Fractal
Home / ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ / Συνεντεύξεις συγγραφέων / Δώρα Κασκάλη: “Η δημοκρατία του έρωτα, η πιο ουτοπική από όλες”
10/10/2014, 4:58 μμ

Δώρα Κασκάλη: “Η δημοκρατία του έρωτα, η πιο ουτοπική από όλες”

Ο Διονύσης Μαρίνος συναντά την Δώρα Κασκάλη //

 

Kaskali

Ο έρωτας και μάχη και η ανδρεία της σάρκας που τήκεται. Η κλινοπάλη κατά τον Παπαγιώργη και όλα τα σεπτά μυστήρια που ακολουθούν τους εραστές σε ένα πλάσιμο δίχως όρια. Και οι λέξεις; Υποσημειώνουν απλώς, υπαινίσσονται, μετέχουν του πάθους ή μήπως το υπερβαίνουν; Η Δώρα Κασκάλη με την πρώτη ποιητική συλλογή της μας βάζει να ανταλλάξουμε ηδονές. Προσφυώς η συλλογή φέρει τον τίτλο «Ανταλλακτήριο ηδονών» εκδ. Σαιξπηρικόν), αλλά πρόκειται για μια συνδιαλλαγή δίχως κανόνες. Ή με τους δικούς του, ολότελα σαρκικούς, κανόνες και εξαιρέσεις…

 

antallaktirio-Η συλλογή είναι πυρηνικά ερωτική – ένας λαβύρινθος ανάμεσα στο αρσενικό και το θήλυ. Ο μίτος είναι η αναζήτηση- αναμέτρηση με την ηδονή.

Η πρώτη μου ποιητική συλλογή, με τίτλο Ανταλλακτήριο ηδονών, ανήκει στο φάσμα της ερωτικής εμπειρίας. Προσπαθεί με ποιητικούς όρους να προσεγγίσει ένα από τα πιο δομικά στοιχεία της ανθρώπινης κατάστασης, την έμφυτη ανάγκη της ερωτικής επιθυμίας και της πραγμάτωσής της με όρους υπαρκτικούς (ειδικά στο πρώτο μέρος που δανείζεται το καρουζικό «Ο έρως έχει ύπαρξη»)· με όρους εγκεφαλικούς/ρητορικούς στο δεύτερο μέρος των δέκα πεζοποιημάτων με τον τίτλο «Silentium amoris»· και με όρους περισσότερο ηδονικούς στο τρίτο και τελευταίο, λιβιδικό μέρος. Η αναζήτηση του έρωτα, η διάψευση της προσδοκίας, τα έμφυλα στερεότυπα που επαναδιαπραγματεύονται τους κυρίαρχους μύθους για τη διαχείριση του γυναικείου σώματος και της ηδονής του, ο σύγχρονος άνθρωπος που αναζητά την αγάπη σε οθόνες προσπαθώντας να ακυρώσει την απουσία μέσα από το λόγο, είναι νομίζω κάποια από τα νήματα που φτιάχνουν αυτό το λεκτικό υφαντό.
O τίτλος είναι εν μέρει παραπλανητικός, προβοκατόρικος, ενδεχομένως και ειρωνικός, αλλά και πραγματιστικός, με την έννοια ότι σε κάθε σχέση υπάρχει πάντα μια ανταλλαγή, από την πιο ιδεατή μορφή της έως την πλέον χειροπιαστή.

 

-Χωρισμένη σε τρία μέρη, ουσιαστικά, η συλλογή διερευνά, με σπερματικό λόγο, την οδό των κορμιών πάνω στις λέξεις και των λέξεων πάνω σε ερωτικά δέρματα.

Τα σώματα είναι παρόντα ακόμη και στην πιο σπαραχτική τους έλλειψη κι εγκατάλειψη. Αναζητούν μια ολοκλήρωση μέσα από τον άλλο άνθρωπο· άλλοτε περιστασιακή και στιγμιαία και άλλοτε πιο οριστική και σύμφυτη με την περίπλοκη αυτή συνθήκη του υπάρχειν. Είναι συμπληρωματικά άλλων σωμάτων, παραπληρωματικά, ή απλώς οι αφορμές προσέγγισης εκείνου του φοβερού άλλου. Οι λέξεις στρώνουν τη βασιλική οδό πάνω στην οποία κινείται με απρόβλεπτη ταχύτητα η ηδονή, αποκαλύπτουν τις ραφές των αισθημάτων, τις αντοχές τους, τα ορίζουν ή τα αποδομούν για να καταδείξουν τη φθαρτότητα όχι μόνο του σώματος, αλλά και της ίδιας της στιγμής. Άλλοτε πάλι αποθεώνουν στο συνεχές και στο αιώνιο την ερωτική εμπειρία.

 

-Η ερωτική ενέργεια, η άφευκτη η αναζήτηση του άλλου που διαφεύγει, μένει ιμερικό όνειρο, προσεγγίζεται μέσω ενός χορού αναπαραστάσεων και τελικά γίνεται η αποδοχή μιας στιγμιαίας αιωνιότητας.

