Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Από μνήμη σε μνήμη
18/02/2015, 11:50 πμ

Από μνήμη σε μνήμη

Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη // 

 

«Μυθεύματα και αυτοβιόγραφα» του Δημήτρη Χαρίτου, εκδ. «Γαβριηλίδης», σελ. 90

 

b148562«Μυθεύματα και αυτοβιόγραφα» λοιπόν! ΤΑ γνώρισα δεύτερα .Τα γνώρισα μετά τους «Άφαντους». Όμως με κέρδισαν κι αυτά. Ο ποιητής εραστής της μνήμης. Mια πραγματεία για τη μνήμη. Αναλογίζεται το παρελθόν, αναθυμάται, «πηγαινοέρχεται από μνήμη σε μνήμη», κάθε ποίημα είναι και ένας απολογισμός. Οι στίχοι του αντηχούν στα αυτιά σαν παλιό νοσταλγικό τραγούδι. Ποιήματα γραμμένα με περίσκεψη. Μετράει τις λέξεις, αναδεικνύει το νόημα. Και μια ελαφρά ειρωνεία-καβαφικής υφής, θα τολμήσω να πω- περιδιαβαίνει στα περισσότερα ποιήματα. ‘Ακόμα, επαναλαμβανόμενο το κλείσιμο του ματιού στον αναγνώστη. Οι αποστάσεις κρατιούνται, ωστόσο, ευτυχώς, αφού η οικειότητα είναι ο εχθρός της ποίησης. Αισθήσεις διάχυτες, ατάκτως εριμμένες, όμως καλά μετουσιωμένες σε στίχους. Διότι εισπράττουμε ότι είναι στοχευμένος ο λόγος του ποιητή. Τίποτα δεν μοιάζει περιττό, καμία σκέψη δεν γίνεται από την πλευρά του αναγνώστη περί άσκοπης φλυαρίας του ποιητή. Κανένας ενδοιασμός αναφορικά με την ποιότητα. Η ομορφιά είναι εδώ. Άλλοτε κατοικεί στη μνήμη. Άλλοτε στην ηδονή ή μάλλον στην ηδονική αίσθηση που διαποτίζει πολλά ποιήματα με μια γοητευτική διακριτικότητα. Ανάμεσα στο ορατό και το αόρατο. Ανάμεσα στη μνήμη και τη φαντασία. Ανάμεσα στα αυτοβιόγραφα και τα μυθεύματα. Δεν έχει σημασία ποιό είναι ποιό. Σημασία έχει πως καταφέρνουν να συνυπάρξουν σε τούτη τη συλλογή όπου «φυσάει ο χρόνος και μας παρασέρνει», καθώς ο Χαρίτος «με λέξεις πασχίζει να κάνει μνήμη τους ήχους», για να δανειστώ τους στίχους του. Σημασία έχει πως εδώ υπάρχει ψυχή και πως η ρωγμή ανθίζει. Τα χαλάσματα αναδομούνται και γεννούν γλυκιά μουσική, μας πάνε προς το φως. Σημασία έχει Πως «κάθε φορά/Πού λιγοστεύει η θάλασσα/Αυξάνει ανάστροφα/Ο ουρανός/ Και οι εικόνες πειθαρχούν στον πεζό στίχο ,χωρίς να χάνουν την δυναμική τους, αντίθετα αναδεικνύονται μέσω μιας πύκνωσης ουσιαστικής, η οποία αποσκοπεί στο να αγγίξει το υπαρξιακό κομμάτι του απαιτητικού αναγνώστη. Οι μνήμες αποκτούν φωνή. Το ίδιο και οι ηδονές.

«Το κορμί τρέμει κρυφά από το ανομολόγητο». Μετάφραση αυτού: AIΣΘΑΝΟΜΑΣΤΕ. Mας κάνει να αισθανθούμε.

Υπάρχει μέσα στη συλλογή ένα ποίημα με τίτλο Σαντορίνη(ΣΕΛ59).Να θεωρήσω ότι αποτελεί τον προάγγελο των εκτενών «Αφάντων»; Πιθανότα ναι! Από τον πυρήνα αυτό ξεπετάγονται οι ‘Αφαντοι , μια εκτενής σύνθεση, με οκτώ επιμέρους ενότητες, δοσμένες με αξιομνημόνευτη οικονομία. Μέσα σε αυτές αναπλάθεται δημιουργικά η έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Εικόνες , συνδέσεις, συμβολισμοί που αφορούν και τον πιο απαιτητικό αναγνώστη και εξασφαλίζουν αισθητική συγκίνηση.

 

27133* Ο κριτικός κινηματογράφου και ποιητής Δημήτρης Χαρίτος γεννήθηκε το 1930 στην Αθήνα. Σπούδασε πολιτικές και οικονομικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Γράφει κριτική και θεωρητικά κείμενα για τον κινηματογράφο και τις εικαστικές τέχνες από τις αρχές της δεκαετίας του ’60, παράλληλα με την ενασχόλησή του με την ποίηση. Για πολλά χρόνια διετέλεσε γενικός γραμματέας και πρόεδρος της Πανελληνίας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ), ενώ στα έτη 1991-1993 υπήρξε αντιπρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Επί δεκατέσσερα χρόνια ήταν μέλος του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Εθνικής Κινηματογραφίας του Υπουργείου Πολιτισμού. Στο διάστημα 2000-2002 ήταν ο καλλιτεχνικός διευθυντής του (τότε) Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καλαμάτας. Έχει διατελέσει μέλος κριτικών επιτροπών σε κινηματογραφικά φεστιβάλ στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Διετέλεσε κριτικός κινηματογράφου στο περιοδικό “Αντί”, ενώ σήμερα κρατάει τη στήλη της κινηματογραφικής κριτικής στο περιοδικό “Νέα Εστία”. Στη λογοτεχνία εμφανίστηκε το 1955 με την ποιητική συλλογή “Ιστορία του Απρίλη” (ιδ. έκδοση). Ακολούθησαν οι ποιητικές συλλογές “Περιπέτειες με τον ήλιο, τη θάλασσα και τον έρωτα”, ιδ. έκδοση, 1961, “Μανδραγόρες”, εκδ. Φιλιππότη, 1980, και πιο πρόσφατα η συλλογή “Μυθεύματα κι αυτοβιόγραφα”, εκδ. Γαβριηλίδης, 2009.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top