Fractal

Η μεγάλη πλημύρα του Μισισιπή του 1927. Ένα αφιέρωμα στα μπλουζ του «νότου». (Μέρος 4ο)

Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη //

 

Το 1941, ο Son House  ηχογράφησε το Levee Camp Blues, ένα μπλουζ για τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου, που αναφέρεται σε μια γυναίκα που έλαβε καλή αμοιβή από έναν άντρα που εργαζόταν στα αναχώματα. Η γυναίκα κάθεται κάθε απόγευμα στα αναχώματα και κλαίει απαρηγόρητα γιατί εκείνη η μεγάλη βάρκα καθυστερεί και δεν έρχεται επιτέλους να πάρει και να φέρει στο σπίτι τον άνθρωπό της. Και συνεχίζει τη δική της ιστορία και τη…. σχέση της με τους άντρες.

 

(Every evening she would be standing at the landing crying/Oh she would be standing at the landing crying/Why don’t that big boat hurry and bring home that man of mine/Way down the river you get to hear that big boat whistle blow/Oh, you could hear the big boat when she blow/Well when that doney got that check, I said, she couldn’t use me no more/I’m going away, I’m going to stay a great long time/You know I ain’t coming back, honey, until you change your mind/Oh, don’t a man feel bad when the good old sun goes down/Whoo, I said when the good old sun goes down/I said he don’t have a soul, boy, his soul is in the ground).

 

Σον Χάουζ (Son House, 1902-1988)

Σον Χάουζ (Son House, 1902-1988)

 

O μουσικός, τραγουδιστής και κιθαρίστας κυρίως στο είδος της σλάιντ κιθάρας, του μπλουζ, Σον Χάουζ (Son House, 1902-1988), θεωρείται ένας από τους μεγάλους εκπροσώπους των μπλουζ του Δέλτα και πολλοί τον τοποθετούν στο ίδιο επίπεδο φαντασίας, δημιουργικότητας, ερμηνείας και ταλέντου, με άλλους διακεκριμένους και κλασσικούς μουσικούς, όπως τον Ρόμπερτ Τζόνσον και τον Τσάρλι Πάτον. Γεννημένος στην Πολιτεία του Μισισιπή, την εγκατέλειψε κι έφυγε με τη μάνα του μετά το χωρισμό των γονέων του, για την Ταλούλα, μία πόλη της βορειοδυτικής Λουιζιάνα. Συμμετείχε σε εκκλησιαστικές χορωδίες Βαπτιστών στη Λουιζιάνα και στο Μισισιπή, κατόπιν προτροπής της θρησκευόμενης μητέρας του, ενώ σε ηλικία δεκαπέντε ετών ξεκίνησε να κηρύττει ως πάστορας. Μετά το θάνατο της μητέρας του ο Χάουζ μετακόμισε στο Σαιντ Λούις όπου εργάστηκε σε εργοστάσιο χάλυβα, αλλά τον επόμενο χρόνο επέστρεψε στα γενέθλια χώματα του Μισισιπή και ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως μπλουζ μουσικός. Εκεί υιοθέτησε το ρυθμό της άσωτης ζωής, χαρακτηριστικό των περισσότερων μουσικών της γενιάς του, και συνόδευε τους άλλους περιπλανώμενους μουσικούς της εποχής. Το 1928 τοποθετήθηκε στο μοναδικό υψίστης ασφαλείας σωφρονιστήριο του Μισισιπή, την διαβόητη Mississippi State Penitentiary (Parchman Farm), για τη δολοφονία ενός άνδρα, με τις συνθήκες του περιστατικού να παραμένουν σχετικά ασαφείς, από το οποίο όμως ελευθερώθηκε λίγο αργότερα. Μετά τη αποφυλάκισή του, συνεργάστηκε με τον Τσάρλι Πάτον και άλλους μπλουζ μουσικούς, περιοδεύοντας μαζί τους στον αμερικανικό νότο. Πλούσιες επίσης ήταν κι οι ηχογραφήσεις του για τη δισκογραφική εταιρεία της Paramount και για τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου, στις οποίες περιλαμβάνονται πολλές κλασικές συνθέσεις του. Από το 1942, που εγκατέλειψε την περιοχή του Δέλτα του Μισισιπή, εγκαταστάθηκε στο Ρότσεστερ της Νέας Υόρκης, αντιμετωπίζοντας κάποια προβλήματα υγείας που περιόρισαν σημαντικά τις εμφανίσεις του.

Ο Alan Lomax ηχογράφησε τραγούδια εργασίας, ανάμεσα στα οποία συμπεριλαμβάνονται και κάποια παραδείγματα ενός είδους της μουσικής που τραγουδιόταν από τους εργαζόμενους στα αναχώματα του Μισισιπή, το μπλουζ ‘Levee Camp Holler’: Ο τραγουδιστής ξυπνάει ένα πρωινό σε κακή ψυχολογική κατάσταση, όπως μας λέει, συγκρίνοντάς την με την καλή ζωή που είχε κάποτε και τώρα έχασε. Στη συνέχεια φροντίζει να μας ενημερώσει ότι αυτό το πρωί, κάποια γυναίκα η οποία δεν ήξερε το όνομά του, τού έφερε το πρωινό του. Προς το τέλος πιστεύει ότι βρήκε επιτέλους μια γυναίκα να νοιάζεται γι αυτόν και να τον φροντίζει και λέει ότι σύντομα θα φύγει μαζί της μακρυά.

