Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Το θρίλερ της ύπαρξης
07/02/2018, 1:06 μμ

Το θρίλερ της ύπαρξης

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Γιάννης Ξανθούλης «Εγώ, ο Σίμος Σιμεών», εκδ. Διόπτρα, σελ. 440

 

«Καθόταν και φανταζόταν πως η ζωή του ήταν αφήγημα, προφορικό ή γραπτό δεν είχε σημασία, ενός παράξενου παραμυθά. Πώς ό,τι του συνέβαινε ήταν προσχεδιασμένο βασανιστικά από τον άγνωστο συγγραφέα που καθόριζε τα τοπία, τα πρόσωπα και όλες τις μοίρες των ανθρώπων που σέρνονταν δίπλα του». Πώς θα μπορούσε αλλιώς ν’ αντέξει την ακατανόητη καθημερινότητά του ο ουρανοκατέβατος σ’ αυτή την παραμεθόρια άκρη, Σίμος Σιμεών; Ένα χαρισματικό αγόρι που γεννήθηκε «σε μια άχρωμη κωμόπολη μεταξύ Σερρών, Δράμας και Καβάλας», την Χαλκούπολη, που δεν τον χρειαζόταν ούτε και τον κατανοούσε και σε μια οικογένεια πέντε αδελφών, της Νίτσας, Τούλας, Λίτσας, με μαμά την Αναστασία που από λουτράρισσα έγινε αστρολόγος, ανεψιός της Βαβούλας που όλα τα περνούσε από το μπλέντερ του βου. Μπελάς ήταν, ακόμα και για εκείνον τον δάσκαλό του που τον έβλεπε ότι ήταν, τελικά, πλάσμα ξεχωριστό.

Κάτι ανάμεσα σε μικρό πρίγκιπα και ντοστογεφσκικό Μίσκιν ο καινούργιος ήρωας του Γιάννη Ξανθούλη αποτελεί το μαύρο πρόβατο, όπως στην ελληνική περιφέρεια, ο κάθε ξεχωριστός. Ό,τι δεν μας μοιάζει είναι μπελάς, σκέφτεται σίγουρος για την αλήθεια του ο μέσος όρος κι ό,τι κι αν κάνει, όσους διαγωνισμούς και να κερδίζει, όσες κι αν του ανοίγονται λεωφόροι σπουδών, ακατανόητο βάρος θα παραμείνει για όλους, μοναδικό του καταφύγιο η φαντασία και τ’ όνειρο κι εκείνος ο συγγραφέας που ονειρεύεται την ζωή του αγρίως απίθανη, πιο μόνος κι απ’ τους μόνους με τη σειρά του κι αυτός.

Τριγύρω, η ελληνική επαρχία της δεκαετίας του ’60 όπου κάτι χαράζεται μα ωστόσο ο βούρκος παραμένει καθεστώς: με τον δήμαρχο να υπόσχεται ευάερα κι ευήλια νεκροταφεία και τον δεσπότη να μετατρέπει σε τέμπλο τα χρήματα του αγνώστου πατρός. Με μυστικά και ψέματα να μετατρέπουν τη ζωή τους σε μια ζωή άλλη ή ζωή ερήμην, με την πονηριά και τον φόβο να κερδίζει κατά κράτος ό,τι το απειλητικό διαφορετικό.

Συνεχίζοντας την συγγραφική παράδοση των τελευταίων ετών ο Γιάννης Ξανθούλης προσθέτει έναν ακόμα ήρωα στο πάνθεο των ξεχωριστών ουρανοκατέβατων ηρώων του όπως, ο Ιορδάνης Λεοντίου και η μετέπειτα εγγονή του Βικτώρα [Την Κυριακή έχουμε γάμο], ένας από του Τάκηδες [Θείος Τάκης], ο μικρός Νικόδημος [Ο γιος του δασκάλου], η αλλόκοτη Πελαγία [Δεσποινίς Πελαγία] που βλέπουν τον κόσμο με τον δικό τους τρόπο ευφυή, μαγικό, χαρισματικό. Με την δική τους αλήθεια να πνίγεται στην στενόκαρδη πραγματικότητα των άλλων και με απρόβλεπτες συνέπειες όπως εκείνες των τραγικών ηρώων σε μια σειρά από μικρές τραγωδίες των νεωτέρων ετών που θα ήταν αβάσταχτες χωρίς την ειρωνική λοξή ματιά και το υπέροχο ξανθουλικό χιούμορ του συγγραφέα. Ο οποίος ξέρει να αποφορτίζει το ασύλληπτο, το ακατανόητο κι άδικο, το αφόρητο αυτό είτε οικογενειακό, είτε κοινωνικό.

 

Γιάννης Ξανθούλης

 

Αυτό ακριβώς θα κάνει και με τον καινούργιο του ήρωα, θα του αποκαλύψει έως το πραγματικό συγγραφικό του πρόσωπο επιτρέποντάς του να μπει και στη δική του καθημερινότητα και πραγματικότητα «Μην παραξενευτείς, αλλά κι αυτός συντηρείται από την φαντασία των άλλων», «Γίνεται επειδή κι εκείνος είναι πιο μόνος απ’ τους μόνους», με τον πανεπόπτη αφηγητή οδηγό: «Είναι ακόμα πολύ νέος και τον βοηθώ. Σε σκέφτεται, σε ονειρεύεται και ελπίζει, αλλά το βιβλίο σου θα το γράψει μετά από πενήντα χρόνια».

Ένα αποκαλυπτικό βιβλίο όσον αφορά την νοοτροπία της περιφέρειας και τη μοίρα του κάθε ξεχωριστού. Μια γενναιόδωρη ιστορία όσον αφορά την γραφή με τον ήρωα και τον συγγραφέα ευάλωτους κι απολύτως εκτεθειμένους, με ορατούς ακόμα κι αυτούς καθ’ αυτούς τους αρμούς της γραφής.

Το θρίλερ της ύπαρξης, οι κρυψώνες της μέσα μνήμης, και οι άμυνες μιας ζωής που αντέχεται μόνο ως το όνειρο ενός άλλου, ως όνειρο μέσα στο όνειρο και ως επινόηση. Διότι μόνο τότε «όταν κάτι δεν πάει καλά υπάρχει λόγος, είναι μέρος του σχεδίου», διότι τότε μονάχα αντέχεται η τόση μοναξιά και εξορία στο κόσμο των πολλών. Ένας Ξανθούλης σπαρακτικός, ευρηματικός, τρυφερός, αποκαλυπτικός.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top