Fractal

«Για μια κυρία που γνωρίζω» και «Η απώλεια της Αγάπης» – Δύο ποιήματα του αφροαμερικανού Κάουντυ Κάλλεν

Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη //

 

 

Ο συγγραφέας έζησε σε μια εποχή κατά την οποία πολλοί μαύροι απασχολούνταν ως υπάλληλοι σε λευκές γυναίκες ανώτερης κοινωνικής τάξης. Το παρακάτω ποίημα (Για μια κυρία που γνωρίζω) υποδηλώνει ότι μια γυναίκα την οποία γνώριζε προσωπικά πίστευε ότι γι αυτό το πράγμα την προόριζε ο Θεός και έτσι ακόμα και στον ουρανό αναμένει αυτή την ίδια βασιλική μεταχείριση, με υπηρέτες να της προσφέρουν τις ίδιες υπηρεσίες. Νομίζει ότι θα μπορεί να κοιμάται έως αργά, να χαλαρώνει, και να κάνει ότι θέλει, ενώ ένας Αφροαμερικανός που θα έχει ξυπνήσει από νωρίς, θα βρίσκεται εκεί και θα αναμένει οδηγίες της. Οι στίχοι αναμφίβολα εμπεριέχουν κάποια δόση ειρωνείας και εμπαιγμού αυτής της γυναίκας για αυτό που πιστεύει και ίσως με τον τρόπο αυτό, ο ποιητής να θέλει να αλλάξει τις πεποιθήσεις της. Από τη χριστιανική προοπτική, αυτό το ποίημα είναι μάλλον αστείο, δεδομένου ότι στον παράδεισο όλοι οι άνθρωποι θα είναι ίσοι, όπως λέει η θρησκεία μας, χωρίς φυλετικούς διαχωρισμούς και υπηρέτες άλλων.

 

 

Για μια κυρία που γνωρίζω

 

Εκείνη πιστεύει πως και στον Παράδεισο ακόμη

Η τάξη της θα κοιμάται και θα ροχαλίζει μέχρι αργά

Ενώ μαύρα φτωχά χερουβείμ θα σηκώνονται κατά τις εφτά

Να κάνουν ουράνιες αγγαρείες.

 

For a lady I know

 

She even thinks that up in the Heaven

her class lies late and snores,

while poor black cherubs rise at seven

to do celestial chores.

 

 

Είναι γνωστό και κοινώς αποδεκτό, ότι ο Κάουντυ Κάλλεν (Countee Cullen) ήταν ταλαντούχο άτομο και άφησε το στίγμα του πριν, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά την Αναγέννηση του Χάρλεμ γράφοντας πολλά ποιήματα, που απευθύνονταν σε όλες τις φυλές, λευκούς και μαύρους, αν και οι δεύτεροι συχνά τον κατηγόρησαν ότι κυρίως στα μεταγενέστερα έργα του, δεν αφιέρωσε πολύ χρόνο και στίχους για τους μαύρους και τους σκληρούς αγώνες τους. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι ο συγκεκριμένος ποιητής ήθελε το κοινό του να είναι ευρύτερο, αδιάφορο από φυλή και χρώμα, και όχι μόνο τους εαυτούς τους που ήθελαν οι μαύροι. Ήταν γνώστης και θαυμαστής του ρομαντικού στυλ ποίησης, ειδικά του Τζων Κητς. Ο Κάουντυ Κάλλεν χρησιμοποιεί καθολικά θέματα στα ποιήματά του, όπως την αγάπη, την ισότητα, την πίστη, και ασχολείται βεβαίως αρκετές φορές με θέματα ρατσισμού που βίωναν και αισθάνονταν οι καταπιεσμένοι μαύροι στην εποχή της Αναγέννησης του Χάρλεμ. Αρκετά συχνά στα ποιήματά του, χρησιμοποιεί πολλές ποιητικές και λογοτεχνικές επινοήσεις και τεχνάσματα, όπως όμορφες εικόνες, αλληγορίες, συμβολισμούς και ομοιοκαταληξία.

 

Η απώλεια της Αγάπης

 

Μπαίνοντας σ’ ένα άδειο μέρος,

Χωρίς να τη βρω σε κανένα δωμάτιο

Τα κεριά και τα φώτα που ανάβω

Αργοσβήνουν μπροστά σ’ έναν άνεμο μελαγχολίας.

 

Χοντρή η επιφάνεια της σκόνης απλωμένη παντού

Ένα ταιριαστό θλιβερό μέρος να γράψεις το όνομά της

Ή να σχεδιάσεις το πρόσωπό της με τον τρόπο που κοίταξε

Εκείνη τη θρυλική νύχτα που ήρθε.

