σίγουρο είναι ότι το βιβλίο θα ενθουσιάσει όσους αναγνώστες αναζητούν αντισυμβατικές ιστορίες και δεν διακρίνονται από σύνδρομα σεμνοτυφίας. Για τους υπόλοιπους ο Πόλανικ σαφώς δεν είναι ο κατάλληλος συγγραφέας.

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top