Fractal

Ο Δημοσθένης Δαββέτας στο εργαστήρι του συγγραφέα

Συνέντευξη: Ελένη Γκίκα //
Φωτο: Τάκης Σπυρόπουλος //

 

Ο Δημοσθένης Δαββέτας, ποιητής, συγγραφέας, ζωγράφος αλλά και performer, γράφει όπου σταθεί κι όπου βρεθεί όταν η έμπνευση τον κυριεύσει, αναζητώντας τον προσανατολισμό του σ΄ ένα είδος έκστασης.

 

davvetas

Πολύπλευρος. Στην περίπτωσή του, ο συγγραφέας και ο εικαστικός συνυπάρχουν με τον τεχνοκριτικό και τον πανεπιστημιακό δάσκαλο.

 

Γράφω και σχεδιάζω με πάθος. Όταν γράφω, είμαι άλλος άνθρωπος απ’ όταν σχεδιάζω. Ό,τι λέω στην πρώτη περίπτωση με λέξεις το λέω στη δεύτερη με χρώματα, γραμμές, υλικά, σύνθεση. Οφείλω όμως να πω ότι έφτασα στη ζωγραφική από το γράψιμο…». Αναγεννησιακή προσωπικότητα ως δημιουργός, ο Δημοσθένης Δαββέτας συνδυάζει και στα πεζά του εικαστική άποψη, ποίηση, δοκίμιο, Τέχνη. Καθηγητής Αισθητικής και Φιλοσοφίας της Τέχνης στο Παρίσι, δίνει διαλέξεις για την Τέχνη σε όλο τον κόσμο. Στο μεταξύ, γράφει. Μετά μανίας. Ποίηση, μυθιστορήματα, διηγήματα. «Στην περίπτωσή μου, η γραφή έχει δύο στάδια», αναγνωρίζει. «Κατά το πρώτο έρχεται η σύλληψη. Κάτι σαν είδος ξαφνιάσματος, θαυμασμού ή απορίας και με κατοικεί ολόκληρο. Σε σημείο που να μην έχω άλλη επιλογή παρά να καταγράψω άμεσα, σε μια συνήθως χάρτινη επιφάνεια, το τι μου συμβαίνει. Απλά το καταγράφω με γρήγορες, συχνά ελλειπτικές και συντετμημένες, σαν κωδικοποιημένες, λέξεις. Μπορεί να σηκωθώ στη μέση του ύπνου και να γράψω. Σημειώνω γρήγορα, λες και θέλω να φυλακίσω κάτι στη σελίδα, για να μη μου φύγει. Μετά ακολουθεί το δεύτερο στάδιο. Κάθομαι καθημερινά για όσο χρειαστεί μπροστά από χαρτιά και γράφω αναπτύσσοντας λεπτομερώς το υλικό που έχω καταγράψει. Έχω δηλαδή το πλαίσιο το εννοιολογικό μέσα στο οποίο θα αναπτυχθεί η ιστορία μου».

sfairesΜε αυτόν ακριβώς τον τρόπο γράφτηκαν τα καινούργια του διηγήματα, «Σφαίρες στις σελίδες». «Το τελευταίο μου βιβλίο γράφτηκε στο Παρίσι και στην Ελλάδα σε Αθήνα και Κέρκυρα. Κουβαλούσα τις σελίδες και σημείωνα ασταμάτητα, στο Cafe Βeaubourg στο Παρίσι ή στα καφέ του Λιστόν. Έγραφα στον κήπο απέναντι από το σπίτι μου στη Γαρίτσα, στο αεροπλάνο, στο πλοίο, παντού. Ήταν ένα είδος έκστασης που με είχε μεθύσει και πολλές φορές έχανα τον προσανατολισμό μου ή τη μέρα όπου βρισκόμουν». Και φυσικά έχει συγγραφικές εμμονές: «Πολλές. Πρόκειται για διαχρονικές εικόνες που εμπεριέχουν παρελθόν, παρόν και επιθυμίες μέλλοντος. Και που επανέρχονται σαν σε μηχανική επανάληψη στις σκέψεις μου. Κάποτε πίστευα πως θα γλίτωνα από αυτά. Όμως τώρα ξέρω πως αυτές ήταν και είναι το αστείρευτο μέταλλο της συγγραφικής μου ταυτότητας. Και όχι μόνο τις αποδέχτηκα αλλά τις καλλιεργώ για να είναι πάντοτε ενεργές και γόνιμες».

