Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Μπορεί και να σε σκοτώσει ό,τι αγαπάς!
03/06/2015, 12:31 μμ

Μπορεί και να σε σκοτώσει ό,τι αγαπάς!

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

«ΤΟ ΧΑΡΤΙΝΟ ΣΠΙΤΙ» του Κάρλος Μαρία Ντομίνγκες, Μετάφραση: Λένα Φραγκοπούλου, Εκδ. «Πατάκη», σελ. 107

 

xartino_spiti«Το βιβλίο δεν ξάφνιασε την Μπλούμα. Ήρθε αργά, υπό βροχή, όταν της ήταν πια άχρηστο. Αλλά ένας άντρας είχε διασχίσει βάναυσα, οδυνηρά και αποφασιστικά τη δική του γραμμή σκιάς». Το βιβλίο, εξάλλου, δεν θα μπορούσε να ξαφνιάσει την Μπλούμα. Ένα άλλο βιβλίο, τα «Ποιήματα» της Έμιλυ Ντίκινσον της στοίχισαν τη ζωή. Ήταν άνοιξη του 1998 και μόλις τα είχε αγοράσει από ένα βιβλιοπωλείο του Σόχο. Καθώς έφτανε στο δεύτερο σονέτο, στην πρώτη διασταύρωση ένα αυτοκίνητο της στέρησε τη ζωή. Στο «Χάρτινο σπίτι» του Κάρλος Μαρία Ντομίνγκες που κυκλοφόρησε πρόσφατα. Ένα μυθιστόρημα για όσους συνέδεσαν τα βιβλία με την προσωπική τους διαδρομή, τα έκαναν μοίρα τους. Ένα βιβλίο για τα βιβλία, κοντολογής. Διότι «τα βιβλία αλλάζουν το πεπρωμένο των ανθρώπων» όπως ισχυρίζεται ο συγγραφέας του. Και φροντίζει βεβαίως και να το αποδείξει, γοητευτικά. Με μια ιστορία έμπλεη μυστήρια και αινίγματα. Και λύσεις βεβαίως καλά παραχωμένες και καταχωνιασμένες στις σελίδες τους. Ένα βιβλίο που κατέφθασε με γραμματόσημα Ουρουγουάης, παλιό, στραπατσαρισμένο αντίτυπο της «Γραμμής Σκιάς» του Τζότζεφ Κόνραντ, με κομμάτια τσιμέντου στις άκρες των σελίδων, για την εκλιπούσα «κατόπιν εορτής» θα βάλει τον αντικαταστάτη της στο πανεπιστήμιο, εραστή της για ένα φεγγάρι και αφηγητή μας σε βάσανα.

Τα κολλημένα και στρογγυλά με πράσινο μελάνι γράμματα της στην αφιέρωση «Στον Κάρλος, σε ανάμνηση των τρελών του Μοντερρέυ, το μυθιστόρημα που με συνόδευσε από αεροδρόμιο σε αεροδρόμιο. Λυπάμαι που είμαι λιγάκι μάγισσα και το κατάλαβα αμέσως: ποτέ δε θα ‘κανες κάτι που θα μπορούσε να με ξαφνιάσει. 8 Ιουνίου 1996», θα κάνει την αναζήτησή του αποστολέα, ανάγκη επιτακτική. Και βεβαίως εκείνο που είχε κάνει θα μπορούσε σίγουρα να την σοκάρει, όχι απλώς να την ξαφνιάσει. Ακολουθώντας τον μίτο του μυστηρίου, ο αφηγητής αυτής της παράξενης ιστορίας θα χρειαστεί να πραγματοποιήσει τέσσερα ταξίδια ανάμεσα στο βόρειο και στο νότιο ημισφαίριο και να εξερευνήσει σε βάθος τον κόσμο της ανάγνωσης. Στις μόλις 107 σελίδες του βιβλίου, βιβλιοφάγοι και συλλέκτες βιβλίων, βιβλιοθήκες τεράστιες με όλη τη γνώση του κόσμου, βιβλία που σώζουν και παίρνουν ζωές. Κείμενα που συνομιλούν και σου απευθύνονται και σε τρελαίνουν.

