Fractal

Σταρ διανοούμενος; Ή απλώς ένας πολύ καλός γραφιάς; Τελικά ο Ουμπέρτο Έκο έχει ‘το κοκαλάκι της νυχτερίδας’

Από την Κατερίνα Πουλοπούλου //

 

eko

 

«Τελικά είναι σημαντικό για κάποιον να διαβάζει;

Η απάντησή του αποστομωτική. «Θα σας πω πώς νιώθω εγώ. Μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω, γιατί έτσι μαθαίνω αυτά που δεν ξέρω, ενώ όταν γράφεις, γράφεις μόνο αυτά που ξέρεις ήδη».

 

Ήταν τέλη της δεκαετίας του ’70 όταν κυκλοφόρησε στις προθήκες των βιβλιοπωλείων ένα βιβλίο με τίτλο «Το όνομα του ρόδου» από κάποιον Ουμπέρτο Έκο, που όμως δεν είχε να κάνει με τριαντάφυλλα και έκανε πωλήσεις 9 εκατομμυρίων αντιτύπων σε διεθνές επίπεδο.

Άρχισε να δημοσιεύει αρκετά μεγάλος παρότι έγραφε από παιδί, τονίζοντας «κάθε έργο μου ήταν ένα ημιτελές αριστούργημα, όπως η ημιτελής συμφωνία του Σούμπερτ». Για το «Όνομα του ρόδου» δήλωνε ότι του άρεσε ο συγκεκριμένος τίτλος γιατί το ρόδο είναι ένα σύμβολο τόσο πλούσιο σε νοήματα, που είναι ζήτημα εάν έχει μείνει κάποιο νόημα που να μην του έχει αποδοθεί.

Αρχικά παρακολούθησε σπουδές Νομικής, εγκατέλειψε αυτό τον τομέα και ακολούθησε σπουδές Μεσαιωνικής Φιλοσοφίας και Λογοτεχνίας. Με το «Όνομα του ρόδου» μάς συστήθηκε στον χώρο του μυθιστορήματος και αυτή ήταν μόνο η αρχή. Ήταν γύρω στα 50 όταν χρίστηκε συγγραφέας και ακολούθησε ένα δεύτερο βιβλίο που πάλεψε με τους ημιμαθείς για να τους επισημάνει ότι δεν ήταν «Το εκκρεμές» του συγγραφεα Φουκό, αλλά «Το εκκρεμές του Φουκό» από τον πανεπιστημιακό Ουμπέρτο Εκο.

Έχει το «Φύλλο μηδέν» το “κοκαλάκι της νυχτερίδας”;

Η ιστορία θα το δείξει, αν και με το που κυκλοφόρησε το νέο του βιβλίο γαζώθηκε στις λίστες με τα ευπώλητα. Σκοντάφτοντας πάνω του, στα χέρια κάθε βιβλιόφιλου, νομίζω πως ναι, ο Εκο είναι το όπιο του λαού.

Κάτι το brand name του συγγραφέα, κάτι η κίτρινη δημοσιογραφία με την οποία ασχολείται σε συνδυασμό με το ροζ κουτσομπολιό, βάζει υποψηφιότητα για μία θέση σε παραλία πλάι στην ξαπλώστρα των περισσοτέρων.

eco-bookΈπειτα από τέσσερα χρόνια, ο Ουμπέρτο Εκο επιστρέφει με το «Φύλλο μηδέν», ένα βιβλίο επίκαιρο και διαχρονικό για την «κακή», ανήθικη δημοσιογραφία αλλά και αυτή που φιμώνεται όταν πλησιάζει πολύ κοντά στην αλήθεια. Μία ομάδα δημοσιογράφων μίας καθημερινής εφημερίδας που δε νοιάζεται τόσο για την πληροφορία όσο για εκβιασμούς, τις λασπολογίες και τις φτηνές ιστορίες. Σας θυμίζει τίποτα;

«Βρίσκεται σε εξέλιξη ένας πόλεμος κι εμείς είμαστε χωμένοι ως τον λαιμό σ’ αυτόν» δήλωσε τον Ιανουάριο κλείνοντας τα 83 του στην παρουσίαση του νέου του βιβλίου και εδώ ο αναγνώστης αναρωτιέται αν τελικά πρόκειται για μυθοπλασία ή πιστή αποτύπωση της πραγματικότητας. Όμως γι’ αυτό είναι ο Έκο, για να σε βάζει σε σκέψεις και να σε κάνει να αναρωτιέσαι.

Ο Ουμπέρτο Εκο είναι για πολλούς ένας κανονικός άνθρωπος που έχει την πολυτέλεια να κάνει τη ζωή που θέλει. Περνάει τον καιρό του με τη γυναίκα του και τα δύο τους παιδιά ανάμεσα στο σπίτι του στο Μιλάνο, ένα διαμέρισμα-λαβύρινθο με μία τεράστια βιβλιοθήκη και στο εξοχικό του στο Ρίμινι, έναν μεσαιωνικό πύργο απ’ όπου αντλεί εικόνες και έμπνευση. Μιλάει πέντε γλώσσες μεταξύ των οποίων αρχαία ελληνικά και του αρέσει η φύση και το ούζο.

Για άλλους φαντάζει απόμακρος και πολλοί κρίνουν το επίθετο του, που φήμες θέλουν να είναι από τα αρχικά των λέξεων «Ex Caelis Oblatus», που σημαίνει «θεϊκό δώρο» και μαρτυρά, ίσως, την ιδέα που έχει ο ίδιος για τον εαυτό του. «Θεωρώ πως είμαι ένας πανεπιστημιακός καθηγητής εξ επαγγέλματος και ως μυθιστοριογράφος απλώς ένας ερασιτέχνης» λέει με νόημα.

Δεν είναι από τους συγγραφείς που ζουν απομονωμένοι από τον κόσμο περιμένοντας την έμπνευση. Παρακολουθεί τα τεκταινόμενα και ανησυχεί. «Είχα γράψει ότι εάν δεν βρίσκαμε μία νέα ισορροπία, θα χυθεί πολύ αίμα», επεσήμανε για το κύμα μετανάστευσης των τελευταίων ετών. «Ο δυτικός πολιτισμός αντιμετωπίζει μία κολοσσιαία διαδικασία μετανάστευσης, όπως συνέβη πριν από αιώνες στον ρωμαϊκό πολιτισμό» τονίζει, ενώ σχολιάζοντας τη δράση των τζιχαντιστών ανά τον κόσμο, δεν διστάζει να συγκρίνει το Ισλαμικό Κράτος με μία νέα μορφή ναζισμού.

 

To «Φύλλο Μηδέν» του Ουμπέρτο Έκο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός σε μετάφραση Έφης Καλλιφατίδη.

 

article

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top