Fractal
Home / ΘΕΑΤΡΟ / ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ / Συνέντευξη: Ο «Γυάλινος Κόσμος» του Δημήτρη Καταλειφού
04/02/2015, 5:37 μμ

Συνέντευξη: Ο «Γυάλινος Κόσμος» του Δημήτρη Καταλειφού

Συνέντευξη στην Αντιγόνη Καράλη //

 

katalifos

 

Ο Δημήτρης Καταλειφός είναι ηθοποιός με την απόλυτη έννοια του όρου. Ταγμένος στην τέχνη του, αφοσιωμένος σε αυτήν σχεδόν εμμονικά, χαίρει σεβασμού από κοινό, κριτικούς αλλά και από το ίδιο το συνάφι του. Δίνει την αίσθηση ότι φυλάσσει Θερμοπύλες σε μια εποχή που πολλές αξίες έχουν ευτελιστεί. Υποδύεται τον Τομ στο αριστούργημα του Τένεσι Ουίλιαμς «O Γυάλινος Κόσμος» που ανεβαίνει στο θέατρο “Εμπορικόν”, στις 10 Φεβρουαρίου, σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη. Πρόκειται για ένα έργο «μνήμης» πάνω στους ακατάλυτους και τραυματικούς δεσμούς μιας οικογένειας μέσα στην ταραγμένη κοινωνική περίοδο πριν από το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

 

– Ο «Γυάλινος Κόσμος» θεωρείται το πιο αυτοβιογραφικό έργο του Αμερικανού συγγραφέα, αφού στην ουσία περιγράφει την ίδια του την οικογένεια. Εσείς πώς θα το χαρακτηρίζατε;

Αριστούργημα ποιητικό, πολιτικό, συναισθηματικό, λυρικό. Τρυφερό και σκληρό ταυτόχρονα. Είναι ίσως το καλύτερο έργο του Ουίλιαμς, το πρώτο που τον καθιέρωσε… Γύρω από το οικογενειακό δράμα κινείται ευρύτερα ένα δράμα για όλη την ανθρωπότητα.

 

-Το πολιτικό στοιχείο που εντοπίζεται;

Εκτυλίσσεται στα χρόνια της μεγάλης ύφεσης της Αμερικής, στο κραχ, στα 1937, οπότε η κατάσταση ήταν δύσκολη. Υπήρχε μεγάλη ανεργία, φτώχια κι «αναβρασμός». Αυτός ο αναβρασμός υπάρχει μέσα στο έργο ως ένας περίγυρος πολύ ανήσυχος έξω από το σπίτι όπου διαδραματίζεται το έργο.

 

– Ο ανήσυχος περίγυρος του έργου μάς συνδέει με το σήμερα;

Ναι. Κι εκεί ζούνε σε μια οικονομική κρίση, το οποίο έχει μεγάλη συνέπεια στις ζωές τους, στους χαρακτήρες τους, στις δράσεις τους. Είναι πολύ σημαντικό το στοιχείο της φτώχιας: η κεντρική ηρωϊδα, η Αμάντα, ο λόγος που κινείται όπως κινείται και καταπιέζει και πνίγει τα παιδιά της, οφείλεται στην τρομερή ανασφάλεια που της προκαλούν οι δύσκολες συνθήκες με τις οποίες ζούν. Η φτώχια τους.

 

– Ο Τομ, ο ήρωας που υποδύεστε, ασφυκτιά μέσα σε αυτό το περιβάλλον και φεύγει…

Ο Τομ είναι αυτός ο οποίος ζωντανεύει το έργο μέσα από τις μνήμες του. Πλάθει στη σκηνή τα πρόσωπα που στοίχειωσαν τη ζωή του, αυτά που εγκατέλειψε. Κάνει τη ζωή του θεάτρο. Αυτή είναι η προσέγγιση. Η μητέρα του, η αδελφή του και ο υποψήφιος γαμπρός έρχονται στη μνήμη του και γεννιούνται πάνω σε μια σκηνή θεάτρου… Ο ήρωας επιστρέφει στο παρελθόν, στα νεανικά του χρόνια. Τώρα που τα θυμάται είναι ο 60χρονος που είμαι εγώ.

