Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / «Φλέβες σαν ρίζες γραπωμένες στο χαρτί»
04/04/2018, 11:31 πμ

«Φλέβες σαν ρίζες γραπωμένες στο χαρτί»

Γράφει ο Σταύρος Σταμπόγλης // 

 

Σημειώσεις στην ποιητική συλλογή της Άννας Πετροπούλου “ΔΙΕΛΕΥΣΗ ΙΙ” – Οι εκδόσεις των φίλων, Αθήνα 2014

 

Πρώτη εντύπωση; Μα η αγωνία  της συνείδησης  καθώς καταχωρεί  και δεν προσπερνά. Βλέμμα σχεδόν αυστηρό, σχεδόν αμυντικό, σχεδόν ερωτηματικό.  Βλέμμα με το νεύρο και την αλαφράδα κοριτσιού που αφήνεται, ή που αρνείται να ενδώσει. Συχνά απλώνει γεγονότα με την οξύτητα μιας υπέρβασης ονείρου ή έτσι θέλει να νομίζουμε. Προσωπικά έχω την άποψη πως ό, τι γράφει η Άννα Πετροπούλου το έχει δει ζωντανό και το «μεταφράζει μεταγράφοντας». Εντάξει, το συλλαμβάνει με το κρυφό το μάτι… «Εκατομμύρια βηματισμοί/στυλώνουν στα τακούνια την ανωνυμία τους./Ρυθμική αποχώρηση με ενωμένες αναπνοές,/ η επική στιγμή του πρωινού,/ στην άσφαλτο ο κίνδυνος του θάρρους./Μέσα στο συριγμό ενός Κινέζου/ηχεί το μπαστουνάκι του τυφλού.»

Κατορθώνει πρόσωπα στην ομορφιά μιας θλίψης. Συλλαμβάνει τη διαμαρτυρία με  αποφασιστικές κινήσεις λέξεων, με την ηχηρή σιωπή αλλεπάλληλων επιθέτων. Ως αναγνώστης δεν βαδίζεις, πετάς. Αισθανόμαστε το βάρος της ψυχής στην άκρη του φτερού κάθε στίχου… «Διάφανο σκαλοπάτι το βάθρο σου,/βωμός αισθητικής./Μόνη, κυρίως μόνη, αυτοφυής,/σκιαγραφημένη στον τοίχο,/την οθόνη των απρόσιτων σκιών.»

Και η εποχή; Υγρασία, σύννεφα, ίσως Μάρτιος, και ήχος σαν παγωμένος πυροβολισμός. Γεύση μοναξιάς. Πτήση τραύματος. Η γενναιότητα είναι δεδομένη.  Η οδύνη; Μα η οδύνη μιας γυναίκας συνήθως είναι αποτέλεσμα γενναιότητας. Και μπορούμε δηλαδή να χαρακτηρίσουμε την ποιητική της Άννας Πετροπούλου «γυναικεία»; Όχι. Και αυτό το όχι είναι υπέρ της. Ορίζει την ίδια την ουσία της ποίησης, την καθολικότητα. Συναντούμε κάτι ακόμη, την εντύπωση του ρωμαλέου.  Γράφει σαν άντρας θα τολμούσα να πω. Όμως γράφει συγχρόνως σαν μάνα που προστατεύει. Που πενθεί. Που κωδικοποιεί τόπους ανάγκης και ευθύνης. Που καταγγέλλει αποδεχόμενη. Η Οδύνη περιγράφεται με γυμνά σώματα. Κάθε χάλασμα είναι ορμητήριο ψυχών. Ο χαμός έχει σμιλευτεί επιθετικά, με σφοδρή αγάπη. Όμως η τραχεία επιφάνεια αποτυπώνεται διακριτικά με ό,τι έχει λειανθεί σε χειμώνες, σε ήλιους, σε γη βαθιά. Εγερτήριο μυστικό. «Εδώ τοιχογραφείται με σπαραγμούς η άνοιξη./Στο άστεγο νεοκλασικό δακρύζουν τα τρίγλυφα/οι χαραγμένες μετόπες./Το κίτρινο μοναχικό, λιωμένο το λευκό./Πουλιά παπουτσωμένα, οδηγοί/σε στέλνουν στη καρδιά του τοπίου/την ακίνητη στιγμή.»

