Fractal

Δύσβατη Bonita Avenue

Γράφει ο Δημήτρης Καρύδας //

 

Peter Bawalda «Bonita Avenue», Μετάφραση: Ινώ Βαν Ντάικ-Μπαλτά, εκδ. Αλεξάνδρεια, σελ. 560

 

Ο Ολλανδός δημοσιογράφος Πίτερ Μπιγουάλντα γνώρισε εκρηκτική επιτυχία με το πρώτο του βιβλίο Bonita Avenue (εκδόσεις Αλεξάνδρεια) που κυκλοφόρησε στη χώρα του πριν από 7-8 χρόνια, κέρδισε τα σημαντικότερα λογοτεχνικά βραβεία της Ολλανδίας και ξεκίνησε μια διεθνή καριέρα. Θεωρητικά, όλα αυτά αποτελούν ένα πολύ σημαντικό διαβατήριο και κυρίως είναι στοιχεία που ιντριγκάρουν τον επίδοξο αναγνώστη. Αν σε όλα αυτά προστεθεί και η πολύ ενδιαφέρουσα αρχική ιδέα πάνω στην οποία βασίστηκε το βιβλίο τότε μοιάζει ο θόρυβος που έγινε για την πρωτόλεια δουλειά του Μπιγουάλντα να είναι απόλυτα δικαιολογημένος.

Η πραγματικότητα όμως είναι λίγο διαφορετική. Αφετηρία του βιβλίου είναι ένα πολύ ενδιαφέρον εκκίνησης. Ο Σιμ Σιχέριες είναι ένας προοδευτικός καθηγητής ενός μικρού Ολλανδικού πανεπιστημίου και παλιός πρωταθλητής της χώρας στο τζούντο που έχασε λόγω ενός τραυματισμού τη συμμετοχή του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1972 στο Μόναχο. Σε μια χρονολογία που τοποθετείται γύρω στο 2000 ο Σιχέριες σερφάροντας στο διαδίκτυο ανακαλύπτει ένα από τα…. πρωτόγονα πορνο-σάιτ της εποχής στο οποίο φιγουράρουν γυμνές και αποκαλυπτικές φωτογραφίες της θετής του κόρης. Ξεκινάει μια αναζήτηση της αλήθειας και μέσα από αυτή την ιστορία ξεδιπλώνονται οι παράλληλες ιστορίες μιας εξαιρετικά δυσλειτουργικής (και φαινομενικά ευτυχισμένης) οικογένειας. Πολύ γρήγορα αποκαλύπτεται ότι ένα χρόνο μετά τα αρχικά γεγονότα ο Σιχέριες έχει αυτοκτονήσει λίγο αργότερα από τη στιγμή που έχει γίνει Υπουργός Παιδείας. Οι αφηγητές στην εξέλιξη του βιβλίου είναι τρεις. Ο ίδιος ο Σιχέριες που εξιστορεί τα γεγονότα μέχρι την αυτοκτονία του αλλά και αρκετά προγενέστερα της αποκάλυψης που έχουν να κάνουν με τον πρώτο του γάμο και τον γιο του που είναι εγκληματική φιγούρα και έχει εκτίσει ποινή κάθειρξης δέκα ετών για ανθρωποκτονία. Ρόλο αφηγητή κρατάνε η θετή του κόρη αλλά και ο φίλος της ένας φωτογράφος. Γρήγορα και στη ροή της αφήγησης θα αποκαλυφθεί ότι κανείς σχεδόν στη συγκεκριμένη οικογένεια και σίγουρα κανείς από τους αφηγητές δεν είναι αυτό που δείχνει.

Η ροή όμως της αφήγησης περιλαμβάνει δεκάδες άλματα μέσα στο χρόνο που μπορεί να μην αποσυντονίζουν τον αναγνώστη αλλά με την άναρχη δομή τους κουράζουν από ένα σημείο και μετά. Το τέλος είναι απελπιστικά προβλέψιμο και γρήγορα η ιστορία βαλτώνει. Η γραφή του Μπιγουάλντα, δαιδαλώδης και πομπώδης, με δεκάδες αναφορές σε πρόσωπα και γεγονότα που δεν προσφέρουν τίποτε στην ιστορία του μπορεί να είναι προσεγμένη αλλά κάνει ακόμη πιο δύσβατη την προσπάθεια του αναγνώστη του. Εξεζητημένες περιγραφές προσώπων ή περιοχών δεν προσθέτουν τίποτε στην όλη εξιστόρηση. Στο τέλος ο αναγνώστης παρά το κλισέ αμφίσημο τέλος που διαλέγει ο Μπιγουάλντα νιώθει ότι έχει κάνει πολύ κόπο για να διαβάσει κάτι περίπου χιλιοειπωμένο και ενδεχόμενα με πολύ καλύτερη ροή. Τελικά, το μοναδικό πρόσωπο του βιβλίου που κερδίζει και στο αφηγηματικό κομμάτια αλλά και σαν χαρακτήρας το ενδιαφέρον είναι η θετή κόρη του αυτόχειρα καθηγητή μια κοπέλα εθισμένη στο πορνό που καταλήγει συνιδιοκτήτρια εταιρείας παραγωγής πορνό ταινιών στις Ηνωμένες Πολιτείες.

 

Peter Bawalda

 

Παρά τις ενστάσεις του γράφοντος είναι φανερό ότι ο Μπιγουάλντα όχι μόνο κατάφερε μέσα από το συγκεκριμένο βιβλίο να καταξιωθεί στην Ολλανδική λογοτεχνία αλλά δέχτηκε και μεγάλη βοήθεια στη ‘’διεθνή’’ καριέρα του αφού όπως διαβάζουμε στα credits η μετάφραση του βιβλίου στα ελληνικά έγινε με την οικονομική αρωγή του Ιδρύματος Ελληνικών Γραμμάτων. Και ας μου επιτραπεί αντί επιλόγου να καταθέσω ένα δογματικό αφορισμό: Υπάρχουν δεκάδες Έλληνες και Ελληνίδες συγγραφείς με βιβλία εξαιρετικά ενδιαφέροντα που θα μπορούσαν να τύχουν θετικής υποδοχής σε ξένες χώρες με ανάλογη υποστήριξη. Αλλά κάτι τέτοιο στη χώρα μας είναι περίπου αδιανόητο.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top