 

-Το έργο σκιαγραφεί τη διαχρονική ανάγκη των ανθρώπων να καταφεύγουν σε ψευδαισθήσεις, στην απομόνωση ή στην τέχνη πλάθοντας «έναν γυάλινο, εύθραυστο κόσμο» προκειμένου να αντέξουν τη σκληρή πραγματικότητα που τους συνθλίβει. Σήμερα, ως έθνος, έχουμε ανάγκη από τέτοιους “γυάλινους κόσμους” περισσότερο από ποτέ;

Επειδή η πραγματικότητα γίνεται βάρβαρη, σκληρή και βάναυση, ο άνθρωπος επινοεί έναν δικό του «γυάλινο κόσμο», μέσα στον οποίο καταφεύγει για να αντέξει… Πολλές φορές ζητάμε ένα παραμύθι, μια ψευδαίσθηση που να μας βγάλει από αυτό που καθημερινά ζούμε. Οπότε με διάφορες παραλλαγές όλοι έχουμε «γυάλινους κόσμους».

 

– Τι σημαίνει «γυάλινος κόσμος» για σας;

Ο εύθραυστος ιδιωτικός μας χώρος. Κάτι πολύ εύθραυστο, πολύ προσωπικό και πολύ απαραίτητο. Το πρόβλημα είναι όταν «σπάει» αυτός ο κόσμος από εξωτερικούς παράγοντες. Τότε γινόμαστε πολύ ταραγμένοι. Τρομαγμένοι.

 

– Σαν πολίτες έχουμε βρεθεί σε αυτή την κατάσταση; Μας έχουν σπάσει το «γυάλινο κόσμο» μας;

Ναι… Αλλά τώρα είμαι αισιόδοξος. Σας μιλάω μέσα από το πρίσμα μιας οπτικής αισιόδοξης. Χαίρομαι πολύ που άλλαξαν τα πράγματα στο πολιτικό προσκήνιο. Νιώθω ένα φρέσκο αεράκι να φυσάει, που δεν ξέρω πού θα μας οδηγήσει, αλλά μου δίνει ελπίδα για το μέλλον. Εχουμε δοκιμαστεί πολύ αυτά τα τελευταία πέντε χρόνια με την κρίση και θέλω να πιστεύω ότι ο άνεμος που ξεκίνησε να πνέει στη χώρα μας, μπορεί να μας πάει σε κάτι καλύτερο. Έχω αυτή την αισιοδοξία. Εαν μιλάγαμε προεκλογικώς, δε θα σας έλεγα το ίδιο…Ταυτόχρονα, πιστεύω ότι ο πήχης έχει ανέβει ψηλότερα. Είναι σωστό να είμαστε κριτικοί, απαιτητικοί κι αυστηροί. Αλλά πάνω απ΄όλα θετικοί.

 

katalifosb

 

– Τι μας λείπει;

Η κοινή λογική. Τα αυτονόητα: να είσαι ελεύθερος, να ζεις με αξιοπρέπεια, να έχεις μια δουλειά, να μη γίνονται πόλεμοι, να περπατάς με ασφάλεια. Υπάρχει ένας παραλογισμός παγκοσμίως, ο οποίος κάνει πολλούς ανθρώπους δυστυχείς… Η ζωή μας είναι ένα πέρασμα. Ο άνθρωπος δεν ζει για πάντα. Κάποιοι αισθάνονται ότι θα ζήσουν αιώνια.