Υπάρχει έντονο το στοιχείο της αναπαράστασης. Ως ένα σημείο αξιοποιώ την παράδοση των ποιητών της Θεσσαλονίκης που ξεκινά με τον Χριστιανόπουλο για να καταλήξει στην Μπακονίκα, ωστόσο τις περισσότερες φορές ο ρεαλισμός διαλύεται στα συστατικά του στοιχεία. Όσο ερεθιστική και να είναι η απεικόνιση των εραστών, μία τεχνική που θέλει μαστοριά για να μην ξεπέσει στο ευτελές, προτιμώ τον υπαινιγμό. Όσα χάνονται στη μετάφραση της λεκτικής εκφοράς των αισθημάτων ή των χειρονομιών για την προσέγγιση του άλλου, υπάρχουν σε μια ασύνειδη δεξαμενή από την οποία προσπαθώ να αντλήσω. Με ενδιαφέρει η λεπτομέρεια, το σπάραγμα, το fragment, και όχι ο ενιαίος πίνακας. Στο μερικό υπάρχει δυνητικά το αιώνιο της ύπαρξης, αυτή η στιγμιαία αιωνιότητα που τόσο εύστοχα επισημαίνεις.

 

-Υπάρχει μια αρχετυπική διάρθρωση στους «ρόλους» των προσώπων: οι δύο πόλοι της ερωτικής πράξης, η ενεργητική αρσενική δύναμη, η παθητική γυναικεία. Η εξισορρόπηση ανάμεσα σε αυτή την αντίρροπη κίνηση είναι το αίτημα μιας εξαίσιας και στιγμιαίας ένωσης. Ένα λεπτό ηδονής φτάνει για να κατανικήσει κάθε εξοντωτικό αγώνα ανάμεσα στα δίπολα.

Εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι αυτό το στερεότυπο ακολουθεί η συλλογή μου. Ωστόσο προσπαθώ να το υποσκάψω, να το ανατρέψω, ή και να το διακωμωδήσω. Δεν είναι μόνο ο αγώνας, ο μικρός Τιτανικός, όπως ωραία λέει ο Γκανάς, που ζουν οι εραστές. Η δημοκρατία του έρωτα, η πιο ουτοπική απ’ όλες τις δημοκρατίες είναι η ευκταία, ο παράδεισος των ελεύθερων ανθρώπων που δεν έχουν να λογοδοτήσουν για την ηδονή τους. Αυτών των γενναίων που θέλουν να συν-υπάρξουν και να αγαπηθούν απεκδυόμενοι τους κοινωνικούς ρόλους τους. Η ηδονή είναι το πρώτο σκαλί στην ωριμότητα. Το αέναα ζητούμενο είναι η αγάπη.

 

Kaskali2-Η επιστολική μορφή του δεύτερου μέρους της συλλογής έχει μια ιδιαίτερη «συμπάθεια» πέραν του ποιητικού ορίου. Ορίζει μια σειρά κειμένων ψυχικών αναζητήσεων.

Οι ανεπίδοτες επιστολές των πεζοποιημάτων μου θα μπορούσαν να αφορούν μία ή και περισσότερες γυναίκες. Είναι σύντομοι ποιητικοί, θεατρικοί, συμπυκνωμένοι μονόλογοι προς έναν ή πολλούς αποδέκτες που κωφεύουν ή αγνοούν το δράμα της γράφουσας. Αντλούν από την μακρά παράδοση των επιστολικών μυθιστορημάτων, αλλά εντάσσονται εδώ σε μια ποιητική συλλογή που από τη φύση της επιβάλλει την οικονομία του λόγου. Έχουν μια αίσθηση επείγοντος, είναι πιο αφηγηματικά αυτά τα κείμενα, διαμορφώνουν-ποιούν χαρακτήρες, αποκρυσταλλώνουν στιγμές. Αποτελούν ένα είδος μικτής τεχνικής, πειραματισμού, που συνυπάρχει με τα ελευθερόστιχα ποιήματά μου. Και θεωρώ ότι με τη μορφή τους αυτή στο μέσο της συλλογής αυξάνουν τη θερμοκρασία του λόγου, για να καταλήξει στη «Λιβιδώ», στο αισθησιακότερο κομμάτι του Ανταλλακτηρίου.

 

-Η συλλογή καταλήγει με τη «Λιβιδώ». Ήτοι: με τη λαχτάρα, την επιθυμία, τη σεξουαλική πείνα –κατά Φρόιντ. Είναι η πλέον σωματοποιημένη εκδοχή της συλλογής. Σχεδόν πάλλει από… σωματικότητα.

Ναι, είναι ένα είδος κορύφωσης, χωρίς ωστόσο να περιορίζομαι μόνο στο σαρκικό κομμάτι της ένωσης. Στα ποιήματά μου εξερευνώ τις διαφορετικές εκδοχές της ηδονής, αλλά με όρους πιο σύνθετους. Εδώ η αναπαράσταση έχει μια πιο έντονη παρουσία, χωρίς να υπηρετεί δεσμευτικά έναν κυρίαρχο ρεαλισμό. Το πολύπαθο σώμα, που το φορτώσαμε με τόσες ενοχές και βάρη, λαχταρά να νιώσει, να σωθεί μέσα από την ένωση και τελικά με κάποιον τρόπο να υπάρξει σε αρμονία με τον άλλο.

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top