Όπως τον Κάρλος Μπράουερ που κυριολεκτικά χτίστηκε στον χάρτινο κόσμο τους. Μετά από την καταστροφή του αρχείου του που έκανε αδύνατη την πρόσβασή του στην αχανή του βιβλιοθήκη. Βιβλία που χρησιμοποιήθηκαν ως τούβλα σε ένα παράδοξο «σοφό» σπίτι, στου Νότου τη μακρινή ακτή. Εξάλλου κάποιους άλλους τα βιβλία τους «σκότωσαν». Όπως εκείνον τον γηραιό καθηγητή αρχαίων γλωσσών Λέοναρντ Γουντ που έμεινε παράλυτος όταν προσγειώθηκαν στο κεφάλι του πέντε τόμοι της Εγκυκλοπαίδειας Μπριτάνικα, πέφτοντας από ένα ράφι της βιβλιοθήκης του. Ή όπως εκείνον τον φίλο του αφηγητή που έσπασε το πόδι του προσπαθώντας να φτάσει του Φώκνερ το «Αβασσαλώμ, Αβεσσαλώμ»… Ή όπως τα Σονέτα της Ντίκινσον την Μπλούμα Λέννον. Όταν του ζήτησε η Μπλούμα τη «Γραμμή Σκιάς» του Τζότζεφ Κόνραντ που κάποτε του χάρισε για κάποια εργασία της, ο Μπράουερ θα αναγκαστεί να την αναζητήσει ανάμεσα στους τσιμεντόκτιστους χάρτινους τοίχους της καλύβας του. Στα αχνάρια του, βεβαίως, και ο αφηγητής. Γονατιστός «με το μαντίλι δεμένο στο σβέρκο» να βγάζει «κάτι απίθανα τούβλα από τα κόκαλα ενός Γκαρσία Μάρκες, έναν κολλώδη πολτό από Λόπε ντε Βέγα, το πετρωμένο δέρμα του Μπαλζάκ».

Γιατί «παρά την ακράδαντη και τρελή ελπίδα των τυπογραφικών στοιχείων, που για να γίνουν είχαν δουλέψει τυπογράφοι, σχεδιαστές, γραμματείς και κλητήρες, τεχνίτες της μελάνης και της βιβλιοδεσίας, εικονογράφοι, συγγραφείς προλεγομένων και λόγιοι κριτικοί της συλλογικής μνήμης, το χαρτί δεν έπαυε να είναι ένα οργανικό κατάλοιπο που, όπως και τα πεύκα του δρόμου, έπεφτε τελικά στα μεγάλα σαγόνια της θάλασσας με μια σιωπηλή και ολέθρια βουτιά». Διότι ο ίδιος που έκανε τούβλα και τοίχους την βιβλιοθήκη του, έκανε την καλύβα του κόσκινο, μαζί μ’ αυτήν, την ίδια του τη ζωή. Μια ιστορία για όσους έκαναν πεπρωμένο τους τα βιβλία. Για όσους χτίστηκαν μέσα στα βιβλία και για να βγουν χρειάστηκε να γκρεμίσουν το έργο μιας ζωής. Για τις «αθώες» σελίδες και τις «αθώες» ιστορίες που περικλείουν στους λαβυρίνθους τους όλα τα αινίγματα και όλα μυστικά της ζωής. Ένα βιβλίο που αποδεικνύει πως σε σκοτώνει ό,τι με τόσο πάθος αγαπάς. Αλλά και σε λυτρώνει. Κι ίσως το νόημα και να βρίσκεται ακριβώς σ’ αυτό.

 

61695ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ- ΕΡΓΑ ΤΟΥ: Ο Κάρλος Μαρία Ντομίνγκες γεννήθηκε το 1955. Είναι συγγραφέας, κριτικός και δημοσιογράφος από την Αργεντινή. Από το 1989, όμως, ζει στο Μoντεβιδέο της Ουρουγουάης. Έχει δημοσιεύσει μυθιστορήματα (πολλά από τα οποία βραβεύτηκαν), βιογραφίες καθώς και βιβλία δημοσιογραφικής έρευνας (Εθνικό Βραβείο του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Ουρουγουάης). «Το χάρτινο σπίτι» έχει τιμηθεί με το Βραβείο Lolita Rubial και έχει μεταφραστεί ήδη στην αγγλική, γερμανική, ολλανδική και πορτογαλική γλώσσα.

 

 Υγ. για ό,τι αγαπήσαμε.

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top