Fractal

Η ζωή που δεν ζήσαμε, το πολυσύμπαν και η αιώνια επιστροφή.

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

 «Σκοτεινή ύλη», Blake Crouch, Μετάφραση: Δημήτρης Αλεξίου, εκδ. Διόπτρα, σελ. 384

 

«Όλη σου τη ζωή σού λένε πώς είσαι μοναδικός. Ξεχωριστός. Ότι κανένας άλλος στον πλανήτη δεν σου μοιάζει. Αυτός είναι ο ύμνος όλων των ανθρώπων. Αλλά για μένα αυτό δεν είναι πια υπό συζήτηση!»

Θα μπορούσε να είναι και «αιώνια επιστροφή». Στον εαυτό που αφήσαμε, στην εκδοχή που εγκαταλείψαμε κάθε τόσο, σε κάθε δίλημμα, σε κάθε διασταύρωση ζωής κομβική.

Η ιστορία εξάλλου ξεκινά απλά και ήπια, «κανένας συναγερμός ότι κάτι πλησιάζει, καμιά ένδειξη ότι βρίσκεσαι στην άκρη του γκρεμού» και «ίσως αυτό είναι που κάνει τραγική την τραγωδία», «συμβαίνει σαν μια γροθιά που σε χτυπά από πουθενά, όταν δεν την περιμένεις. Χωρίς να προλάβεις να καλυφθείς ή να προετοιμαστείς».

Ο Τζέισον Ντέσεν, ένας συνηθισμένος καθηγητής Φυσικής, ένα βράδυ Παρασκευής στην κουζίνα του με την γυναίκα του Ντανιέλα [αλλά την φωνάζει Ντάνυ] πίνει ένα ποτήρι κρασί, ο γιος τους Τσάρλι κάθεται στο τραπέζι και ζωγραφίζει σε ένα μπλοκ ζωγραφικής. Η βράβευση του παλιού συμφοιτητή του και συγκατοίκου του Ράιαν Χόλντερ με το βραβείο Πάβια θα τους επαναφέρει όλους σε εκείνη την ξεχασμένη εκδοχή: τι θα γινόταν εάν είχε συνεχίσει ο Τζέισον την έρευνα, εξάλλου εκείνος ήταν ο χαρισματικός, ο ιδιοφυής, την εποχή που η Ντανιέλα του μίλησε για την εγκυμοσύνη της και πού θα μπορούσε κι εκείνη να φτάσει αν συνέχιζε, τελικά, την ζωγραφική.

Είναι κάτι που τους περισσότερους από μας – κάποια στιγμή- μας απασχολεί. Η ζωή που δεν ζήσαμε και η διαδρομή που εγκαταλείψαμε. Τι θα γινόταν εάν, τελικά, υπήρχε η πιθανότητα να την ζήσουμε χωρίς να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω [μικρό ρόλο παίζει εδώ η «θεωρία των χορδών»], και η ιστορία θα μας πει πως η πιθανότητα είναι εφιαλτική.

Διότι επιστρέφοντας από το μπαρ του εορτασμού του Ράιαν ο Τζέισον, στη διαδρομή, κάποιος του κλέβει τη ζωή. Και του χαρίζει, βεβαίως, μια εκδιαμέτρου διαφορετική ζωή, την εκδοχή που δεν έζησε, αν τελικά δεν επέλεγε να παντρευτεί την Ντανιέλα και ο Τσάρλυ τους να γεννηθεί.

Κι από κει ξεκινούν όλα. Διότι το βιβλίο του Blake Crouch «Σκοτεινή ύλη», είναι η κάθε μας εκδοχή. Ο ιδιοφυής επιστήμονας Τζέισον ο οποίος δεν είχε παραιτηθεί και παντρευτεί, έχει ανακαλύψει το πολυσύμπαν και κατά συνέπεια το βιβλίο ανοίγεται στο «Σκοτεινό σύμπαν», θίγει ακροθιγώς το σύνδρομο Fregoli [με την ψυχιατρική περίπτωση του σωσία, από τον Πόε, τον Ντοστογιέφσκι, τον Μπόρχες ως τον Κισλόφσκι «Η διπλή ζωή της Βερόνικα» και ποιος δεν έχει ασχοληθεί], αναφέρεται στην Θεωρία των χορδών της Φυσικής και στην κλωνοποίηση και μέσα από μια απίστευτη, αλλόκοτη περιπέτεια σε παράλληλα σύμπαντα, η ιστορία μας καταλήγει ερωτική, υπαρξιακή, φιλοσοφική.

