Διήγημα: Το αταξίδευτο

του Κυριάκου Χαλκόπουλου // *

8.30

Εγώ θα προτιμούσα να παρέμενα στο όμορφο δωμάτιο, να κοιτάζω τους πίνακες στους τοίχους, τον απαλό φωτισμό στα έπιπλα που είναι όλα ξύλινα, τα βιβλία στα ράφια. Θα ήθελα να ξεχάσω ότι εδώ έχω κληθεί για ένα λόγο που μου παραμένει απροσδιόριστος, και που κατά βάση δεν αμφιβάλω ότι είναι παράξενος. Ο ιδιοκτήτης του σπιτιού, φίλος μου από το σχολείο, τώρα, στα τριάντα μας χρόνια, φαίνεται ότι άρχισε να απασχολεί τον εαυτό του με μια αλλόκοτη ιστορία. Δε μου εκμυστηρεύτηκε σχεδόν τίποτα γι αυτήν, μόνο με κάλεσε εδώ και μου ζήτησε να παραμείνω στο σπίτι όση ώρα λείπει.

Έτσι πέρασα ήδη μισή ώρα εξετάζοντας τους διάφορους χώρους, μερικούς από τους οποίους τους έβλεπα για πρώτη φορά, κάτι που μου κάνει πάντα μοναδική εντύπωση. Ο ίδιος υποστήριξε ότι, υπό κανονικές συνθήκες, δε θα λείψει πάνω από μια ώρα. Ωστόσο εγώ έφερα για κάθε ενδεχόμενο την πένα μου και λευκές σελίδες, και τώρα επιβραβεύομαι γι αυτή την πρόνοια, αφού περνάω το χρόνο μου με τούτες τις σημειώσεις.

Δεν ξέρω όμως τι άλλο μπορώ να γράψω σε αυτές. Ενδεχομένως θα περιπλανηθώ για λίγο στο υπνοδωμάτιο του οικοδεσπότη μου. Σκέφτηκα πως ίσως να μην είναι μάταιο να αναζητήσω εκεί, στα δικά του συρτάρια, σε έγγραφά του ή και βιβλία, κάποιο στοιχείο που θα μου επέτρεπε να διακρίνω σε τι συνίσταται η βραδινή του φυγή, και γιατί εξάλλου επέμεινε πως χρειαζόταν κάποιος να μείνει στο σπίτι όσο έλειπε.

9.30

Στο υπνοδωμάτιο όντως έψαξα στο γραφείο του. Πάνω σε εκείνο δεν είχε αφεθεί τίποτα, αλλά σε ένα συρτάρι βρήκα κάτι που με εντυπωσίασε. Πρόκειται για ένα σχέδιο με μολύβι ενός μαύρου πλάσματος, προφανώς ενός κτήνους αν και δεν μοιάζει με κάτι που μπορεί να αποδοθεί σε ένα συγκεκριμένο μέρος του ζωικού βασιλείου. Η ζωγραφιά μου προκάλεσε επίσης μια ανησυχία. Βέβαια ο φίλος μου αποφοίτησε από τη σχολή των καλών τεχνών, όμως δε γνώριζα καθόλου ότι ειδικευόταν και σε μια τόσο σκοτεινή θεματολογία.

Επίσης θέλω να σημειώσω ότι παρόλο που το σκίτσο μου δημιούργησε ευθύς μια περίεργη αποστροφή, από την άλλη λυπήθηκα που δε μπορούσα να το αντιγράψω για να το κρατήσω όταν θα γυρνούσα στο δικό μου δωμάτιο. Δοκίμασα να τοποθετήσω μια άλλη σελίδα από πάνω του, και να τραβήξω τις γραμμές που το συνέθεταν, όμως το αποτέλεσμα από αυτή την πρόχειρη αντιγραφή ήταν απογοητευτικό. Παρόλα αυτά δε γνωρίζω γιατί απέτυχα τόσο απόλυτα, καθώς ήμουν προσεκτικός να χαράξω τα σχήματα πιστά, και εξάλλου αυτή η απλή μέθοδος δεν επιτρέπει λάθη. Όμως εξακολούθησα να έχω την κρίση ότι η αντιγραφή μου ήταν θαμπή, και δε διατηρούσε τίποτε από τη δύναμη του πρωτότυπου. Όπως και να έχει την έβαλα στην τσέπη του πανωφοριού μου, διότι δε θα ήθελα ο φίλος μου να ανακαλύψει τι προσπάθησα να πετύχω, ούτε βέβαια ότι άνοιξα το συρτάρι του.