Απ’ όλα τα κείμενά του με τον πιο παράδοξο τρόπο γράφτηκαν: «Τα διηγήματά μου», αναγνωρίζει. «Γιατί ξεκινώ από ένα σημείο και γράφοντας φτάνω αλλού. Είναι γοητευτικό αυτό. Η αρχική ιδέα μέσα από τον ρυθμό της γραφής παραμορφώνεται, οι χαρακτήρες αλλάζουν σε κάτι που δεν το ξέρω και με εκπλήσσουν. Ακόμη κι όταν διαπιστώνω αυτή την αλλαγή εντυπωσιάζομαι, γιατί είναι σαν να γίνεται το γράψιμο ένα είδος σκαπάνης που με σκάβει κι αναπηδούν μπροστά μου θρασύτατα κι αλαζονικά οι γνωστές ή άγνωστες μορφές του θέματός μου. Φτάνω να πιστεύω πως δεν γράφω, αλλά είναι αυτές που με παρασύρουν και με καθοδηγούν στο γράψιμο της ιστορίας μου. Είναι αυτοί οι χαρακτήρες της ιστορίας μου που τους χαζεύω σαν σε φιλμ, όντας ταυτόχρονα πρωταγωνιστής, σκηνοθέτης και θεατής των ”θαυμάτων” της γραφής μου».

Όσον αφορά το συγγραφικό συναίσθημα όταν “έρχεται” η ιστορία: «Μια βαθύτατη ικανοποίηση με κυριεύει. Παλιότερα φώναζα από έκσταση. Με τον καιρό απολαμβάνω τη σύλληψη της ιστορίας με σιωπηλή μέθη. Ξέρω ότι έχω βρει ”χρυσό” στον λογοτεχνικό μου κήπο και το απολαμβάνω περιμένοντας με άπλετο ενθουσιασμό, να αρχίσει η τελετουργία της εξόρυξης».

 

Πορτρέτο. Η γειτονιά του Δημοσθένη Δαββέτα στο Παρίσι. Πηγαινοέρχεται, όμως. Μια ζωή ανάμεσα σε Παρίσι, Αθήνα και Κέρκυρα, που είναι και ο γενέθλιος τόπος του.

Πορτρέτο. Η γειτονιά του Δημοσθένη Δαββέτα στο Παρίσι. Πηγαινοέρχεται, όμως. Μια ζωή ανάμεσα σε Παρίσι, Αθήνα και Κέρκυρα, που είναι και ο γενέθλιος τόπος του.

 

Όσον αφορά τώρα τον χωροχρόνο: «Στην κορύφωση του γραψίματος, ζω μόνιμα με τους χαρακτήρες των ιστοριών μου. Ίσως κάποιες φορές και να μπερδεύομαι και να μιλώ σε κάποιον γύρω μου σα να ‘ναι ο ήρωας κάποιας ιστορίας μου. Τώρα, όσον αφορά τον τρόπο», συνεχίζει, «έχει μεγάλη σημασία το πώς θα γραφτεί ένα κείμενο μου. Θέλω να ‘ναι ο καθρέφτης της εσωτερικής μου φωνής. Όταν γελώ ή κλαίω μέσα μου, όταν οργίζομαι ή χαίρομαι, όλες αυτές οι μεταβολές θέλω να αποτυπωθούν στο γράψιμό μου. Γι’ αυτό κι ακολουθώ γράφοντας το πώς πραγματικά είμαι. Θέλω όταν διαβάζω το τελικό κείμενο να νοιώθω ότι ο τρόπος γραφής του είναι σε ειλικρινή σχέση με τον τρόπο που αισθάνομαι».

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top