 

Το παλιό σπίτι καταρρέει σιγά-σιγά

Κάθε μέρα ακούω τον απαίσιο γδούπο

Που λέει πως ένα άλλο άνοιγμα υπάρχει εκεί

Να περνούν οι άνεμοι και να πλημμυρίζουν οι καταιγίδες.

 

Οι οπωρώνες μου στενάζουν και γέρνουν από φρούτα

Όπου, με Ινδική σοφία οι μέλισσες φέρνουν γύρω

Τ’ άφησα να σαπίζουν πάνω στα κλωνάρια

Και τρώω ότι πέφτει στο χώμα.

 

Οι βαριές αγελάδες κοπίασαν

Στην αγωνία με σβολιασμένες θηλές

Τα χέρια μου είναι χαλαρά

το αίμα μου κρύο.

Απορώ πως η καρδιά μου χτυπάει ακόμα.

 

Δεν έχω καμία επιθυμία να κλάψω ή να τραγουδήσω,

Ούτε επιθυμία να προσευχηθώ ή να καταραστώ

Η απώλεια της αγάπης είναι φοβερό πράγμα

Λένε ψέματα εκείνοι που πιστεύουν πως ο θάνατος είναι χειρότερος.

 

 



The Loss of Love

 

All through an empty place I go,

And find her not in any room;

The candles and the lamps I light 


Go down before a wind of gloom.

 

Thick-spraddled lies the dust about,

A fit, sad place to write her name 


Or draw her face the way she looked 


That legendary night she came. 



 

The old house crumbles bit by bit;

Each day I hear the ominous thud

That says another rent is there

For winds to pierce and storms to flood.

 

My orchards groan and sag with fruit; 


Where, Indian-wise, the bees go round;

I let it rot upon the bough;

I eat what falls upon the ground. 



 

The heavy cows go laboring

In agony with clotted teats; 


My hands are slack;

my blood is cold;

I marvel that my heart still beats. 



 

I have no will to weep or sing, 


No least desire to pray or curse; 


The loss of love is a terrible thing;

They lie who say that death is worse. 




 

Το μήνυμα που φέρνει ο Κάλλεν εδώ, είναι ότι μπορεί να είναι δύσκολο να αντέξει κάποιος την απώλεια, αλλά δεν είναι αναπόφευκτα και το τέλος του κόσμου. Γιατί μπορεί η απώλεια της αγάπης να είναι φοβερό πράγμα, αλλά ωστόσο λέει, επίσης, ‘απορώ πως η καρδιά μου χτυπάει ακόμα’. Όταν διαπιστώνει ότι το παλιό σπίτι καταρρέει σιγά-σιγά, κι αυτός καθημερινά ακούει το χαρακτηριστικό ‘γδούπο’ της φθοράς, δείχνει ότι ο χρόνος περνάει, αλλά αυτός ασχολείται ακόμα με τη συγκεκριμένη απώλεια. Ο στίχος ‘Λένε ψέματα εκείνοι που πιστεύουν πως ο θάνατος είναι χειρότερος’, δείχνει τον πόνο και τη δυστυχία που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι, ειδικά κατά τη διάρκεια αυτής της δύσκολης περιόδου με τις πολλαπλές προκλήσεις της συγκεκριμένης στιγμής της ζωής. Το μήνυμα του Κάλλεν, όμως, είναι ότι παρά του επώδυνου της απώλειας, δεν πρέπει ποτέ κάποιος να παραιτείται από τη ζωή. Υπάρχουν ορισμένες λέξεις και φράσεις που μάλλον έχουν κρυμμένα νοήματα όπως τα κεριά και οι λάμπες που φωτίζουν και τα οποία μπορεί να θεωρηθούν ως ελπίδα και πίστη. Κατά τη διάρκεια του χρόνου που ο Κάλλεν έγραφε για την Αναγέννηση του Χάρλεμ, οι άνθρωποι έψαχναν για εκείνο το μικρό κομμάτι ελπίδας πάνω στο οποίο θα μπορούσαν να προσκολληθούν, να αντέξουν τις απώλειες και να ελπίσουν σε κάτι καλύτερο όλοι, και ειδικά οι αφροαμερικανοί που κολυμπούσαν κυριολεκτικά μέσα σε μια κοινωνία πλημμυρισμένη από τις έννοιες του διαχωρισμού και του ρατσισμού.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top