Τώρα είμαι ακόμα στο υπνοδωμάτιο. Αληθινά αυτό το μικρό δωματιάκι αποκτά μια λάμψη σχεδόν απόκοσμη από τη βιβλιοθήκη του. Εκεί υπάρχουν δεκάδες βιβλία τέχνης με αναπαραστάσεις γνωστών πινάκων, αλλά και λογοτεχνικά κείμενα. Σε ένα από τα ράφια παρατήρησα κάποια βιβλία με θέμα τους τον μυστικισμό. Η βιβλιοθήκη σκεπάζει ολόκληρο τον ένα τοίχο, είναι απέναντι από το γραφείο, ενώ αντίκρυ της πόρτας βρίσκεται το κρεβάτι. Σκέφτηκα ότι κατ αυτόν τον τρόπο ο κόσμος της δημιουργίας μοιράζεται στα δύο άκρα, ένα για την έμπνευση από τα βιβλία, και ένα για την δική του αποτύπωση των σκέψεών του στο γραφείο, ενώ η πόρτα, το χάσμα απο το οποίο βγαίνει από το δωμάτιο, είναι στην αντίθετη θέση από το κρεβάτι, όπου παρασύρεται σε άλλους κόσμους.

Νομίζω ότι θα παραμείνω για λίγη ακόμα ώρα σε αυτό το δωμάτιο, διότι παρά την δυσοίωνη μου ανακάλυψη σε αυτό, ταυτόχρονα νοιώθω ότι με ηρεμεί με τα σκούρα χρώματα του στους τοίχους και τις κουρτίνες.

10

Η ώρα έχει περάσει και αναρωτιέμαι πού είναι. Σίγουρα η απουσία του έχει υπερβεί το δίωρο. Σκέφτηκα να φύγω, για να του ανταποδώσω την ανήκουστη κατάχρηση του χρόνου μου, όμως από την άλλη νοιώθω τόσο οικείο αυτό το χώρο. Είναι αληθινό, δυστυχώς, ότι επίσης δε βιάζομαι να γυρίσω στον δικό μου, που είναι τόσο φτωχικός σε σύγκριση με αυτό το όμορφο διαμέρισμα. Όμως αν δεν εμφανιστεί και σε μισή ώρα από τώρα οπωσδήποτε θα κατευθυνθώ στην έξοδο.

Ξανακοίταξα το σκίτσο με το κτήνος. Μου φάνηκε και πάλι επιβλητικό. Είναι αλήθεια ότι ελάχιστες λεπτομέρειες έχουν σχεδιαστεί, το κυρίως σώμα του είναι κατάμαυρο ενώ στέκει κοιτώντας τον θεατή με τα μεγάλα μάτια του. Μοιάζει ίσως περισσότερο με κάποιον πάνθηρα, μόνο που έχει εξαιρετικά χοντρό κεφάλι και αθέατο λαιμό, ίσως να είναι όπως τα ερπετά που το κεφάλι τους ενώνεται με το υπόλοιπο σώμα, με τη συνέπεια να μη μπορούν να το γυρίσουν παρά μονάχα στρέφοντας ολόκληρο τον εαυτό τους προς μία κατεύθυνση. Όπως και να έχει είναι αρκετά τρομακτικό, για λόγο που παραμένει ανώνυμος. Το συνέκρινα ξανά με την αντιγραφή μου, και τώρα περιέργως μου φάνηκε και εκείνη να μετέφερε κάτι από το ανησυχητικό σύνολο, αν και θλιβερά ελλιπώς. Το μαύρο χρώμα είναι διαφορετικό, εγώ δεν είχα ένα μολύβι και έτσι περιέχυσα το εσωτερικό με τη μελάνη της πένας μου, προσέχοντας όμως να μη δημιουργηθούν εξογκώματα ή άλλες ανισομέρειες. Τώρα τόλμησα, αφού έχει περάσει τόσος χρόνος, να ακουμπήσω απαλά, δοκιμαστικά με τον αντίχειρα, και διαπίστωσα πως πραγματικά δε διαχέεται το χρώμα: το αντίγραφο θα διατηρήσει την παρούσα του μορφή.