Συχνά νομίζεις ότι παρατηρείς  σπαράγματα μαρμάρου. Το μετατάρσιο ενός αθλητή. Το χαμόγελο στα χείλη μιας Φρασίκλειας κόρης. Την κόμη μιας καρυάτιδας.  Ζωντανός λόγος η πέτρα. Διαφάνεια μουσκεμένου ορυκτού που λιάζεται, οι λέξεις εδώ μέσα.

Από την αρχή θα σε φτάσει στην ουσία… «Σε μια θερμοκοιτίδα αναπνέω/Η αφύπνιση είναι ανατίναγμα/μια επιφάνεια με υποσχέσεις/Σφοδρή κατάπληξη στα μάτια/η αντίσταση της σκιάς». Φτάνεις στο ελάχιστο. Στην συμπαντική αγάπη των πραγμάτων πέρα απ’ το πεπερασμένο της εικόνας, της κραυγής, της απώλειας. Κι αν η αγάπη δεν είναι η έναρξη του θείου είναι τουλάχιστον το θεμέλιο του γίγνεσθαι… «Εφήμερο ιχνογράφημα το γήινο δέος,/χαραγμένο στα στέγαστρα,/συνεχής ημιτέλεια,/το άπλετο χιαστί./Ολισθαίνει το τέλος της εικόνας με ατέλειες, σκιές./Αγοραία η ψυχή στον συμβολισμό της.»…«Είναι η στιγμή του δρόμου διαίσθηση του ένθεου,/που εικονικά συσσωρεύεται πάνω στα αγάλματα,/όταν φυσά.»

Εδώ μέσα κάθε λέξη είναι σταγόνα μάγματος. Στίγματα, γραμμές, έννοιες, με γεύση ουμανισμού. Η μνημοσύνη δεν είναι παρά ίχνη ελπίδας… «Η λέξη, διακτινισμένη σε λεπτομέρειες, εξατμίζεται./Από την έκπληξη ως την κραυγή,/το κόκκινο λουλούδι της μνήμης.»

Η γραφή της Άννας Πετροπούλου στηρίζεται σιωπηλά στη διαλεκτική. Συνθήκη που κερδίζει στα σημεία τις αιτίες της. Πρόκειται για ένα προσωπικό σύμπαν στο στενάχωρο έδαφος της πραγματικότητας… «Πίσω από τις κουρτίνες σαν τους φυλακισμένους,/που δεν βλέπουν δέντρα και τοπία/αγγίζουν μόνο τις σκιές των λουλουδιών/…»

Τελειώνοντας να προσθέσω πως εδώ κυριαρχούν η μεταφορά, η οικονομία,  η αφαίρεση, η ελλειπτικότητα. Επιμέρους  στοιχεία, γλώσσα, αρχιτεκτονική, σενάριο, διακριτικότητα, αξιοπρέπεια, γνώση, εμπειρία, γεγονός, αγάπη, απώλεια, πλήξη, ήττα, οδύνη, τρυφερότητα, ελπίδα, φως, θάνατος, προδιάθεση εντέλει, μετασχηματίζονται σε αγιογραφία. Στροβιλιζόμενη τάξη χρωμάτων. Παρέλαση θυσιών. Σκόπελοι ανάγκης. Θάλασσα ευθύνης. Σμιλευμένος έρωτας, «… φλέβες σαν ρίζες γραπωμένες στο χαρτί.»

 

Αντίκυρα 21 Νοεμβρίου 2015

 

 

* Ο Σταύρος Σταμπόγλης είναι Αρχιτέκτων DESA-Μέλος ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ και ΤΕΕ. Γεννήθηκε το 1946  στην Αθήνα. Δημοσίευσε για πρώτη φορά  το 2007. Έχει δημοσιεύσει 8 ποιητικές συλλογές και δυο συλλογές διηγημάτων. Τελευταία ποιητική συλλογή «Διηγήσεις πόλεων» Κέδρος 2016. Είναι μέλος του «Κύκλου Ποιητών». 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top