Fractal

Ο Χρήστος Χρυσόπουλος στο εργαστήρι του συγγραφέα

 

xrysop2

 

Οι Δαναοί και τα δώρα

 

Αυτή τη φορά, αισθάνομαι ότι δεν μιλάω εγώ ως συγγραφέας, αλλά το ίδιο το βιβλίο. Οι ρόλοι, λοιπόν, έχουν αντιστραφεί. Ο λόγος δεν αποδίδεται από τον δημιουργό στο δημιούργημα. Αυτή τη φορά οι λέξεις είναι εκείνες που καθορίζουν την αφετηρία τους. Κι αυτό συμβαίνει από πρόθεση, επειδή ο «Δανεισμένος λόγος» μένει πιστός στον τίτλο του: αποτελεί ένα βιβλίο που δανείζεται τα νοήματα από τη λογοτεχνία, προσπαθώντας να κατανοήσει τι είναι αυτό που κάνει ένα λογοτεχνικό έργο ικανό να αντέξει στο χρόνο.

Ο «Δανεισμένος λόγος» είναι ένα βιβλίο που ξεκινά από την παραδοχή ότι η διαχρονικότητα του λογοτεχνικού έργου αποτελεί το ισχυρότερο και πλατύτερα αποδεκτό κριτήριο αξίας στο οποίο συμφωνεί η αναγνωστική κοινότητα.  Αυτό σημαίνει ότι το αποδεδειγμένα διαχρονικό λογοτεχνικό έργο, εξακολουθεί με κάποιον τρόπο να «λειτουργεί», δηλαδή να παράγει νόημα και να συλλαμβάνει το ενδιαφέρον των αναγνωστών διαμέσου του χρόνου. Με άλλα λόγια, το διαχρονικό λογοτεχνικό έργο παραμένει «ζωντανό» στις μελλοντικές αναγνώσεις του.

Αν η παραδοχή αυτή αποτελέσει αφετηρία για να συλλογιστούμε γενικότερα την πρόσληψη του μυθιστορήματος, από την πλευρά ενός δημιουργού τίθεται πλέον το ερώτημα: «Είναι λογικό να γράφει κανείς σκεπτόμενος τη διαχρονικότητα του λογοτεχνικού έργου;». Και: «Τι είδους αποφάσεις καλείται να πάρει ένας συγγραφέας που ακολουθεί αυτή την επιδίωξη;». «Πώς μπορεί ο δημιουργός να κρίνει το έργο του;». «Είναι άραγε εφικτό να γράφεις σκεπτόμενος το βάθος του χρόνου;». «Τι είδους αποφάσεις καλείται να πάρει ένας συγγραφέας ατενίζοντας το μέλλον;». «Σε τι χρησιμεύουν αυτές οι απορίες;».

Προσπαθώντας να βρει μια απάντηση για αυτά τα ερωτήματα, ο «Δανεισμένος λόγος» είναι ένα βιβλίο για τους συγγραφείς. Για όσους ζουν ανάμεσα σε γραφή και ανάγνωση. Για την ανάγκη τους να βρουν έναν δρόμο μέσα σε μια αχαρτογράφητη περιοχή δίχως οδόσημα. Η διαδρομή, εδώ, χαράσσεται μονομιάς. Σαν μονοκοντυλιά. Με την ασφάλεια της πίστης ότι ο λόγος καταφέρνει κάποιες φορές να υπερβεί το θνητό υποκείμενο. Το δάνειο, εν τέλει, αφορά τους ίδιους τους συγγραφείς: «Ό,τι γράφουμε, το δανειζόμαστε από τον χρόνο».

 

——-

xrysop1Χρήστος Χρυσόπουλος

Ο ΔΑΝΕΙΣΜΕΝΟΣ ΛΟΓΟΣ

Δοκίμιο για την επιτελεστικότητα της λογοτεχνίας

Εκδόσεις ΟΚΤΩ

Αθήνα 2016  //  ISBN: 978-618-5077-11-2

Αριθμός σελίδων: 154

—–

Ο Χρήστος Χρυσόπουλος (Αθήνα, 1968) ασχολείται με διαφορετικά είδη λογοτεχνίας (πεζογραφία, δοκίμιο, χρονικό), με τη θεωρία και με τη φωτογραφία. Έχει βραβευτεί με το Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών (2008) και με τα γαλλικά βραβεία Prix Laure Bataillon (2014), Prix Ravachol (2013) και με το διεθνές βραβείο Balkanika (2015). Το 2015 η Γαλλική Δημοκρατία του απένειμε τον τίτλο του Ιππότη των Γραμμάτων και των Τεχνών. Είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Πολιτισμού (ECP). Έχει δώσει διαλέξεις και έχει συμμετάσχει σε δεκάδες φεστιβάλ στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Τα βιβλία του κυκλοφορούν μεταφρασμένα σε δώδεκα γλώσσες.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top