10.30

Είναι αλήθεια ότι τώρα μισώ αυτόν τον άνθρωπο. Ώστε με κλείδωσε μέσα στο σπίτι του! Έτσι εξηγείται η υποτιθέμενη φιλοφρόνηση από την πλευρά του να παραμείνω στο σαλόνι όσο απομακρυνόταν για να φύγει. Μα γιατί το έκανε αυτό; Αποκλείεται να μην καταλαβαίνει ότι η σχέση ανάμεσά μας έχει οριστικά τελειώσει έπειτα από τούτη την ενέργεια. Ήταν λοιπόν το μικρό του αστείο αρκετός λόγος για να επιφέρει αυτό το ανεπανόρθωτο πλήγμα στους δεσμούς που είχαμε σχηματίσει με τα χρόνια; Φαίνεται πως ναι. Θα πρέπει να εκτιμήσω, εξάλλου, ότι δεν είχε να πάει σε κανένα σημαντικό μέρος. Πιθανότατα βρίσκεται σε ένα άλλο σπίτι και εκεί διακωμωδεί την ευπιστία μου…

Είμαι τόσο θυμωμένος, και παραξενεμένος συνάμα, που σκέφτηκα ακόμα και να τον εκδικηθώ, σκίζοντας εκείνο το σκίτσο. Δεν ξέρω πόση ώρα του πήρε να το σχεδιάσει, ίσως να είναι σε αυτό ταλαντούχος και να μην λυπηθεί διόλου για την απώλεια, όμως και μόνη η πιθανότητα αντίθετα να του κοστίσει είναι αρκετή για να με πείσει να θέσω σε κίνηση αυτό το σχέδιο.

Για την ακρίβεια είμαι πάλι πίσω στο υπνοδωμάτιό του, και κρατώ πλάι μου το σκίτσο. Παράξενη που είναι η συνείδηση! Πριν θεωρούσα ότι επρόκειτο για ένα μοναδικό έργο τέχνης, τώρα όμως, με την πάροδο των ανακαλύψεών μου, μου φαντάζει όλο και πιο ασήμαντο. Ίσως να βγω στο μπαλκόνι για να το πετάξω, ώστε ακόμα και αν φτάσει εδώ σε λίγα λεπτά να μπορώ να του διατυπώσω την οργή μου δίχως αυτή να έχει ως αποτέλεσμα κάτι που δεν επιδέχεται ανασκευής.

10.45

Η θέα από το μπαλκόνι με ζαλίζει. Κρατώ αυτές τις σημειώσεις πιέζοντας το χαρτί πάνω στο παραλληλόγραμμο τμήμα από τα κάγκελα, και έτσι αρκετά σημεία έχουν σχηματίσει λάκκους από την πένα μου που βούλιαξε στο κενό. Κάτω είναι το χάος… Αληθινά δεν είχα ποτέ ξανά βγει εδώ, και δεν είχα την εντύπωση πως το σπίτι βρισκόταν τόσο ψηλά. Το έδαφος σχεδόν δε φαίνεται μέσα στη νύχτα, και ίσα ίσα που διακρίνω ότι πρόκειται για μια χορταριασμένη αλάνα. Να άφηνα το σχέδιο να πέσει; Σίγουρα θα έπρεπε να περιμένει ως το πρωί για να το ψάξει. Επίσης, αν ήθελα να αποφύγω να βρεθεί αντίθετα σε κάποιο από τα μπαλκόνια των άλλων ορόφων, παρασυρμένο από τον αέρα, θα έπρεπε πρώτα να δέσω κάτι πάνω του. Σκέφτηκα προς στιγμήν την πένα μου, κάτι που θα μου απαγόρευε και να συνεχίσω να κρατώ αυτές τις μάταιες σημειώσεις, από την άλλη όμως το απέρριψα αυτό διότι αρνούμαι να χάσω σε αυτό το χώρο κάτι περισσότερο από το χρόνο μου…

Το μπαλκόνι έχει και κάτι ακόμα άξιο προσοχής όμως.

Στο σημείο που αποτελεί τη νοητή προέκταση του τοίχου που καλύπτει η βιβλιοθήκη, υπάρχει αντί για τη συνέχεια των κάγκελων, ένα μικρό γυάλινο διαχωριστικό. Το διπλανό διαμέρισμα είναι εκτεθειμένο έτσι να μπορεί κανείς, θεωρητικά (θα έπρεπε να είναι τρελός) να μεταβεί σε αυτό υπερβαίνοντας εκείνο το χαμηλό εμπόδιο. Τούτο θα μου ήταν κάτι περισσότερο από αδιάφορο, αν δεν έκανα μια εντελώς παράδοξη σκέψη.