 

– Παγκοσμιοποίηση, επιστημονική πρόοδος, τεχνολογία δεν μας έχουν βοηθήσει;

Εδώ βρίσκεται το οξύμωρο. Ενώ όλα αυτά έχουν αλματωδώς προχωρήσει τόσο που δεν μπορείς να τα παρακολουθήσεις, αντί να σε κάνουν να ζεις καλύτερα, ασφυκτιάς μέσα σε αυτά. Η περίφημη παγκοσμιοποίηση που θα μπορούσε να φέρει αλλαγές, εξαντλείται στον ανταγωνισμό των αγορών, στο ποιος φέρνει τις κρίσεις στην οικονομία, στα χρηματιστήρια που ανεβοκατεβαίνουν. Κι όλα αυτά τα ακολουθούν πόλεμοι, διαμάχες. Πραγματικά είναι τρελό!

 

– Ο πολιτισμός πόσο σημαντικό χώρο καταλαμβάνει στη ζωή μας;

Ο πολιτισμός, η παιδεία και η υγεία είναι οι τρεις μεγαλύτερες αξίες, οι οποίες πολύ συχνά παρακάμπτονται. Ο πολιτισμός είναι από τα ελάχιστα καταφύγια για τον άνθρωπο. Η τέχνη είναι το φάρμακο, η ανάταση, το οξυγόνο για να ζεις τη ζωή. Κι αυτό πολύ συχνά περιφρονείται εν ονόματι του υλικού κόσμου και του παράλογου που υπάρχει γύρω μας…

 

– Ως δάσκαλος τι λέτε στους μαθητές σας, τι είναι αυτό που θέλετε να τους μεταλαμπαδεύσευτε;

Ότι χρειάζεται ιερό πάθος. Εμμονή. Διαφορετικά καλύτερα να κάνεις κάτι άλλο που είναι και πιο ανώδυνο και πιο ήσυχο. Το θέατρο έχει τρέλα, πάθος, ανασφάλεια, πολύ μεγάλη ευχαρίστηση αλλά θέλει να τα δώσεις όλα…. Εάν δεν είσαι διατεθειμένος, δεν έχει κανένα νόημα να περάσεις τη ζωή σου ως ένας διεκπεραιωτικός ηθοποιός που βρίσκει ή δεν βρίσκει δουλειά σε κάθε σεζόν. Γιατί η τέχνη μας είναι και επάγγελμα.

 

– Το ιερό παθος είναι αυτό που σας κινητοποιεί;

Γι’αυτό είμαι σίγουρος. Παρά την ηλικία μου, τα εξήντα μου χρόνια, νιώθω το πάθος που είχα στα είκοσι, επαυξημένο και καθόλου μειωμένο. Κι αυτό μου δίνει πολύ μεγάλη χαρά. Ζωή.

 

– Αγαπάτε την τέχνη σας σε βαθμό αυταπάρνησης…

…..Και εμμονής! Μου δίνει τεράστια χαρά αλλά και τεράστιες λύπες όταν κάτι δεν πάει καλά. Όλα είναι σε τεράστιο βαθμό. Είναι όπως όταν είμαστε ερωτευμένοι. Είμαι ερωτευμένος με αυτήν τη δουλειά. Οπότε και τα πάνω και τα κάτω έχουν την ένταση ενός ερωτικού πάθους.

 

 Η ταυτότητα της παράστασης:

«Γυάλινος κόσμος» του Τένεσι Ουίλιαμς. Μετάφραση: Δήμος Κουβίδης Σκηνοθεσία: Ελένη Σκότη Σκηνικό: Εύα Μανιδάκη Κοστούμια: Μικαέλα Λιακατά Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος Σχεδιασμός Φωτισμών: Κατερίνα Μαραγκουδάκη Βοηθός σκηνοθέτη: Λάμπρος Γραμματικός Τους ρόλους ερμηνεύουν: Δημήτρης Καταλειφός, Θέμις Μπαζάκα, Κωνσταντίνος Γώγουλος, Στέλλα Βογιατζάκη Θέατρο: Εμπορικόν.

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top