(Whoo, I woke up this morning and I was feeling bad/I was thinking about the good time that I once have had/Whoa Lord, boy she brought my breakfast this morning and she didn’t know my name, she didn’t know my name/She said give it to the long line skinner with the brass knob hand…./Boys, I got a woman up here right away looking for me/ Boys, she’s looking for me, she’s looking for me/Lord, I’m going home before long, hmmm/Bye bye, bye bye baby, I’ll be home before long).

Ο Texas Alexander (1900-1954), κατέγραψε ένα παρόμοιο είδος τραγουδιού εργασίας το 1927 για την Okeh, το ‘Levee Camp Moan’, συνοδευόμενος από τον Lonnie Johnson στην κιθάρα. Σ’ αυτό ο τραγουδιστής αναφέρεται σε σχεδόν όλα τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν οι εργαζόμενοι στα αναχώματα και στα στρατόπεδα που έμεναν υποχρεωτικώς κατά τη διάρκεια των εργασιών αναστήλωσης, ενίσχυσης και δημιουργίας νέων αναχωμάτων. Κι αυτά εδώ στην περίπτωσή μας, ήταν πολλά. Αντιμετώπιζε κατηγορία για φόνο, χωρίς όπως ισχυρίζεται, να έχει βλάψει ποτέ άνθρωπο. Έχει κατηγορηθεί για πλαστογραφία, ενώ δεν ξέρει ούτε καν να γράψει το όνομά του. Εργάζεται υποχρεωτικά όλη μέρα σαν μουλάρι και χειρότερα. Προς το τέλος μας πληροφορεί ότι σκέφτεται μια γυναίκα η οποία έφυγε και πήγε στην πόλη και την αναζητά να έρθει με το πλοίο.

(Lord, they accused me of murder, but I haven’t harmed a man…/Lord, They have accused me of forgery and I can’t write my name/Went all around that whole corral/I couldn’t find a mule with his shoulder well/ Lord, that morning bell/ Lord, she went up the country, yeah, but she’s on my mind/If she don’t come on the big boat, she better not last/Lord, If she don’t come on the Big Boat, I mean she better not last).

Ο Alger ‘Texas’ Alexander (1900–1954) ήταν από το Τέξας και ορισμένες πηγές ισχυρίζονται ότι ήταν ο ξάδελφος του Lightnin’ Hopkins, χωρίς να έχει όμως ποτέ τεκμηριωθεί. Ένας μικρόσωμος άνθρωπος με μια μεγάλη, βαθιά φωνή, ο Alger ‘Texas’ Alexander παίζοντας και τραγουδώντας στους δρόμους και σε τοπικές εκδηλώσεις, όπου μερικές φορές συνεργάστηκε με τον Blind Lemon Jefferson. Το 1927, παράλληλα, άρχισε μια σταδιοδρομία ηχογραφήσεων που συνεχίστηκε και τη δεκαετία του 1930, για τις δισκογραφικές εταιρείες Okeh και Vocalion στη Νέα Υόρκη, το Σαν Αντόνιο και το Fort Worth. Στις πρώτες του ηχογραφήσεις για την Okeh διακρίνεται κάποια πρωτοτυπία στην προσωπική πρωτοτυπία των τραγουδιών του, αλλά και στα μουσικά μοτίβα. Σε μερικές από αυτές αναφέρθηκε και στον μεγάλο ανεμοστρόβιλο που κατέστρεψε το Frost του Τέξας στις 6 του Μάη του 1930, αφήνοντας πίσω σαράντα ένα νεκρούς, όπως στο Frost Texas Tornado Blues το 1934.

 

Οι καταστροφές από τον φονικό ανεμοστρόβιλο, στο Frost του Τέξας (6 Μαΐου 1930)

Οι καταστροφές από τον φονικό ανεμοστρόβιλο, στο Frost του Τέξας (6 Μαΐου 1930)

 

Ο Alger ‘Texas’ Alexander δεν έπαιζε μόνο ένα όργανο, και όλα αυτά τα χρόνια εργάστηκε με μια σειρά από άλλους καλλιτέχνες όπως οι King Oliver, Eddie Lang, Lonnie Johnson, Little Hat Jones, the Mississippi Sheiks, and Lightnin’  Hopkins. Τραγούδησε επίσης εκτεταμένα στο ελεύθερο ρυθμό των τραγουδιών εργασίας που τραγουδούσαν οι  διακινούμενοι εργάτες βάμβακος στις φυτείες. Το 1939, φέρεται να δολοφόνησε τη σύζυγό του, με αποτέλεσμα την παραμονή του σε κάποιο  σωφρονιστικό κατάστημα στο Παρίσι του Τέξας, από το 1940 έως το 1945, χωρίς να έχει αποδειχτεί όμως κάτι τέτοιο. Μετά από όλα αυτά, επέστρεψε στην εκτέλεση των μπλουζ και τις ηχογραφήσεις, πριν πεθάνει σε ηλικία 53 ετών από σύφιλη, το 1954. Θάφτηκε στο κοιμητήριο Longstreet στην κομητεία  Montgomery του Τέξας.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top