Συλλογίστηκα ότι καθώς όταν η πόρτα έκλεισε, εγώ ήμουν στο σαλόνι, δε θα μπορούσα να το γνωρίζω αν ο άλλος είχε απλώς πάει στο διπλανό διαμέρισμα. Θα γινόταν εξάλλου να είναι και εκείνο δικό του. Έπειτα σκέφτηκα- αναγνωρίζοντας βέβαια την αμφίβολη ισχύ αυτών των συνειρμών- πως ίσως άλλοτε να ήταν ένα διαμέρισμα αυτά τα δύο, με μια πόρτα που κρύφτηκε πίσω από τη μεγάλη βιβλιοθήκη. Φυσικά θα μπορούσα, άφοβα ως προς τον κίνδυνο μιας πτώσης, να πάω στο διπλανό μπαλκόνι, και να κοιτάξω από τη δική του μπαλκονόπορτα που μάλλον θα ήταν όμοια με εκείνη στο διαμέρισμα όπου τώρα είμαι κλεισμένος. Βέβαια θα εξακολουθούσα να κινδυνεύω εκεί να με ανακαλύψουν, και σίγουρα την πρώτη στιγμή θα αποτελούσα ένα ασυνήθιστο, και ίσως επίφοβο, θέαμα για όποιον βρισκόταν εκεί. Εξάλλου να του εξηγούσα την κατάσταση δε θα με βεβαίωνε πως θα με πίστευε, αν και κατά πάσα πιθανότητα, από την άλλη, όφειλε να έχει κάποτε δει τον αληθινό ιδιοκτήτη, οπότε τουλάχιστον θα γνώριζε πως δεν ήμουν εγώ.

Δε ξέρω γιατί μου καρφώθηκε η ιδέα ότι αυτός ο αχρείος είναι εκεί. Τον φαντάζομαι να γελάει, να στήνει αυτί στον τοίχο για να απολαύσει ακόμα περισσότερο την ανώφελη κινητικότητά μου.

Ωστόσο πρώτα θα επιστρέψω στην εξώπορτα. Ας βεβαιωθώ για αυτό που οπωσδήποτε όμως ισχύει, ας βεβαιωθώ ακόμα περισσότερο έστω, ότι είναι εκείνη όντως κλειδωμένη, προτού εφαρμόσω αυτή την παράτολμη από αρκετές πλευρές απόφαση. Σίγουρα δε θα είναι εύκολο αν κατοικεί εκεί κάποιος ξένος να τον πείσω να με αφήσει να περάσω από τα δωμάτιά του για να βγω. Όμως τι άλλο μπορώ να κάνω;

12.

Η πόρτα είναι κλειδωμένη. Έχω περάσει τέσσερις ώρες εδώ! Το σκίτσο το πέταξα από το μπαλκόνι. Τώρα είμαι πάλι εκεί και ετοιμάζομαι να περάσω πάνω από το χώρισμα, δεν ωφελεί άλλο να περιμένω μια λύτρωση από κάπου αλλού και δε δέχομαι καθόλου να κοιμηθώ σε αυτό το μέρος.

Το διπλανό μπαλκόνι είναι άδειο, δεν υπάρχουν αντικείμενα πέρα από το χώρισμα όπως διαπίστωσα περνώντας το κεφάλι μου πάνω από αυτό. Λοιπόν, περνάω.

*

Ελπίζω ότι η μπαλκονόπορτα είναι κλειδωμένη. Ελπίζω πως και η άλλη πόρτα παραμένει κλειδωμένη. Τι αντιστροφή των επιδιώξεων!

Δεν έπρεπε ποτέ να περάσω πάνω από εκείνο το χώρισμα. Σε τι με έμπλεξα; Και, από την άλλη, δεν άρχισε βέβαια τώρα αυτό… Ήδη με την έλευση μου σε αυτό το χώρο είχε σφραγιστεί η μοίρα μου. Η σειρήνα των όμορφων δωματίων με γοήτευσε, και τώρα δε θα αποφύγω να καταστραφώ από αυτό μου το λάθος!

