Fractal
Home / ΒΙΒΛΙΟ / Το ‘Επεισόδιο’ του Κάουντυ Κάλλεν
03/02/2016, 3:09 μμ

Το ‘Επεισόδιο’ του Κάουντυ Κάλλεν

Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη //

 

Μια μέρα που βολτάριζα στην παλιά Βαλτιμόρη

Με γεμάτη από χαρά καρδιά, γεμάτος κέφι,

Παρατήρησα ένα Βαλτιμοριανό

Να με κοιτάει σκληρά.

 

Ίσως θα ήμουνα οχτώ χρονών και μικροκαμωμένος

Κι αυτός σχεδόν ίδιος με εμένα

Και γι αυτό του χαμογέλασα, αλλά εκείνος έβγαλε έξω

Τη γλώσσα και μου είπε ‘παλιοαράπη’.

 

Είδα κι έμαθα ολάκαιρη τη Βαλτιμόρη

Από το Μάη έως το Δεκέμβρη

Αλλά απ’ όσα είδα εκεί να συμβαίνουν

Μονάχα αυτό θυμάμαι.

 

Incident

 

Once riding in old Baltimore,

Heart-filled, head-filled with glee,

I saw a Baltimorean

Keep looking straight at me.

 

Now I was eight and very small,

And he was no whit bigger,

And so I smiled, but he poked out

His tongue, and called me, ‘Nigger.’

 

I saw the whole of Baltimore

From May until December;

Of all the things that happened there

That’s all that I remember.

 

Incident_1

 

Οι κάτοικοι της Βαλτιμόρης αναγνωρίζουν την ποίηση του αφροαμερικανού  ποιητή Κάουντυ Κάλλεν όταν διαβάζουν ετούτο το ποίημα το οποίο σκιαγραφεί μια άσχημη, αλλά με τόσο μεγάλη ακρίβεια εικόνα  της πόλης τους στις αρχές του 20ου αιώνα. Είναι το ποίημα που οδήγησε πολλούς να υποθέσουν ότι γεννήθηκε εδώ σ’ αυτή την πόλη, γνωστού όντος ότι οι διάφορες πηγές δεν συμφωνούν ως προς τη γενέτειρά του. Κατά πάσα πιθανότητα γεννήθηκε στο Λούσβιλ του Κεντάκι, αν και ο ίδιος ήταν πολύ μυστικοπαθής σχετικά με τις λεπτομέρειες της ζωής του. Γνωρίζουμε, όμως, ότι μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη την οποία  πάντα θεωρούσε σπίτι του από τη γιαγιά του και τον πάστορα Frederick Cullen. Σε αντίθεση με πολλούς άλλους αφροαμερικανούς ποιητές, ο Κάλλεν προσελκύστηκε   από την παράδοση των αγγλικών λυρικών ποιητών,  ιδιαίτερα τους Keats και Shelley,  παρά από την λογοτεχνία, την ιστορία και τις λαϊκές παραδόσεις της Μαύρης Αμερικής. Οι σημερινοί συγγραφείς και αναγνώστες ίσως τον βρουν συντηρητικό, ειδικά όταν συγκρίνεται με ποιητές όπως ο Langston Hughes (1902-1967), η Lucille Clifton (1936-2010) ή τη Nikki Giovanni (1943- ). Ωστόσο, οι αγώνες του ως αφροαμερικανός συγγραφέας φαίνεται στα ποιήματά του, ιδιαίτερα σε ένα  από τα γνωστότερά του,  το ‘Yet Do I Marvel’. Δυστυχώς πέθανε σε ηλικία μόλις σαράντα τριών ετών από ουραιμία  και επιπλοκές της επακόλουθης υπέρτασης.

 

inc2

Το ποίημα ετούτο δομικά αποτελεί μπαλάντα τριών τετράστιχων που αφορά όπως είπαμε την τραυματική εμπειρία ενός παιδιού. Η λέξη του τίτλου μας λέει ότι πρόκειται για κάποιο συμβάν, αλλά που εμπλέκει σοβαρά ζητήματα για δημόσια κρίση και χρησιμοποιείται από τον ποιητή ακριβώς για να συνδέσει την προσωπική και την πολιτική σημασία ενός περιστατικού που έλαβε χώρα ανάμεσα σε δύο αγόρια και εκ πρώτης όψεως, ήσσονος σημασίας. Το ποίημα παρουσιάζει το κρίσιμο σημείο της κοινωνικής μάθησης του τόπου από ένα άτομο που ανήκει σε συγκεκριμένη φυλετική ομάδα, μια στιγμή απότομης και αρκετά επώδυνης μάθησης η οποία βεβαίως συζητείται και σε πολλά αυτοβιογραφικά και φανταστικά κείμενα από τους Zora Neale Hurston, WEB Du Bois και James Weldon Johnson ως ένα ‘σημείο καμπής’ για τα μαύρα παιδιά.

Στη μέση του ποιήματος, ο Κάλλεν μας φέρνει στο προσκήνιο την ισότητα των παιδιών σε σωματικό μέγεθος, συμπεριφορά και ηλικία, δηλαδή όμοια καθ’ όλα, πλην όμως ενός χαρακτηριστικού. Η στροφή περιέχει μια αξιοσημείωτη προσβολή, καθώς μετακινείται από το χαμόγελο, στην αγενή χειρονομία και συμπεριφορά, που ουσιαστικά εμπλέκει δύο παιδιά στο φυλετικό σύστημα των ΗΠΑ, τουτέστιν στη λύπη και την απελπισία του ενός και την ικανοποίηση του άλλου. Όταν γράφεται στο ποίημα η λέξη ‘αράπης’ που εκστομίζεται από το λευκό παιδί, δεν απευθύνεται ευθέως στο μαύρο, αλλά βρίσκεται ελεύθερη σε έμμεσο διάλογο, και αμέσως υπαινίσσεται δύο άνισα φυλετικές κάστες. Την κοινωνική δηλαδή ανισότητα και της Βαλτιμόρης, εκείνη τουλάχιστον την περίοδο!

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top