Διότι ο Τζέισον του βιβλίου μας θα χρειαστεί να ξαναδιεκδικήσει με κάθε τρόπο τη δική του ζωή.

Η κατανόηση της «σκοτεινής ύλης» αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της σύγχρονης φυσικής. Η σκοτεινή ύλη αντιστοιχεί στο 25% του Σύμπαντος, ενώ αντίστοιχα η ορατή ύλη, την οποία παρατηρούμε γύρω μας, καταλαμβάνει μόνο το 5% του Σύμπαντος. Αν και φαίνεται να κυριαρχεί στο Σύμπαν μας, αυτό το αινιγματικό υλικό δεν έχει ποτέ ανιχνευθεί.

Και με αυτό το αινιγματικό υλικό έχουν ασχοληθεί και «παίξει» πολλοί. Ας θυμηθούμε το «Σολάρις» του Ταρκόσκφι, βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας του Πολωνού συγγραφέα Στάνιστλαβ Λέμ, με τον σκοτεινό ωκεανό που «ζωντανεύει» τους εφιάλτες και τους φόβους μας, μας υποχρεώνει να ξαναζήσουμε το λάθος και το τραύμα μας επανορθώνοντάς το εις μάτην και εις το διηνεκές.

Στη «Σκοτεινή ύλη» του Blake Crouch θα δούμε έκπληκτοι να ζωντανεύει του κεντρικού ήρωα η κάθε εκδοχή. Όλοι οι δρόμοι που τελικά δεν πήρε, όλοι οι Τζέισον που θα μπορούσε να έχει γίνει και δεν έγινε σ’ αυτή τη ζωή. Θα τον δούμε να πασχίζει να ξανακερδίσει τη ζωή του και τους αγαπημένους του απ’ την αρχή.

Σε ένα βιβλίο που διαθέτει αριστοτεχνική πλοκή, υπαρξιακή αγωνία, φιλοσοφική θεώρηση πραγμάτων, επιστημονική βάση και Φαντασία που, ο Θεός να κάνει να μη βγει αληθινή.

 

Σκοτεινή ύλη Blake Crouch διοπτρα

Blake Crouch

 

Εμείς αυτό να θυμόμαστε πάντως πως: «Κάθε στιγμή, κάθε ανάσα της ζωής μας περιέχει μια επιλογή. Αλλά η ζωή δεν είναι τέλεια. Κάνουμε λάθος επιλογές. Έτσι, καταλήγουμε να ζούμε σε μια κατάσταση μόνιμης μεταμέλειας» αλλά αυτό-όμως-είναι-η-δική-μας-ζωή-εκδοχή. Ενδεχομένως, δηλαδή, και να μην υπάρχει η «σωστή επιλογή» ή αυτή ακριβώς να είναι η σωστή επιλογή, η- δική- μας -επιλογή.

Διότι ο εφιάλτης αρχίζει όταν η ιδιοφυής εκδοχή του Τζέισον προσπαθεί «να ξεριζώσει την μεταμέλεια», «σε αφήνει να βρεις εκείνους τους κόσμους που είχες κάνει» μιαν άλλη ή έστω «τη σωστή επιλογή».

Ένα σαγηνευτικό θρίλερ που είναι «Σολάρις» του Λεμ, «Θεωρία των χορδών» του Σομόθα, το σύνδρομο του «Σωσία», το εφιαλτικό μέλλον, και ενδεχομένως όλα μαζί.

Το σίγουρο είναι ότι δεν υπάρχει δεδομένο και αυτονόητο στη ζωή. Και αυτό το διεκδικείς και το ξαναδιεκδικείς. Αλλά όσο υπάρχουν δυο άνθρωποι, υπάρχει μια βεβαιότητα, ενδεχομένως και η μοναδική βεβαιότητα σ’ αυτή τη ζωή.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top