Δεν έπρεπε όμως, ακόμα και έτσι, να βρεθώ σε εκείνο το μέρος… Πάω να κλάψω και χαμογελώ από τη νευρικότητα μου καθώς το θυμάμαι… Πώς πέρασα, με τόση σύνεση και προσοχή, πάνω από το χώρισμα, φροντίζοντας να μην κάνω κανένα ήχο, και πώς κοίταξα με χαρά την μπαλκονόπορτα που δεν καλυπτόταν από καμία κουρτίνα! Αποφάσισα να κτυπήσω σε αυτήν, τρεις φορές, κοφτά, με την ελπίδα ότι μέσα στο σάστισμα του ο κάτοικος του διπλανού διαμερίσματος θα αναγνώριζε ότι ένας κλέφτης δεν ειδοποιεί βέβαια για την παρουσία του… Και κτύπησα. Κατόπιν κάρφωσα το βλέμμα μου στο φωτισμένο διάδρομο αντίκρυ. Εκεί κοιτούσα, ώσπου πέρασε από μπροστά μου ένα μαύρο πλάσμα, χιμώντας προς κάποιο βάθος αθέατο, ήταν σαν ένα τεράστιο ζώο, μόνο που το γνώριζα ήδη, ήταν εκείνο που παρουσιαζόταν στο απαίσιο σκίτσο που είχα πετάξει! Ένοιωσα ότι μέσα μου άνοιγε μια κόλαση που απειλούσε να με καταπιεί, και από την άλλη έπρεπε πάση θυσία να μη χάσω τότε τις αισθήσεις μου. Με ένα μοναδικά λυπηρό βλέμμα ανέβηκα πάνω από το χώρισμα, σαν κάποιος που έχει κατατροπωθεί, που έχει κομματιαστεί σε μια μάχη, και τώρα σέρνει ό,τι έμεινε μακριά από τον εχθρό που όμως ζυγώνει με νέες δυνάμεις για το τελειωτικό κτύπημα!
Και τώρα είμαι εδώ. Στην κουζίνα. Πίσω στο σημείο όπου ξεκίνησα. Μόνο που τώρα δεν είμαι ήρεμος ή γοητευμένος, αλλά τρομοκρατημένος. Και ακόμα πιο πολύ τρομάζω, όποτε – αδύνατο να το αποφύγω – βγάζω για να κοιτάξω το αντίγραφο του σκίτσου, που τώρα πια ποτέ δε θα απαλλαγώ από αυτό, το αντίγραφο που μοιάζει από την πλευρά του πλέον να έχει αποκτήσει δύναμη ίση, ή πολλαπλάσια, εκείνης της αρχικής, της ανυπόφορης, της προφητικής, της απατηλής ως προς τη σημασία της, δημιουργίας…

Τώρα το ξέρω ότι δεν πρόκειται ποτέ να φύγω από εδώ. Τώρα ξέρω, όμως, και τι είναι το εδώ. Είναι το τέρμα κάθε ελπίδας για αποφυγή μιας αποκάλυψης. Είναι το όριο μπροστά στο οποίο θα σταθώ, ενάντια σε κάθε απειλή, που, όμως, όποτε σταματώ να γράφω, τη νοιώθω, τη διαισθάνομαι, να ξύνει με τα νύχια της και αυτό το τελευταίο τοίχο που μας χωρίζει και που σε λίγο και αυτός θα έχει αναιρεθεί. Ώσπου να βυθίσει τα ίδια νύχια στο λαιμό μου, και κάτι από εμένα να φύγει τελικά από αυτά τα δωμάτια, το αίμα που θα στάξει ως τους χαμηλότερους, αταξίδευτους ορόφους…

* Ο Κυριάκος Χαλκόπουλος γεννήθηκε το 1979 στη Θεσσαλονίκη, όπου και ολοκλήρωσε τις βασικές του σπουδές. Κατόπιν φοίτησε στην Αγγλία και είναι πτυχιούχος της Φιλοσοφικής σχολής του πανεπιστημίου του Έσσεξ. Διηγήματά του έχουν δημοσιευθεί σε έντυπα λογοτεχνικά περιοδικά (Δέκατα, Ένεκεν, Ίαμβος, Άνευ, Εντευκτήριο, Εξάντας του Βερολίνου, Αντί επιλόγου, Χίμαιρες, Σοδειά, και άλλα.). Οργανώνει και παρουσιάζει δύο κύκλους σεμιναρίων για τη Φιλοσοφία, υπό την αιγίδα της Κεντρικής Δημοτικής Βιβλιοθήκης της Θεσσαλονίκης. Αρθρογραφεί στην εφημερίδα Μακεδονία της Θεσσαλονίκης, για θέματα πολιτισμού και ανάγνωσης.